Historia Polski dla dzieci
Historia Polski dla dzieci i według dzieci.
Grupa na Facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Patronite:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Kategorie:
Edukacja
Edukacja
46 - Lotnisko Ławica
2019-01-15 09:47:55
Witam w 46 odcinku podkastu. Dziś będziemy kontynuować historię powstania wielkopolskiego. W odcinku 44 mówiliśmy o tym powstaniu, że wybuchło 27 grudnia 1918 roku czyli tuż po Bożym Narodzeniu. Jego wybuch spowodował przyjazd Paderewskiego do Poznania. Ale o tym możecie posłuchać w tamtym 44 odcinku. To powstanie czyli powstanie wielkopolskie zaczęło się 27 grudnia 1918, a skończyło 16 lutego 1919. W tym czasie Polacy zdobywali kolejne miasta w Wielkopolsce. Dziś powiemy sobie o tym jak zdobyli lotnisko. Ławica to wieś, która była koło Poznania. Ale przez 100 lat Poznań się rozrósł i dziś Ławica to dzielnica Poznania. Tak więc kiedyś to lotnisko było koło Poznania, a teraz jest w granicach miasta. 100 lat temu czyli w styczniu 1919 roku Polacy już zdobyli Poznań, ale lotnisko Ławica pozostawało w rękach Niemców. Polacy się obawiali, że Niemcy w ramach zemsty zbombardują miasto Poznań. Tak więc 5 stycznia 1919 roku udali się na lotnisko i zaproponowali Niemcom, aby się poddali. Ci jednak nie chcieli i dlatego 6 stycznia Polacy zaatakowali lotnisko i je zdobyli. Jak długo trwał atak? Polacy zaatakowali 6 stycznia o 6:30 rano. Atak trwał tylko 20 minut. Zginął jeden Polak i dwóch Niemców. Reszta Niemców się poddała. Polacy wzięli do niewoli 110 żołnierzy niemieckich. Co Polacy znaleźli na lotnisku? Było tam 26 sprawnych samolotów. Później w oddalonych hangarach Polacy znaleźli jeszcze inne samoloty. Niektóre gotowe do startu, inne w częściach. Zdobyto razem około 70 samolotów, z tego 50 było gotowych do startu. Niemcy postanowili się zemścić i 7 stycznia przyleciały samoloty z Niemiec i zaczęły bombardować lotnisko Ławica. Podobnie było 8 stycznia. Niemcy ponownie przylecieli i bombardowali lotnisko. Latali też nad Poznaniem. Ludzie zaczęli się bać. Wtedy zapadła decyzja o ataku na Niemcy. Ponieważ Niemcy już dwa razy zbombardowali lotnisko. Zrobili to 7 i 8 stycznia 1919 roku. Polacy postanowili polecieć i zbombardować niemieckie lotnisko z którego latały te samoloty. 9 stycznia 1919 roku Polacy polecieli nad Frankfurt nad Odrą i zbombardowali tamto lotnisko. Tak wystraszyli tym Niemców, że ci już więcej nie latali bombardować Polski. Czy wy kiedyś byliście na lotnisku w Poznaniu? Do dziś stoją tam stare koszary z czerwonej cegły oraz wieża, która ma już ponad 100 lat. To są właśnie budynki, które zdobywali Polacy 6 stycznia 1919 roku. W ilustracji do tego podkastu będą właśnie te koszary i ta wieża. A jeżeli mieszkacie w Poznaniu czy okolicach możecie sami pojechać i zobaczyć te stare budynki lotniska oraz pomnik poświecony zdobywcom lotniska Ławica. Czy to zdobycie lotniska Ławica było ważne? Tak, bardzo ważne. Dzięki zdobytemu wtedy sprzętowi Polacy mogli wysyłać samoloty na rozpoznanie. Te samoloty informowały o ruchach wrogich wojsk. Bardzo przydały się podczas powstania wielkopolskiego. Lotnicy informowali o ruchach niemieckich wojsk. Ale Poznaniacy podzielili się tym sprzętem. Na zdobytym w Poznaniu sprzęcie walczono później o Lwów oraz odpierano wojska bolszewickie w 1920. To ostanie wydarzenie jest nazywane bitwą warszawską albo “Cudem nad Wisłą”. Będziemy o nim mówić w jednym z następnych odcinków. Na razie powiem tylko tyle, że Polacy zrobili plan pokonania atakującej armii bolszewickiej. Zrobili ten plan dzieki rozpoznaniu, które przeprowadziły samoloty zdobyte właśnie na lotnisku Ławica. Co by się więc stało, gdyby Polacy nie zdobyli tych samolotów w 1919 roku? Być może przegraliby wojnę w 1920 roku. Tak więc widzicie, że zdobycie tego lotniska miało ogromne znaczenie. Bez niego i bez tych samolotów być może nie byłoby Polski wcale. Powtórzmy więc. Co zapamiętaliście? 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu wybuchło powstanie wielkopolskie. Powstańcy zdobyli Poznań, ale lotnisko zdobyli dopiero 6 stycznia. Jak długo trwał atak? Tylko 20 minut. Co Polakom udało się tam zdobyć? Mnóstwo samolotów, takich gotowych do startu oraz takich, które należało dopiero złożyć z części. Jak ważne było zdobycie tego lotniska? Dzięki temu Polacy mogli obserwować ruchy wrogich wojsk, np. wojsk bolszewickich w 1920 roku. Dziękuję wam za wysłuchanie. Na początku odcinka mogliście usłyszeć Wojtka z Czarnego Krza. Mieszka on w krainie, którą kiedyś zamieszkiwali Prusowie. Być może kiedyś nagramy razem dla was odcinek o tym plemieniu. Ja jak zwykle zapraszam was do wspierania podkastu na Patronite. Można to robić poprzez PayPala. Nie mieszkam w Polsce i taka metoda jest dla mnie najłatwiejsza, ale jakby ktoś chciał wesprzeć nas w inny sposób to proszę o kontakt na piotr@historiawgdzieci.pl . Ten adres mailowy oraz link na profil na Patronite będą oczywiście w notatkach. Mamy już 5 patronów, którym bardzo chciałem podziękować. https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Witam w 46 odcinku podkastu. Dziś będziemy kontynuować historię powstania wielkopolskiego. W odcinku 44 mówiliśmy o tym powstaniu, że wybuchło 27 grudnia 1918 roku czyli tuż po Bożym Narodzeniu. Jego wybuch spowodował przyjazd Paderewskiego do Poznania. Ale o tym możecie posłuchać w tamtym 44 odcinku. To powstanie czyli powstanie wielkopolskie zaczęło się 27 grudnia 1918, a skończyło 16 lutego 1919. W tym czasie Polacy zdobywali kolejne miasta w Wielkopolsce. Dziś powiemy sobie o tym jak zdobyli lotnisko.
Ławica to wieś, która była koło Poznania. Ale przez 100 lat Poznań się rozrósł i dziś Ławica to dzielnica Poznania. Tak więc kiedyś to lotnisko było koło Poznania, a teraz jest w granicach miasta.
100 lat temu czyli w styczniu 1919 roku Polacy już zdobyli Poznań, ale lotnisko Ławica pozostawało w rękach Niemców. Polacy się obawiali, że Niemcy w ramach zemsty zbombardują miasto Poznań. Tak więc 5 stycznia 1919 roku udali się na lotnisko i zaproponowali Niemcom, aby się poddali. Ci jednak nie chcieli i dlatego 6 stycznia Polacy zaatakowali lotnisko i je zdobyli. Jak długo trwał atak?
Polacy zaatakowali 6 stycznia o 6:30 rano. Atak trwał tylko 20 minut. Zginął jeden Polak i dwóch Niemców. Reszta Niemców się poddała. Polacy wzięli do niewoli 110 żołnierzy niemieckich.
Co Polacy znaleźli na lotnisku?
Było tam 26 sprawnych samolotów. Później w oddalonych hangarach Polacy znaleźli jeszcze inne samoloty. Niektóre gotowe do startu, inne w częściach. Zdobyto razem około 70 samolotów, z tego 50 było gotowych do startu.
Niemcy postanowili się zemścić i 7 stycznia przyleciały samoloty z Niemiec i zaczęły bombardować lotnisko Ławica.
Podobnie było 8 stycznia. Niemcy ponownie przylecieli i bombardowali lotnisko. Latali też nad Poznaniem. Ludzie zaczęli się bać. Wtedy zapadła decyzja o ataku na Niemcy. Ponieważ Niemcy już dwa razy zbombardowali lotnisko. Zrobili to 7 i 8 stycznia 1919 roku. Polacy postanowili polecieć i zbombardować niemieckie lotnisko z którego latały te samoloty.
9 stycznia 1919 roku Polacy polecieli nad Frankfurt nad Odrą i zbombardowali tamto lotnisko. Tak wystraszyli tym Niemców, że ci już więcej nie latali bombardować Polski.
Czy wy kiedyś byliście na lotnisku w Poznaniu? Do dziś stoją tam stare koszary z czerwonej cegły oraz wieża, która ma już ponad 100 lat. To są właśnie budynki, które zdobywali Polacy 6 stycznia 1919 roku. W ilustracji do tego podkastu będą właśnie te koszary i ta wieża. A jeżeli mieszkacie w Poznaniu czy okolicach możecie sami pojechać i zobaczyć te stare budynki lotniska oraz pomnik poświecony zdobywcom lotniska Ławica.
Czy to zdobycie lotniska Ławica było ważne? Tak, bardzo ważne. Dzięki zdobytemu wtedy sprzętowi Polacy mogli wysyłać samoloty na rozpoznanie. Te samoloty informowały o ruchach wrogich wojsk. Bardzo przydały się podczas powstania wielkopolskiego. Lotnicy informowali o ruchach niemieckich wojsk. Ale Poznaniacy podzielili się tym sprzętem. Na zdobytym w Poznaniu sprzęcie walczono później o Lwów oraz odpierano wojska bolszewickie w 1920. To ostanie wydarzenie jest nazywane bitwą warszawską albo “Cudem nad Wisłą”. Będziemy o nim mówić w jednym z następnych odcinków. Na razie powiem tylko tyle, że Polacy zrobili plan pokonania atakującej armii bolszewickiej. Zrobili ten plan dzieki rozpoznaniu, które przeprowadziły samoloty zdobyte właśnie na lotnisku Ławica. Co by się więc stało, gdyby Polacy nie zdobyli tych samolotów w 1919 roku? Być może przegraliby wojnę w 1920 roku. Tak więc widzicie, że zdobycie tego lotniska miało ogromne znaczenie. Bez niego i bez tych samolotów być może nie byłoby Polski wcale.
Powtórzmy więc. Co zapamiętaliście?
27 grudnia 1918 roku w Poznaniu wybuchło powstanie wielkopolskie. Powstańcy zdobyli Poznań, ale lotnisko zdobyli dopiero 6 stycznia. Jak długo trwał atak? Tylko 20 minut. Co Polakom udało się tam zdobyć? Mnóstwo samolotów, takich gotowych do startu oraz takich, które należało dopiero złożyć z części. Jak ważne było zdobycie tego lotniska? Dzięki temu Polacy mogli obserwować ruchy wrogich wojsk, np. wojsk bolszewickich w 1920 roku.
Dziękuję wam za wysłuchanie. Na początku odcinka mogliście usłyszeć Wojtka z Czarnego Krza. Mieszka on w krainie, którą kiedyś zamieszkiwali Prusowie. Być może kiedyś nagramy razem dla was odcinek o tym plemieniu.
Ja jak zwykle zapraszam was do wspierania podkastu na Patronite. Można to robić poprzez PayPala. Nie mieszkam w Polsce i taka metoda jest dla mnie najłatwiejsza, ale jakby ktoś chciał wesprzeć nas w inny sposób to proszę o kontakt na piotr@historiawgdzieci.pl. Ten adres mailowy oraz link na profil na Patronite będą oczywiście w notatkach. Mamy już 5 patronów, którym bardzo chciałem podziękować.
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Ławica to wieś, która była koło Poznania. Ale przez 100 lat Poznań się rozrósł i dziś Ławica to dzielnica Poznania. Tak więc kiedyś to lotnisko było koło Poznania, a teraz jest w granicach miasta.
100 lat temu czyli w styczniu 1919 roku Polacy już zdobyli Poznań, ale lotnisko Ławica pozostawało w rękach Niemców. Polacy się obawiali, że Niemcy w ramach zemsty zbombardują miasto Poznań. Tak więc 5 stycznia 1919 roku udali się na lotnisko i zaproponowali Niemcom, aby się poddali. Ci jednak nie chcieli i dlatego 6 stycznia Polacy zaatakowali lotnisko i je zdobyli. Jak długo trwał atak?
Polacy zaatakowali 6 stycznia o 6:30 rano. Atak trwał tylko 20 minut. Zginął jeden Polak i dwóch Niemców. Reszta Niemców się poddała. Polacy wzięli do niewoli 110 żołnierzy niemieckich.
Co Polacy znaleźli na lotnisku?
Było tam 26 sprawnych samolotów. Później w oddalonych hangarach Polacy znaleźli jeszcze inne samoloty. Niektóre gotowe do startu, inne w częściach. Zdobyto razem około 70 samolotów, z tego 50 było gotowych do startu.
Niemcy postanowili się zemścić i 7 stycznia przyleciały samoloty z Niemiec i zaczęły bombardować lotnisko Ławica.
Podobnie było 8 stycznia. Niemcy ponownie przylecieli i bombardowali lotnisko. Latali też nad Poznaniem. Ludzie zaczęli się bać. Wtedy zapadła decyzja o ataku na Niemcy. Ponieważ Niemcy już dwa razy zbombardowali lotnisko. Zrobili to 7 i 8 stycznia 1919 roku. Polacy postanowili polecieć i zbombardować niemieckie lotnisko z którego latały te samoloty.
9 stycznia 1919 roku Polacy polecieli nad Frankfurt nad Odrą i zbombardowali tamto lotnisko. Tak wystraszyli tym Niemców, że ci już więcej nie latali bombardować Polski.
Czy wy kiedyś byliście na lotnisku w Poznaniu? Do dziś stoją tam stare koszary z czerwonej cegły oraz wieża, która ma już ponad 100 lat. To są właśnie budynki, które zdobywali Polacy 6 stycznia 1919 roku. W ilustracji do tego podkastu będą właśnie te koszary i ta wieża. A jeżeli mieszkacie w Poznaniu czy okolicach możecie sami pojechać i zobaczyć te stare budynki lotniska oraz pomnik poświecony zdobywcom lotniska Ławica.
Czy to zdobycie lotniska Ławica było ważne? Tak, bardzo ważne. Dzięki zdobytemu wtedy sprzętowi Polacy mogli wysyłać samoloty na rozpoznanie. Te samoloty informowały o ruchach wrogich wojsk. Bardzo przydały się podczas powstania wielkopolskiego. Lotnicy informowali o ruchach niemieckich wojsk. Ale Poznaniacy podzielili się tym sprzętem. Na zdobytym w Poznaniu sprzęcie walczono później o Lwów oraz odpierano wojska bolszewickie w 1920. To ostanie wydarzenie jest nazywane bitwą warszawską albo “Cudem nad Wisłą”. Będziemy o nim mówić w jednym z następnych odcinków. Na razie powiem tylko tyle, że Polacy zrobili plan pokonania atakującej armii bolszewickiej. Zrobili ten plan dzieki rozpoznaniu, które przeprowadziły samoloty zdobyte właśnie na lotnisku Ławica. Co by się więc stało, gdyby Polacy nie zdobyli tych samolotów w 1919 roku? Być może przegraliby wojnę w 1920 roku. Tak więc widzicie, że zdobycie tego lotniska miało ogromne znaczenie. Bez niego i bez tych samolotów być może nie byłoby Polski wcale.
Powtórzmy więc. Co zapamiętaliście?
27 grudnia 1918 roku w Poznaniu wybuchło powstanie wielkopolskie. Powstańcy zdobyli Poznań, ale lotnisko zdobyli dopiero 6 stycznia. Jak długo trwał atak? Tylko 20 minut. Co Polakom udało się tam zdobyć? Mnóstwo samolotów, takich gotowych do startu oraz takich, które należało dopiero złożyć z części. Jak ważne było zdobycie tego lotniska? Dzięki temu Polacy mogli obserwować ruchy wrogich wojsk, np. wojsk bolszewickich w 1920 roku.
Dziękuję wam za wysłuchanie. Na początku odcinka mogliście usłyszeć Wojtka z Czarnego Krza. Mieszka on w krainie, którą kiedyś zamieszkiwali Prusowie. Być może kiedyś nagramy razem dla was odcinek o tym plemieniu.
Ja jak zwykle zapraszam was do wspierania podkastu na Patronite. Można to robić poprzez PayPala. Nie mieszkam w Polsce i taka metoda jest dla mnie najłatwiejsza, ale jakby ktoś chciał wesprzeć nas w inny sposób to proszę o kontakt na piotr@historiawgdzieci.pl. Ten adres mailowy oraz link na profil na Patronite będą oczywiście w notatkach. Mamy już 5 patronów, którym bardzo chciałem podziękować.
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
45 - Powstanie styczniowe
2019-01-08 07:45:23
Dzisiaj mija pełny rok od momentu, kiedy ukazała się nasza pierwsza audycja. Dziś zapraszam was do 45 odcinka i oczywiście wszystkich wcześniejszych, których jeszcze nie słuchaliście. Dzisiaj jak już powiedziałem jest 8 stycznia. Styczeń jak pewnie wiecie to pierwszy miesiąc w kalendarzu. Jest o miesiąc, w którym jest zima. Czy wiecie kiedy zaczyna się zima? Zima zaczyna się tuż przed Bożym Narodzeniem w grudniu, kończy się około 21 marca. Tak więc zima trwa kawałek grudnia, cały styczeń, cały luty i dużą część marca. Tak więc, styczeń to w zasadzie środek zimy. Dlaczego tyle mówię o tym miesiącu? Dziś powiemy sobie o powstaniu styczniowym. Działo się to podczas zaborów, czyli w okresie, kiedy nie było Polski. Pamiętacie jak długo nie było Polski podczas zaborów? Polska przestała istnieć w 1795. Nie było jej przez 123 lata, aż do 1918 roku. W tym czasie było wiele powstań. Czy wiecie co to znaczy? Co to znaczy “powstanie”? Mówiliśmy już w naszych audycja o powstaniu warszawskim podczas II wojny światowej oraz o powstaniu wielkopolskim po I wojnie światowej. Tak więc powstanie to taki bunt z bronią. Tak więc powstanie styczniowe to bunt przeciwko Rosji, jednemu z zaborców Polski. Ale dlaczego Polacy się zbuntowali w styczniu? Dlaczego powstanie wybuchło w styczniu? Przecież to środek zimy. Powstanie styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863, a trwało aż do października 1864. Dlaczego właśnie wtedy? Rosjanie wyznaczyli brankę na 25 stycznia. Ale co to jest branka? To słowo “branka” pochodzi od słowa “brać”. Rosjanie brali Polaków do wojska. Wojsko wtedy było jednak inne. Dzisiaj w wielu krajach idzie się do wojsk, ale tylko na rok lub dwa. W tamtych czasach do wojska się szło na 25 lat. Tak więc Polacy zbuntowali się z powodu tej branki, z powodu brania do wojska aż na 25 lat. Czy to długo? Do wojska brano mężczyzn w wieku od 20 do 30 lat. Tak więc gdy wzięto do wojska mężczyznę w wieku 20 lat to ile on miał lat gdy ukończył 25 lat służby? Czy umiecie dodać takie liczby 20 plus 25? Taki mężczyzna, który służbę w armii carskiej zaczął w wieku 20 lat kończył ją w wieku 45 lat. Niestety większość tych chłopców nie dożywała końca służby. W armii carskiej umierała większość żołnierzy. Umieralność wynosiła 88%. Czy uczyliście się kiedyś o porcentach? 88% śmiertelności oznacza, że jak do wojska pójdzie 100 chłopców, to 88 zginie, czyli wróci tylko dwunastu z tych stu, którzy poszli. Ale nawet jak przeżyli nie pozwalano im wracać do domu, ale musieli często służyć dalej aż do 30 lat i czasem jeszcze dłużej. Dlaczego tak dużo ich umierało? Żołnierze oczywiście giną na wojnie. Ale ci żołnierze zabrani do armii rosyjskiej byli źle żywieni. Żołnierze nie dostawali dobrego jedzenia. Nie mieli np. witamin. A przy okazji czy wy jecie witaminy? Można je znaleźć w wielu owocach. Czy wiecie dlaczego witaminy są takie ważne? Tak więc żołnierze byli bardzo źle żywieni. Ale to nie wszystko. Jak byli ranni to nikt się nimi nie opiekował. Żołnierze angielscy mieli o wiele lepiej. Czy słyszeliście kiedyś o Florence Nightingale? Była to pierwsza pielęgniarka. Anglicy walczyli wtedy z Rosjanami podczas wojny krymskiej. Florence Nightingale dowiedziała się, że nikt nie dba o żołnierzy angielskich i pojechała na Krym. Wraz z innymi kobietami opiekowały się chorymi żołnierzami angielskimi. Później Florence Nightingale założyła pierwszą szkołę pielęgniarek na świecie. Okazało się, że pielęgniarki swoją opieką uratowały więcej żołnierzy niż lekarze. Niestety Polacy, którzy szli do armii carskiej czyli armii rosyjskiej nie mieli takiej opieki. Taką opiekę mieli wtedy tylko Anglicy. Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? Podczas zaborów, gdy Polska była podzielona na trzy części i nie było jej przez 123 lata wybuchło powstanie styczniowe. Wybuchło 22 stycznia 1863 roku, bo Rosjanie zarządzili brankę na 25 stycznia. Polacy nie chcieli iść do wojska rosyjskiego, bo umierało w nim aż 88 procent żołnierzy. Umierali oni bo dostawali jedzenie bez witamin, a gdy byli ranni nikt się nimi nie opiekował. Mówiliśmy też o tym dlaczego angielscy żołnierze mieli lepiej? Oni mieli Florence Nightingale, pierwszą współczesną pielęgniarkę. Jak już wspomniałem dzisiaj mija rok od wydania pierwszej audycji. To jednak nie jest pierwszy rok, w którym my uczymy się historii. Dopiero jednak rok temu wpadłem na pomysł, aby nagrywać nasze lekcje. Dzieci na początku były trochę nieśmiałe wobec mikrofonu, ale dzisiaj to go sobie wręcz wyrywają. Czy wam się podoba nasza audycja? Jeżeli tak to możecie nas wesprzeć na kilka różnych sposobów. Jeżeli macie iPhone’a albo umiecie obsługiwać iTunes to możecie dać nam pięć gwiazdek w katalogu iTunes. Możecie też podesłać swoim znajomym link do naszego podkastu, albo konkretnego odcinka, który wam się szczególnie podobał. Można nas także wesprzeć pieniężnie. Muszę opłacić miejsce na stronę internetową oraz na podkast. Gdy tak patrzę jak dzieci traktują mój mikrofon to też się czasem boję czy nie będę musiał niedługo kupić nowego. Innymi słowy tworzenie tego podkastu to nie tylko czas, który na to poświęcam, ale także pieniądze. Gdybyście chcieli nas wesprzeć w notatkach znajdziecie link na patronite https://patronite.pl/historia-dla-dzieci Zapraszam też na naszą grupę na facebooku oraz na stronę internetową http://historiawgdzieci.pl/ https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci Po roku nagrywania myślę, że będę miał trochę sił aby kontynuować. Udało mi się w poprzednim roku nagrać 45 audycji. Czy w tym roku będzie ich więcej czy mniej? To też zależy od was i waszego wsparcia. Nie tylko tego pieniężnego. Miłe słowa pod odcinkami naprawdę dodają mi skrzydeł. Napiszcie też co chcielibyście usłyszeć w kolejnych odcinkach. Jakieś konkretne wydarzenie z historii Polski? A może historia jakiegoś miasta tak jak kiedyś nagraliśmy historię Wrocławia? A może coś z historii starożytnej? Myślałem też o krótkiej serii poświęconej historii polskiej nauki, w tym np. Marię Skłodowską, Kopernika czy Łukasiewicza. Co o tym myślicie? Na propozycję czekam w komentarzu pod odcinkami. Można te propozycje też przesłać mailem na adres piotr@historiawgdzieci.pl .
Dzisiaj mija pełny rok od momentu, kiedy ukazała się nasza pierwsza audycja. Dziś zapraszam was do 45 odcinka i oczywiście wszystkich wcześniejszych, których jeszcze nie słuchaliście.
Dzisiaj jak już powiedziałem jest 8 stycznia. Styczeń jak pewnie wiecie to pierwszy miesiąc w kalendarzu. Jest o miesiąc, w którym jest zima. Czy wiecie kiedy zaczyna się zima? Zima zaczyna się tuż przed Bożym Narodzeniem w grudniu, kończy się około 21 marca. Tak więc zima trwa kawałek grudnia, cały styczeń, cały luty i dużą część marca. Tak więc, styczeń to w zasadzie środek zimy. Dlaczego tyle mówię o tym miesiącu? Dziś powiemy sobie o powstaniu styczniowym. Działo się to podczas zaborów, czyli w okresie, kiedy nie było Polski. Pamiętacie jak długo nie było Polski podczas zaborów?
Polska przestała istnieć w 1795. Nie było jej przez 123 lata, aż do 1918 roku. W tym czasie było wiele powstań. Czy wiecie co to znaczy? Co to znaczy “powstanie”? Mówiliśmy już w naszych audycja o powstaniu warszawskim podczas II wojny światowej oraz o powstaniu wielkopolskim po I wojnie światowej. Tak więc powstanie to taki bunt z bronią. Tak więc powstanie styczniowe to bunt przeciwko Rosji, jednemu z zaborców Polski.
Ale dlaczego Polacy się zbuntowali w styczniu? Dlaczego powstanie wybuchło w styczniu? Przecież to środek zimy.
Powstanie styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863, a trwało aż do października 1864. Dlaczego właśnie wtedy? Rosjanie wyznaczyli brankę na 25 stycznia. Ale co to jest branka? To słowo “branka” pochodzi od słowa “brać”. Rosjanie brali Polaków do wojska. Wojsko wtedy było jednak inne. Dzisiaj w wielu krajach idzie się do wojsk, ale tylko na rok lub dwa. W tamtych czasach do wojska się szło na 25 lat. Tak więc Polacy zbuntowali się z powodu tej branki, z powodu brania do wojska aż na 25 lat. Czy to długo? Do wojska brano mężczyzn w wieku od 20 do 30 lat. Tak więc gdy wzięto do wojska mężczyznę w wieku 20 lat to ile on miał lat gdy ukończył 25 lat służby? Czy umiecie dodać takie liczby 20 plus 25? Taki mężczyzna, który służbę w armii carskiej zaczął w wieku 20 lat kończył ją w wieku 45 lat. Niestety większość tych chłopców nie dożywała końca służby.
W armii carskiej umierała większość żołnierzy. Umieralność wynosiła 88%. Czy uczyliście się kiedyś o porcentach? 88% śmiertelności oznacza, że jak do wojska pójdzie 100 chłopców, to 88 zginie, czyli wróci tylko dwunastu z tych stu, którzy poszli. Ale nawet jak przeżyli nie pozwalano im wracać do domu, ale musieli często służyć dalej aż do 30 lat i czasem jeszcze dłużej.
Dlaczego tak dużo ich umierało? Żołnierze oczywiście giną na wojnie. Ale ci żołnierze zabrani do armii rosyjskiej byli źle żywieni.
Żołnierze nie dostawali dobrego jedzenia. Nie mieli np. witamin. A przy okazji czy wy jecie witaminy? Można je znaleźć w wielu owocach. Czy wiecie dlaczego witaminy są takie ważne?
Tak więc żołnierze byli bardzo źle żywieni. Ale to nie wszystko. Jak byli ranni to nikt się nimi nie opiekował. Żołnierze angielscy mieli o wiele lepiej.
Czy słyszeliście kiedyś o Florence Nightingale? Była to pierwsza pielęgniarka. Anglicy walczyli wtedy z Rosjanami podczas wojny krymskiej. Florence Nightingale dowiedziała się, że nikt nie dba o żołnierzy angielskich i pojechała na Krym. Wraz z innymi kobietami opiekowały się chorymi żołnierzami angielskimi. Później Florence Nightingale założyła pierwszą szkołę pielęgniarek na świecie. Okazało się, że pielęgniarki swoją opieką uratowały więcej żołnierzy niż lekarze. Niestety Polacy, którzy szli do armii carskiej czyli armii rosyjskiej nie mieli takiej opieki. Taką opiekę mieli wtedy tylko Anglicy.
Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? Podczas zaborów, gdy Polska była podzielona na trzy części i nie było jej przez 123 lata wybuchło powstanie styczniowe. Wybuchło 22 stycznia 1863 roku, bo Rosjanie zarządzili brankę na 25 stycznia. Polacy nie chcieli iść do wojska rosyjskiego, bo umierało w nim aż 88 procent żołnierzy. Umierali oni bo dostawali jedzenie bez witamin, a gdy byli ranni nikt się nimi nie opiekował. Mówiliśmy też o tym dlaczego angielscy żołnierze mieli lepiej? Oni mieli Florence Nightingale, pierwszą współczesną pielęgniarkę.
Jak już wspomniałem dzisiaj mija rok od wydania pierwszej audycji. To jednak nie jest pierwszy rok, w którym my uczymy się historii. Dopiero jednak rok temu wpadłem na pomysł, aby nagrywać nasze lekcje. Dzieci na początku były trochę nieśmiałe wobec mikrofonu, ale dzisiaj to go sobie wręcz wyrywają. Czy wam się podoba nasza audycja? Jeżeli tak to możecie nas wesprzeć na kilka różnych sposobów. Jeżeli macie iPhone’a albo umiecie obsługiwać iTunes to możecie dać nam pięć gwiazdek w katalogu iTunes. Możecie też podesłać swoim znajomym link do naszego podkastu, albo konkretnego odcinka, który wam się szczególnie podobał. Można nas także wesprzeć pieniężnie. Muszę opłacić miejsce na stronę internetową oraz na podkast. Gdy tak patrzę jak dzieci traktują mój mikrofon to też się czasem boję czy nie będę musiał niedługo kupić nowego. Innymi słowy tworzenie tego podkastu to nie tylko czas, który na to poświęcam, ale także pieniądze. Gdybyście chcieli nas wesprzeć w notatkach znajdziecie link na patronite
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Zapraszam też na naszą grupę na facebooku oraz na stronę internetową
http://historiawgdzieci.pl/
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Po roku nagrywania myślę, że będę miał trochę sił aby kontynuować. Udało mi się w poprzednim roku nagrać 45 audycji. Czy w tym roku będzie ich więcej czy mniej? To też zależy od was i waszego wsparcia. Nie tylko tego pieniężnego. Miłe słowa pod odcinkami naprawdę dodają mi skrzydeł.
Napiszcie też co chcielibyście usłyszeć w kolejnych odcinkach. Jakieś konkretne wydarzenie z historii Polski? A może historia jakiegoś miasta tak jak kiedyś nagraliśmy historię Wrocławia? A może coś z historii starożytnej? Myślałem też o krótkiej serii poświęconej historii polskiej nauki, w tym np. Marię Skłodowską, Kopernika czy Łukasiewicza. Co o tym myślicie? Na propozycję czekam w komentarzu pod odcinkami. Można te propozycje też przesłać mailem na adres piotr@historiawgdzieci.pl.
Dzisiaj jak już powiedziałem jest 8 stycznia. Styczeń jak pewnie wiecie to pierwszy miesiąc w kalendarzu. Jest o miesiąc, w którym jest zima. Czy wiecie kiedy zaczyna się zima? Zima zaczyna się tuż przed Bożym Narodzeniem w grudniu, kończy się około 21 marca. Tak więc zima trwa kawałek grudnia, cały styczeń, cały luty i dużą część marca. Tak więc, styczeń to w zasadzie środek zimy. Dlaczego tyle mówię o tym miesiącu? Dziś powiemy sobie o powstaniu styczniowym. Działo się to podczas zaborów, czyli w okresie, kiedy nie było Polski. Pamiętacie jak długo nie było Polski podczas zaborów?
Polska przestała istnieć w 1795. Nie było jej przez 123 lata, aż do 1918 roku. W tym czasie było wiele powstań. Czy wiecie co to znaczy? Co to znaczy “powstanie”? Mówiliśmy już w naszych audycja o powstaniu warszawskim podczas II wojny światowej oraz o powstaniu wielkopolskim po I wojnie światowej. Tak więc powstanie to taki bunt z bronią. Tak więc powstanie styczniowe to bunt przeciwko Rosji, jednemu z zaborców Polski.
Ale dlaczego Polacy się zbuntowali w styczniu? Dlaczego powstanie wybuchło w styczniu? Przecież to środek zimy.
Powstanie styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863, a trwało aż do października 1864. Dlaczego właśnie wtedy? Rosjanie wyznaczyli brankę na 25 stycznia. Ale co to jest branka? To słowo “branka” pochodzi od słowa “brać”. Rosjanie brali Polaków do wojska. Wojsko wtedy było jednak inne. Dzisiaj w wielu krajach idzie się do wojsk, ale tylko na rok lub dwa. W tamtych czasach do wojska się szło na 25 lat. Tak więc Polacy zbuntowali się z powodu tej branki, z powodu brania do wojska aż na 25 lat. Czy to długo? Do wojska brano mężczyzn w wieku od 20 do 30 lat. Tak więc gdy wzięto do wojska mężczyznę w wieku 20 lat to ile on miał lat gdy ukończył 25 lat służby? Czy umiecie dodać takie liczby 20 plus 25? Taki mężczyzna, który służbę w armii carskiej zaczął w wieku 20 lat kończył ją w wieku 45 lat. Niestety większość tych chłopców nie dożywała końca służby.
W armii carskiej umierała większość żołnierzy. Umieralność wynosiła 88%. Czy uczyliście się kiedyś o porcentach? 88% śmiertelności oznacza, że jak do wojska pójdzie 100 chłopców, to 88 zginie, czyli wróci tylko dwunastu z tych stu, którzy poszli. Ale nawet jak przeżyli nie pozwalano im wracać do domu, ale musieli często służyć dalej aż do 30 lat i czasem jeszcze dłużej.
Dlaczego tak dużo ich umierało? Żołnierze oczywiście giną na wojnie. Ale ci żołnierze zabrani do armii rosyjskiej byli źle żywieni.
Żołnierze nie dostawali dobrego jedzenia. Nie mieli np. witamin. A przy okazji czy wy jecie witaminy? Można je znaleźć w wielu owocach. Czy wiecie dlaczego witaminy są takie ważne?
Tak więc żołnierze byli bardzo źle żywieni. Ale to nie wszystko. Jak byli ranni to nikt się nimi nie opiekował. Żołnierze angielscy mieli o wiele lepiej.
Czy słyszeliście kiedyś o Florence Nightingale? Była to pierwsza pielęgniarka. Anglicy walczyli wtedy z Rosjanami podczas wojny krymskiej. Florence Nightingale dowiedziała się, że nikt nie dba o żołnierzy angielskich i pojechała na Krym. Wraz z innymi kobietami opiekowały się chorymi żołnierzami angielskimi. Później Florence Nightingale założyła pierwszą szkołę pielęgniarek na świecie. Okazało się, że pielęgniarki swoją opieką uratowały więcej żołnierzy niż lekarze. Niestety Polacy, którzy szli do armii carskiej czyli armii rosyjskiej nie mieli takiej opieki. Taką opiekę mieli wtedy tylko Anglicy.
Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? Podczas zaborów, gdy Polska była podzielona na trzy części i nie było jej przez 123 lata wybuchło powstanie styczniowe. Wybuchło 22 stycznia 1863 roku, bo Rosjanie zarządzili brankę na 25 stycznia. Polacy nie chcieli iść do wojska rosyjskiego, bo umierało w nim aż 88 procent żołnierzy. Umierali oni bo dostawali jedzenie bez witamin, a gdy byli ranni nikt się nimi nie opiekował. Mówiliśmy też o tym dlaczego angielscy żołnierze mieli lepiej? Oni mieli Florence Nightingale, pierwszą współczesną pielęgniarkę.
Jak już wspomniałem dzisiaj mija rok od wydania pierwszej audycji. To jednak nie jest pierwszy rok, w którym my uczymy się historii. Dopiero jednak rok temu wpadłem na pomysł, aby nagrywać nasze lekcje. Dzieci na początku były trochę nieśmiałe wobec mikrofonu, ale dzisiaj to go sobie wręcz wyrywają. Czy wam się podoba nasza audycja? Jeżeli tak to możecie nas wesprzeć na kilka różnych sposobów. Jeżeli macie iPhone’a albo umiecie obsługiwać iTunes to możecie dać nam pięć gwiazdek w katalogu iTunes. Możecie też podesłać swoim znajomym link do naszego podkastu, albo konkretnego odcinka, który wam się szczególnie podobał. Można nas także wesprzeć pieniężnie. Muszę opłacić miejsce na stronę internetową oraz na podkast. Gdy tak patrzę jak dzieci traktują mój mikrofon to też się czasem boję czy nie będę musiał niedługo kupić nowego. Innymi słowy tworzenie tego podkastu to nie tylko czas, który na to poświęcam, ale także pieniądze. Gdybyście chcieli nas wesprzeć w notatkach znajdziecie link na patronite
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Zapraszam też na naszą grupę na facebooku oraz na stronę internetową
http://historiawgdzieci.pl/
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Po roku nagrywania myślę, że będę miał trochę sił aby kontynuować. Udało mi się w poprzednim roku nagrać 45 audycji. Czy w tym roku będzie ich więcej czy mniej? To też zależy od was i waszego wsparcia. Nie tylko tego pieniężnego. Miłe słowa pod odcinkami naprawdę dodają mi skrzydeł.
Napiszcie też co chcielibyście usłyszeć w kolejnych odcinkach. Jakieś konkretne wydarzenie z historii Polski? A może historia jakiegoś miasta tak jak kiedyś nagraliśmy historię Wrocławia? A może coś z historii starożytnej? Myślałem też o krótkiej serii poświęconej historii polskiej nauki, w tym np. Marię Skłodowską, Kopernika czy Łukasiewicza. Co o tym myślicie? Na propozycję czekam w komentarzu pod odcinkami. Można te propozycje też przesłać mailem na adres piotr@historiawgdzieci.pl.
44 - Powstanie wielkopolskie
2018-12-27 15:49:25
Witam was w 44 audycji podkastu “Historia Polski dla Dzieci oraz według Dzieci”. 11 listopada przypada święto niepodległości Polski. Wtedy Polska odzyskała niepodległość. Czy jednak cała Polska? Nie. 11 listopada Polska była dość mała. W zasadzie Polska miała wtedy tylko Mazowsze z Warszawą oraz Małopolskę z Krakowem. Polska nie miała jeszcze wtedy Wielkopolski z Poznaniem. Nie miała też Śląska ani Pomorza. Dziś powiemy sobie o tym jak Polska odzyskała Poznań i Wielkopolskę. Ale może najpierw powtórzmy sobie co to jest Małopolska, Wielkopolska i Mazowsze. Polska jest podzielona na takie części. Najstarsza część Polski tam gdzie jest Gniezno i Poznań jest nazywana Wielkopolską. Druga część Polski to Małopolska, w środku której leży Kraków. A Mazowsze to trzecia część Polski. Po środku Mazowsza leży Warszawa. Gdy Polska odzyskała niepodległość 11 listopada 1918 roku niepodległość odzyskała tylko Małopolska i Mazowsze. Wielkopolska była cały czas pod panowaniem Niemców, którzy wtedy nazywali się Prusakami. Dziś kiedy nagrywam jest 26 grudnia. Od 11 listopada minęło półtora miesiąca, a Wielkopolska cały czas była pod panowaniem Prus. Jak pewnie wiecie 24 grudnia większość Polaków obchodzi Wigilię. Później 25 i 26 grudnia są święta. Nikt nie planował walczyć w te dni, ale wydarzyło się coś co przyspieszyło wybuch powstania wielkopolskiego. 26 grudnia 1918 roku przez Poznań przejeżdżał Ignacy Paderewski. Był to sławny pianista. Na jego koncerty przychodziło tyle osób co teraz na koncerty Justina Bibera, Seleny Gomez, Eda Sheerana, czy Ariany Grande. Ten sławny pianista zrobił bardzo dużo dla sprawy niepodległości Polski. Np. rozmawiał często z prezydentem Stanów Zjednoczonych Woodrowem Wilsonem. W grudniu 1918 roku gdy dowiedział się o odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił statkiem z Ameryki. Pojechał najpierw do Gdańska, potem do Poznania. Płynąc statkiem Paderewski zachorował na grypę hiszpankę. Była to choroba, która wtedy w 1918 roku zabiła więcej ludzi niż zginęło podczas I wojny światowej. Była to bardzo groźna choroba. Mimo tego Paderewski pojechał pociągiem do Poznania. W grudniu 1918 roku Poznań i Wielkopolska należała jeszcze do Prus czyli do Niemiec. Jak Niemcy przyjęli Paderewskiego? Oni chcieli go wygonić z miasta. Chcieli dać mu nakaz wyjazdu. Polacy, Poznaniacy otoczyli jednak Paderewskiego i policjanci nie mogli dać mu tego nakazu. Co więc zrobili potem? Paderewski przyjechał do Poznania 26 grudnia 1918 roku. Prusacy więc kazali pogasić wszystkie latarnie uliczne, aby utrudnić przejazd Paderewskiego do hotelu Bazar. Polacy jednak pozapalali światła w swoich domach i pootwierali okna i drzwi, aby światło padało na ulice i aby wielki kompozytor mógł przejechać. W hotelu Bazar zrobiono uroczystą kolację na cześć wielkiego Polaka, a potem Paderewski przemawiał z balkonu tego hotelu do ludzi. Polacy machali do niego polskimi flagami. Ale skąd je wzięli? Wtedy w Wielkopolsce panowały Prusy, a flaga Prus to trzy kolory: czarny, biały i czerwony. Tak więc Polacy zabrali pruskie flagi ucieli czarny pas u góry i został im biały i czerwony pas czyli polska flaga. W ten sposób z flagi pruskiej robiono polskie flagi. Następnego dnia Paderewski leżał chory w łóżku w hotelu Bazar. Był chory na grypę hiszpankę. Niemcy jednak byli tak źli, że przyjechał do Poznania, że zaczęli strzelać w okna jego pokoju. Wtedy przyszli Polacy aby go obronić i tak wybuchło powstanie wielkopolskie. Jak już mówiłem nikt nie planował tego powstania na święta. Wybuchło ono przypadkiem, a wywołał je właśnie przyjazd wielkiego kompozytora i sławnego pianisty Ignacego Paderewskiego. W ten właśnie sposób wybuchło powstanie wielkopolskie 27 grudnia 1918 roku. Czyli dokładnie rok temu. Ja nagrywam tą audycję 27 grudnia 2018 roku. Powstanie trwało prawie dwa miesiące. Zaczęło się 27 grudnia 1918, a skończyło 16 lutego 1919 roku. W ten sposób do Polski, do której należała już Małopolska i Mazowsze dołączyła także Wielkopolska. Później powiemy sobie o tym jak do Polski dołączył Śląsk. A co się stało z Paderewskim? Na szczęście wyzdrowiał. Grypa hiszpanka go nie zabiła. Nie zabili go też Prusacy strzelający w okna jego pokoju. Paderewski pojechał później do Warszawy i 16 stycznia 1919 został premierem pierwszego polskiego rządu. Ale o tym powiemy sobie w innej audycji. Dziś mówiliśmy o powstaniu wielkopolskim, które wybuchło z powodu przyjazdu Paderewskiego do Poznania. Przyjechał on 26 grudnia 1918 roku, a powstanie wybuchło następnego dnia czyli 27 grudnia. Dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam do wspierania audycji na patronite. Nawet niewielka suma jak trzy złote miesięcznie pomoże nam w opłaceniu serwera do podkastu oraz serwera na stronę. Zapraszam też do naszej grupy na facebooku. Przy okazji bardzo chciałbym podziękować członkom tej grupy, którzy pomogli mi w treści tego podkastu. Szczególnie pani Emilii z Poznania, mamie Wojtka, która podsunęła mi dużo ciekawostek związanych z Poznaniem. Dziękuję też innym za pomoc w znalezieniu dobrego porównania, które pomogłoby dzieciom zrozumieć jak sławny był Paderewski. Jeszcze raz dziękuję i do usłyszenia w następnej audycji. Zapraszam do wspierania podkastu na Patronite: https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Witam was w 44 audycji podkastu “Historia Polski dla Dzieci oraz według Dzieci”.
11 listopada przypada święto niepodległości Polski. Wtedy Polska odzyskała niepodległość. Czy jednak cała Polska? Nie. 11 listopada Polska była dość mała. W zasadzie Polska miała wtedy tylko Mazowsze z Warszawą oraz Małopolskę z Krakowem. Polska nie miała jeszcze wtedy Wielkopolski z Poznaniem. Nie miała też Śląska ani Pomorza. Dziś powiemy sobie o tym jak Polska odzyskała Poznań i Wielkopolskę.
Ale może najpierw powtórzmy sobie co to jest Małopolska, Wielkopolska i Mazowsze. Polska jest podzielona na takie części. Najstarsza część Polski tam gdzie jest Gniezno i Poznań jest nazywana Wielkopolską. Druga część Polski to Małopolska, w środku której leży Kraków. A Mazowsze to trzecia część Polski. Po środku Mazowsza leży Warszawa. Gdy Polska odzyskała niepodległość 11 listopada 1918 roku niepodległość odzyskała tylko Małopolska i Mazowsze. Wielkopolska była cały czas pod panowaniem Niemców, którzy wtedy nazywali się Prusakami.
Dziś kiedy nagrywam jest 26 grudnia. Od 11 listopada minęło półtora miesiąca, a Wielkopolska cały czas była pod panowaniem Prus. Jak pewnie wiecie 24 grudnia większość Polaków obchodzi Wigilię. Później 25 i 26 grudnia są święta. Nikt nie planował walczyć w te dni, ale wydarzyło się coś co przyspieszyło wybuch powstania wielkopolskiego.
26 grudnia 1918 roku przez Poznań przejeżdżał Ignacy Paderewski. Był to sławny pianista. Na jego koncerty przychodziło tyle osób co teraz na koncerty Justina Bibera, Seleny Gomez, Eda Sheerana, czy Ariany Grande.
Ten sławny pianista zrobił bardzo dużo dla sprawy niepodległości Polski. Np. rozmawiał często z prezydentem Stanów Zjednoczonych Woodrowem Wilsonem. W grudniu 1918 roku gdy dowiedział się o odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił statkiem z Ameryki. Pojechał najpierw do Gdańska, potem do Poznania. Płynąc statkiem Paderewski zachorował na grypę hiszpankę. Była to choroba, która wtedy w 1918 roku zabiła więcej ludzi niż zginęło podczas I wojny światowej. Była to bardzo groźna choroba. Mimo tego Paderewski pojechał pociągiem do Poznania. W grudniu 1918 roku Poznań i Wielkopolska należała jeszcze do Prus czyli do Niemiec. Jak Niemcy przyjęli Paderewskiego?
Oni chcieli go wygonić z miasta. Chcieli dać mu nakaz wyjazdu. Polacy, Poznaniacy otoczyli jednak Paderewskiego i policjanci nie mogli dać mu tego nakazu. Co więc zrobili potem? Paderewski przyjechał do Poznania 26 grudnia 1918 roku. Prusacy więc kazali pogasić wszystkie latarnie uliczne, aby utrudnić przejazd Paderewskiego do hotelu Bazar. Polacy jednak pozapalali światła w swoich domach i pootwierali okna i drzwi, aby światło padało na ulice i aby wielki kompozytor mógł przejechać. W hotelu Bazar zrobiono uroczystą kolację na cześć wielkiego Polaka, a potem Paderewski przemawiał z balkonu tego hotelu do ludzi. Polacy machali do niego polskimi flagami. Ale skąd je wzięli? Wtedy w Wielkopolsce panowały Prusy, a flaga Prus to trzy kolory: czarny, biały i czerwony. Tak więc Polacy zabrali pruskie flagi ucieli czarny pas u góry i został im biały i czerwony pas czyli polska flaga. W ten sposób z flagi pruskiej robiono polskie flagi.
Następnego dnia Paderewski leżał chory w łóżku w hotelu Bazar. Był chory na grypę hiszpankę. Niemcy jednak byli tak źli, że przyjechał do Poznania, że zaczęli strzelać w okna jego pokoju. Wtedy przyszli Polacy aby go obronić i tak wybuchło powstanie wielkopolskie. Jak już mówiłem nikt nie planował tego powstania na święta. Wybuchło ono przypadkiem, a wywołał je właśnie przyjazd wielkiego kompozytora i sławnego pianisty Ignacego Paderewskiego. W ten właśnie sposób wybuchło powstanie wielkopolskie 27 grudnia 1918 roku. Czyli dokładnie rok temu. Ja nagrywam tą audycję 27 grudnia 2018 roku. Powstanie trwało prawie dwa miesiące. Zaczęło się 27 grudnia 1918, a skończyło 16 lutego 1919 roku.
W ten sposób do Polski, do której należała już Małopolska i Mazowsze dołączyła także Wielkopolska. Później powiemy sobie o tym jak do Polski dołączył Śląsk.
A co się stało z Paderewskim? Na szczęście wyzdrowiał. Grypa hiszpanka go nie zabiła. Nie zabili go też Prusacy strzelający w okna jego pokoju. Paderewski pojechał później do Warszawy i 16 stycznia 1919 został premierem pierwszego polskiego rządu. Ale o tym powiemy sobie w innej audycji.
Dziś mówiliśmy o powstaniu wielkopolskim, które wybuchło z powodu przyjazdu Paderewskiego do Poznania. Przyjechał on 26 grudnia 1918 roku, a powstanie wybuchło następnego dnia czyli 27 grudnia.
Dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam do wspierania audycji na patronite. Nawet niewielka suma jak trzy złote miesięcznie pomoże nam w opłaceniu serwera do podkastu oraz serwera na stronę. Zapraszam też do naszej grupy na facebooku. Przy okazji bardzo chciałbym podziękować członkom tej grupy, którzy pomogli mi w treści tego podkastu. Szczególnie pani Emilii z Poznania, mamie Wojtka, która podsunęła mi dużo ciekawostek związanych z Poznaniem. Dziękuję też innym za pomoc w znalezieniu dobrego porównania, które pomogłoby dzieciom zrozumieć jak sławny był Paderewski. Jeszcze raz dziękuję i do usłyszenia w następnej audycji.
Zapraszam do wspierania podkastu na Patronite:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
11 listopada przypada święto niepodległości Polski. Wtedy Polska odzyskała niepodległość. Czy jednak cała Polska? Nie. 11 listopada Polska była dość mała. W zasadzie Polska miała wtedy tylko Mazowsze z Warszawą oraz Małopolskę z Krakowem. Polska nie miała jeszcze wtedy Wielkopolski z Poznaniem. Nie miała też Śląska ani Pomorza. Dziś powiemy sobie o tym jak Polska odzyskała Poznań i Wielkopolskę.
Ale może najpierw powtórzmy sobie co to jest Małopolska, Wielkopolska i Mazowsze. Polska jest podzielona na takie części. Najstarsza część Polski tam gdzie jest Gniezno i Poznań jest nazywana Wielkopolską. Druga część Polski to Małopolska, w środku której leży Kraków. A Mazowsze to trzecia część Polski. Po środku Mazowsza leży Warszawa. Gdy Polska odzyskała niepodległość 11 listopada 1918 roku niepodległość odzyskała tylko Małopolska i Mazowsze. Wielkopolska była cały czas pod panowaniem Niemców, którzy wtedy nazywali się Prusakami.
Dziś kiedy nagrywam jest 26 grudnia. Od 11 listopada minęło półtora miesiąca, a Wielkopolska cały czas była pod panowaniem Prus. Jak pewnie wiecie 24 grudnia większość Polaków obchodzi Wigilię. Później 25 i 26 grudnia są święta. Nikt nie planował walczyć w te dni, ale wydarzyło się coś co przyspieszyło wybuch powstania wielkopolskiego.
26 grudnia 1918 roku przez Poznań przejeżdżał Ignacy Paderewski. Był to sławny pianista. Na jego koncerty przychodziło tyle osób co teraz na koncerty Justina Bibera, Seleny Gomez, Eda Sheerana, czy Ariany Grande.
Ten sławny pianista zrobił bardzo dużo dla sprawy niepodległości Polski. Np. rozmawiał często z prezydentem Stanów Zjednoczonych Woodrowem Wilsonem. W grudniu 1918 roku gdy dowiedział się o odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił statkiem z Ameryki. Pojechał najpierw do Gdańska, potem do Poznania. Płynąc statkiem Paderewski zachorował na grypę hiszpankę. Była to choroba, która wtedy w 1918 roku zabiła więcej ludzi niż zginęło podczas I wojny światowej. Była to bardzo groźna choroba. Mimo tego Paderewski pojechał pociągiem do Poznania. W grudniu 1918 roku Poznań i Wielkopolska należała jeszcze do Prus czyli do Niemiec. Jak Niemcy przyjęli Paderewskiego?
Oni chcieli go wygonić z miasta. Chcieli dać mu nakaz wyjazdu. Polacy, Poznaniacy otoczyli jednak Paderewskiego i policjanci nie mogli dać mu tego nakazu. Co więc zrobili potem? Paderewski przyjechał do Poznania 26 grudnia 1918 roku. Prusacy więc kazali pogasić wszystkie latarnie uliczne, aby utrudnić przejazd Paderewskiego do hotelu Bazar. Polacy jednak pozapalali światła w swoich domach i pootwierali okna i drzwi, aby światło padało na ulice i aby wielki kompozytor mógł przejechać. W hotelu Bazar zrobiono uroczystą kolację na cześć wielkiego Polaka, a potem Paderewski przemawiał z balkonu tego hotelu do ludzi. Polacy machali do niego polskimi flagami. Ale skąd je wzięli? Wtedy w Wielkopolsce panowały Prusy, a flaga Prus to trzy kolory: czarny, biały i czerwony. Tak więc Polacy zabrali pruskie flagi ucieli czarny pas u góry i został im biały i czerwony pas czyli polska flaga. W ten sposób z flagi pruskiej robiono polskie flagi.
Następnego dnia Paderewski leżał chory w łóżku w hotelu Bazar. Był chory na grypę hiszpankę. Niemcy jednak byli tak źli, że przyjechał do Poznania, że zaczęli strzelać w okna jego pokoju. Wtedy przyszli Polacy aby go obronić i tak wybuchło powstanie wielkopolskie. Jak już mówiłem nikt nie planował tego powstania na święta. Wybuchło ono przypadkiem, a wywołał je właśnie przyjazd wielkiego kompozytora i sławnego pianisty Ignacego Paderewskiego. W ten właśnie sposób wybuchło powstanie wielkopolskie 27 grudnia 1918 roku. Czyli dokładnie rok temu. Ja nagrywam tą audycję 27 grudnia 2018 roku. Powstanie trwało prawie dwa miesiące. Zaczęło się 27 grudnia 1918, a skończyło 16 lutego 1919 roku.
W ten sposób do Polski, do której należała już Małopolska i Mazowsze dołączyła także Wielkopolska. Później powiemy sobie o tym jak do Polski dołączył Śląsk.
A co się stało z Paderewskim? Na szczęście wyzdrowiał. Grypa hiszpanka go nie zabiła. Nie zabili go też Prusacy strzelający w okna jego pokoju. Paderewski pojechał później do Warszawy i 16 stycznia 1919 został premierem pierwszego polskiego rządu. Ale o tym powiemy sobie w innej audycji.
Dziś mówiliśmy o powstaniu wielkopolskim, które wybuchło z powodu przyjazdu Paderewskiego do Poznania. Przyjechał on 26 grudnia 1918 roku, a powstanie wybuchło następnego dnia czyli 27 grudnia.
Dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam do wspierania audycji na patronite. Nawet niewielka suma jak trzy złote miesięcznie pomoże nam w opłaceniu serwera do podkastu oraz serwera na stronę. Zapraszam też do naszej grupy na facebooku. Przy okazji bardzo chciałbym podziękować członkom tej grupy, którzy pomogli mi w treści tego podkastu. Szczególnie pani Emilii z Poznania, mamie Wojtka, która podsunęła mi dużo ciekawostek związanych z Poznaniem. Dziękuję też innym za pomoc w znalezieniu dobrego porównania, które pomogłoby dzieciom zrozumieć jak sławny był Paderewski. Jeszcze raz dziękuję i do usłyszenia w następnej audycji.
Zapraszam do wspierania podkastu na Patronite:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
43 - Koronacje 25 grudnia
2018-12-24 09:23:17
Dziś będziemy mówić o rzeczach, które się wydarzyły 25 grudnia. Wielu ludzi wierzy, że właśnie tego dnia urodził się Jezus z Nazaretu i właśnie dlatego 25 grudnia jest obchodzone Boże Narodzenie. W tym okresie przypada przesilenie zimowe. Oznacza to, że jest najkrótszy dzień w roku, a najdłuższa noc. Z tego powodu właśnie w ten dzień Rzymianie obchodzili w ten dzień Saturnalia, a Persowie narodziny Mitry. My jednak skupimy się na wydarzeniach historycznych przypadających na ten dzień. Ponieważ chrześcijanie wierzą, że Jezus urodził się tego dnia, często w ten właśnie dzień koronowano królów. W Europie panowali kiedyś cesarze rzymscy. To właśnie ci Rzymianie, którzy obchodzili Saturnalia 25 grudnia. Jednak cesarstwo rzymskie upadło w piątym wieku i nie było go przez 300 lat. Jednak w roku 800 właśnie 25 grudnia papież koronował Karola Wielkiego na cesarza. Karol Wielki był najsłynniejszym władcą średniowiecza. Od jego imienia Karol powstało słowo król. A pamiętacie kto został pierwszym królem Polski? Był nim Bolesław Chrobry. Bolesław nie był koronowany 25 grudnia, ale jego najlepszy przyjaciel cesarz niemiecki Otton III został koronowany właśnie 25 grudnia 983 roku. Także syn Bolesława Chrobrego był koronowany 25 grudnia. Pamiętacie jak się nazywał syn Chrobrego? Był to Mieszko II Lambert. Bolesław Chrobry został koronowany 18 kwietnia 1025 roku. Zmarł on 17 czerwca 1025 roku. Jego syn Mieszko II Lambert czekał ze swoją koronacją aż do 25 grudnia 1025 roku. Czy jeszcze jakiś król Polski był koronowany 25 grudnia? Tak, był to Bolesław II Śmiały. Bolesław Śmiały albo Szczodry to ten, który kazał zabić biskupa Stanisława i z tego powodu został wygnany z Polski. On też był koronowany 25 grudnia 1076. Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? Mówiliśmy o dacie 25 grudnia. Tego dnia chrześcijanie obchodzą Boże Narodzenie. W starożytności, w czasach cesarstwa rzymskiego w tym okresie obchodzono Saturnalia, czyli święto ku czci boga Saturna, a Persowie obchodzili urodziny swojego boga Mitry. Właśnie z tego powodu, że chrześcijanie wierzą, że 25 grudnia urodził się Jezus wielu cesarzy i królów wybierało ten dzień na koronację. Czy pamiętacie kto został koronowany 25 grudnia? Najpierw mówiliśmy o Karolu Wielkim. Jego papież koronował na cesarza 25 grudnia 800 roku. 25 grudnia 983 roku był koronowany cesarz Otton III. Był on przyjacielem Bolesława Chrobrego. Także 25 grudnia, ale 1025 roku był koronowany syn Chrobrego - Mieszko II Lambert. Mówiliśmy też o tym skąd się wzięło słowo król. Czy pamiętacie? Słowo król pochodzi od imienia Karola Wielkiego. Był on najsłynniejszym władcą średniowiecza i inni władcy chcieli być jak on i nazywali się od jego imienia królami. Dziękuję wam za wysłuchanie tego krótkiego specjalnego odcinka. Do usłyszenia w kolejnym poświęconym powstaniu wielkopolskiego. Zapraszam do wspierania podkastu na Patronite: https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Dziś będziemy mówić o rzeczach, które się wydarzyły 25 grudnia. Wielu ludzi wierzy, że właśnie tego dnia urodził się Jezus z Nazaretu i właśnie dlatego 25 grudnia jest obchodzone Boże Narodzenie. W tym okresie przypada przesilenie zimowe. Oznacza to, że jest najkrótszy dzień w roku, a najdłuższa noc. Z tego powodu właśnie w ten dzień Rzymianie obchodzili w ten dzień Saturnalia, a Persowie narodziny Mitry.
My jednak skupimy się na wydarzeniach historycznych przypadających na ten dzień. Ponieważ chrześcijanie wierzą, że Jezus urodził się tego dnia, często w ten właśnie dzień koronowano królów.
W Europie panowali kiedyś cesarze rzymscy. To właśnie ci Rzymianie, którzy obchodzili Saturnalia 25 grudnia. Jednak cesarstwo rzymskie upadło w piątym wieku i nie było go przez 300 lat. Jednak w roku 800 właśnie 25 grudnia papież koronował Karola Wielkiego na cesarza. Karol Wielki był najsłynniejszym władcą średniowiecza. Od jego imienia Karol powstało słowo król. A pamiętacie kto został pierwszym królem Polski? Był nim Bolesław Chrobry. Bolesław nie był koronowany 25 grudnia, ale jego najlepszy przyjaciel cesarz niemiecki Otton III został koronowany właśnie 25 grudnia 983 roku. Także syn Bolesława Chrobrego był koronowany 25 grudnia. Pamiętacie jak się nazywał syn Chrobrego? Był to Mieszko II Lambert. Bolesław Chrobry został koronowany 18 kwietnia 1025 roku. Zmarł on 17 czerwca 1025 roku. Jego syn Mieszko II Lambert czekał ze swoją koronacją aż do 25 grudnia 1025 roku.
Czy jeszcze jakiś król Polski był koronowany 25 grudnia? Tak, był to Bolesław II Śmiały. Bolesław Śmiały albo Szczodry to ten, który kazał zabić biskupa Stanisława i z tego powodu został wygnany z Polski. On też był koronowany 25 grudnia 1076.
Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? Mówiliśmy o dacie 25 grudnia. Tego dnia chrześcijanie obchodzą Boże Narodzenie. W starożytności, w czasach cesarstwa rzymskiego w tym okresie obchodzono Saturnalia, czyli święto ku czci boga Saturna, a Persowie obchodzili urodziny swojego boga Mitry.
Właśnie z tego powodu, że chrześcijanie wierzą, że 25 grudnia urodził się Jezus wielu cesarzy i królów wybierało ten dzień na koronację. Czy pamiętacie kto został koronowany 25 grudnia?
Najpierw mówiliśmy o Karolu Wielkim. Jego papież koronował na cesarza 25 grudnia 800 roku.
25 grudnia 983 roku był koronowany cesarz Otton III. Był on przyjacielem Bolesława Chrobrego.
Także 25 grudnia, ale 1025 roku był koronowany syn Chrobrego - Mieszko II Lambert.
Mówiliśmy też o tym skąd się wzięło słowo król. Czy pamiętacie? Słowo król pochodzi od imienia Karola Wielkiego. Był on najsłynniejszym władcą średniowiecza i inni władcy chcieli być jak on i nazywali się od jego imienia królami.
Dziękuję wam za wysłuchanie tego krótkiego specjalnego odcinka. Do usłyszenia w kolejnym poświęconym powstaniu wielkopolskiego.
Zapraszam do wspierania podkastu na Patronite:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
My jednak skupimy się na wydarzeniach historycznych przypadających na ten dzień. Ponieważ chrześcijanie wierzą, że Jezus urodził się tego dnia, często w ten właśnie dzień koronowano królów.
W Europie panowali kiedyś cesarze rzymscy. To właśnie ci Rzymianie, którzy obchodzili Saturnalia 25 grudnia. Jednak cesarstwo rzymskie upadło w piątym wieku i nie było go przez 300 lat. Jednak w roku 800 właśnie 25 grudnia papież koronował Karola Wielkiego na cesarza. Karol Wielki był najsłynniejszym władcą średniowiecza. Od jego imienia Karol powstało słowo król. A pamiętacie kto został pierwszym królem Polski? Był nim Bolesław Chrobry. Bolesław nie był koronowany 25 grudnia, ale jego najlepszy przyjaciel cesarz niemiecki Otton III został koronowany właśnie 25 grudnia 983 roku. Także syn Bolesława Chrobrego był koronowany 25 grudnia. Pamiętacie jak się nazywał syn Chrobrego? Był to Mieszko II Lambert. Bolesław Chrobry został koronowany 18 kwietnia 1025 roku. Zmarł on 17 czerwca 1025 roku. Jego syn Mieszko II Lambert czekał ze swoją koronacją aż do 25 grudnia 1025 roku.
Czy jeszcze jakiś król Polski był koronowany 25 grudnia? Tak, był to Bolesław II Śmiały. Bolesław Śmiały albo Szczodry to ten, który kazał zabić biskupa Stanisława i z tego powodu został wygnany z Polski. On też był koronowany 25 grudnia 1076.
Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? Mówiliśmy o dacie 25 grudnia. Tego dnia chrześcijanie obchodzą Boże Narodzenie. W starożytności, w czasach cesarstwa rzymskiego w tym okresie obchodzono Saturnalia, czyli święto ku czci boga Saturna, a Persowie obchodzili urodziny swojego boga Mitry.
Właśnie z tego powodu, że chrześcijanie wierzą, że 25 grudnia urodził się Jezus wielu cesarzy i królów wybierało ten dzień na koronację. Czy pamiętacie kto został koronowany 25 grudnia?
Najpierw mówiliśmy o Karolu Wielkim. Jego papież koronował na cesarza 25 grudnia 800 roku.
25 grudnia 983 roku był koronowany cesarz Otton III. Był on przyjacielem Bolesława Chrobrego.
Także 25 grudnia, ale 1025 roku był koronowany syn Chrobrego - Mieszko II Lambert.
Mówiliśmy też o tym skąd się wzięło słowo król. Czy pamiętacie? Słowo król pochodzi od imienia Karola Wielkiego. Był on najsłynniejszym władcą średniowiecza i inni władcy chcieli być jak on i nazywali się od jego imienia królami.
Dziękuję wam za wysłuchanie tego krótkiego specjalnego odcinka. Do usłyszenia w kolejnym poświęconym powstaniu wielkopolskiego.
Zapraszam do wspierania podkastu na Patronite:
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
42 - Zima stulecia 78/79
2018-12-18 15:14:39
Dzisiaj będziemy mówić o zimie stulecia. Dzieci lubią zimę. Dorośli też, ale nie wszyscy. Dzieci lubią zabawę na śniegu, sanki, łyżwy, lepienie bałwana itd. Dorośli jednak mają czasami z śniegiem dużo problemów. Np. samochód nie chce zapalić, bo jest zimno. Rura pęknie od mrozu. Trzeba odśnieżyć dom itd. A jak jest z wami. Czy wy lubicie zimę? A czy wasi rodzice lubią zimę? Dziś będziemy mówić o zimie stulecia, ale co to znaczy. Ludzie podzielili czas na stulecia, które nazywa się też wiekami. Taki wiek, albo stulecie zaczyna się od roku, który ma zero i jeden na końcu numer, a trwa aż do roku z dwoma zerami na końcu. Np. wiek 20 zaczął się w roku 1901, a skończył w 2000. Teraz żyjemy w wieku 21, który zaczął się w roku 2001, a skończy się w roku 2100. Gdy więc mówimy o zimie stulecia mamy na myśli najzimniejszą zimę w 20 wieku. Nie możemy powiedzieć jaka jest najzimniejsza zima w 21 wieku, bo on się jeszcze nie skończył. Tak więc będziemy mówić o zimie stulecia, czyli największej zimie w 20 wieku. A która to była zima? Trudno powiedzieć. Niektórzy mówią, że największa zima, to ta w której jest najzimniej. Inni, że to ta, w której jest najwięcej śniegu. Jeszcze inni mówią tak o najdłuższej zimie. My dzisiaj skupimy się jednej z takich zim. Była to zima na przełomie 1978 i 79. Czterdzieści lat temu ja miałem 9 lat i byłem na wczasach w górach. Gdy w telewizji zaczęto mówić o strasznej zimie mama postanowiła, że wrócimy wcześniej. Niestety pociągi nie jeździły i tak utknęliśmy w Krakowie na dwa dni. Dlaczego pociągi wtedy nie jeździły? Śniegu spadło tak dużo, że pociągi nie mogły go przejechać. Trzeba było najpierw zrobić tunele w śniegu dla pociągów. Wracaliśmy z Krakowa do Bydgoszczy parę dni. A gdy dotarliśmy wreszcie do domu w Bydgoszczy okazało się, że ogrzewanie nie działało. Jak dużo śniegu wtedy spadło? Śniegu napadało aż 84 centymetry. Gdy my porównywaliśmy było to do wysokości stołu albo trzy szkolne linijki. Czy to dużo? Czy 84 centymetry do dużo? Dla małych stworzeń tak. Śniegu było tyle, że nie byłoby widać kota, który by wpadł w zaspę. Ale dlaczego pociągi nie mogły przejechać tyle śniegu? Oprócz śniegu było wtedy jeszcze dużo wiatru. Ten wiatr robił z tego śniegu wielkie góry. Takie góry ze śniegu nazywa się czasem zaspami. Ale dlaczego dorośli czasami nie lubią śniegu i mrozu? Jednym z powodów jest to, że można się poślizgnąć. Nawet samochód może wpaść w poślizg. A czy wiecie co się może stać z rurami, w których jest woda na mrozie? To samo co się dzieje z butelkami pełnymi wody w zamrażalniku. Ta zima stulecia miała wpływ na rząd. Wtedy w Polsce rządził Edward Gierek. Obiecywał opiekę rządu. Ale po zimie stulecia w 1978 ludzie przestali mu wierzyć. Drogi były nieodśnieżone, nie było ogrzewania bo węgiel nie dojechał. Okazało się że Gierek nie był dobrym gospodarzem kraju. Dziś mówiliśmy o zimie stulecia z 1978 roku. Ale w 20 wieku były też inne zimy stulecia. Dla mnie jednak najzimniejsza była ta z 1978 roku. Minęło od niej 40 lat. Zapytajcie swoich rodziców i dziadków która zima była najzimniejsza dla nich.
Dzisiaj będziemy mówić o zimie stulecia. Dzieci lubią zimę. Dorośli też, ale nie wszyscy. Dzieci lubią zabawę na śniegu, sanki, łyżwy, lepienie bałwana itd. Dorośli jednak mają czasami z śniegiem dużo problemów. Np. samochód nie chce zapalić, bo jest zimno. Rura pęknie od mrozu. Trzeba odśnieżyć dom itd.
A jak jest z wami. Czy wy lubicie zimę? A czy wasi rodzice lubią zimę?
Dziś będziemy mówić o zimie stulecia, ale co to znaczy. Ludzie podzielili czas na stulecia, które nazywa się też wiekami. Taki wiek, albo stulecie zaczyna się od roku, który ma zero i jeden na końcu numer, a trwa aż do roku z dwoma zerami na końcu. Np. wiek 20 zaczął się w roku 1901, a skończył w 2000. Teraz żyjemy w wieku 21, który zaczął się w roku 2001, a skończy się w roku 2100.
Gdy więc mówimy o zimie stulecia mamy na myśli najzimniejszą zimę w 20 wieku. Nie możemy powiedzieć jaka jest najzimniejsza zima w 21 wieku, bo on się jeszcze nie skończył.
Tak więc będziemy mówić o zimie stulecia, czyli największej zimie w 20 wieku. A która to była zima? Trudno powiedzieć. Niektórzy mówią, że największa zima, to ta w której jest najzimniej. Inni, że to ta, w której jest najwięcej śniegu. Jeszcze inni mówią tak o najdłuższej zimie.
My dzisiaj skupimy się jednej z takich zim. Była to zima na przełomie 1978 i 79.
Czterdzieści lat temu ja miałem 9 lat i byłem na wczasach w górach. Gdy w telewizji zaczęto mówić o strasznej zimie mama postanowiła, że wrócimy wcześniej. Niestety pociągi nie jeździły i tak utknęliśmy w Krakowie na dwa dni. Dlaczego pociągi wtedy nie jeździły?
Śniegu spadło tak dużo, że pociągi nie mogły go przejechać. Trzeba było najpierw zrobić tunele w śniegu dla pociągów. Wracaliśmy z Krakowa do Bydgoszczy parę dni. A gdy dotarliśmy wreszcie do domu w Bydgoszczy okazało się, że ogrzewanie nie działało.
Jak dużo śniegu wtedy spadło?
Śniegu napadało aż 84 centymetry. Gdy my porównywaliśmy było to do wysokości stołu albo trzy szkolne linijki. Czy to dużo? Czy 84 centymetry do dużo? Dla małych stworzeń tak.
Śniegu było tyle, że nie byłoby widać kota, który by wpadł w zaspę. Ale dlaczego pociągi nie mogły przejechać tyle śniegu? Oprócz śniegu było wtedy jeszcze dużo wiatru. Ten wiatr robił z tego śniegu wielkie góry. Takie góry ze śniegu nazywa się czasem zaspami.
Ale dlaczego dorośli czasami nie lubią śniegu i mrozu? Jednym z powodów jest to, że można się poślizgnąć. Nawet samochód może wpaść w poślizg. A czy wiecie co się może stać z rurami, w których jest woda na mrozie? To samo co się dzieje z butelkami pełnymi wody w zamrażalniku.
Ta zima stulecia miała wpływ na rząd. Wtedy w Polsce rządził Edward Gierek. Obiecywał opiekę rządu. Ale po zimie stulecia w 1978 ludzie przestali mu wierzyć. Drogi były nieodśnieżone, nie było ogrzewania bo węgiel nie dojechał. Okazało się że Gierek nie był dobrym gospodarzem kraju.
Dziś mówiliśmy o zimie stulecia z 1978 roku. Ale w 20 wieku były też inne zimy stulecia.
Dla mnie jednak najzimniejsza była ta z 1978 roku. Minęło od niej 40 lat. Zapytajcie swoich rodziców i dziadków która zima była najzimniejsza dla nich.
A jak jest z wami. Czy wy lubicie zimę? A czy wasi rodzice lubią zimę?
Dziś będziemy mówić o zimie stulecia, ale co to znaczy. Ludzie podzielili czas na stulecia, które nazywa się też wiekami. Taki wiek, albo stulecie zaczyna się od roku, który ma zero i jeden na końcu numer, a trwa aż do roku z dwoma zerami na końcu. Np. wiek 20 zaczął się w roku 1901, a skończył w 2000. Teraz żyjemy w wieku 21, który zaczął się w roku 2001, a skończy się w roku 2100.
Gdy więc mówimy o zimie stulecia mamy na myśli najzimniejszą zimę w 20 wieku. Nie możemy powiedzieć jaka jest najzimniejsza zima w 21 wieku, bo on się jeszcze nie skończył.
Tak więc będziemy mówić o zimie stulecia, czyli największej zimie w 20 wieku. A która to była zima? Trudno powiedzieć. Niektórzy mówią, że największa zima, to ta w której jest najzimniej. Inni, że to ta, w której jest najwięcej śniegu. Jeszcze inni mówią tak o najdłuższej zimie.
My dzisiaj skupimy się jednej z takich zim. Była to zima na przełomie 1978 i 79.
Czterdzieści lat temu ja miałem 9 lat i byłem na wczasach w górach. Gdy w telewizji zaczęto mówić o strasznej zimie mama postanowiła, że wrócimy wcześniej. Niestety pociągi nie jeździły i tak utknęliśmy w Krakowie na dwa dni. Dlaczego pociągi wtedy nie jeździły?
Śniegu spadło tak dużo, że pociągi nie mogły go przejechać. Trzeba było najpierw zrobić tunele w śniegu dla pociągów. Wracaliśmy z Krakowa do Bydgoszczy parę dni. A gdy dotarliśmy wreszcie do domu w Bydgoszczy okazało się, że ogrzewanie nie działało.
Jak dużo śniegu wtedy spadło?
Śniegu napadało aż 84 centymetry. Gdy my porównywaliśmy było to do wysokości stołu albo trzy szkolne linijki. Czy to dużo? Czy 84 centymetry do dużo? Dla małych stworzeń tak.
Śniegu było tyle, że nie byłoby widać kota, który by wpadł w zaspę. Ale dlaczego pociągi nie mogły przejechać tyle śniegu? Oprócz śniegu było wtedy jeszcze dużo wiatru. Ten wiatr robił z tego śniegu wielkie góry. Takie góry ze śniegu nazywa się czasem zaspami.
Ale dlaczego dorośli czasami nie lubią śniegu i mrozu? Jednym z powodów jest to, że można się poślizgnąć. Nawet samochód może wpaść w poślizg. A czy wiecie co się może stać z rurami, w których jest woda na mrozie? To samo co się dzieje z butelkami pełnymi wody w zamrażalniku.
Ta zima stulecia miała wpływ na rząd. Wtedy w Polsce rządził Edward Gierek. Obiecywał opiekę rządu. Ale po zimie stulecia w 1978 ludzie przestali mu wierzyć. Drogi były nieodśnieżone, nie było ogrzewania bo węgiel nie dojechał. Okazało się że Gierek nie był dobrym gospodarzem kraju.
Dziś mówiliśmy o zimie stulecia z 1978 roku. Ale w 20 wieku były też inne zimy stulecia.
Dla mnie jednak najzimniejsza była ta z 1978 roku. Minęło od niej 40 lat. Zapytajcie swoich rodziców i dziadków która zima była najzimniejsza dla nich.
41 - Stan wojenny
2018-12-13 16:06:18
Dzisiaj powiemy sobie o czymś co się zdarzyło kiedy ja miałem 12 lat. Było to w 1981 roku. Czy wiecie ile lat minęło od tego czasu? W tamtych czasach nie było wiele programów dla dzieci. W niedzielę rano był najdłuższy program i nazywał się Teleranek. Cały tydzień na niego czekałem. Ale w pewną niedzielę 13 grudnia 1981 roku nie było Teleranka w telewizji. Niczego nie było w telewizji. Mama włączyła radio, ale tam też głucha cisza. Postanowiła więc zadzwonić i zapytać się co się stało. Wtedy okazało się, że telefony także nie działają. Później w telewizji pojawił się generał Jaruzelski, który przeczytał oświadczenie. Padły wtedy słowa, których nawet moja mama nie rozumiała. Bo co to jest stan wojenny? Czy to jest wojna? Czy ktoś napadł na Polskę? Nikt wtedy nic nie wiedział. Okazało się później, że to był swego rodzaju zamach stanu. Czy wiecie co to jest zamach stanu? Zamach stanu jest wtedy, gdy ktoś przejmuje władzę. Najczęściej zamachy stanu robi wojsko. Coś takiego właśnie zdarzyło się w Polsce. Jak jednak do tego doszło? W Polsce panował wtedy socjalizm. Rządziła wtedy partia socjalistyczna, która się nazywała PZPR. Ta partia obiecywała ludziom, że będzie dbać o ludzi. Niestety zamiast być lepiej, było coraz gorzej. W sklepach nie było jedzenia, mięso i cukier kupowało się na kartki. Nie można było dostać papieru toaletowego i wielu innych rzeczy. Rok wcześniej czyli w lipcu 1980 roku rząd postanowił, że mięso i wędliny będzie droższe. Ludzie zaczęli strajkować i w sierpniu 1980 roku powstała Solidarność. Rząd i Solidarność dyskutowali na temat cen jedzenia. Solidarność chciała, żeby jedzenie było tańsze. Rząd nie chciał jednak ustąpić. Właśnie wtedy premierem rządu był generał Jaruzelski. Tak naprawdę był prezesem rady ministrów, ale dziś kogoś takiego nazywamy premierem. I ten generał Jaruzelski wprowadził stan wojenny czyli zamach stanu. Przejął całą władzę i kazał aresztować wszystkich ludzi z Solidarności. Jak długo trwał ten stan wojenny? Stan wojenny trwał cały rok. W tym czasie aresztowano dużo ludzi, bo ponad 10.000. Niektórzy też stracili życie. Zginęło wtedy 9 górników z kopalni “Wujek”. Ci górnicy strajkowali. Łącznie zginęło około 40 osób, niektórzy mówią, że aż 100 osób zginęło. Co więc wtedy się stało w Polsce? Rząd podwyższał ceny jedzenia. Ludziom się to nie podobało więc zaczęli wychodzić na ulicę i robić manifestacje. Inni zamykali się w zakładach pracy i strajkowali. Np. tak strajkowali górnicy w kopalni “Wujek”. Rząd wysłał więc milicję i wojsko, aby zamknęła tych ludzi do więzienia. To właśnie był stan wojenny, taki zamach stanu, podczas którego rząd kazał zamknąć do więzienia wszystkich ludzi, którzy protestowali przeciwko podwyżkom cen jedzenia. Teraz coś podobnego dzieje się teraz we Francji tam ludzie w żółtych kamizelkach protestują przeciwko podwyżkom cen paliwa do samochodów i traktorów. A pamiętacie dlaczego ludzie protestowali w Polsce? Wtedy w Polsce był kryzys gospodarczy. Czy wiecie co to jest kryzys gospodarczy? Kryzys gospodarczy to właśnie puste półki w sklepach, wysokie ceny itd. Teraz w Polsce jest o wiele lepiej, ale taki kryzys gospodarczy jest w Wenezueli. W Wenezueli jest teraz kryzys. Tam ludzie mają podobne problemy do tych, które były w Polsce przed stanem wojennym. A kiedy był w Polsce stan wojenny? Jaka jest jego data? Stan wojenny zaczął się w nocy w niedzielę 13 grudnia 1981 roku. Ja byłem wtedy mały i najbardziej denerwowało mnie to, że z powodu tego stanu wojennego nie mogę oglądać Teleranka. A jak długo trwał stan wojenny? Zapytajcie waszych rodziców czy dziadków co pamiętają z tamtych czasów. Co robili 13 grudnia 1981 roku? Czy widzieli czołgi na ulicach? Zapytajcie ich o to. Dziś mówiliśmy o stanie wojennym. Zaczął się on w niedzielę 13 grudnia 1981 roku. Dziś, kiedy nagrywam, mija 37 lat od tamtego wydarzenia. Ludzie byli źli na rząd, że podwyższa ceny jedzenia, a rząd wysłał milicję i wojsko, aby zamknąć do więzienia tych ludzi, co protestowali. Stan wojenny trwał cały rok. Aresztowano wtedy ponad 10.000 ludzi, a śmierć poniosło prawie 100 osób. Na szczęście tamten rząd stracił władzę, a generał Jaruzelski był sądzony za stan wojenny. Dziękuję wam za wysłuchanie. Jeżeli podoba się wam ten podkast wesprzyjcie nas pieniężnie na patronite. Z tych pieniędzy opłacamy stronę internetową oraz miejsce na podkast. Takie wsparcie może być bardzo małe, pierwszy próg wsparcia to tylko 3 zł miesięcznie. W zamian za to wsparcie proponuję różne bonusy. Szczegóły są na stronie patronite.pl/historia-dla-dzieci (link będzie w notatkach do tej audycji). https://patronite.pl/historia-dla-dzieci Ja jeszcze raz dziękuję za wysłuchanie audycji do końca i do usłyszenia w następnym odcinku, który poświęcimy zimie stulecia. A więc do usłyszenia.
Dzisiaj powiemy sobie o czymś co się zdarzyło kiedy ja miałem 12 lat. Było to w 1981 roku. Czy wiecie ile lat minęło od tego czasu?
W tamtych czasach nie było wiele programów dla dzieci. W niedzielę rano był najdłuższy program i nazywał się Teleranek. Cały tydzień na niego czekałem. Ale w pewną niedzielę 13 grudnia 1981 roku nie było Teleranka w telewizji. Niczego nie było w telewizji. Mama włączyła radio, ale tam też głucha cisza. Postanowiła więc zadzwonić i zapytać się co się stało. Wtedy okazało się, że telefony także nie działają. Później w telewizji pojawił się generał Jaruzelski, który przeczytał oświadczenie. Padły wtedy słowa, których nawet moja mama nie rozumiała.
Bo co to jest stan wojenny? Czy to jest wojna? Czy ktoś napadł na Polskę? Nikt wtedy nic nie wiedział. Okazało się później, że to był swego rodzaju zamach stanu. Czy wiecie co to jest zamach stanu?
Zamach stanu jest wtedy, gdy ktoś przejmuje władzę. Najczęściej zamachy stanu robi wojsko. Coś takiego właśnie zdarzyło się w Polsce.
Jak jednak do tego doszło? W Polsce panował wtedy socjalizm. Rządziła wtedy partia socjalistyczna, która się nazywała PZPR. Ta partia obiecywała ludziom, że będzie dbać o ludzi. Niestety zamiast być lepiej, było coraz gorzej. W sklepach nie było jedzenia, mięso i cukier kupowało się na kartki. Nie można było dostać papieru toaletowego i wielu innych rzeczy. Rok wcześniej czyli w lipcu 1980 roku rząd postanowił, że mięso i wędliny będzie droższe. Ludzie zaczęli strajkować i w sierpniu 1980 roku powstała Solidarność. Rząd i Solidarność dyskutowali na temat cen jedzenia. Solidarność chciała, żeby jedzenie było tańsze. Rząd nie chciał jednak ustąpić. Właśnie wtedy premierem rządu był generał Jaruzelski. Tak naprawdę był prezesem rady ministrów, ale dziś kogoś takiego nazywamy premierem. I ten generał Jaruzelski wprowadził stan wojenny czyli zamach stanu. Przejął całą władzę i kazał aresztować wszystkich ludzi z Solidarności.
Jak długo trwał ten stan wojenny?
Stan wojenny trwał cały rok. W tym czasie aresztowano dużo ludzi, bo ponad 10.000. Niektórzy też stracili życie.
Zginęło wtedy 9 górników z kopalni “Wujek”. Ci górnicy strajkowali. Łącznie zginęło około 40 osób, niektórzy mówią, że aż 100 osób zginęło.
Co więc wtedy się stało w Polsce? Rząd podwyższał ceny jedzenia. Ludziom się to nie podobało więc zaczęli wychodzić na ulicę i robić manifestacje. Inni zamykali się w zakładach pracy i strajkowali. Np. tak strajkowali górnicy w kopalni “Wujek”. Rząd wysłał więc milicję i wojsko, aby zamknęła tych ludzi do więzienia. To właśnie był stan wojenny, taki zamach stanu, podczas którego rząd kazał zamknąć do więzienia wszystkich ludzi, którzy protestowali przeciwko podwyżkom cen jedzenia.
Teraz coś podobnego dzieje się teraz we Francji tam ludzie w żółtych kamizelkach protestują przeciwko podwyżkom cen paliwa do samochodów i traktorów. A pamiętacie dlaczego ludzie protestowali w Polsce?
Wtedy w Polsce był kryzys gospodarczy. Czy wiecie co to jest kryzys gospodarczy?
Kryzys gospodarczy to właśnie puste półki w sklepach, wysokie ceny itd. Teraz w Polsce jest o wiele lepiej, ale taki kryzys gospodarczy jest w Wenezueli.
W Wenezueli jest teraz kryzys. Tam ludzie mają podobne problemy do tych, które były w Polsce przed stanem wojennym.
A kiedy był w Polsce stan wojenny? Jaka jest jego data?
Stan wojenny zaczął się w nocy w niedzielę 13 grudnia 1981 roku. Ja byłem wtedy mały i najbardziej denerwowało mnie to, że z powodu tego stanu wojennego nie mogę oglądać Teleranka. A jak długo trwał stan wojenny?
Zapytajcie waszych rodziców czy dziadków co pamiętają z tamtych czasów. Co robili 13 grudnia 1981 roku? Czy widzieli czołgi na ulicach? Zapytajcie ich o to.
Dziś mówiliśmy o stanie wojennym. Zaczął się on w niedzielę 13 grudnia 1981 roku. Dziś, kiedy nagrywam, mija 37 lat od tamtego wydarzenia. Ludzie byli źli na rząd, że podwyższa ceny jedzenia, a rząd wysłał milicję i wojsko, aby zamknąć do więzienia tych ludzi, co protestowali. Stan wojenny trwał cały rok. Aresztowano wtedy ponad 10.000 ludzi, a śmierć poniosło prawie 100 osób.
Na szczęście tamten rząd stracił władzę, a generał Jaruzelski był sądzony za stan wojenny.
Dziękuję wam za wysłuchanie. Jeżeli podoba się wam ten podkast wesprzyjcie nas pieniężnie na patronite. Z tych pieniędzy opłacamy stronę internetową oraz miejsce na podkast. Takie wsparcie może być bardzo małe, pierwszy próg wsparcia to tylko 3 zł miesięcznie. W zamian za to wsparcie proponuję różne bonusy. Szczegóły są na stronie patronite.pl/historia-dla-dzieci (link będzie w notatkach do tej audycji).
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Ja jeszcze raz dziękuję za wysłuchanie audycji do końca i do usłyszenia w następnym odcinku, który poświęcimy zimie stulecia. A więc do usłyszenia.
W tamtych czasach nie było wiele programów dla dzieci. W niedzielę rano był najdłuższy program i nazywał się Teleranek. Cały tydzień na niego czekałem. Ale w pewną niedzielę 13 grudnia 1981 roku nie było Teleranka w telewizji. Niczego nie było w telewizji. Mama włączyła radio, ale tam też głucha cisza. Postanowiła więc zadzwonić i zapytać się co się stało. Wtedy okazało się, że telefony także nie działają. Później w telewizji pojawił się generał Jaruzelski, który przeczytał oświadczenie. Padły wtedy słowa, których nawet moja mama nie rozumiała.
Bo co to jest stan wojenny? Czy to jest wojna? Czy ktoś napadł na Polskę? Nikt wtedy nic nie wiedział. Okazało się później, że to był swego rodzaju zamach stanu. Czy wiecie co to jest zamach stanu?
Zamach stanu jest wtedy, gdy ktoś przejmuje władzę. Najczęściej zamachy stanu robi wojsko. Coś takiego właśnie zdarzyło się w Polsce.
Jak jednak do tego doszło? W Polsce panował wtedy socjalizm. Rządziła wtedy partia socjalistyczna, która się nazywała PZPR. Ta partia obiecywała ludziom, że będzie dbać o ludzi. Niestety zamiast być lepiej, było coraz gorzej. W sklepach nie było jedzenia, mięso i cukier kupowało się na kartki. Nie można było dostać papieru toaletowego i wielu innych rzeczy. Rok wcześniej czyli w lipcu 1980 roku rząd postanowił, że mięso i wędliny będzie droższe. Ludzie zaczęli strajkować i w sierpniu 1980 roku powstała Solidarność. Rząd i Solidarność dyskutowali na temat cen jedzenia. Solidarność chciała, żeby jedzenie było tańsze. Rząd nie chciał jednak ustąpić. Właśnie wtedy premierem rządu był generał Jaruzelski. Tak naprawdę był prezesem rady ministrów, ale dziś kogoś takiego nazywamy premierem. I ten generał Jaruzelski wprowadził stan wojenny czyli zamach stanu. Przejął całą władzę i kazał aresztować wszystkich ludzi z Solidarności.
Jak długo trwał ten stan wojenny?
Stan wojenny trwał cały rok. W tym czasie aresztowano dużo ludzi, bo ponad 10.000. Niektórzy też stracili życie.
Zginęło wtedy 9 górników z kopalni “Wujek”. Ci górnicy strajkowali. Łącznie zginęło około 40 osób, niektórzy mówią, że aż 100 osób zginęło.
Co więc wtedy się stało w Polsce? Rząd podwyższał ceny jedzenia. Ludziom się to nie podobało więc zaczęli wychodzić na ulicę i robić manifestacje. Inni zamykali się w zakładach pracy i strajkowali. Np. tak strajkowali górnicy w kopalni “Wujek”. Rząd wysłał więc milicję i wojsko, aby zamknęła tych ludzi do więzienia. To właśnie był stan wojenny, taki zamach stanu, podczas którego rząd kazał zamknąć do więzienia wszystkich ludzi, którzy protestowali przeciwko podwyżkom cen jedzenia.
Teraz coś podobnego dzieje się teraz we Francji tam ludzie w żółtych kamizelkach protestują przeciwko podwyżkom cen paliwa do samochodów i traktorów. A pamiętacie dlaczego ludzie protestowali w Polsce?
Wtedy w Polsce był kryzys gospodarczy. Czy wiecie co to jest kryzys gospodarczy?
Kryzys gospodarczy to właśnie puste półki w sklepach, wysokie ceny itd. Teraz w Polsce jest o wiele lepiej, ale taki kryzys gospodarczy jest w Wenezueli.
W Wenezueli jest teraz kryzys. Tam ludzie mają podobne problemy do tych, które były w Polsce przed stanem wojennym.
A kiedy był w Polsce stan wojenny? Jaka jest jego data?
Stan wojenny zaczął się w nocy w niedzielę 13 grudnia 1981 roku. Ja byłem wtedy mały i najbardziej denerwowało mnie to, że z powodu tego stanu wojennego nie mogę oglądać Teleranka. A jak długo trwał stan wojenny?
Zapytajcie waszych rodziców czy dziadków co pamiętają z tamtych czasów. Co robili 13 grudnia 1981 roku? Czy widzieli czołgi na ulicach? Zapytajcie ich o to.
Dziś mówiliśmy o stanie wojennym. Zaczął się on w niedzielę 13 grudnia 1981 roku. Dziś, kiedy nagrywam, mija 37 lat od tamtego wydarzenia. Ludzie byli źli na rząd, że podwyższa ceny jedzenia, a rząd wysłał milicję i wojsko, aby zamknąć do więzienia tych ludzi, co protestowali. Stan wojenny trwał cały rok. Aresztowano wtedy ponad 10.000 ludzi, a śmierć poniosło prawie 100 osób.
Na szczęście tamten rząd stracił władzę, a generał Jaruzelski był sądzony za stan wojenny.
Dziękuję wam za wysłuchanie. Jeżeli podoba się wam ten podkast wesprzyjcie nas pieniężnie na patronite. Z tych pieniędzy opłacamy stronę internetową oraz miejsce na podkast. Takie wsparcie może być bardzo małe, pierwszy próg wsparcia to tylko 3 zł miesięcznie. W zamian za to wsparcie proponuję różne bonusy. Szczegóły są na stronie patronite.pl/historia-dla-dzieci (link będzie w notatkach do tej audycji).
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Ja jeszcze raz dziękuję za wysłuchanie audycji do końca i do usłyszenia w następnym odcinku, który poświęcimy zimie stulecia. A więc do usłyszenia.
40 - Szarża pod Somosierrą
2018-11-30 10:40:09
Dziś powiemy sobie o być może najkrótszej bitwie w historii polskiego oręża. Na lekcji oglądaliśmy fragment filmu “Popioły”, w którym jest pokazana ta krótka bitwa. Link do filmu: https://www.youtube.com/watch?v=gF8jXjlQr5c Ta bitwa rozegrała się w czasach gdy nie było Polski. Polscy żołnierze wstąpili do francuskiego wojska. Madryt to stolica Hiszpanii. Napoleon chciał zdobyć stolicę, aby podbić ten kraj czyli Hiszpanię. Ale dlaczego Napoleon chciał podbić Hiszpanię? On chciał na tronie hiszpańskim posadzić swojego brata Józefa. Gdzie była ta bitwa? Somosierra to wioska na drodze do Madrytu czyli stolicy Hiszpanii. Przed tą wioską znajduje się wąwóz czyli taka wąska droga. Ale dlaczego zaatakowali najpierw Somosierrę? Było bardzo wąsko. Droga do Somosierry była bardzo wąska. Hiszpanie postawili tam cztery armaty jedna obok drugiej, ale nie chciały się zmieścić, a więc musieli zdjąć koła z dwu środkowych armat i dopiero wtedy zmieściły się na tej drodze. Aby utrudnić jeszcze ten atak Hiszpanie przed armatami ustawili dużo wielkich kamieni, aby przeszkodzić koniom. Hiszpanie postanowili nie przepuścić armii Napolenona przez wąwóz. Ustawili więc swoje armaty w czterech miejscach. Czy wiecie jak się nazywa takie stanowisko z armatami? Stanowisko z ustawionymi armatami to bateria armat. Takich baterii było aż cztery. Atakujący Polacy nie mogli ich ominąć i musieli jechać wprost na lufy tych armat. Ale Polakom pomogła pogoda. Pod Somosierrą była duża mgła i słaba widoczność. Podczas tej bitwy zginęło 22 szoleżerów. Zginęło też dużo koni. Łącznie straty w zabitych i rannych wyniosły 57 ludzi (w tym 22 zabitych i zmarłych z ran po bitwie) Napoleon obiecał Polakom odzyskać ojczyznę, ale nie dotrzymał swojej obietnicy. Mimo wszystko Polacy byli mu wierni, a Napoleon najbardziej ufał właśnie polskim szwoleżerom. Gdy został zesłany na wyspę Elbę wziął ze sobą jako straż przyboczną właśnie Polaków z 1 Pułku Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej. Dlaczego tak ufał Polakom? Polacy byli bardzo odważni i dlatego cesarz Napoleno tak bardzo im ufał. Byli jego strażą przyboczną. Straż przyboczna to tacy ochroniarze, którzy pilnują, aby jakiejś ważnej osobie coś się nie stało. Polscy szwoleżerzy byli właśnie takimi ochroniarzami dla cesarza Francuzów Napoleona.
Dziś powiemy sobie o być może najkrótszej bitwie w historii polskiego oręża. Na lekcji oglądaliśmy fragment filmu “Popioły”, w którym jest pokazana ta krótka bitwa. Link do filmu:
https://www.youtube.com/watch?v=gF8jXjlQr5c
Ta bitwa rozegrała się w czasach gdy nie było Polski. Polscy żołnierze wstąpili do francuskiego wojska.
Madryt to stolica Hiszpanii. Napoleon chciał zdobyć stolicę, aby podbić ten kraj czyli Hiszpanię.
Ale dlaczego Napoleon chciał podbić Hiszpanię? On chciał na tronie hiszpańskim posadzić swojego brata Józefa.
Gdzie była ta bitwa?
Somosierra to wioska na drodze do Madrytu czyli stolicy Hiszpanii. Przed tą wioską znajduje się wąwóz czyli taka wąska droga. Ale dlaczego zaatakowali najpierw Somosierrę? Było bardzo wąsko.
Droga do Somosierry była bardzo wąska. Hiszpanie postawili tam cztery armaty jedna obok drugiej, ale nie chciały się zmieścić, a więc musieli zdjąć koła z dwu środkowych armat i dopiero wtedy zmieściły się na tej drodze. Aby utrudnić jeszcze ten atak Hiszpanie przed armatami ustawili dużo wielkich kamieni, aby przeszkodzić koniom.
Hiszpanie postanowili nie przepuścić armii Napolenona przez wąwóz. Ustawili więc swoje armaty w czterech miejscach. Czy wiecie jak się nazywa takie stanowisko z armatami?
Stanowisko z ustawionymi armatami to bateria armat. Takich baterii było aż cztery. Atakujący Polacy nie mogli ich ominąć i musieli jechać wprost na lufy tych armat.
Ale Polakom pomogła pogoda.
Pod Somosierrą była duża mgła i słaba widoczność.
Podczas tej bitwy zginęło 22 szoleżerów. Zginęło też dużo koni.
Łącznie straty w zabitych i rannych wyniosły 57 ludzi (w tym 22 zabitych i zmarłych z ran po bitwie)
Napoleon obiecał Polakom odzyskać ojczyznę, ale nie dotrzymał swojej obietnicy.
Mimo wszystko Polacy byli mu wierni, a Napoleon najbardziej ufał właśnie polskim szwoleżerom. Gdy został zesłany na wyspę Elbę wziął ze sobą jako straż przyboczną właśnie Polaków z 1 Pułku Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej. Dlaczego tak ufał Polakom?
Polacy byli bardzo odważni i dlatego cesarz Napoleno tak bardzo im ufał. Byli jego strażą przyboczną. Straż przyboczna to tacy ochroniarze, którzy pilnują, aby jakiejś ważnej osobie coś się nie stało. Polscy szwoleżerzy byli właśnie takimi ochroniarzami dla cesarza Francuzów Napoleona.
https://www.youtube.com/watch?v=gF8jXjlQr5c
Ta bitwa rozegrała się w czasach gdy nie było Polski. Polscy żołnierze wstąpili do francuskiego wojska.
Madryt to stolica Hiszpanii. Napoleon chciał zdobyć stolicę, aby podbić ten kraj czyli Hiszpanię.
Ale dlaczego Napoleon chciał podbić Hiszpanię? On chciał na tronie hiszpańskim posadzić swojego brata Józefa.
Gdzie była ta bitwa?
Somosierra to wioska na drodze do Madrytu czyli stolicy Hiszpanii. Przed tą wioską znajduje się wąwóz czyli taka wąska droga. Ale dlaczego zaatakowali najpierw Somosierrę? Było bardzo wąsko.
Droga do Somosierry była bardzo wąska. Hiszpanie postawili tam cztery armaty jedna obok drugiej, ale nie chciały się zmieścić, a więc musieli zdjąć koła z dwu środkowych armat i dopiero wtedy zmieściły się na tej drodze. Aby utrudnić jeszcze ten atak Hiszpanie przed armatami ustawili dużo wielkich kamieni, aby przeszkodzić koniom.
Hiszpanie postanowili nie przepuścić armii Napolenona przez wąwóz. Ustawili więc swoje armaty w czterech miejscach. Czy wiecie jak się nazywa takie stanowisko z armatami?
Stanowisko z ustawionymi armatami to bateria armat. Takich baterii było aż cztery. Atakujący Polacy nie mogli ich ominąć i musieli jechać wprost na lufy tych armat.
Ale Polakom pomogła pogoda.
Pod Somosierrą była duża mgła i słaba widoczność.
Podczas tej bitwy zginęło 22 szoleżerów. Zginęło też dużo koni.
Łącznie straty w zabitych i rannych wyniosły 57 ludzi (w tym 22 zabitych i zmarłych z ran po bitwie)
Napoleon obiecał Polakom odzyskać ojczyznę, ale nie dotrzymał swojej obietnicy.
Mimo wszystko Polacy byli mu wierni, a Napoleon najbardziej ufał właśnie polskim szwoleżerom. Gdy został zesłany na wyspę Elbę wziął ze sobą jako straż przyboczną właśnie Polaków z 1 Pułku Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej. Dlaczego tak ufał Polakom?
Polacy byli bardzo odważni i dlatego cesarz Napoleno tak bardzo im ufał. Byli jego strażą przyboczną. Straż przyboczna to tacy ochroniarze, którzy pilnują, aby jakiejś ważnej osobie coś się nie stało. Polscy szwoleżerzy byli właśnie takimi ochroniarzami dla cesarza Francuzów Napoleona.
39 - Monarchia i demokracja
2018-11-19 12:31:08
Kiedy Polska odzyskała niepodległość po 123 latach coś się w niej zmieniło. Czy wiecie co? Zmieniły się granice. Przed zaborami Polska była połączona z Litwą i nazywała się Rzeczpospolita Obojga Narodów. Ale po 123 latach zaborów Litwa nie chciała już być razem z Polską. Litwa stała się osobnym krajem. Zmieniło się jednak coś jeszcze. Czy wiecie co? Chodzi mi o ustrój państwa, albo formę rządów. Co to znaczy? Ustrój państwa albo forma rządów to np. monarchia albo demokracja. Czy znacie te pojęcia? W Polsce przed zaborami rządził król. Ostatnim królem był Stanisław August Poniatowski. Ale po rozbiorach nie było już króla. Polska przed rozbiorami była królestwem, a po rozbiorach była już Republiką albo Rzecząpospolitą. Przed rozbiorami w Polsce była monarchia, a po rozbiorach demokracja. Ale dlaczego w Polsce po zaborach nie było króla? Józef Piłsudski był demokratą. To znaczy, że nie lubił monarchii i chciał, aby w Polsce była demokracja. Ale dlaczego ludzie nie chcą monarchii, czemu nie chcą mieć króla? Tak więc w Polsce nie ma już monarchii, nie ma już króla. Ale w Europie dalej są państwa, gdzie rządzi król albo królowa. Jednym z takich państw jest Anglia, gdzie rządzi królowa Elżbieta II. Na czym polega demokracja? Demokracja to greckie słowo, które oznacza rządy ludu. Monaricha to rządy monarchy czyli króla albo królowej. Tak więc monarchia to rządy jednej osoby, a demokracja to rządy wszystkich ludzi. Kiedy Polska odzyskała niepodległość niektórzy ludzie chcieli aby Polska też miała króla jak Anglia. W demokracji ludzie głosują i oni decydują jakie będą prawa. W monarchii król albo królowa podejmują wszystkie decyzje. To trochę tak jak w szkole. W szkole dzieci muszą słuchać dyrektora i nauczyciela. Taki dyrektor jest w szkole tak jak król. Czasami dzieci mogą głosować na niektóre rzeczy. Monarchie czyli rządy królów są różne. Jest np. monarchia dziedziczna. Co to znaczy? W większości państw w Europie jest demokracja. W kilku jest jednak monarchia. Czyli rządzi król albo królowa. Jest jednak jedno państwo w którym nie ma ani demokracji ani monarchii. Watykan jest jedynym państwem w Europie, w którym jest teokracja. Rządzi tam papież. W państwach demokratycznych wybiera się premiera, prezydenta albo kanclerza i oni rządzą. Czym się taki premier różni od króla? Taki premier, po angielsku prime minister jest jak król. Ale różni się od króla tym, że król jest królem na całe życie, a premier jest premierem tylko na parę lat. Najczęściej na 4 lata. Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? W Polsce była monarchia czyli panował król. Potem Polski nie było przez 123 lata. Gdy Polska odzyskała niepodległość nie wybrano nowego króla zamiast tego w Polsce była demokracja. Różnica jest taka, że przed zaborami rządził król, a po zaborach rządził wybierany przez ludzi premier. Niektóre kraje takie jak np. Anglia dalej mają króla. W Anglii rządzi teraz królowa Elżbieta II. A kto teraz jest premierem w Polsce? Czy wiecie? Jeżeli nie to zapytajcie rodziców. Link do spotify: https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie): https://patronite.pl/historia-dla-dzieci Link do zamkniętej grupy na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci Link do strony internetowej: http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Kiedy Polska odzyskała niepodległość po 123 latach coś się w niej zmieniło. Czy wiecie co? Zmieniły się granice. Przed zaborami Polska była połączona z Litwą i nazywała się Rzeczpospolita Obojga Narodów. Ale po 123 latach zaborów Litwa nie chciała już być razem z Polską. Litwa stała się osobnym krajem. Zmieniło się jednak coś jeszcze. Czy wiecie co?
Chodzi mi o ustrój państwa, albo formę rządów. Co to znaczy? Ustrój państwa albo forma rządów to np. monarchia albo demokracja. Czy znacie te pojęcia?
W Polsce przed zaborami rządził król. Ostatnim królem był Stanisław August Poniatowski. Ale po rozbiorach nie było już króla. Polska przed rozbiorami była królestwem, a po rozbiorach była już Republiką albo Rzecząpospolitą. Przed rozbiorami w Polsce była monarchia, a po rozbiorach demokracja. Ale dlaczego w Polsce po zaborach nie było króla?
Józef Piłsudski był demokratą. To znaczy, że nie lubił monarchii i chciał, aby w Polsce była demokracja. Ale dlaczego ludzie nie chcą monarchii, czemu nie chcą mieć króla?
Tak więc w Polsce nie ma już monarchii, nie ma już króla. Ale w Europie dalej są państwa, gdzie rządzi król albo królowa. Jednym z takich państw jest Anglia, gdzie rządzi królowa Elżbieta II.
Na czym polega demokracja?
Demokracja to greckie słowo, które oznacza rządy ludu. Monaricha to rządy monarchy czyli króla albo królowej. Tak więc monarchia to rządy jednej osoby, a demokracja to rządy wszystkich ludzi.
Kiedy Polska odzyskała niepodległość niektórzy ludzie chcieli aby Polska też miała króla jak Anglia.
W demokracji ludzie głosują i oni decydują jakie będą prawa. W monarchii król albo królowa podejmują wszystkie decyzje. To trochę tak jak w szkole.
W szkole dzieci muszą słuchać dyrektora i nauczyciela. Taki dyrektor jest w szkole tak jak król. Czasami dzieci mogą głosować na niektóre rzeczy.
Monarchie czyli rządy królów są różne. Jest np. monarchia dziedziczna. Co to znaczy?
W większości państw w Europie jest demokracja. W kilku jest jednak monarchia. Czyli rządzi król albo królowa. Jest jednak jedno państwo w którym nie ma ani demokracji ani monarchii.
Watykan jest jedynym państwem w Europie, w którym jest teokracja. Rządzi tam papież.
W państwach demokratycznych wybiera się premiera, prezydenta albo kanclerza i oni rządzą. Czym się taki premier różni od króla?
Taki premier, po angielsku prime minister jest jak król. Ale różni się od króla tym, że król jest królem na całe życie, a premier jest premierem tylko na parę lat. Najczęściej na 4 lata.
Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? W Polsce była monarchia czyli panował król. Potem Polski nie było przez 123 lata. Gdy Polska odzyskała niepodległość nie wybrano nowego króla zamiast tego w Polsce była demokracja. Różnica jest taka, że przed zaborami rządził król, a po zaborach rządził wybierany przez ludzi premier.
Niektóre kraje takie jak np. Anglia dalej mają króla. W Anglii rządzi teraz królowa Elżbieta II.
A kto teraz jest premierem w Polsce? Czy wiecie? Jeżeli nie to zapytajcie rodziców.
Link do spotify:
https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ
Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie):
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Link do zamkniętej grupy na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Link do strony internetowej:
http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Chodzi mi o ustrój państwa, albo formę rządów. Co to znaczy? Ustrój państwa albo forma rządów to np. monarchia albo demokracja. Czy znacie te pojęcia?
W Polsce przed zaborami rządził król. Ostatnim królem był Stanisław August Poniatowski. Ale po rozbiorach nie było już króla. Polska przed rozbiorami była królestwem, a po rozbiorach była już Republiką albo Rzecząpospolitą. Przed rozbiorami w Polsce była monarchia, a po rozbiorach demokracja. Ale dlaczego w Polsce po zaborach nie było króla?
Józef Piłsudski był demokratą. To znaczy, że nie lubił monarchii i chciał, aby w Polsce była demokracja. Ale dlaczego ludzie nie chcą monarchii, czemu nie chcą mieć króla?
Tak więc w Polsce nie ma już monarchii, nie ma już króla. Ale w Europie dalej są państwa, gdzie rządzi król albo królowa. Jednym z takich państw jest Anglia, gdzie rządzi królowa Elżbieta II.
Na czym polega demokracja?
Demokracja to greckie słowo, które oznacza rządy ludu. Monaricha to rządy monarchy czyli króla albo królowej. Tak więc monarchia to rządy jednej osoby, a demokracja to rządy wszystkich ludzi.
Kiedy Polska odzyskała niepodległość niektórzy ludzie chcieli aby Polska też miała króla jak Anglia.
W demokracji ludzie głosują i oni decydują jakie będą prawa. W monarchii król albo królowa podejmują wszystkie decyzje. To trochę tak jak w szkole.
W szkole dzieci muszą słuchać dyrektora i nauczyciela. Taki dyrektor jest w szkole tak jak król. Czasami dzieci mogą głosować na niektóre rzeczy.
Monarchie czyli rządy królów są różne. Jest np. monarchia dziedziczna. Co to znaczy?
W większości państw w Europie jest demokracja. W kilku jest jednak monarchia. Czyli rządzi król albo królowa. Jest jednak jedno państwo w którym nie ma ani demokracji ani monarchii.
Watykan jest jedynym państwem w Europie, w którym jest teokracja. Rządzi tam papież.
W państwach demokratycznych wybiera się premiera, prezydenta albo kanclerza i oni rządzą. Czym się taki premier różni od króla?
Taki premier, po angielsku prime minister jest jak król. Ale różni się od króla tym, że król jest królem na całe życie, a premier jest premierem tylko na parę lat. Najczęściej na 4 lata.
Czego się więc dzisiaj nauczyliśmy? W Polsce była monarchia czyli panował król. Potem Polski nie było przez 123 lata. Gdy Polska odzyskała niepodległość nie wybrano nowego króla zamiast tego w Polsce była demokracja. Różnica jest taka, że przed zaborami rządził król, a po zaborach rządził wybierany przez ludzi premier.
Niektóre kraje takie jak np. Anglia dalej mają króla. W Anglii rządzi teraz królowa Elżbieta II.
A kto teraz jest premierem w Polsce? Czy wiecie? Jeżeli nie to zapytajcie rodziców.
Link do spotify:
https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ
Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie):
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Link do zamkniętej grupy na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Link do strony internetowej:
http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
38 - Odzyskanie niepodległości w 1918
2018-11-10 22:07:14
Jak pewnie wiecie 11 listopada 2018 roku przypada 100-letnia rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Sto lat temu czyli 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość. Jak do tego doszło? O tym będzie właśnie dzisiejszy odcinek. Przez 123 lata nie było Polski. Została ona podzielona na trzy części przez Niemcy, Austrię i Rosję. Gdy w 1914 roku wybuchła I wojna światowa zaborcy czyli te trzy kraje obiecywały stworzyć Polskę na nowo jeżeli Polacy im pomogą. Najpierw I wojnę światową przegrała Rosja. Niemcy na terenie Rosji zrobili państwo dla Polaków i już 7 października 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ogłosiła niepodległość Polski. Dlaczego więc my obchodzimy niepodległość 11 listopada, a nie 7 października? Rada Regencyjna czyli rząd Królestwa Polskiego tak naprawdę nie była niepodległa, bo podlegała Niemcom. Później I wojnę światową przegrali także Niemcy i Austria. Wtedy zaczęło powstawać dużo małych państewek na terenie Austrii. 30 października ogłosiło niepodległość małe państwo czyli Rzeczpospolita Zakopiańska. Jego prezydentem został pisarz Stefan Żeromski. I właśnie to małe miasto czyli Zakopane było pierszą naprawdę niepodległą częścią Polski. Następnego dnia czyli 31 października niepodległość ogłosił także Kraków. Trochę to skomplikowane. Najpierw niepodległość ogłosiło Mazowsze czyli Rada Regencyjna Królestwa Polskiego w Warszawie. Ale niektórzy mówią, że to nie była niepodległość, bo oni podlegali Niemcom. Później niepodległość ogłosiło parę miast w Małopolsce, czyli w Zakopanem i Krakowie. Dopiero potem dołączyła się Wielkopolska z Poznaniem, a na końcu Śląsk. Rada Regencyjna w Warszawie chciała, aby te inne kraje się do niej przyłączyły. Ale np. Kraków nie wierzył, że w Warszawie naprawdę jest niepodległość. Myśleli, że oni podlegają Niemcom. Ale wtedy 10 listopada do Warszawy przyjechał Józef Piłsudski i Rada Regencyjna przekazała mu władzę 11 listopada. Wtedy wszystkie te części się połączyły. Kim był Józef Piłsudski, że udało mu się połączyć te wszystkie części Polski? Józef Piłsudski urodził się podczas zaborów. Był synem powstańca styczniowego. Jego tata walczył podczas powstania styczniowego. Ale nie udało się mu odzyskać niepodległości. Jego syn czyli Józef Piłsudski gdy był w szkole założył z kolegami grupę, która uczyła się języka polskiego i historii Polski. Niestety później złapała go Policja i wywieziono go na Syberię. Kiedy wybuchła I wojna światowa Piłsudski stworzył legiony polskie. Niestety później ponownie dostał się do więzienia. Gdy Niemcy przegrały I wojnę światową wyszedł z więzienia i pojechał do Warszawy. Wszyscy mu zaufali i został Naczelnikiem Państwa. Jak więc doszło do odzyskania niepodległości przez Polskę? Najpierw niepodległość uzyskały małe kawałki. Najpierw niepodległość ogłosiła Rada Regencyjna Królestwa Polskiego na Mazowszu. Ale niektórzy mówią, że to nie była prawdziwa niepodległość. Później niepodległość ogłosiło Zakopana i dzień później Kraków w Małopolsce. 11 listopada władzę przekazano Józefowi Piłsudskiemu. Później do Polski dołączył Poznań i Wielkopolska, a później także Śląsk. Kto został Naczelnikiem Państwa? W momencie gdy Józef Piłsudski został Naczelnikiem Państwa do Polski należało Mazowsze i Małopolska. Później wybuchło powstanie wielkopolskie i do Polski dołączył Poznań i Wielkopolska. A później wybuchły aż trzy powstania śląskie i do Polski dołączył także Śląsk. Ale o powstaniu wielkopolskim i trzech powstaniach śląskich powiemy sobie więcej przy innej okazji. Co więc się stało 11 listopada 1918 roku czyli 100 lat temu? Rada regencyjna przekazała władzę Józefowi Piłsudskiemu, który został Naczelnikiem Państwa. Polska była wtedy mała bo miała tylko Mazowsze i Małopolskę. Ale później dołączyła także Wielkopolska i Śląsk. Ale o tym powiemy sobie więcej w innym odcinku. W 1918 roku dużo rzeczy działo się pierwszy raz. Np. 5 listopada 1918 roku we Lwowie pierwszy raz wystartował polski samolot. Bo 5 listopada Stefan Bastyr wraz z obserwatorem de Beaurain wykonali pierwszy lot bojowy lotnictwa niepodległej Polski. To bardzo ciekawy okres w dziejach Polski. Dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę internetową czyli historiaWGdzieci.pl oraz na grupę na facebooku. Podkast można wesprzeć pieniężnie na patronite. Wszystkie linki będą w notatkach. Link do spotify: https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie): https://patronite.pl/historia-dla-dzieci Link do zamkniętej grupy na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci Link do strony internetowej: http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Jak pewnie wiecie 11 listopada 2018 roku przypada 100-letnia rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Sto lat temu czyli 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość. Jak do tego doszło? O tym będzie właśnie dzisiejszy odcinek.
Przez 123 lata nie było Polski. Została ona podzielona na trzy części przez Niemcy, Austrię i Rosję. Gdy w 1914 roku wybuchła I wojna światowa zaborcy czyli te trzy kraje obiecywały stworzyć Polskę na nowo jeżeli Polacy im pomogą.
Najpierw I wojnę światową przegrała Rosja. Niemcy na terenie Rosji zrobili państwo dla Polaków i już 7 października 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ogłosiła niepodległość Polski. Dlaczego więc my obchodzimy niepodległość 11 listopada, a nie 7 października? Rada Regencyjna czyli rząd Królestwa Polskiego tak naprawdę nie była niepodległa, bo podlegała Niemcom.
Później I wojnę światową przegrali także Niemcy i Austria. Wtedy zaczęło powstawać dużo małych państewek na terenie Austrii.
30 października ogłosiło niepodległość małe państwo czyli Rzeczpospolita Zakopiańska. Jego prezydentem został pisarz Stefan Żeromski. I właśnie to małe miasto czyli Zakopane było pierszą naprawdę niepodległą częścią Polski. Następnego dnia czyli 31 października niepodległość ogłosił także Kraków. Trochę to skomplikowane.
Najpierw niepodległość ogłosiło Mazowsze czyli Rada Regencyjna Królestwa Polskiego w Warszawie. Ale niektórzy mówią, że to nie była niepodległość, bo oni podlegali Niemcom. Później niepodległość ogłosiło parę miast w Małopolsce, czyli w Zakopanem i Krakowie. Dopiero potem dołączyła się Wielkopolska z Poznaniem, a na końcu Śląsk.
Rada Regencyjna w Warszawie chciała, aby te inne kraje się do niej przyłączyły. Ale np. Kraków nie wierzył, że w Warszawie naprawdę jest niepodległość. Myśleli, że oni podlegają Niemcom.
Ale wtedy 10 listopada do Warszawy przyjechał Józef Piłsudski i Rada Regencyjna przekazała mu władzę 11 listopada.
Wtedy wszystkie te części się połączyły.
Kim był Józef Piłsudski, że udało mu się połączyć te wszystkie części Polski?
Józef Piłsudski urodził się podczas zaborów. Był synem powstańca styczniowego. Jego tata walczył podczas powstania styczniowego. Ale nie udało się mu odzyskać niepodległości. Jego syn czyli Józef Piłsudski gdy był w szkole założył z kolegami grupę, która uczyła się języka polskiego i historii Polski. Niestety później złapała go Policja i wywieziono go na Syberię.
Kiedy wybuchła I wojna światowa Piłsudski stworzył legiony polskie. Niestety później ponownie dostał się do więzienia. Gdy Niemcy przegrały I wojnę światową wyszedł z więzienia i pojechał do Warszawy. Wszyscy mu zaufali i został Naczelnikiem Państwa.
Jak więc doszło do odzyskania niepodległości przez Polskę? Najpierw niepodległość uzyskały małe kawałki.
Najpierw niepodległość ogłosiła Rada Regencyjna Królestwa Polskiego na Mazowszu. Ale niektórzy mówią, że to nie była prawdziwa niepodległość. Później niepodległość ogłosiło Zakopana i dzień później Kraków w Małopolsce.
11 listopada władzę przekazano Józefowi Piłsudskiemu. Później do Polski dołączył Poznań i Wielkopolska, a później także Śląsk.
Kto został Naczelnikiem Państwa?
W momencie gdy Józef Piłsudski został Naczelnikiem Państwa do Polski należało Mazowsze i Małopolska. Później wybuchło powstanie wielkopolskie i do Polski dołączył Poznań i Wielkopolska. A później wybuchły aż trzy powstania śląskie i do Polski dołączył także Śląsk. Ale o powstaniu wielkopolskim i trzech powstaniach śląskich powiemy sobie więcej przy innej okazji.
Co więc się stało 11 listopada 1918 roku czyli 100 lat temu? Rada regencyjna przekazała władzę Józefowi Piłsudskiemu, który został Naczelnikiem Państwa. Polska była wtedy mała bo miała tylko Mazowsze i Małopolskę. Ale później dołączyła także Wielkopolska i Śląsk. Ale o tym powiemy sobie więcej w innym odcinku.
W 1918 roku dużo rzeczy działo się pierwszy raz. Np. 5 listopada 1918 roku we Lwowie pierwszy raz wystartował polski samolot. Bo 5 listopada Stefan Bastyr wraz z obserwatorem de Beaurain wykonali pierwszy lot bojowy lotnictwa niepodległej Polski. To bardzo ciekawy okres w dziejach Polski.
Dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę internetową czyli historiaWGdzieci.pl oraz na grupę na facebooku. Podkast można wesprzeć pieniężnie na patronite. Wszystkie linki będą w notatkach.
Link do spotify:
https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ
Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie):
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Link do zamkniętej grupy na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Link do strony internetowej:
http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Przez 123 lata nie było Polski. Została ona podzielona na trzy części przez Niemcy, Austrię i Rosję. Gdy w 1914 roku wybuchła I wojna światowa zaborcy czyli te trzy kraje obiecywały stworzyć Polskę na nowo jeżeli Polacy im pomogą.
Najpierw I wojnę światową przegrała Rosja. Niemcy na terenie Rosji zrobili państwo dla Polaków i już 7 października 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ogłosiła niepodległość Polski. Dlaczego więc my obchodzimy niepodległość 11 listopada, a nie 7 października? Rada Regencyjna czyli rząd Królestwa Polskiego tak naprawdę nie była niepodległa, bo podlegała Niemcom.
Później I wojnę światową przegrali także Niemcy i Austria. Wtedy zaczęło powstawać dużo małych państewek na terenie Austrii.
30 października ogłosiło niepodległość małe państwo czyli Rzeczpospolita Zakopiańska. Jego prezydentem został pisarz Stefan Żeromski. I właśnie to małe miasto czyli Zakopane było pierszą naprawdę niepodległą częścią Polski. Następnego dnia czyli 31 października niepodległość ogłosił także Kraków. Trochę to skomplikowane.
Najpierw niepodległość ogłosiło Mazowsze czyli Rada Regencyjna Królestwa Polskiego w Warszawie. Ale niektórzy mówią, że to nie była niepodległość, bo oni podlegali Niemcom. Później niepodległość ogłosiło parę miast w Małopolsce, czyli w Zakopanem i Krakowie. Dopiero potem dołączyła się Wielkopolska z Poznaniem, a na końcu Śląsk.
Rada Regencyjna w Warszawie chciała, aby te inne kraje się do niej przyłączyły. Ale np. Kraków nie wierzył, że w Warszawie naprawdę jest niepodległość. Myśleli, że oni podlegają Niemcom.
Ale wtedy 10 listopada do Warszawy przyjechał Józef Piłsudski i Rada Regencyjna przekazała mu władzę 11 listopada.
Wtedy wszystkie te części się połączyły.
Kim był Józef Piłsudski, że udało mu się połączyć te wszystkie części Polski?
Józef Piłsudski urodził się podczas zaborów. Był synem powstańca styczniowego. Jego tata walczył podczas powstania styczniowego. Ale nie udało się mu odzyskać niepodległości. Jego syn czyli Józef Piłsudski gdy był w szkole założył z kolegami grupę, która uczyła się języka polskiego i historii Polski. Niestety później złapała go Policja i wywieziono go na Syberię.
Kiedy wybuchła I wojna światowa Piłsudski stworzył legiony polskie. Niestety później ponownie dostał się do więzienia. Gdy Niemcy przegrały I wojnę światową wyszedł z więzienia i pojechał do Warszawy. Wszyscy mu zaufali i został Naczelnikiem Państwa.
Jak więc doszło do odzyskania niepodległości przez Polskę? Najpierw niepodległość uzyskały małe kawałki.
Najpierw niepodległość ogłosiła Rada Regencyjna Królestwa Polskiego na Mazowszu. Ale niektórzy mówią, że to nie była prawdziwa niepodległość. Później niepodległość ogłosiło Zakopana i dzień później Kraków w Małopolsce.
11 listopada władzę przekazano Józefowi Piłsudskiemu. Później do Polski dołączył Poznań i Wielkopolska, a później także Śląsk.
Kto został Naczelnikiem Państwa?
W momencie gdy Józef Piłsudski został Naczelnikiem Państwa do Polski należało Mazowsze i Małopolska. Później wybuchło powstanie wielkopolskie i do Polski dołączył Poznań i Wielkopolska. A później wybuchły aż trzy powstania śląskie i do Polski dołączył także Śląsk. Ale o powstaniu wielkopolskim i trzech powstaniach śląskich powiemy sobie więcej przy innej okazji.
Co więc się stało 11 listopada 1918 roku czyli 100 lat temu? Rada regencyjna przekazała władzę Józefowi Piłsudskiemu, który został Naczelnikiem Państwa. Polska była wtedy mała bo miała tylko Mazowsze i Małopolskę. Ale później dołączyła także Wielkopolska i Śląsk. Ale o tym powiemy sobie więcej w innym odcinku.
W 1918 roku dużo rzeczy działo się pierwszy raz. Np. 5 listopada 1918 roku we Lwowie pierwszy raz wystartował polski samolot. Bo 5 listopada Stefan Bastyr wraz z obserwatorem de Beaurain wykonali pierwszy lot bojowy lotnictwa niepodległej Polski. To bardzo ciekawy okres w dziejach Polski.
Dziękuję wam za wysłuchanie. Zapraszam na naszą stronę internetową czyli historiaWGdzieci.pl oraz na grupę na facebooku. Podkast można wesprzeć pieniężnie na patronite. Wszystkie linki będą w notatkach.
Link do spotify:
https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ
Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie):
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Link do zamkniętej grupy na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Link do strony internetowej:
http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
37 - Ekologia
2018-11-05 11:31:07
Do nagrania tego podkastu zachęciła mnie Agnieszka z podkastu “Jestem zielona”. Przysłała mi kilka pytań. Postanowiłem sprawdzić ile dzieci wiedzą o ekologii. A czy wy wiecie co to jest ekologia? Ekologia to połączenie dwóch greckich słów. Eko znaczy dom, a logia to nauka. Pewnie słyszeliście o innych naukach, które się nazywają geologia, biologia, zoologia itd. Np. nauka o zwierzętach to zoologia, co łatwo zapamiętać, bo “zoo” oznacza zwierzęta, a “logia” to nauka. Wróćmy jednak do ekologii, czyli nauki o domu. O jaki dom chodzi? Chodzi o naszą planetę ziemię. Ekologia to nauka o ziemi i o tym co się stanie jak będziemy ją bardzo niszczyć. Ekologia jest związana z czymś jeszcze. Przykładem systemu w ekologii są pszczółki. Pewnie wiecie, że te owady zapylają kwiaty. Co by się stało gdyby zabrakło pszczół. Nie byłoby owoców z nasionami i nie wyrosłyby nowe rośliny. Tak więc po pewnym czasie wymarłyby także rośliny. To się nazywa system. Gdy w systemie zabraknie jednego elementu jak np. gdyby zabrakło pszczół to cały system się psuje. Tak więc na ziemi mamy ekosystem. Czy moglibyśmy go zepsuć? Tak jest to możliwe. Dlatego właśnie chcemy chronić naszą planetę, czyli nasz ekosystem. Jak to można robić? Śmieci bardzo pomagają historykom. Arecheolodzy odkopują ruiny starych miast. Znajdują tam mury, miecze ale także i śmieci. Gdy badają te śmieci widzą np. co jedli nasi przodkowie. Gdy w śmieciach znajdą kości kurczaka wiedzą, że ktoś go zjadł, a potem wyrzucił te kości na śmietnik. Tak więc nasi przodkowie też śmiecili. Jest jednak różnica. Śmieci, które oni wyrzucali sam się rozkładają, tz. za jakiś czas po prostu znikną. Nasze dzisiejsze śmieci będą leżały bardzo długo. Kiedyś cukierki były w papierowych papierkach. Taki papierek szybko się rozkładał. Dzisiaj cukierki są w zawijane w materiały, które rozkładają się bardzo wolno. Tak więc gdy śmiecili nasi przodkowie nie było to problemem dla natury. Natura potrafiła dość szybko pozbyć się tych śmieci. Niestety nasze dzisiejsze śmieci są bardzo odporne. Co się więc stanie jak będziemy dużo śmiecić? Za jakiś czas na ziemi może już nie być wolnego miejsca i wszędzie będą śmieci. Zwierzątka na pewno wolą mieszkać w lesie niż na śmietniku. Inna sprawa to taka, że niektóre nasze śmieci mogą zaszkodzić zwierzętom. Co więc można zrobić. Czy słyszeliście kiedyś o zero waste? Zero waste to staranie się, aby śmieci było jak najmniej, albo nawet wcale bo zero znaczy zero czyli nic. Czy możliwe jest aby wogóle nie było śmieci? Niestety jak się wchodzi do supermarketów, w Anglii takim dużym supermarketem jest Asda, to prawie wszystko jest w plastikowych opakowaniach. Ludzie jedzą to co kupili w Asdzie, a potem co robią z opakowaniami? Co zrobić, aby mieć mniej śmieci? Np. czy musisz kupować wodę w butelce? Czasami rzeczywiście woda z kranu jest niedobra. Ale czy trzeba kupować wciąż nowe butelki z wodą? Nie brudzić to jedno. Co jeszcze można robić? Nawet takie zwierzęta jak dżdżownice są potrzebne. Jak już mówiłem ekologia to nauka o naszym domu, o ziemi. My mieszkamy w tym domu, ale mieszkają tutaj też zwierzęta. W Anglii gdzie my mieszkamy ludzie już dawno temu zabili dużo zwierząt. Dziś w Anglii nie ma już niedźwiedzi, bobrów, rysiów, wilków i innych zwierząt. Jednak w Polsce są te zwierzęta. Dlaczego? W Polsce jest dużo lasów, w których te zwierzęta mogą mieszkać. W Anglii jest bardzo mało lasów. Np. tylko w Polsce mieszkają Żubry. Aby chronić te wielkie zwierzęta utworzono Białowieski Park Narodowy. Było to w 1932 roku. Park Narodowy to taki las, w którym nie wolno ścinać drzew. Dzięki temu Żubry mają gdzie mieszkać. Czy chcielibyście aby Polska była jak Anglia i nie miała misiów, wilków i bobrów? Porozmawiajmy jeszcze o śmieciach. Trudno zrobić tak aby wogóle nie było śmieci. Ale można je posortować. U nas śmieci sortuje się do trzech koszy. A jak jest u was? Oprócz śmieci środowisko zanieczyszczają także samochody. Czy więc lepiej jest jechać samochodem, rowerem czy autobusem? Co się dzieje z tymi spalinami? Drzewa potrafią oczyścić trochę spalin. Ale jak ludzie wytworzą bardzo dużo spalin to drzewa sobie nie poradzą. Ludzi wymyślili elektryczne samochody, które nie wypuszczają spalin. Czy one są dobre? Niestety te elektryczne samochody trzeba wyprodukować w fabrykach, a potem zrobić prąd aby je naładować. To wszystko też zanieczyszcza. Samochody są potrzebne. Bo np. karetka musi szybko dojechać do szpitala. Tak samo strażacy muszą szybko dojechać tam gdzie się pali. Ale czasami można gdzieś pójść pieszo jeżeli nie jest daleko, albo pojechać rowerem. Fabryki też są nam potrzebne. Jednak samochody i fabryki oprócz dobrych rzeczy robią też złe - zanieczyszczają. Co my możemy zrobić. Możemy np. postarać się kupować rzeczy bez plastikowych opakowań, które potem trzeba wyrzucić. Nie zawsze to jest możliwe, ale może i w waszej okolicy są sklepy, które sprzedają jedzenie bez plastikowych opakowań. Idąc do sklepu pamiętaj też zawsze, aby zabrać swoją torbę na zakupy. Dzięki temu nie będziesz musiał brać plastikowej torby. Czego się dziś nauczyliśmy. Mówiliśmy o takiej nauce, która nazywa się ekologia. Ta grecka nazwa znaczy nauka o domu, czyli nauka o naszej planecie Ziemi oraz wszystkich jej mieszkańcach. Bo na ziemi mieszkają i ludzie, i zwierzęta, i rośliny, i grzyby itd. Ekologia jest związana z ekosystemem czyli takim powiązaniem wszystkiego. Np. bez pszczół nie będzie owoców. Tak więc chociaż pszczoły czasami nas denerwują to są potrzebne. Gdyby wszystkie zginęły to nie mielibyśmy owoców. Teraz już dziękuję wam za wysłuchanie. Zachęcam do pomyślenia razem z rodzicami co możecie zrobić, aby było mniej śmieci. Zapytajcie też dziadków jak kiedyś radzono sobie ze śmieciami. W notatkach będą linki do profilu na patronite, gdzie możecie wesprzeć podkast. Będą też linki do naszej strony internetowej oraz do zamkniętej grupy na facebooku. Naszą audycję można też wesprzeć mówiąc innym o niej. Prześlijcie znajomym z dziećmi link do naszej audycji. W notatkach będzie też link do podkastu “Jestem zielona”. Agnieszka i jej goście w podkaście znają się na ekologii lepiej niż ja. Link do podkastu "Jestem zielona": https://jestemzielona.pl/podcast-jest-zielono/ Link do spotify: https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie): https://patronite.pl/historia-dla-dzieci Link do zamkniętej grupy na facebooku: https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci Link do strony internetowej: http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Do nagrania tego podkastu zachęciła mnie Agnieszka z podkastu “Jestem zielona”. Przysłała mi kilka pytań. Postanowiłem sprawdzić ile dzieci wiedzą o ekologii. A czy wy wiecie co to jest ekologia?
Ekologia to połączenie dwóch greckich słów. Eko znaczy dom, a logia to nauka. Pewnie słyszeliście o innych naukach, które się nazywają geologia, biologia, zoologia itd. Np. nauka o zwierzętach to zoologia, co łatwo zapamiętać, bo “zoo” oznacza zwierzęta, a “logia” to nauka. Wróćmy jednak do ekologii, czyli nauki o domu. O jaki dom chodzi? Chodzi o naszą planetę ziemię. Ekologia to nauka o ziemi i o tym co się stanie jak będziemy ją bardzo niszczyć. Ekologia jest związana z czymś jeszcze.
Przykładem systemu w ekologii są pszczółki. Pewnie wiecie, że te owady zapylają kwiaty. Co by się stało gdyby zabrakło pszczół. Nie byłoby owoców z nasionami i nie wyrosłyby nowe rośliny. Tak więc po pewnym czasie wymarłyby także rośliny. To się nazywa system. Gdy w systemie zabraknie jednego elementu jak np. gdyby zabrakło pszczół to cały system się psuje. Tak więc na ziemi mamy ekosystem. Czy moglibyśmy go zepsuć? Tak jest to możliwe. Dlatego właśnie chcemy chronić naszą planetę, czyli nasz ekosystem.
Jak to można robić?
Śmieci bardzo pomagają historykom. Arecheolodzy odkopują ruiny starych miast. Znajdują tam mury, miecze ale także i śmieci. Gdy badają te śmieci widzą np. co jedli nasi przodkowie. Gdy w śmieciach znajdą kości kurczaka wiedzą, że ktoś go zjadł, a potem wyrzucił te kości na śmietnik. Tak więc nasi przodkowie też śmiecili. Jest jednak różnica. Śmieci, które oni wyrzucali sam się rozkładają, tz. za jakiś czas po prostu znikną. Nasze dzisiejsze śmieci będą leżały bardzo długo.
Kiedyś cukierki były w papierowych papierkach. Taki papierek szybko się rozkładał. Dzisiaj cukierki są w zawijane w materiały, które rozkładają się bardzo wolno. Tak więc gdy śmiecili nasi przodkowie nie było to problemem dla natury. Natura potrafiła dość szybko pozbyć się tych śmieci. Niestety nasze dzisiejsze śmieci są bardzo odporne. Co się więc stanie jak będziemy dużo śmiecić? Za jakiś czas na ziemi może już nie być wolnego miejsca i wszędzie będą śmieci.
Zwierzątka na pewno wolą mieszkać w lesie niż na śmietniku. Inna sprawa to taka, że niektóre nasze śmieci mogą zaszkodzić zwierzętom.
Co więc można zrobić. Czy słyszeliście kiedyś o zero waste?
Zero waste to staranie się, aby śmieci było jak najmniej, albo nawet wcale bo zero znaczy zero czyli nic. Czy możliwe jest aby wogóle nie było śmieci?
Niestety jak się wchodzi do supermarketów, w Anglii takim dużym supermarketem jest Asda, to prawie wszystko jest w plastikowych opakowaniach. Ludzie jedzą to co kupili w Asdzie, a potem co robią z opakowaniami?
Co zrobić, aby mieć mniej śmieci? Np. czy musisz kupować wodę w butelce?
Czasami rzeczywiście woda z kranu jest niedobra. Ale czy trzeba kupować wciąż nowe butelki z wodą? Nie brudzić to jedno. Co jeszcze można robić?
Nawet takie zwierzęta jak dżdżownice są potrzebne.
Jak już mówiłem ekologia to nauka o naszym domu, o ziemi. My mieszkamy w tym domu, ale mieszkają tutaj też zwierzęta.
W Anglii gdzie my mieszkamy ludzie już dawno temu zabili dużo zwierząt. Dziś w Anglii nie ma już niedźwiedzi, bobrów, rysiów, wilków i innych zwierząt. Jednak w Polsce są te zwierzęta. Dlaczego? W Polsce jest dużo lasów, w których te zwierzęta mogą mieszkać. W Anglii jest bardzo mało lasów. Np. tylko w Polsce mieszkają Żubry. Aby chronić te wielkie zwierzęta utworzono Białowieski Park Narodowy. Było to w 1932 roku. Park Narodowy to taki las, w którym nie wolno ścinać drzew. Dzięki temu Żubry mają gdzie mieszkać. Czy chcielibyście aby Polska była jak Anglia i nie miała misiów, wilków i bobrów?
Porozmawiajmy jeszcze o śmieciach. Trudno zrobić tak aby wogóle nie było śmieci. Ale można je posortować.
U nas śmieci sortuje się do trzech koszy. A jak jest u was?
Oprócz śmieci środowisko zanieczyszczają także samochody. Czy więc lepiej jest jechać samochodem, rowerem czy autobusem?
Co się dzieje z tymi spalinami?
Drzewa potrafią oczyścić trochę spalin. Ale jak ludzie wytworzą bardzo dużo spalin to drzewa sobie nie poradzą.
Ludzi wymyślili elektryczne samochody, które nie wypuszczają spalin. Czy one są dobre?
Niestety te elektryczne samochody trzeba wyprodukować w fabrykach, a potem zrobić prąd aby je naładować. To wszystko też zanieczyszcza.
Samochody są potrzebne. Bo np. karetka musi szybko dojechać do szpitala. Tak samo strażacy muszą szybko dojechać tam gdzie się pali. Ale czasami można gdzieś pójść pieszo jeżeli nie jest daleko, albo pojechać rowerem. Fabryki też są nam potrzebne. Jednak samochody i fabryki oprócz dobrych rzeczy robią też złe - zanieczyszczają. Co my możemy zrobić. Możemy np. postarać się kupować rzeczy bez plastikowych opakowań, które potem trzeba wyrzucić. Nie zawsze to jest możliwe, ale może i w waszej okolicy są sklepy, które sprzedają jedzenie bez plastikowych opakowań. Idąc do sklepu pamiętaj też zawsze, aby zabrać swoją torbę na zakupy. Dzięki temu nie będziesz musiał brać plastikowej torby.
Czego się dziś nauczyliśmy. Mówiliśmy o takiej nauce, która nazywa się ekologia. Ta grecka nazwa znaczy nauka o domu, czyli nauka o naszej planecie Ziemi oraz wszystkich jej mieszkańcach. Bo na ziemi mieszkają i ludzie, i zwierzęta, i rośliny, i grzyby itd.
Ekologia jest związana z ekosystemem czyli takim powiązaniem wszystkiego. Np. bez pszczół nie będzie owoców. Tak więc chociaż pszczoły czasami nas denerwują to są potrzebne. Gdyby wszystkie zginęły to nie mielibyśmy owoców.
Teraz już dziękuję wam za wysłuchanie. Zachęcam do pomyślenia razem z rodzicami co możecie zrobić, aby było mniej śmieci. Zapytajcie też dziadków jak kiedyś radzono sobie ze śmieciami.
W notatkach będą linki do profilu na patronite, gdzie możecie wesprzeć podkast. Będą też linki do naszej strony internetowej oraz do zamkniętej grupy na facebooku. Naszą audycję można też wesprzeć mówiąc innym o niej. Prześlijcie znajomym z dziećmi link do naszej audycji.
W notatkach będzie też link do podkastu “Jestem zielona”. Agnieszka i jej goście w podkaście znają się na ekologii lepiej niż ja.
Link do podkastu "Jestem zielona":
https://jestemzielona.pl/podcast-jest-zielono/
Link do spotify:
https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ
Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie):
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Link do zamkniętej grupy na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Link do strony internetowej:
http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Ekologia to połączenie dwóch greckich słów. Eko znaczy dom, a logia to nauka. Pewnie słyszeliście o innych naukach, które się nazywają geologia, biologia, zoologia itd. Np. nauka o zwierzętach to zoologia, co łatwo zapamiętać, bo “zoo” oznacza zwierzęta, a “logia” to nauka. Wróćmy jednak do ekologii, czyli nauki o domu. O jaki dom chodzi? Chodzi o naszą planetę ziemię. Ekologia to nauka o ziemi i o tym co się stanie jak będziemy ją bardzo niszczyć. Ekologia jest związana z czymś jeszcze.
Przykładem systemu w ekologii są pszczółki. Pewnie wiecie, że te owady zapylają kwiaty. Co by się stało gdyby zabrakło pszczół. Nie byłoby owoców z nasionami i nie wyrosłyby nowe rośliny. Tak więc po pewnym czasie wymarłyby także rośliny. To się nazywa system. Gdy w systemie zabraknie jednego elementu jak np. gdyby zabrakło pszczół to cały system się psuje. Tak więc na ziemi mamy ekosystem. Czy moglibyśmy go zepsuć? Tak jest to możliwe. Dlatego właśnie chcemy chronić naszą planetę, czyli nasz ekosystem.
Jak to można robić?
Śmieci bardzo pomagają historykom. Arecheolodzy odkopują ruiny starych miast. Znajdują tam mury, miecze ale także i śmieci. Gdy badają te śmieci widzą np. co jedli nasi przodkowie. Gdy w śmieciach znajdą kości kurczaka wiedzą, że ktoś go zjadł, a potem wyrzucił te kości na śmietnik. Tak więc nasi przodkowie też śmiecili. Jest jednak różnica. Śmieci, które oni wyrzucali sam się rozkładają, tz. za jakiś czas po prostu znikną. Nasze dzisiejsze śmieci będą leżały bardzo długo.
Kiedyś cukierki były w papierowych papierkach. Taki papierek szybko się rozkładał. Dzisiaj cukierki są w zawijane w materiały, które rozkładają się bardzo wolno. Tak więc gdy śmiecili nasi przodkowie nie było to problemem dla natury. Natura potrafiła dość szybko pozbyć się tych śmieci. Niestety nasze dzisiejsze śmieci są bardzo odporne. Co się więc stanie jak będziemy dużo śmiecić? Za jakiś czas na ziemi może już nie być wolnego miejsca i wszędzie będą śmieci.
Zwierzątka na pewno wolą mieszkać w lesie niż na śmietniku. Inna sprawa to taka, że niektóre nasze śmieci mogą zaszkodzić zwierzętom.
Co więc można zrobić. Czy słyszeliście kiedyś o zero waste?
Zero waste to staranie się, aby śmieci było jak najmniej, albo nawet wcale bo zero znaczy zero czyli nic. Czy możliwe jest aby wogóle nie było śmieci?
Niestety jak się wchodzi do supermarketów, w Anglii takim dużym supermarketem jest Asda, to prawie wszystko jest w plastikowych opakowaniach. Ludzie jedzą to co kupili w Asdzie, a potem co robią z opakowaniami?
Co zrobić, aby mieć mniej śmieci? Np. czy musisz kupować wodę w butelce?
Czasami rzeczywiście woda z kranu jest niedobra. Ale czy trzeba kupować wciąż nowe butelki z wodą? Nie brudzić to jedno. Co jeszcze można robić?
Nawet takie zwierzęta jak dżdżownice są potrzebne.
Jak już mówiłem ekologia to nauka o naszym domu, o ziemi. My mieszkamy w tym domu, ale mieszkają tutaj też zwierzęta.
W Anglii gdzie my mieszkamy ludzie już dawno temu zabili dużo zwierząt. Dziś w Anglii nie ma już niedźwiedzi, bobrów, rysiów, wilków i innych zwierząt. Jednak w Polsce są te zwierzęta. Dlaczego? W Polsce jest dużo lasów, w których te zwierzęta mogą mieszkać. W Anglii jest bardzo mało lasów. Np. tylko w Polsce mieszkają Żubry. Aby chronić te wielkie zwierzęta utworzono Białowieski Park Narodowy. Było to w 1932 roku. Park Narodowy to taki las, w którym nie wolno ścinać drzew. Dzięki temu Żubry mają gdzie mieszkać. Czy chcielibyście aby Polska była jak Anglia i nie miała misiów, wilków i bobrów?
Porozmawiajmy jeszcze o śmieciach. Trudno zrobić tak aby wogóle nie było śmieci. Ale można je posortować.
U nas śmieci sortuje się do trzech koszy. A jak jest u was?
Oprócz śmieci środowisko zanieczyszczają także samochody. Czy więc lepiej jest jechać samochodem, rowerem czy autobusem?
Co się dzieje z tymi spalinami?
Drzewa potrafią oczyścić trochę spalin. Ale jak ludzie wytworzą bardzo dużo spalin to drzewa sobie nie poradzą.
Ludzi wymyślili elektryczne samochody, które nie wypuszczają spalin. Czy one są dobre?
Niestety te elektryczne samochody trzeba wyprodukować w fabrykach, a potem zrobić prąd aby je naładować. To wszystko też zanieczyszcza.
Samochody są potrzebne. Bo np. karetka musi szybko dojechać do szpitala. Tak samo strażacy muszą szybko dojechać tam gdzie się pali. Ale czasami można gdzieś pójść pieszo jeżeli nie jest daleko, albo pojechać rowerem. Fabryki też są nam potrzebne. Jednak samochody i fabryki oprócz dobrych rzeczy robią też złe - zanieczyszczają. Co my możemy zrobić. Możemy np. postarać się kupować rzeczy bez plastikowych opakowań, które potem trzeba wyrzucić. Nie zawsze to jest możliwe, ale może i w waszej okolicy są sklepy, które sprzedają jedzenie bez plastikowych opakowań. Idąc do sklepu pamiętaj też zawsze, aby zabrać swoją torbę na zakupy. Dzięki temu nie będziesz musiał brać plastikowej torby.
Czego się dziś nauczyliśmy. Mówiliśmy o takiej nauce, która nazywa się ekologia. Ta grecka nazwa znaczy nauka o domu, czyli nauka o naszej planecie Ziemi oraz wszystkich jej mieszkańcach. Bo na ziemi mieszkają i ludzie, i zwierzęta, i rośliny, i grzyby itd.
Ekologia jest związana z ekosystemem czyli takim powiązaniem wszystkiego. Np. bez pszczół nie będzie owoców. Tak więc chociaż pszczoły czasami nas denerwują to są potrzebne. Gdyby wszystkie zginęły to nie mielibyśmy owoców.
Teraz już dziękuję wam za wysłuchanie. Zachęcam do pomyślenia razem z rodzicami co możecie zrobić, aby było mniej śmieci. Zapytajcie też dziadków jak kiedyś radzono sobie ze śmieciami.
W notatkach będą linki do profilu na patronite, gdzie możecie wesprzeć podkast. Będą też linki do naszej strony internetowej oraz do zamkniętej grupy na facebooku. Naszą audycję można też wesprzeć mówiąc innym o niej. Prześlijcie znajomym z dziećmi link do naszej audycji.
W notatkach będzie też link do podkastu “Jestem zielona”. Agnieszka i jej goście w podkaście znają się na ekologii lepiej niż ja.
Link do podkastu "Jestem zielona":
https://jestemzielona.pl/podcast-jest-zielono/
Link do spotify:
https://open.spotify.com/show/44IER4USQYukM7j7sG3rcJ
Link do Patronite (wesprzyj podkast pieniężnie):
https://patronite.pl/historia-dla-dzieci
Link do zamkniętej grupy na facebooku:
https://www.facebook.com/groups/historia.dla.dzieci
Link do strony internetowej:
http://historiawgdzieci.pl/podkast/lista