Narodowe Centrum Nauki
Podcast NCN o sprawach istotnych dla środowiska naukowego i funkcjonowania nauki w Polsce. Gośćmi podcastu są badaczki i badacze z różnych ośrodków akademickich i pracownicy Centrum. Rozmowy prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz.
Kategorie:
Nauka
Nauka
Popularyzacja nauki
2024-12-19 20:30:00
Tematem tego odcinka podcastu jest popularyzacja nauki. Prof. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska, mikrobiolożka i dyrektorka Centrum Popularyzacji Nauki Politechniki Śląskiej, oraz Anna Ślązak, dziennikarka, koordynatorka serwisu Nauka w Polsce i redaktorka działu Nauki PAP, dzielą się praktycznymi wskazówkami dotyczącymi popularyzacji i komunikacji nauki.
W rozmowie z Anną Korzekwą-Józefowicz odpowiadają na pytania: jak skutecznie rozpocząć popularyzację nauki, co sprawia, że materiał naukowy jest interesujący dla mediów, oraz jak naukowcy mogą budować owocną współpracę z dziennikarzami.
Po prostu zacząć
– Pierwsza i najważniejsza rzecz to chcieć i po prostu zacząć – mówi prof. Ziembińska-Buczyńska, opisując swoje początki w popularyzacji. – Wzięłam udział w konkursie Skomplikowane i proste organizowanym przez Forum Akademickie na artykuł popularnonaukowy, co otworzyło mi drzwi do świata popularyzacji nauki. Zaczęłam od pisania, potem przyszły spotkania z ludźmi i inne aktywności. Ważne, by próbować różnych form i znaleźć tę, która nam najlepiej odpowiada.
Badaczka podkreśla, że w popularyzacji nauki kluczowe jest dostosowanie przekazu do odbiorców i skupienie się na ich potrzebach:– My, naukowcy, lubimy mówić o swoich badaniach, mówić dużo, ale nie zawsze patrzymy, czy jest odbiór z drugiej strony. A dla mnie najlepszym testem na to, czy trafiłam do odbiorcy, jest bezpośredni kontakt. Muszę zastanowić się, czego odbiorca ode mnie oczekuje i w taki sposób skonstruować przekaz, żeby widzieć błysk w oku, kiedy opowiadam o tych moich bakteriach. (…) To nie jest tak, że ludzie pójdą potem masowo za mną i zostaną mikrobiologami. Ale część zdecyduje się na pracę w nauce, część na dokształcanie – i myślę, że to jest główny cel mojej pracy– mówi.
Dobre zasady
Anna Ślązak, dzieląc się doświadczeniem pracy w serwisie Nauka w Polsce, podkreśla kluczowe zasady współpracy z dziennikarzami. – Chcemy mieć ciekawy artykuł, który będzie rzetelny i zainteresuje szerokie grono odbiorców. Wśród nich część to naukowcy, ale wiele osób nie jest związanych z nauką, więc treść musi być przedstawiona w sposób przystępny.
Dodaje, że notatka wysyłana do mediów powinna być konkretna. – Dobra notatka prasowa powinna odpowiadać na pytania: kto, co, gdzie, kiedy i dlaczego. Ważne, aby tekst był zrozumiały i interesujący dla szerokiej publiczności.
Kluczowym elementem budowania zaufania we współpracy naukowców z dziennikarzami jest autoryzacja, która pomaga uniknąć błędów i nieporozumień.
– Najważniejsze to mieć pasję i chcieć się dzielić – podsumowuje prof. Ziembińska-Buczyńska.
Tematem tego odcinka podcastu jest popularyzacja nauki. Prof. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska, mikrobiolożka i dyrektorka Centrum Popularyzacji Nauki Politechniki Śląskiej, oraz Anna Ślązak, dziennikarka, koordynatorka serwisu Nauka w Polsce i redaktorka działu Nauki PAP, dzielą się praktycznymi wskazówkami dotyczącymi popularyzacji i komunikacji nauki.
W rozmowie z Anną Korzekwą-Józefowicz odpowiadają na pytania: jak skutecznie rozpocząć popularyzację nauki, co sprawia, że materiał naukowy jest interesujący dla mediów, oraz jak naukowcy mogą budować owocną współpracę z dziennikarzami.
Po prostu zacząć
– Pierwsza i najważniejsza rzecz to chcieć i po prostu zacząć – mówi prof. Ziembińska-Buczyńska, opisując swoje początki w popularyzacji. – Wzięłam udział w konkursie Skomplikowane i proste organizowanym przez Forum Akademickie na artykuł popularnonaukowy, co otworzyło mi drzwi do świata popularyzacji nauki. Zaczęłam od pisania, potem przyszły spotkania z ludźmi i inne aktywności. Ważne, by próbować różnych form i znaleźć tę, która nam najlepiej odpowiada.
Badaczka podkreśla, że w popularyzacji nauki kluczowe jest dostosowanie przekazu do odbiorców i skupienie się na ich potrzebach:– My, naukowcy, lubimy mówić o swoich badaniach, mówić dużo, ale nie zawsze patrzymy, czy jest odbiór z drugiej strony. A dla mnie najlepszym testem na to, czy trafiłam do odbiorcy, jest bezpośredni kontakt. Muszę zastanowić się, czego odbiorca ode mnie oczekuje i w taki sposób skonstruować przekaz, żeby widzieć błysk w oku, kiedy opowiadam o tych moich bakteriach. (…) To nie jest tak, że ludzie pójdą potem masowo za mną i zostaną mikrobiologami. Ale część zdecyduje się na pracę w nauce, część na dokształcanie – i myślę, że to jest główny cel mojej pracy– mówi.
Dobre zasady
Anna Ślązak, dzieląc się doświadczeniem pracy w serwisie Nauka w Polsce, podkreśla kluczowe zasady współpracy z dziennikarzami. – Chcemy mieć ciekawy artykuł, który będzie rzetelny i zainteresuje szerokie grono odbiorców. Wśród nich część to naukowcy, ale wiele osób nie jest związanych z nauką, więc treść musi być przedstawiona w sposób przystępny.
Dodaje, że notatka wysyłana do mediów powinna być konkretna. – Dobra notatka prasowa powinna odpowiadać na pytania: kto, co, gdzie, kiedy i dlaczego. Ważne, aby tekst był zrozumiały i interesujący dla szerokiej publiczności.
Kluczowym elementem budowania zaufania we współpracy naukowców z dziennikarzami jest autoryzacja, która pomaga uniknąć błędów i nieporozumień.
– Najważniejsze to mieć pasję i chcieć się dzielić – podsumowuje prof. Ziembińska-Buczyńska.
Bez badań podstawowych nie ma innowacji
2024-11-29 20:10:41
Gościem tego odcinka podcastu jest prof. Krzysztof Fic z Politechniki Poznańskiej, członek Rady NCN. Naukowiec, specjalizujący się w elektrochemicznych systemach magazynowania i konwersji energii, opowiada o swoich badaniach oraz o tym, dlaczego kluczowe jest inwestowanie w naukę fundamentalną.
W rozmowie prof. Fic wielokrotnie podkreśla, że badania podstawowe są niezbędnym fundamentem wszelkich innowacji. – Nie da się zbudować nowoczesnej technologii bez solidnych podstaw naukowych. Badania wdrożeniowe bez wcześniejszego zrozumienia mechanizmów zjawisk przypominają technologię prób i błędów. To proces czasochłonny, kosztowny i często prowadzący do zmarnowania zasobów – tłumaczy.
Jednym z kluczowych wyzwań, według profesora, jest przejście od badań fundamentalnych do aplikacyjnych. – W Polsce wciąż brakuje wyraźnego łącznika między tymi etapami. Być może jednym z rozwiązań byłoby szersze wsparcie programów takich jak Tango (NCN i NCBiR), które mogą pomóc w przenoszeniu wyników badań do praktyki – zauważa.
Magazynowanie energii – nauka dla ludzi
Prof. Fic w swojej pracy naukowej koncentruje się na badaniach nad magazynowaniem energii. Wyjaśnia, dlaczego technologia ta jest istotna zarówno dla codziennego życia, jak i dla bezpieczeństwa energetycznego. – W dzisiejszych czasach jesteśmy bardzo przyzwyczajeni do łatwej dostępności energii. Jednak jeśli chcemy być niezależni energetycznie, musimy rozwijać efektywne systemy magazynowania energii, takie jak kondensatory elektrochemiczne – mówi.
Przykładem zastosowania jego badań są samochody elektryczne. – Moje rozwiązania mogą umożliwić szybki rozruch pojazdu dzięki dostarczeniu mocy w krótkim czasie. Baterie działają wolniej, ponieważ opierają się na reakcjach chemicznych. Kondensatory natomiast korzystają z szybkich oddziaływań elektrostatycznych, co sprawia, że świetnie sprawdzają się w takich sytuacjach – wyjaśnia.
Profesor podkreśla również, jak ważne jest edukowanie społeczeństwa na temat nauki. – ludzie często narzekają, że baterie w ich urządzeniach działają gorzej zimą. Warto im wyjaśnić, że to nie jest wada, tylko naturalna właściwość wynikająca z zasad chemii. Takie proste komunikaty pomagają zrozumieć, że nauka ma realne zastosowanie w życiu codziennym – dodaje.
NCN jako pomost między nauką a innowacjami
W rozmowie poruszono również kwestię monitorowania wyników badań finansowanych przez NCN. – Zauważamy coraz więcej zgłoszeń patentowych i patentów wynikających z projektów realizowanych dzięki NCN. Polityka, która kiedyś mogła być postrzegana jako niechętna wobec badań aplikacyjnych, już dawno została zrewidowana. Teraz otwarcie wspieramy badania fundamentalne, które mogą w przyszłości prowadzić do praktycznych zastosowań – podkreśla prof. Fic.
Profesor podzielił się także refleksją na temat społecznego postrzegania badań podstawowych. – „Nie jesteśmy grupą ludzi, którzy wymyślają badania w oderwaniu od rzeczywistości. To, co robimy, ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo, jakość życia i rozumienie otaczającego świata. Musimy to lepiej komunikować, bo bez społecznej akceptacji dla nauki trudno będzie o odpowiednie finansowanie – zaznacza.
Gościem tego odcinka podcastu jest prof. Krzysztof Fic z Politechniki Poznańskiej, członek Rady NCN. Naukowiec, specjalizujący się w elektrochemicznych systemach magazynowania i konwersji energii, opowiada o swoich badaniach oraz o tym, dlaczego kluczowe jest inwestowanie w naukę fundamentalną.
W rozmowie prof. Fic wielokrotnie podkreśla, że badania podstawowe są niezbędnym fundamentem wszelkich innowacji. – Nie da się zbudować nowoczesnej technologii bez solidnych podstaw naukowych. Badania wdrożeniowe bez wcześniejszego zrozumienia mechanizmów zjawisk przypominają technologię prób i błędów. To proces czasochłonny, kosztowny i często prowadzący do zmarnowania zasobów – tłumaczy.
Jednym z kluczowych wyzwań, według profesora, jest przejście od badań fundamentalnych do aplikacyjnych. – W Polsce wciąż brakuje wyraźnego łącznika między tymi etapami. Być może jednym z rozwiązań byłoby szersze wsparcie programów takich jak Tango (NCN i NCBiR), które mogą pomóc w przenoszeniu wyników badań do praktyki – zauważa.
Magazynowanie energii – nauka dla ludzi
Prof. Fic w swojej pracy naukowej koncentruje się na badaniach nad magazynowaniem energii. Wyjaśnia, dlaczego technologia ta jest istotna zarówno dla codziennego życia, jak i dla bezpieczeństwa energetycznego. – W dzisiejszych czasach jesteśmy bardzo przyzwyczajeni do łatwej dostępności energii. Jednak jeśli chcemy być niezależni energetycznie, musimy rozwijać efektywne systemy magazynowania energii, takie jak kondensatory elektrochemiczne – mówi.
Przykładem zastosowania jego badań są samochody elektryczne. – Moje rozwiązania mogą umożliwić szybki rozruch pojazdu dzięki dostarczeniu mocy w krótkim czasie. Baterie działają wolniej, ponieważ opierają się na reakcjach chemicznych. Kondensatory natomiast korzystają z szybkich oddziaływań elektrostatycznych, co sprawia, że świetnie sprawdzają się w takich sytuacjach – wyjaśnia.
Profesor podkreśla również, jak ważne jest edukowanie społeczeństwa na temat nauki. – ludzie często narzekają, że baterie w ich urządzeniach działają gorzej zimą. Warto im wyjaśnić, że to nie jest wada, tylko naturalna właściwość wynikająca z zasad chemii. Takie proste komunikaty pomagają zrozumieć, że nauka ma realne zastosowanie w życiu codziennym – dodaje.
NCN jako pomost między nauką a innowacjami
W rozmowie poruszono również kwestię monitorowania wyników badań finansowanych przez NCN. – Zauważamy coraz więcej zgłoszeń patentowych i patentów wynikających z projektów realizowanych dzięki NCN. Polityka, która kiedyś mogła być postrzegana jako niechętna wobec badań aplikacyjnych, już dawno została zrewidowana. Teraz otwarcie wspieramy badania fundamentalne, które mogą w przyszłości prowadzić do praktycznych zastosowań – podkreśla prof. Fic.
Profesor podzielił się także refleksją na temat społecznego postrzegania badań podstawowych. – „Nie jesteśmy grupą ludzi, którzy wymyślają badania w oderwaniu od rzeczywistości. To, co robimy, ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo, jakość życia i rozumienie otaczającego świata. Musimy to lepiej komunikować, bo bez społecznej akceptacji dla nauki trudno będzie o odpowiednie finansowanie – zaznacza.
Nagroda za wybitne osiągnięcia 2024
2024-10-10 00:25:18
Wiktor Lewandowski, Marcin Magierowski i Błażej Skrzypulec odebrali Nagrodę NCN 2024 za największe osiągnięcie naukowe . Nagroda jest przyznawana badaczkom i badaczom młodszego pokolenia, pracującym w polskich ośrodkach naukowych. Uroczystość odbyła się 9 października w Krakowie.
Nagroda NCN to najbardziej prestiżowe wyróżnienie dla naukowczyń i naukowców do 12 lat po doktoracie, prowadzących badania podstawowe. Najważniejszym kryterium, jakim kieruje się kapituła oceniająca osiągnięcia kandydatów do nagrody, jest ich doskonałość naukowa i międzynarodowa rozpoznawalność.
Dr hab. Wiktor Lewandowski jest chemikiem, zajmuje się fotoniką i chemią materiałów, jest profesorem na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Otrzymał wyróżnienie w obszarze nauk ścisłych i technicznych. Badania prof. Marcina Magierowskiego obejmują fizjologię, patofizjologię, farmakologię i gastroenterologię. Badacz z Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie został laureatem Nagrody NCN w naukach o życiu. Laureat wyróżnienia w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce dr hab. Błażej Skrzypulec jest filozofem, profesorem na Wydziale Filozoficznym UJ, zajmuje się filozofią percepcji.
W tym odcinku podcastu NCN rozmawiamy z prof. Joanną Golińską, członkinią kapituły wybierającej laureatów i Wiktorem Lewandowskim. Osiągnięcie profesora, za które otrzymał Nagrodę NCN, to przełomowa technika wytwarzania chiralnych nanomateriałów fotonicznych. Laureat mówi o badaniach, za które otrzymał Nagrodę i odpowiada na pytania o warunki uprawiania nauki w Polsce. Joanna Golińska pytana jest m.in. prace kapituły wybierającej laureatów.
Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz
Wiktor Lewandowski, Marcin Magierowski i Błażej Skrzypulec odebrali Nagrodę NCN 2024 za największe osiągnięcie naukowe. Nagroda jest przyznawana badaczkom i badaczom młodszego pokolenia, pracującym w polskich ośrodkach naukowych. Uroczystość odbyła się 9 października w Krakowie.
Nagroda NCN to najbardziej prestiżowe wyróżnienie dla naukowczyń i naukowców do 12 lat po doktoracie, prowadzących badania podstawowe. Najważniejszym kryterium, jakim kieruje się kapituła oceniająca osiągnięcia kandydatów do nagrody, jest ich doskonałość naukowa i międzynarodowa rozpoznawalność.
Dr hab. Wiktor Lewandowski jest chemikiem, zajmuje się fotoniką i chemią materiałów, jest profesorem na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Otrzymał wyróżnienie w obszarze nauk ścisłych i technicznych. Badania prof. Marcina Magierowskiego obejmują fizjologię, patofizjologię, farmakologię i gastroenterologię. Badacz z Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie został laureatem Nagrody NCN w naukach o życiu. Laureat wyróżnienia w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce dr hab. Błażej Skrzypulec jest filozofem, profesorem na Wydziale Filozoficznym UJ, zajmuje się filozofią percepcji.
W tym odcinku podcastu NCN rozmawiamy z prof. Joanną Golińską, członkinią kapituły wybierającej laureatów i Wiktorem Lewandowskim. Osiągnięcie profesora, za które otrzymał Nagrodę NCN, to przełomowa technika wytwarzania chiralnych nanomateriałów fotonicznych. Laureat mówi o badaniach, za które otrzymał Nagrodę i odpowiada na pytania o warunki uprawiania nauki w Polsce. Joanna Golińska pytana jest m.in. prace kapituły wybierającej laureatów.
Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz
Odcinek motywacyjny. Wskazówki laureatów grantów ERC i NCN
2024-08-18 20:32:38
W kolejnym odcinku podcastu NCN rozmawiamy z profesorami – Arturem Obłuskim i Piotrem Sankowskim, laureatami grantów Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC) i Narodowego Centrum Nauki o ich doświadczeniach z przygotowywaniem wniosków o finansowanie projektów naukowych i wytrwałości w pozyskiwaniu środków na badania.
Artur Obłuski jest archeologiem, dyrektorem Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, kieruje m.in. wykopaliskami w Starej Dongoli na terenie dzisiejszego Sudanu. Piotr Sankowski specjalizuje się w algorytmice. Był pomysłodawcą i pierwszym prezesem IDEAS NCBR, ośrodka działającego w obszarze sztucznej inteligencji. W 2018 za fundamentalne wyniki w dziedzinie algorytmów grafowych otrzymał Nagrodę NCN. Jako jedyny Polak uzyskał cztery razy finansowanie z ERC.
– Częścią warsztatu naukowca jest umiejętność pisania wniosków grantowych, po prostu musimy się tego nauczyć, to część naszej pracy – mówi Piotr Sankowski. Dodaje, że przygotowywanie wniosków, które uzyskają finansowanie, to proces. – Nim złożyliśmy wnioski do ERC, wcześniej pisaliśmy wnioski do NCN, do Unii Europejskiej, wnioski które przechodziły bądź nie przechodziły, i w tym procesie nauczyliśmy się je rzeczywiście dobrze pisać – dodaje.
Procedura, w jakiej otrzymuje się finansowanie w agencjach grantowych, jest konkurencyjna. Większość osób, które otrzymały finansowanie z NCN, ma na koncie także nieudane próby pozyskania grantu. Osoby, które realizowały lub realizują więcej niż jeden projekt i nie miały na swoim koncie nieudanej próby, to zaledwie dwa procent wnioskujących do NCN. Część badaczek i badaczy rezygnuje z dalszych starań o finansowanie po pierwszej nieudanej próbie.
W podkaście NCN Artur Obłuski i Piotr Sankowski zachęcają słuchaczy do wytrwałości w pracy i w pozyskiwaniu środków na badania. – Moja historia pisania wniosków czy aplikowania o pracę zaczęła się w Stanach Zjednoczonych. Byłem na Uniwersytecie w Chicago i chciałem zostać trochę dłużej na tym uniwersytecie albo gdzieś indziej. Złożyłem może 20 aplikacji o pracę, może nawet więcej i we wszystkich przypadkach poległem. Ale myślę, że trzeba się po prostu nie poddawać. (…) Jeżeli jest się przekonanym o tym, że ma się dobry program badawczy, to trzeba to kontynuować – opowiada Artur Obłuski.
Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz.
W kolejnym odcinku podcastu NCN rozmawiamy z profesorami – Arturem Obłuskim i Piotrem Sankowskim, laureatami grantów Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC) i Narodowego Centrum Nauki o ich doświadczeniach z przygotowywaniem wniosków o finansowanie projektów naukowych i wytrwałości w pozyskiwaniu środków na badania.
Artur Obłuski jest archeologiem, dyrektorem Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, kieruje m.in. wykopaliskami w Starej Dongoli na terenie dzisiejszego Sudanu. Piotr Sankowski specjalizuje się w algorytmice. Był pomysłodawcą i pierwszym prezesem IDEAS NCBR, ośrodka działającego w obszarze sztucznej inteligencji. W 2018 za fundamentalne wyniki w dziedzinie algorytmów grafowych otrzymał Nagrodę NCN. Jako jedyny Polak uzyskał cztery razy finansowanie z ERC.
– Częścią warsztatu naukowca jest umiejętność pisania wniosków grantowych, po prostu musimy się tego nauczyć, to część naszej pracy – mówi Piotr Sankowski. Dodaje, że przygotowywanie wniosków, które uzyskają finansowanie, to proces. – Nim złożyliśmy wnioski do ERC, wcześniej pisaliśmy wnioski do NCN, do Unii Europejskiej, wnioski które przechodziły bądź nie przechodziły, i w tym procesie nauczyliśmy się je rzeczywiście dobrze pisać – dodaje.
Procedura, w jakiej otrzymuje się finansowanie w agencjach grantowych, jest konkurencyjna. Większość osób, które otrzymały finansowanie z NCN, ma na koncie także nieudane próby pozyskania grantu. Osoby, które realizowały lub realizują więcej niż jeden projekt i nie miały na swoim koncie nieudanej próby, to zaledwie dwa procent wnioskujących do NCN. Część badaczek i badaczy rezygnuje z dalszych starań o finansowanie po pierwszej nieudanej próbie.
W podkaście NCN Artur Obłuski i Piotr Sankowski zachęcają słuchaczy do wytrwałości w pracy i w pozyskiwaniu środków na badania. – Moja historia pisania wniosków czy aplikowania o pracę zaczęła się w Stanach Zjednoczonych. Byłem na Uniwersytecie w Chicago i chciałem zostać trochę dłużej na tym uniwersytecie albo gdzieś indziej. Złożyłem może 20 aplikacji o pracę, może nawet więcej i we wszystkich przypadkach poległem. Ale myślę, że trzeba się po prostu nie poddawać. (…) Jeżeli jest się przekonanym o tym, że ma się dobry program badawczy, to trzeba to kontynuować – opowiada Artur Obłuski.
Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz.
Ocena wniosków cz. 2
2024-07-24 15:06:23
W najnowszym odcinku podcastu koordynatorki dyscyplin NCN dr Anna Wieczorek i dr Magdalena Wyszkowska-Kolatko opowiadają o roli koordynatorów, przebiegu panelu ekspertów i warsztatach dla wnioskodawców.
Pierwszy podcast NCN został nagrany na początku ubiegłego roku. Do tej pory ukazało się dwanaście odcinków. Najpopularniejszym jak dotąd nagraniem jest rozmowa z udziałem dr inż. Eweliny Szymańskiej-Skolimowskiej, dr inż. Tomasza Szumełdy i prof. Jacka Młynarskiego, dwójki koordynatorów dyscyplin NCN i eksperta biorącego udział w ocenie wniosków .
Temat oceny wniosków kontynuujemy w najnowszej rozmowie. W studiu spotkały się dr Anna Wieczorek, koordynatorkadyscyplin w dziale nauk ścisłych i technicznych, dr Magdalena Wyszkowska-Kolatko, koordynatorka w dziale nauk o życiu oraz – prowadząca podcasty – Anna Korzekwa-Józefowicz. Na początku rozmowy gościnie przypominają kim są koordynatorzy dyscyplin, eksperci i recenzenci oceniający wnioski w NCN oraz jak przebiega sama ocena. Zwracają uwagę, jak ważne z punktu widzenia badaczki i badacza starającego się o grant, jest poznanie tego procesu. – Zrozumienie, co się dzieje z państwa projektem po złożeniu go do NCN, ułatwi państwu przejście od świetnego pomysłu do równie świetnego projektu. Już w momencie przygotowywania wniosku, warto się postawić w roli ekspertów, którzy będą ten wniosek czytać i oceniać, i w taki sposób przygotować opis, aby z jednej strony ułatwić ekspertom zrozumienie projektu, z drugiej po prostu zainteresować ich tak, aby chcieli w ten projekt zainwestować publiczne pieniądze – mówi Magdalena Wyszkowska-Kolatko.
Anna Wieczorek podkreśla, że w procesie oceny wniosków bardzo ważne jest sięganie po najlepszych specjalistów i eliminowanie konfliktu interesów. W 2023 roku w ocenie wniosków w NCN wzięło udział około 10,5 tys. ekspertów i recenzentów. Ponad 90 proc. z nich to naukowcy afiliowani w ośrodkach zagranicznych. – Nieraz mamy do czynienia z tematykami bardzo niszowymi, z projektami przy których współpracuje wielu naukowców, także znalezienie i dobór odpowiedniej osoby, która nie będzie miała konfliktów jest wyzwaniem, no ale mając do dyspozycji cały świat, radzimy sobie z tym – wyjaśnia koordynatorka.
Zasadnicza część rozmowy dotyczy ostatniego etapu oceny wniosków, czyli przebiegu panelu ekspertów. Koordynatorki dyscyplin pytane są m.in. o to ilu ekspertów bierze udział w pracy panelu, ile wniosków oceniają, jak wypracowuje się konsensus i tworzy listy rankingowe wniosków. Rozmówczynie opowiadają także o warsztatach dla wnioskodawców, w tym o próbnych panelach, w trakcie których badacze i badaczki mogą wcielić się w rolę ekspertów oceniających wnioski.
W najnowszym odcinku podcastu koordynatorki dyscyplin NCN dr Anna Wieczorek i dr Magdalena Wyszkowska-Kolatko opowiadają o roli koordynatorów, przebiegu panelu ekspertów i warsztatach dla wnioskodawców.
Pierwszy podcast NCN został nagrany na początku ubiegłego roku. Do tej pory ukazało się dwanaście odcinków. Najpopularniejszym jak dotąd nagraniem jest rozmowa z udziałem dr inż. Eweliny Szymańskiej-Skolimowskiej, dr inż. Tomasza Szumełdy i prof. Jacka Młynarskiego, dwójki koordynatorów dyscyplin NCN i eksperta biorącego udział w ocenie wniosków.
Temat oceny wniosków kontynuujemy w najnowszej rozmowie. W studiu spotkały się dr Anna Wieczorek, koordynatorkadyscyplin w dziale nauk ścisłych i technicznych, dr Magdalena Wyszkowska-Kolatko, koordynatorka w dziale nauk o życiu oraz – prowadząca podcasty – Anna Korzekwa-Józefowicz. Na początku rozmowy gościnie przypominają kim są koordynatorzy dyscyplin, eksperci i recenzenci oceniający wnioski w NCN oraz jak przebiega sama ocena. Zwracają uwagę, jak ważne z punktu widzenia badaczki i badacza starającego się o grant, jest poznanie tego procesu. – Zrozumienie, co się dzieje z państwa projektem po złożeniu go do NCN, ułatwi państwu przejście od świetnego pomysłu do równie świetnego projektu. Już w momencie przygotowywania wniosku, warto się postawić w roli ekspertów, którzy będą ten wniosek czytać i oceniać, i w taki sposób przygotować opis, aby z jednej strony ułatwić ekspertom zrozumienie projektu, z drugiej po prostu zainteresować ich tak, aby chcieli w ten projekt zainwestować publiczne pieniądze – mówi Magdalena Wyszkowska-Kolatko.
Anna Wieczorek podkreśla, że w procesie oceny wniosków bardzo ważne jest sięganie po najlepszych specjalistów i eliminowanie konfliktu interesów. W 2023 roku w ocenie wniosków w NCN wzięło udział około 10,5 tys. ekspertów i recenzentów. Ponad 90 proc. z nich to naukowcy afiliowani w ośrodkach zagranicznych. – Nieraz mamy do czynienia z tematykami bardzo niszowymi, z projektami przy których współpracuje wielu naukowców, także znalezienie i dobór odpowiedniej osoby, która nie będzie miała konfliktów jest wyzwaniem, no ale mając do dyspozycji cały świat, radzimy sobie z tym – wyjaśnia koordynatorka.
Zasadnicza część rozmowy dotyczy ostatniego etapu oceny wniosków, czyli przebiegu panelu ekspertów. Koordynatorki dyscyplin pytane są m.in. o to ilu ekspertów bierze udział w pracy panelu, ile wniosków oceniają, jak wypracowuje się konsensus i tworzy listy rankingowe wniosków. Rozmówczynie opowiadają także o warsztatach dla wnioskodawców, w tym o próbnych panelach, w trakcie których badacze i badaczki mogą wcielić się w rolę ekspertów oceniających wnioski.
Technologie kwantowe. QuantERA
2024-06-25 15:13:04
Czy Polska potrzebuje komputera kwantowego? Czym są w ogóle technologie kwantowe? Jaki jest wkład naukowców pracujących w polskich ośrodkach w tę dziedzinę? O tym rozmawiamy w kolejnym odcinku podcastu NCN. Gośćmi nagrania są Sylwia Kostka z Narodowego Centrum Nauki, koordynatorka sieci QuantERA i prof. Konrad Banaszek, fizyk, autor licznych prac i patentów z zakresu technologii kwantowych, koordynator naukowy sieci QuantERA.
Naukowcy przewidują, że w perspektywie kilkunastu lat technologie kwantowe znacząco wpłyną na naszą rzeczywistość. Diagnostyka medyczna będzie szybsza i bardziej precyzyjna, bezpieczeństwo danych w sieci nieporównywalnie większe, powstaną nowe materiały o rewolucyjnych właściwościach. Do szerszej wyobraźni najbardziej przemawia jednak wizja komputera kwantowego.
Kilka miesięcy temu odbyła się nawet żywa publiczna dyskusja, gdy jeden z ośrodków naukowych chciał taki komputer kupić. Czy Polska potrzebuje komputera kwantowego? Na tak postawione pytanie prof. Konrad Banaszek odpowiada, że urządzenia, które są dostępne na rynku, są bardzo niedoskonałe i „szumią”. Zwraca uwagę, że wyobrażenia dotyczące rozwoju tych komputerów są często nieporozumieniem. – Błędne jest wyobrażenie, że komputer kwantowy to jest taki zwykły komputer, tylko działa szybciej i różnego rodzaju problemy, zagadnienia obliczeniowe, rozwiązuje szybciej niż komputery domowe czy wyspecjalizowane urządzenia, które są instalowane w centrach obliczeniowych – mówi. Podkreśla, że komputery kwantowe dostępne w tej chwili, to przede wszystkim narzędzia badawcze do rozwijania algorytmów kwantowych. – Jesteśmy na etapie poszukiwania praktycznych problemów, do których rozwiązania komputery kwantowe mogłyby się przydać – dodaje naukowiec.
W tym odcinku podcastu NCN rozmawiamy także o tym, czym są w ogóle są technologie kwantowe i o badaniach naukowych, które prowadzone są w polskich ośrodkach.
Fundamentalne prace na temat splątania kwantowego powstały w latach 90. ubiegłego stulecia na Uniwersytecie Gdańskim. Prof. Ryszard Horodecki wraz ze współpracownikami stworzył tu ośrodek, który stał się światowym centrum badań w dziedzinie informatyki kwantowej. Instytucje naukowe z Warszawy i Krakowa mają długie tradycje w zakresie optyki kwantowej, z której wyrasta większość obecnych badań, dotyczących nowych sposobów komunikacji, detekcji, metrologii i obrazowania. Naukowcy z UMK w Toruniu pracują w Krajowym Laboratorium FAMO nad nową generacją optycznych zegarów atomowych, najdoskonalszych urządzeń pomiaru czasu na świecie, które mogą być wykorzystywane w geodezji i nawigacji. Zajmują się też innymi zastosowaniami metrologii kwantowej.
Obok prac teoretycznych przybywa również wyników eksperymentalnych.
Polska jest też koordynatorem największej europejskiej sieci finansującej badania w zakresie technologii kwantowych – programu QuantERA . Program, koordynowany przez NCN łączy 41 agencji finansujących badania z 31 krajów. – Sieć została stworzona w Polsce właśnie dlatego, że doskonałą bazą na której budowaliśmy, były kontakty międzynarodowe fizyków kwantowych, polskiego środowiska naukowego. Wiedzieliśmy, że odpowiedź badaczek i badaczy na ten program będzie bardzo dobra – mówi Sylwia Kostka.
Goście odcinka podkreślają, że to czego w tej chwili najbardziej brakuje polskiemu środowisku kwantowemu, to strategia rozwoju tych technologii. Mają nadzieję, że – podobnie jak w innych krajach europejskich – pojawi się odpowiednia wola polityczna i dokument zostanie przyjęty w najbliższym czasie.
Czy Polska potrzebuje komputera kwantowego? Czym są w ogóle technologie kwantowe? Jaki jest wkład naukowców pracujących w polskich ośrodkach w tę dziedzinę? O tym rozmawiamy w kolejnym odcinku podcastu NCN. Gośćmi nagrania są Sylwia Kostka z Narodowego Centrum Nauki, koordynatorka sieci QuantERA i prof. Konrad Banaszek, fizyk, autor licznych prac i patentów z zakresu technologii kwantowych, koordynator naukowy sieci QuantERA.
Naukowcy przewidują, że w perspektywie kilkunastu lat technologie kwantowe znacząco wpłyną na naszą rzeczywistość. Diagnostyka medyczna będzie szybsza i bardziej precyzyjna, bezpieczeństwo danych w sieci nieporównywalnie większe, powstaną nowe materiały o rewolucyjnych właściwościach. Do szerszej wyobraźni najbardziej przemawia jednak wizja komputera kwantowego.
Kilka miesięcy temu odbyła się nawet żywa publiczna dyskusja, gdy jeden z ośrodków naukowych chciał taki komputer kupić. Czy Polska potrzebuje komputera kwantowego? Na tak postawione pytanie prof. Konrad Banaszek odpowiada, że urządzenia, które są dostępne na rynku, są bardzo niedoskonałe i „szumią”. Zwraca uwagę, że wyobrażenia dotyczące rozwoju tych komputerów są często nieporozumieniem. – Błędne jest wyobrażenie, że komputer kwantowy to jest taki zwykły komputer, tylko działa szybciej i różnego rodzaju problemy, zagadnienia obliczeniowe, rozwiązuje szybciej niż komputery domowe czy wyspecjalizowane urządzenia, które są instalowane w centrach obliczeniowych – mówi. Podkreśla, że komputery kwantowe dostępne w tej chwili, to przede wszystkim narzędzia badawcze do rozwijania algorytmów kwantowych. – Jesteśmy na etapie poszukiwania praktycznych problemów, do których rozwiązania komputery kwantowe mogłyby się przydać – dodaje naukowiec.
W tym odcinku podcastu NCN rozmawiamy także o tym, czym są w ogóle są technologie kwantowe i o badaniach naukowych, które prowadzone są w polskich ośrodkach.
Fundamentalne prace na temat splątania kwantowego powstały w latach 90. ubiegłego stulecia na Uniwersytecie Gdańskim. Prof. Ryszard Horodecki wraz ze współpracownikami stworzył tu ośrodek, który stał się światowym centrum badań w dziedzinie informatyki kwantowej. Instytucje naukowe z Warszawy i Krakowa mają długie tradycje w zakresie optyki kwantowej, z której wyrasta większość obecnych badań, dotyczących nowych sposobów komunikacji, detekcji, metrologii i obrazowania. Naukowcy z UMK w Toruniu pracują w Krajowym Laboratorium FAMO nad nową generacją optycznych zegarów atomowych, najdoskonalszych urządzeń pomiaru czasu na świecie, które mogą być wykorzystywane w geodezji i nawigacji. Zajmują się też innymi zastosowaniami metrologii kwantowej.
Obok prac teoretycznych przybywa również wyników eksperymentalnych.
Polska jest też koordynatorem największej europejskiej sieci finansującej badania w zakresie technologii kwantowych – programu QuantERA. Program, koordynowany przez NCN łączy 41 agencji finansujących badania z 31 krajów. – Sieć została stworzona w Polsce właśnie dlatego, że doskonałą bazą na której budowaliśmy, były kontakty międzynarodowe fizyków kwantowych, polskiego środowiska naukowego. Wiedzieliśmy, że odpowiedź badaczek i badaczy na ten program będzie bardzo dobra – mówi Sylwia Kostka.
Goście odcinka podkreślają, że to czego w tej chwili najbardziej brakuje polskiemu środowisku kwantowemu, to strategia rozwoju tych technologii. Mają nadzieję, że – podobnie jak w innych krajach europejskich – pojawi się odpowiednia wola polityczna i dokument zostanie przyjęty w najbliższym czasie.
MAPS i Weave - współpraca naukowa m.in. ze Szwajcarią
2024-04-29 07:00:12
Po dłuższej przerwie wracamy do rozmów w podcaście NCN. W 1. odcinku drugiego sezonu rozmawiamy o możliwościach współpracy naukowców z Polski z naukowcami m.in. ze Szwajcarii. Tematem naszego spotkania są programy MAPS i Weave.
Gościniami odcinka są: Barbara Świątkowska z Zespołu Funduszy Norweskich, zajmująca się również podobnymi mechanizmami finansowania, i Justyna Woźniakowska, kierowniczka Działu Współpracy Międzynarodowej NCN.
Po dłuższej przerwie wracamy do rozmów w podcaście NCN. W 1. odcinku drugiego sezonu rozmawiamy o możliwościach współpracy naukowców z Polski z naukowcami m.in. ze Szwajcarii. Tematem naszego spotkania są programy MAPS i Weave.
Gościniami odcinka są: Barbara Świątkowska z Zespołu Funduszy Norweskich, zajmująca się również podobnymi mechanizmami finansowania, i Justyna Woźniakowska, kierowniczka Działu Współpracy Międzynarodowej NCN.
Finansowanie badań podstawowych. Wyzwania dla NCN
2023-12-15 09:31:28
Gościem 10. odcinka podcastu NCN jest prof. Krzysztof Jóźwiak, dyrektor NCN, powołany na to stanowisko 30 października.
Profesor Jóźwiak pracuje na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Prowadzi badania z zakresu farmakologii molekularnej i chemii leków. W latach 2012-2020 był członkiem Rady NCN. Przez część tego czasu kierował Komisją Rady ds. nauk o życiu. Na powołanie na stanowisko dyrektora NCN czekał blisko 8 miesięcy.
W podcaście NCN badacz odpowiada na pytania dotyczące najważniejszych wyzwań, jakie stoją teraz przed NCN. Rozmowa dotyczy m.in. kwestii finansowania badań podstawowych i budżetu NCN, konieczności nowego otwarcia w relacjach z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz nowych inicjatyw, które mogłaby podjąć agencja, gdyby jej finansowanie zostało zwiększone.
Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz.
Gościem 10. odcinka podcastu NCN jest prof. Krzysztof Jóźwiak, dyrektor NCN, powołany na to stanowisko 30 października.
Profesor Jóźwiak pracuje na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Prowadzi badania z zakresu farmakologii molekularnej i chemii leków. W latach 2012-2020 był członkiem Rady NCN. Przez część tego czasu kierował Komisją Rady ds. nauk o życiu. Na powołanie na stanowisko dyrektora NCN czekał blisko 8 miesięcy.
W podcaście NCN badacz odpowiada na pytania dotyczące najważniejszych wyzwań, jakie stoją teraz przed NCN. Rozmowa dotyczy m.in. kwestii finansowania badań podstawowych i budżetu NCN, konieczności nowego otwarcia w relacjach z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz nowych inicjatyw, które mogłaby podjąć agencja, gdyby jej finansowanie zostało zwiększone.
Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz.
Nauka po wyborach. Wskazówki dla nowego/ej ministra/y
2023-10-30 10:42:09
Ta rozmowa jest w formacie jeden na jeden. Gościem #podcastNCN jest prof. Zbigniew Błocki od marca 2015 do marca 2023, przez dwie kadencje, dyrektor Narodowego Centrum Nauki. Od marca tego roku pełniący obowiązki dyrektor NCN. W październiku 2021 urzędujący minister, prof. Przemysław Czarnek powiedział, że "postawi NCN od początku na nogi”. W sierpniu tego roku zapowiedział, że jesienią Centrum zostanie zlikwidowane oraz połączone z NCBR i Agencją Badań Medycznych. Równolegle budżet NCN został zamrożony.
Prof. Zbigniew Błocki opowiada o próbach "reformowania" NCN i głodzeniu Centrum – "a właściwie głodzeniu polskiej nauki". Zasadnicza część rozmowy dotyczy jednak przyszłości. Prowadząca, Anna Korzekwa-Józefowicz pyta o sytuację nauki i instytucji naukowych po wyborach. Prof. Błocki opowiada w jakim kierunku powinien rozwijać się NCN i o dodatkowych zadaniach, które mogłaby podejmować agencja. Gość w studiu pytany jest także o „listę zadań” dla nowego ministra/ministry oraz o to, co należy zrobić z instytucjami, które powstały w ostatnich latach (jak np. Akademia Kopernikańska) oraz tymi, które uległy politycznej presji (np. NCBR).
Ta rozmowa jest w formacie jeden na jeden. Gościem #podcastNCN jest prof. Zbigniew Błocki od marca 2015 do marca 2023, przez dwie kadencje, dyrektor Narodowego Centrum Nauki. Od marca tego roku pełniący obowiązki dyrektor NCN. W październiku 2021 urzędujący minister, prof. Przemysław Czarnek powiedział, że "postawi NCN od początku na nogi”. W sierpniu tego roku zapowiedział, że jesienią Centrum zostanie zlikwidowane oraz połączone z NCBR i Agencją Badań Medycznych. Równolegle budżet NCN został zamrożony.
Prof. Zbigniew Błocki opowiada o próbach "reformowania" NCN i głodzeniu Centrum – "a właściwie głodzeniu polskiej nauki". Zasadnicza część rozmowy dotyczy jednak przyszłości. Prowadząca, Anna Korzekwa-Józefowicz pyta o sytuację nauki i instytucji naukowych po wyborach. Prof. Błocki opowiada w jakim kierunku powinien rozwijać się NCN i o dodatkowych zadaniach, które mogłaby podejmować agencja. Gość w studiu pytany jest także o „listę zadań” dla nowego ministra/ministry oraz o to, co należy zrobić z instytucjami, które powstały w ostatnich latach (jak np. Akademia Kopernikańska) oraz tymi, które uległy politycznej presji (np. NCBR).
Nagroda NCN
2023-10-11 21:54:57
Najlepsi młodzi naukowcy 2023
Katharina Boguslawski, Karolina Ćwiek-Rogalska i Łukasz Opaliński zostali laureatami Nagrody NCN 2023. Najważniejsze wyróżnienie dla młodych naukowców pracujących w Polsce w tym roku pojedzie do Torunia, Warszawy i Wrocławia. Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 11 października w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach.
Gościniami kolejnego odcinka podcastu NCN są dr Karolina Ćwiek-Rogalska oraz prof. Joanna Golińska-Pilarek, członkini Rady NCN.
Dr Karolina Ćwiek-Rogalska zajmuje się naukowo studiami nad pamięcią i studiami nad rzeczami oraz kulturą „Ziem Odzyskanych”. Przygląda się temu, jak proces ponownego zasiedlania terenów dawniej zamieszkiwanych przez społeczności niemieckie i niemieckojęzyczne wyglądał w powojennej Polsce i Czechosłowacji. Pracuje w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. W podcaście opowiada o swoich badaniach, które stały się podstawą do przyznania jej wyróżnienia.
Nagroda NCN została wręczona po raz 11. Wśród 30 osób uhonorowanych nią od 2013 do 2022 mieliśmy 25 laureatów i tylko pięć laureatek. W tej edycji na scenie po raz pierwszy stanęły dwie badaczki i jeden badacz. Prof. Joanna Golińska-Pilarek omawia zmiany w regulaminie nagrody, które wejdą w życie w 2024 roku. Nowe zasady przyznawania wyróżnienia, będą służyły realizacji polityki równościowej w środowisku naukowym i zwiększeniu widoczności kobiet w nauce.
Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz.
Najlepsi młodzi naukowcy 2023
Katharina Boguslawski, Karolina Ćwiek-Rogalska i Łukasz Opaliński zostali laureatami Nagrody NCN 2023. Najważniejsze wyróżnienie dla młodych naukowców pracujących w Polsce w tym roku pojedzie do Torunia, Warszawy i Wrocławia. Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 11 października w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. Gościniami kolejnego odcinka podcastu NCN są dr Karolina Ćwiek-Rogalska oraz prof. Joanna Golińska-Pilarek, członkini Rady NCN. Dr Karolina Ćwiek-Rogalska zajmuje się naukowo studiami nad pamięcią i studiami nad rzeczami oraz kulturą „Ziem Odzyskanych”. Przygląda się temu, jak proces ponownego zasiedlania terenów dawniej zamieszkiwanych przez społeczności niemieckie i niemieckojęzyczne wyglądał w powojennej Polsce i Czechosłowacji. Pracuje w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. W podcaście opowiada o swoich badaniach, które stały się podstawą do przyznania jej wyróżnienia. Nagroda NCN została wręczona po raz 11. Wśród 30 osób uhonorowanych nią od 2013 do 2022 mieliśmy 25 laureatów i tylko pięć laureatek. W tej edycji na scenie po raz pierwszy stanęły dwie badaczki i jeden badacz. Prof. Joanna Golińska-Pilarek omawia zmiany w regulaminie nagrody, które wejdą w życie w 2024 roku. Nowe zasady przyznawania wyróżnienia, będą służyły realizacji polityki równościowej w środowisku naukowym i zwiększeniu widoczności kobiet w nauce. Rozmowę prowadzi Anna Korzekwa-Józefowicz.