GPS - Globalny Punkt Spojrzenia w Radiu Lublin
Audycja o oddziaływaniu globalnego na lokalne i lokalnego na globalne. Rozmawiamy w poszukiwaniu orientacji w gąszczu problemów współczesnego świata.
Zaprasza Grzegorz Gil.
Kategorie:
Rządowe
Rządowe
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o niepokoju na Ukrainie i wojnie o Sahel
2024-11-14 22:16:00
Czas to wielkość fizyczna określająca następstwo zdarzeń oraz odstępy między nimi. Choć od objęcia władzy w USA przez Donalda Trumpa dzieli nas jeszcze nieco ponad dwa miesiące, wpływ zmiany gospodarza w Białym Domu
na bezpieczeństwo międzynarodowe rysuje się już dziś.
Jak na nowego prezydenta USA zareagowała ukraińska ulica, a jak politycy tego kraju? Czy szanse na wygraną Ukrainy rosną przy Donaldzie Trumpie?
Czy skala polskiej pomocy dla Ukrainy pozwoli nam wpływać na jej powojenny kształt?
W drugiej części GPS przeniesiemy się pod Saharę, aby zderzyć się z najbardziej niestabilnym regionem świata, w którym krzyżują się zagrożenia takie jak: konflikty, terroryzm, zmiany klimatyczne czy migracje. Czy Sahel, w którym były i są obecne także mocarstwa zewnętrzne, stanowi zagrożenie dla Europy?
O Ukrainie z perspektywy upływającego czasu oraz Sahelu widzianym przez pryzmat zagrożeń i walki o wpływy porozmawiamy z dr. Danielem Szeligowskim (PISM) oraz Pawłem Wójcikiem (współautor raportu „Wojna o
Sahel”).
Zaprasza Grzegorz Gil.
Czas to wielkość fizyczna określająca następstwo zdarzeń oraz odstępy między nimi. Choć od objęcia władzy w USA przez Donalda Trumpa dzieli nas jeszcze nieco ponad dwa miesiące, wpływ zmiany gospodarza w Białym Domu na bezpieczeństwo międzynarodowe rysuje się już dziś.
Jak na nowego prezydenta USA zareagowała ukraińska ulica, a jak politycy tego kraju? Czy szanse na wygraną Ukrainy rosną przy Donaldzie Trumpie? Czy skala polskiej pomocy dla Ukrainy pozwoli nam wpływać na jej powojenny kształt?
W drugiej części GPS przeniesiemy się pod Saharę, aby zderzyć się z najbardziej niestabilnym regionem świata, w którym krzyżują się zagrożenia takie jak: konflikty, terroryzm, zmiany klimatyczne czy migracje. Czy Sahel, w którym były i są obecne także mocarstwa zewnętrzne, stanowi zagrożenie dla Europy?
O Ukrainie z perspektywy upływającego czasu oraz Sahelu widzianym przez pryzmat zagrożeń i walki o wpływy porozmawiamy z dr. Danielem Szeligowskim (PISM) oraz Pawłem Wójcikiem (współautor raportu „Wojna o Sahel”).
Zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - O wyborach w Gruzji i sojuszu Rosji z Koreą Północną
2024-11-07 22:00:00
Choć większość z nas z uwagą śledzi wybory w USA, nie może umknąć nam ostatnie głosowanie w Gruzji, której angielska nazwa (Georgia) jest homonimem jednego z amerykańskich swing states w „pasie słońca”. Czy Gruzja jest „państwem wahającym się” i na czyim pasku chodzą Gruzini? Kto wygrał ostatnie wybory? Do wojny na Ukrainie za chwilę wkroczą odziały z Korei Północnej, którą od niedawna łączy z Rosją Putina strategiczne partnerstwo w dziedzinie obrony. W co gra Kim Dzong Un? Czy sojusz obu państw jądrowych może zmienić układ sił w Europie i w Azji Wschodniej?
Na rozmowę o tematyce gruzińsko-rosyjsko-koreańskiej z dr. Andrzejem Szabaciukiem (KUL, IEŚ) oraz dr. Oskarem Pietrewiczem (PISM) zaprasza Grzegorz Gil.
Choć większość z nas z uwagą śledzi wybory w USA, nie może umknąć nam ostatnie głosowanie w Gruzji, której angielska nazwa (Georgia) jest homonimem jednego z amerykańskich swing states w „pasie słońca”. Czy Gruzja jest „państwem wahającym się” i na czyim pasku chodzą Gruzini? Kto wygrał ostatnie wybory? Do wojny na Ukrainie za chwilę wkroczą odziały z Korei Północnej, którą od niedawna łączy z Rosją Putina strategiczne partnerstwo w dziedzinie obrony. W co gra Kim Dzong Un? Czy sojusz obu państw jądrowych może zmienić układ sił w Europie i w Azji Wschodniej?
Na rozmowę o tematyce gruzińsko-rosyjsko-koreańskiej z dr. Andrzejem Szabaciukiem (KUL, IEŚ) oraz dr. Oskarem Pietrewiczem (PISM) zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o narkobiznesie i narkopolityce w Ameryce Łacińskiej
2024-11-01 22:00:00
Gdyby wyjąć narkobiznes z krajobrazu wielu państw latynoamerykańskich, być może zostałaby w nich tylko pustynia. To prowokacyjne wprowadzenie ma na celu uświadomienie nam miejsca i roli, jaką w społeczeństwach i kulturach latynoskich zajmuje gospodarka narkotykowa. Kartele z tych państw dysponują wpływami porównywalnymi z władzą centralną.
Skąd w Ameryce Łacińskiej wzięły się narkotyki? Jak wygląda „geografia" narkobiznesu w Ameryce Południowej? Czym jest „narkopolityka"? To tylko kilka z kwestii, które poruszymy w najnowszym GPS w rytmie muzyki kojarzonej z kartelami narkotykowymi.
Na rozmowę o koce, kokainie, fentanulu i świętym Jesusie Malverde z dr Joanną Gocłowską-Bolek (UW) zaprasza Grzegorz Gil.
Gdyby wyjąć narkobiznes z krajobrazu wielu państw latynoamerykańskich, być może zostałaby w nich tylko pustynia. To prowokacyjne wprowadzenie ma na celu uświadomienie nam miejsca i roli, jaką w społeczeństwach i kulturach latynoskich zajmuje gospodarka narkotykowa. Kartele z tych państw dysponują wpływami porównywalnymi z władzą centralną.
Skąd w Ameryce Łacińskiej wzięły się narkotyki? Jak wygląda „geografia" narkobiznesu w Ameryce Południowej? Czym jest „narkopolityka"? To tylko kilka z kwestii, które poruszymy w najnowszym GPS w rytmie muzyki kojarzonej z kartelami narkotykowymi.
Na rozmowę o koce, kokainie, fentanulu i świętym Jesusie Malverde z dr Joanną Gocłowską-Bolek (UW) zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o lawirowaniu Armenii i referendum w Mołdawii
2024-10-24 22:00:00
Kolejny GPS prowadzi nas do dwóch państw śródlądowych, które dzieli od siebie około 1500 kilometrów. Pomimo tego dystansu i wielu różnic, kraje te mają jednak ze sobą wiele wspólnego. Oba należały kiedyś (lub należą obecnie) do radzieckiej (rosyjskiej) strefy wpływów. W ich obrębie istniały lub istnieją nadal „państwa w państwie” (odpowiednio Górski Karabach i Naddniestrze). Oba państwa deklarują także chęć integracji z Unią Europejską, choć Rosja nie daje za wygraną. O ile jednak Górski Karabach przeszedł już do historii, Naddniestrze ma się całkiem dobrze. O Mołdawii tuż po wyborczym referendum ws. Unii oraz Armenii, która ćwiczy szpagat między Wschodem a Zachodem, porozmawiamy z Maciejem Musiałem (Centrum Badań nad Państwowością Rosyjską) oraz Kamilem Całusem (OSW).
Zaprasza Grzegorz Gil.
Kolejny GPS prowadzi nas do dwóch państw śródlądowych, które dzieli od siebie około 1500 kilometrów. Pomimo tego dystansu i wielu różnic, kraje te mają jednak ze sobą wiele wspólnego. Oba należały kiedyś (lub należą obecnie) do radzieckiej (rosyjskiej) strefy wpływów. W ich obrębie istniały lub istnieją nadal „państwa w państwie” (odpowiednio Górski Karabach i Naddniestrze). Oba państwa deklarują także chęć integracji z Unią Europejską, choć Rosja nie daje za wygraną. O ile jednak Górski Karabach przeszedł już do historii, Naddniestrze ma się całkiem dobrze. O Mołdawii tuż po wyborczym referendum ws. Unii oraz Armenii, która ćwiczy szpagat między Wschodem a Zachodem, porozmawiamy z Maciejem Musiałem (Centrum Badań nad Państwowością Rosyjską) oraz Kamilem Całusem (OSW).
Zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o BRICS+ i ekonomii szczęścia
2024-10-17 22:00:00
Bycie szczęśliwym w krajach tzw. globalnego Południa wcale nie musi oznaczać szczęścia w rozumieniu przeciętnego mieszkańca Europy czy Ameryki Północnej. Szczęście wydaje się wyjątkowo niejednorodne, nieuchwytne i niemierzalne, co powinno raczej odstraszać ekonomistów. Ci ostatni jednak wcale nie stronią od problematyki szczęścia, nawet jeśli muszą się mierzyć z szeregiem paradoksów (m.in. „paradoks Easterlina”).
Jakie są najszczęśliwsze państwa świata i czy prowadzą one swoje polityki szczęścia? Dokładnie 15 lat temu powstała grupa BRIC(S), która zyskała 4 nowych członków (BRICS+). Co łączy, a co dzieli państwa BRICS+? Czy szukają one „szczęścia” w przebudowie porządku międzynarodowego?
Na rozmowę o BRICS+ (red. Marcin Łuniewski, Rzeczpospolita) oraz ekonomii szczęścia (prof. Piotr Michoń, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, autor bloga i podcastu „Ekonomia szczęścia") zaprasza Grzegorz Gil.
Bycie szczęśliwym w krajach tzw. globalnego Południa wcale nie musi oznaczać szczęścia w rozumieniu przeciętnego mieszkańca Europy czy Ameryki Północnej. Szczęście wydaje się wyjątkowo niejednorodne, nieuchwytne i niemierzalne, co powinno raczej odstraszać ekonomistów. Ci ostatni jednak wcale nie stronią od problematyki szczęścia, nawet jeśli muszą się mierzyć z szeregiem paradoksów (m.in. „paradoks Easterlina”).
Jakie są najszczęśliwsze państwa świata i czy prowadzą one swoje polityki szczęścia? Dokładnie 15 lat temu powstała grupa BRIC(S), która zyskała 4 nowych członków (BRICS+). Co łączy, a co dzieli państwa BRICS+? Czy szukają one „szczęścia” w przebudowie porządku międzynarodowego?
Na rozmowę o BRICS+ (red. Marcin Łuniewski, Rzeczpospolita) oraz ekonomii szczęścia (prof. Piotr Michoń, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, autor bloga i podcastu „Ekonomia szczęścia") zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia – o wyborach w Tunezji i Hezbollahu w Libanie
2024-10-10 22:00:00
Czas na kolejny odcinek GPS, w którym przyjrzymy się wynikom wyborów prezydenckich w Tunezji. Wygrał je z gigantyczną przewagą urzędujący prezydent Kais Saied. Czy może on spać spokojnie, a Tunezyjczycy są zjednoczeni jak nigdy wcześniej? A może, wprost przeciwnie, Tunezji kojarzonej przez nas z kurortami wypoczynkowymi, zagraża scenariusz „libanizacji”, który byłby horrorem dla niej i dla Europy? W drugiej części audycji skupimy się na eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie w kontekście interwencji Izraela w Libanie. Czym jest Hezbollah, kto rządzi Libanem i czy Izrael igra z ogniem?
Na rozmowę z Maciejem Pawłowskim (INE, PAIH) oraz prof. Rafałem Ożarowskim (WSAiB w Gdyni) zaprasza Grzegorz Gil.
Czas na kolejny odcinek GPS, w którym przyjrzymy się wynikom wyborów prezydenckich w Tunezji. Wygrał je z gigantyczną przewagą urzędujący prezydent Kais Saied. Czy może on spać spokojnie, a Tunezyjczycy są zjednoczeni jak nigdy wcześniej? A może, wprost przeciwnie, Tunezji kojarzonej przez nas z kurortami wypoczynkowymi, zagraża scenariusz „libanizacji”, który byłby horrorem dla niej i dla Europy? W drugiej części audycji skupimy się na eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie w kontekście interwencji Izraela w Libanie. Czym jest Hezbollah, kto rządzi Libanem i czy Izrael igra z ogniem?
Na rozmowę z Maciejem Pawłowskim (INE, PAIH) oraz prof. Rafałem Ożarowskim (WSAiB w Gdyni) zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o Zgromadzeniu Ogólnym ONZ „między Bugiem a prawdą”
2024-10-03 22:00:00
W kolejnym odcinku audycji GPS spojrzymy na jeden z najbardziej demokratycznych organów w Organizacji Narodów Zjednoczonych, czyli Zgromadzenie Ogólne, którego 79. Sesja rozpoczęła się 10 września.
Jakie jest miejsce i znaczenie tej instytucji w budowaniu pokoju i bezpieczeństwa między narodami? Jaki jest jej dorobek ws. wojny Rosji przeciwko Ukrainie? Czy działania Izraela w Strefie Gazy oraz w południowym Libanie łamią prawo międzynarodowe? Te wątki poruszymy w rozmowie z dr. Tomaszem Lachowskim (UŁ).
W drugiej części audycji porozmawiamy o książce „Między Bugiem a prawdą”, której autorzy (Wojciech Kozioł, Bartłomiej Wypartowicz, Defence24) patrzą na kondycję polityki wschodniej RP wobec Białorusi i Ukrainy po 1991 r. Czy Polska dysponuje strategią odbudowywania wpływów w swoim bliskim sąsiedztwie? Czy wojna na Ukrainie działa na nas otrzeźwiająco?
Na GPS zaprasza Grzegorz Gil.
W kolejnym odcinku audycji GPS spojrzymy na jeden z najbardziej demokratycznych organów w Organizacji Narodów Zjednoczonych, czyli Zgromadzenie Ogólne, którego 79. Sesja rozpoczęła się 10 września.
Jakie jest miejsce i znaczenie tej instytucji w budowaniu pokoju i bezpieczeństwa między narodami? Jaki jest jej dorobek ws. wojny Rosji przeciwko Ukrainie? Czy działania Izraela w Strefie Gazy oraz w południowym Libanie łamią prawo międzynarodowe? Te wątki poruszymy w rozmowie z dr. Tomaszem Lachowskim (UŁ).
W drugiej części audycji porozmawiamy o książce „Między Bugiem a prawdą”, której autorzy (Wojciech Kozioł, Bartłomiej Wypartowicz, Defence24) patrzą na kondycję polityki wschodniej RP wobec Białorusi i Ukrainy po 1991 r. Czy Polska dysponuje strategią odbudowywania wpływów w swoim bliskim sąsiedztwie? Czy wojna na Ukrainie działa na nas otrzeźwiająco?
Na GPS zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o ryzyku i jego granicach
2024-09-26 22:00:00
Choć ryzyko towarzyszy nam od momentu narodzin aż do śmierci (a zapewne nawet trochę dłużej), z trudem odróżniamy je od wyzwań czy zagrożeń. Jeszcze trudniej dostrzec nam jego pozytywny wpływ na życie społeczne. Tymczasem Herodot zwykł mawiać, że „wielkie osiągnięcia są na ogół dziełem wielkiego ryzyka”. Czym jest ryzyko i jak je podejmować? A może w XXI w. jest ono zbyt wysokie i powinniśmy go unikać? W epoce niepewności, w której „czarne łabędzie” powiększają stado, zarządzanie ryzykiem to pierwsze prawo dynamiki. Ale jak w ogóle zarządzać czymś, czego nie widać i kto przoduje w analizach tego typu?
Na „ryzykowną” rozmowę o zarządzaniu ryzykiem politycznym (i nie tylko) z dr hab. Anną Moraczewską (UMCS) zaprasza Grzegorz Gil.
Choć ryzyko towarzyszy nam od momentu narodzin aż do śmierci (a zapewne nawet trochę dłużej), z trudem odróżniamy je od wyzwań czy zagrożeń. Jeszcze trudniej dostrzec nam jego pozytywny wpływ na życie społeczne. Tymczasem Herodot zwykł mawiać, że „wielkie osiągnięcia są na ogół dziełem wielkiego ryzyka”. Czym jest ryzyko i jak je podejmować? A może w XXI w. jest ono zbyt wysokie i powinniśmy go unikać? W epoce niepewności, w której „czarne łabędzie” powiększają stado, zarządzanie ryzykiem to pierwsze prawo dynamiki. Ale jak w ogóle zarządzać czymś, czego nie widać i kto przoduje w analizach tego typu?
Na „ryzykowną” rozmowę o zarządzaniu ryzykiem politycznym (i nie tylko) z dr hab. Anną Moraczewską (UMCS) zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia – o napięciach w Serbii i kryzysie w Wenezueli
2024-09-19 23:00:00
Choć Belgrad i Caracas dzieli niemal 9 tysięcy kilometrów i na pierwszy rzut oka oba państwa łączy niewiele, najnowszy GPS przybliży je do siebie. W jego pierwszej części porozmawiamy o geopolitycznych wyborach Aleksandara Vucicia, któremu równie bliskie są Chiny, Rosja oraz Europa Zachodnia. W co gra Serbia, dokąd zmierza i jaki los czeka północne Kosowo? Druga część GPS to czas dla Wenezueli, która w lipcu wybrała swojego prezydenta. Ten, wobec poważnych zarzutów ze strony reżimu, chwilę później salwował się ucieczką do Hiszpanii. Jaki jest Nicolasa Maduro przepis na „sukces” i utrzymanie władzy? Kiedy świętuje się tam Boże Narodzenie?
Naszymi gośćmi będą prof. Konrad Pawłowski (UMCS, IEŚ) oraz dr Joanna Gocłowska-Bolek (UW). Zaprasza Grzegorz Gil.
Choć Belgrad i Caracas dzieli niemal 9 tysięcy kilometrów i na pierwszy rzut oka oba państwa łączy niewiele, najnowszy GPS przybliży je do siebie. W jego pierwszej części porozmawiamy o geopolitycznych wyborach Aleksandara Vucicia, któremu równie bliskie są Chiny, Rosja oraz Europa Zachodnia. W co gra Serbia, dokąd zmierza i jaki los czeka północne Kosowo? Druga część GPS to czas dla Wenezueli, która w lipcu wybrała swojego prezydenta. Ten, wobec poważnych zarzutów ze strony reżimu, chwilę później salwował się ucieczką do Hiszpanii. Jaki jest Nicolasa Maduro przepis na „sukces” i utrzymanie władzy? Kiedy świętuje się tam Boże Narodzenie?
Naszymi gośćmi będą prof. Konrad Pawłowski (UMCS, IEŚ) oraz dr Joanna Gocłowska-Bolek (UW). Zaprasza Grzegorz Gil.
GPS - Globalny Punkt Spojrzenia – o chorowaniu na Rosję i rywalizacji ChRL-USA
2024-09-12 22:00:00
„Rosja to stan umysłu” – zwykło się mawiać nad Wisłą. Poza etykietowaniem, takie ujmowanie Rosji i jej społeczeństwa nie musi nas jednak prowadzić do lepszego poznania Rosjan i ich problemów.
Czy wobec dramatu wojny na Ukrainie można w nich dostrzegać osoby cierpiące? Robi to w swojej najnowszej książce Kuba Benedyczak, pisząc o „oddziale chorych” („Oddział chorych na Rosję. Opowieść o Rosjanach czasów putinizmu”, Znak 2024). O ich chorobach opowie nam sam autor.
W drugiej godzinie GPS porozmawiamy także o rywalizacji Chin z USA w kontekście przedwyborczym, wychodząc od pojęcia „pułapki Tukidydesa”. Czy oba mocarstwa są skazane na wojnę? Uniknięciu tego scenariusza z pewnością służyła ostatnia wizyta doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego USA, Jake’a Sullivana w Pekinie. Gościem audycji będzie Łukasz Kobierski (Instytut Nowej Europy). Na rozmowę zaprasza Grzegorz Gil.
„Rosja to stan umysłu” – zwykło się mawiać nad Wisłą. Poza etykietowaniem, takie ujmowanie Rosji i jej społeczeństwa nie musi nas jednak prowadzić do lepszego poznania Rosjan i ich problemów.
Czy wobec dramatu wojny na Ukrainie można w nich dostrzegać osoby cierpiące? Robi to w swojej najnowszej książce Kuba Benedyczak, pisząc o „oddziale chorych” („Oddział chorych na Rosję. Opowieść o Rosjanach czasów putinizmu”, Znak 2024). O ich chorobach opowie nam sam autor.
W drugiej godzinie GPS porozmawiamy także o rywalizacji Chin z USA w kontekście przedwyborczym, wychodząc od pojęcia „pułapki Tukidydesa”. Czy oba mocarstwa są skazane na wojnę? Uniknięciu tego scenariusza z pewnością służyła ostatnia wizyta doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego USA, Jake’a Sullivana w Pekinie. Gościem audycji będzie Łukasz Kobierski (Instytut Nowej Europy). Na rozmowę zaprasza Grzegorz Gil.