O Auschwitz

Oficjalny podcast Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.
Historia obozu Auschwitz jest niezwykle złożona. Łączył on dwie funkcje: obozu koncentracyjnego i ośrodka zagłady. Nazistowskie Niemcy prześladowały w nim różne grupy ludzi, a kompleks obozowy nieustannie rozbudowywano i przekształcano. W podcaście „O Auschwitz” mówimy o historii obozu oraz o naszej współczesnej pamięci o tym szczególnym miejscu.
Bardzo prosimy o wsparcie naszej misji i udostępnianie naszych podcastów w mediach społecznościowych.
Lekcje online: http://lekcja.auschwitz.org
Historia
"O Auschwitz" (odc. 12): Polscy i żydowscy więźniowie obozu
2021-11-30 21:03:41
W obozie Auschwitz - w czasie całego jego istnienia - zarejestrowano nieco ponad 400 tysięcy więźniów - w tym 131 tysięcy kobiet. Dwie największe grupy zarejestrowanych więźniów to Żydzi - ok. 200 tysięcy osób - oraz Polacy, ok. 140 tysięcy.
Na początku, ze względu na to, iż Niemcy utworzyli obóz wiosną 1940 r. z myślą o przedstawicielach polskiego ruchu oporu i inteligencji, wśród więźniów dominowali Polacy. Ta sytuacja zaczęła zmieniać się od marca 1942 r., kiedy rozpoczęły się masowe deportacje Żydów do Auschwitz na zagładę.
O sytuacji polskich i żydowskich więźniów obozu mówi dr Piotr Setkiewicz, szef Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz.
"O Auschwitz" (odc. 11): Sport i sportowcy w KL Auschwitz
2021-10-30 20:07:34
Pojęcie „sportu” w obozie Auschwitz zostało wypaczone poprzez używanie tego określenia do stosowanych na masową skalę wycieńczających ćwiczeń połączonych z musztrą i śpiewem. Ta forma sportu, określana po wojnie jako pseudo sport, była zwykle sposobem wymuszenia dyscypliny i karania więźniów.
Jednak do obozu Auschwitz Niemcy deportowali także przedwojennych sportowców, ludzi, którzy byli olimpijczykami, czy mistrzami w swoich krajach. Niektórzy więźniowie mieli możliwość uprawianie sportu. Były to zapasy i boks, a także gry zespołowe, przede wszystkim piłka nożna, siatkówka i koszykówka. Popularne wśród więźniów były również sporty umysłowe, przede wszystkim szachy, ale również gry karciane.
O sporcie i sportowcach w Auschwitz opowiada Renata Koszyk, edukatorka Miejsca Pamięci, kuratorka wystawy poświęconej tej tematyce.
"O Auschwitz" (odc. 10): Warunki mieszkaniowe, sanitarne i odzież
2021-10-06 19:09:28
Stworzone przez władze SS fatalne warunki egzystencji w blokach i barakach we wszystkich częściach kompleksu obozowego Auschwitz, a także koszmarne warunki sanitarne przyczyniały się do wyniszczenia i śmierci wielu więźniów. Negatywny wpływ na kondycję i zdrowie osadzonych w obozie miała również odzież, całkowicie nieodpowiednia do warunków pogodowych.
O warunkach mieszkaniowych, sanitarnych oraz o obozowej odzieży w rozmowie z Agnieszką Juskowiak Sawicką opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz.
"O Auschwitz" (odc. 9): Obóz Auschwitz III-Monowitz
2021-09-22 22:13:27
Obóz Auschwitz III-Monowitz powstał w październiku 1942 r. na terenie wysiedlonej i zburzonej polskiej wsi Monowice, w odległości 6 km od Auschwitz I, w związku z budową przez niemiecki koncern IG Farbenindustrie zakładu produkcji syntetycznego kauczuku i paliw Buna-Werke.
O historii trzeciej części kompleksu Auschwitz opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Miejsca Pamięci.
O roli niemieckiego IG Farbenindustrie w rozbudowie obozu Auschwitz oraz o tym, dlaczego w marcu 1942 r. ten obóz koncentracyjny stał się jednocześnie ośrodkiem zagłady Żydów, opowiadamy w naszym innym podcaście: https://anchor.fm/miejsce-pamieci-auschwitz/episodes/O-Auschwitz-odc--4-Transformacja-obozu-koncentracyjnego-Auschwitz-w-orodek-zagady-e13baje
"O Auschwitz" (odc. 8): Los dzieci w Auschwitz
2021-09-04 12:26:31
Wśród co najmniej 1,3 mln osób deportowanych do niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz w okresie prawie pięcioletniego jego funkcjonowania, znajdowało się ok. 232 tys. dzieci do piętnastego roku życia oraz młodzież w wieku poniżej 18 lat. Liczba ta obejmuje ok. 216 tys. dzieci i młodocianych pochodzenia żydowskiego, 11 tys. romskiego, co najmniej 3 tys. polskiego oraz ponad tysiąc dzieci narodowości białoruskiej, rosyjskiej, ukraińskiej oraz innych. W pierwszych latach istnienia obozu Auschwitz liczba dzieci zarejestrowanych jako więźniowie była niewielka, stopniowo jednak wzrastała, osiągając najwyższy stan w drugiej połowie 1944 roku.
O dzieciach w Auschwitz opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz.
"O Auschwitz" (7): Romowie i Sinti w obozie Auschwitz
2021-08-09 09:06:35
Co najmniej 23 tys. Sinti i Romów - w tym 11 tys. dzieci - zostało deportowanych przez nazistowskie Niemcy do obozu Auschwitz. Po Żydach i Polakach są oni trzecią co do wielkości grupą ofiar obozu.
Zdecydowana większość z nich straciła życie w wyniku głodu, brutalnego traktowania, pseudomedycznych eksperymentów lub została zamordowana w komorach gazowych. Według dokumentacji ponad 91 proc. deportowanych do Auschwitz Romów zostało zamordowanych w obozie.
O losach Romów i Sinti w obozie Auschwitz z Teresą Wontor-Cichy z Centrum Badań Miejsca Pamięci rozmawia Monika Pastuszka-Nędza.
"O Auschwitz" (odc. 6): Pierwsze krematorium i początki Sonderkommando w obozie Auschwitz
2021-07-22 17:12:28
Od początku istnienia niemieckiego obozu Auschwitz ciała zamordowanych więźniów były spalane. Pierwsze krematorium na terenie obozu uruchomiono w sierpniu 1940 roku i musieli w nim oczywiście pracować więźniowie obozu. Sytuacja tej szczególnej grupy roboczej zmieniła się, kiedy w obozie rozpoczęto mordowanie ludzi w komorach gazowych – powstało wówczas Sonderkommando. O początkach tej grupy roboczej Paweł Sawicki rozmawia z dr. Igorem Bartosikiem z Centrum Badań Miejsca Pamięci.
"O Auschwitz" (odc. 5): Zbrodnicze eksperymenty medyczne w Auschwitz
2021-07-08 10:58:08
Szczególnie drastycznym przykładem sprzeniewierzenia się etyce lekarskiej jest udział wielu niemieckich lekarzy w zbrodniczych eksperymentach pseudomedycznych przeprowadzanych na więźniach obozów koncentracyjnych. O eksperymentach prowadzonych w obozie Auschwitz Paweł Sawicki rozmawia z Teresą Wontor Cichy z Centrum Badań Miejsca Pamięci.
"O Auschwitz". Książka: "Auschwitz. Monografia człowieka"
2021-07-05 14:24:26
„Auschwitz. Monografia człowieka” to książka autorstwa dyrektora Muzeum Auschwitz dr. Piotra Cywińskiego. To pierwsza tak dogłębna próba wczytania się w wewnętrzny świat ludzi osadzonych w obozie.
Przedmiotem refleksji stały się emocje i dylematy wewnętrzne więźniów niemieckiego obozu, jak również ich strategie obronne pomagające w przetrwaniu w świecie terroru, przemocy, ciągłego odczłowieczenia i upodlenia.
Książka podzielona została na ponad trzydzieści rozdziałów, z których każdy poświęcony został osobnemu tematowi. To m.in. „Początkowy szok”, „Osamotnienie”, „Śmierć” „Głód”, „Koleżeństwo,”, „Empatia”, „Przyzwoitość, „Walka i opór”, „Kultura i nauka”, „Strach” czy „Nadzieja.” Świat ten pomagają zrozumieć cytaty wypowiedzi prawie 450 ocalałych z Auschwitz.
Dla tych, którzy próbują zrozumieć, czym był Auschwitz to niezwykle ważna lektura. O książce "Auschwitz. Monografia człowieka" Paweł Sawicki rozmawia z autorem, Piotrem Cywińskim.
Książkę kupić można w księgarni internetowej Muzeum: http://auschwitz.org/ksiegarniaprodukty/karta-produktu/auschwitz-monografia-czlowieka,328.html#1
"O Auschwitz" (odc. 4): Transformacja obozu koncentracyjnego Auschwitz w ośrodek zagłady
2021-06-24 07:23:51
Niemcy, planując budowę obozu Auschwitz, zakładali, iż w przyszłości pomieści on ok. 30 tysięcy więźniów. Jeszcze na początku 1941 r. nic nie wskazywało, iż w ciągu kilku następnych miesięcy diametralnie zmienią się zarówno plany dotyczące zatrudnienia oraz liczby więźniów, jak i funkcja samego obozu. W tym podcaście opowiadamy, jaką rolę w rozbudowie obozu odegrał niemiecki koncern chemiczny IG Farbenindustrie, dlaczego powstały obozy Auschwitz II-Birkenau oraz Auschwitz III-Monowitz oraz dlaczego powiększający się obóz koncentracyjny Auschwitz stał się w marcu 1942 r. jednocześnie ośrodkiem zagłady Żydów.