Atlas Świata

W Atlasie Świata wysłuchacie rozmów, które długo pozostają aktualne. Ciekawe i ważne tematy społeczne, polityczne oraz kulturalne przybliżają eksperci i ekspertki, podróżnicy i podróżniczki, dziennikarze i dziennikarki. Autorką podcastu jest Ana Matusevič.
Podcast wyróżniony przez Onet Audio w konkursie Podcast Roku 2024.
⦿ kontakt: ana.matusevic@gmail.com
⦿ newsletter: atlasswiata.substack.com
⦿ www: atlas-swiata.pl
#27 | Dlaczego ONZ upomina Finlandię w kwestii praw Saamów?
2023-02-12 21:34:41
Komitet Praw Człowieka przy ONZ już trzykrotnie uznał, że Finlandia narusza prawa Saamów. Fińscy politycy od długiego czasu nie mogą dojść do porozumienia w kwestii reformy saamskiego parlamentu, na której wielu fińskim Saamom bardzo zależy.
Saamowie to rdzenni mieszkańcy północnej części Europy. Przez niezwykle długi czas Finlandia, Szwecja i Norwegia prowadziły politykę wynaradawiania Saamów, odmawiając im prawa do własnego języka czy własności prywatnej. W drugiej połowie XX wieku sytuacja Saamów zaczęła się poprawiać, jednak proces jest zaskakująco powolny.
Dlaczego w Finlandii zapanował impas polityczny w kwestii praw Saamów? Jak sytuacja tej grupy etnicznej przedstawia się w Szwecji, Norwegii i Rosji?
Gościem Atlasu Świata jest Mateusz Gibała, współpracownik Instytutu Nowej Europy oraz twórca kanału „Polityka po nordycku” na twitterze z bieżącymi informacjami z Finlandii, Szwecji i Norwegii.
Jeśli zainteresował Cię ten odcinek, posłuchaj wcześniejszych rozmów poruszających tematy związane z krajami nordyckimi:
Norwegia z perspektywy roweru (odcinek podróżniczy): https://open.spotify.com/episode/6UWXw3p9WcHvg2N7PccXEi
Skąd Szwedzi czerpią prąd: https://open.spotify.com/episode/7CRl04RGXMEO0ivn6KJszJ
Wspieraj pracę nad podcastem wpłatami w serwisie BuyCoffee: https://buycoffee.to/atlas-swiata. Serdecznie dziękuję!
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.
Pozostańmy w kontakcie na Twitterze: twitter.com/anamatusevic
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.
#26 | Jakie interesy mają Rosjanie w Republice Środkowoafrykańskiej?
2023-02-05 11:24:15
Premiera rosyjskiego filmu „Turysta” (2021) w Bangi, stolicy Republiki Środkowoafrykańskiej (RŚA) zapełniła widzami cały stadion. Na pierwszy rzut oka zwykły film akcji zwykłym filmem nie jest – został zrobiony przez środowisko Grupy Wagnera, przedstawia w pozytywnym świetle rosyjskich najemników i odkrywa specyfikę rosyjskich wpływów na kontynencie afrykańskim.
O tych wpływach rozmawiam z Jędrzejem Czerepem, analitykiem ds. Afryki Subsaharysjkiej PISM. RŚA, z punktu widzenia Rosji, jest ich success story, wzorcowym przykładem współpracy.
Co sprowadziło Rosjan do RŚA? Co Rosja może zaoferować krajom afrykańskim i jak to się ma do oferty Zachodu? Z jakim przekazem i jakimi sposobami Rosjanie próbują trafić do głów i serc mieszkańców Afryki? Czy są kraje, które nie dały się uwieść rosyjskiej propagandzie?
Jeśli zainteresował Cię ten odcinek, posłuchaj wcześniejszych rozmów poruszających tematy związane z rosyjską polityką:
Kto w Rosji jest agentem zagranicznym: https://open.spotify.com/episode/52ChtHqX2yNztqljSImzpR
Jak idee carobożników wpływają na rzeczywistość dzisiejszej Rosji: https://open.spotify.com/episode/1FIuwxoDhFh1e6ltahnVkb
Wspieraj pracę nad podcastem wpłatami w serwisie BuyCoffee: https://buycoffee.to/atlas-swiata. Serdecznie dziękuję!
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.
Pozostańmy w kontakcie na Twitterze: twitter.com/anamatusevic
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.
#25 | Dlaczego sprawa Kurdów jest problemem w planach Szwecji wobec NATO?
2023-01-01 20:38:12
W połowie maja 2022 roku Szwecja oraz Finlandia zdecydowały o zgłoszeniu swojego akcesu do NATO. Wydawałoby się, że w obliczu agresji Rosji w Ukrainie i nieprzewidywalności Putina powinna wygrać postawa „wszystkie ręce na pokład”. Jednak turecki prezydent Recep Tayyip Erdogan stwierdził, że Turcja nie poprze członkowskich ambicji Szwecji i Finlandii, ponieważ te "wspierają kurdyjskie organizacje terrorystyczne".
Podobno Kurdowie to największa grupa etniczna na świecie, która nie posiada swojego państwa. Walka o niepodległość lub autonomię trwa od dziesiecioleci, a państwa na terytorium których mieszkają (Turcja, Irak, Iran i Syria) wcale im tego nie ułatwiają. W pierwszym odcinku 2023 roku rozmawiam z dr Kingą Smoleń z Instytutu Nauk o Polityce i Administracji UMCS.
Czy Szwecja rzeczywiście wspiera kurdyjskich terrorystów? Jakie działania i które organizacje kurdyjskie są problemem dla szwedzkich aspiracji w przystąpieniu do NATO? Jakie sprawy prezydent Turcji Erdogan chce załatwić blokując rozszerzenie Sojuszu?
Dr Kinga Smoleń jest adiunktem w Katedrze Stosunków Międzynarodowych w Instytucie Nauk o Polityce i Administracji UMCS. Badawczo interesuje się m.in. pozycją i rolą Turcji w późnowestfalskim systemie międzynarodowym, wojną hybrydową w Syrii, zmianą przestrzeni geostrategicznej Bliskiego Wschodu. Jest autorką wielu publikacji naukowych oraz monografii Geostrategiczne położenie Turcji w XXI wieku oraz Geostrategiczne położenie państwa.
W tym odcinku usłyszysz fragment kurdyjskiej pieśni ludowej nagranej w północnym Iraku do filmu dokumentalnego Jamesa Longley'a.
Jeśli zainteresował Cię ten odcinek, Posłuchaj wcześniejszych rozmów poruszających powiązane tematy:
O relacjach Turcji z Grecją: https://open.spotify.com/episode/4bpfsICSAPeWyReoXYwSV4
O życiu bezpaństwowców w Libanie: https://open.spotify.com/episode/7yXlNfWlwI2oZa7vWTW9z3
Wspieraj powstawanie podcastu dobrowolnymi wpłatami w serwisie BuyCoffee: https://buycoffee.to/atlas-swiata. Serdecznie dziękuję!
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.
Pozostańmy w kontakcie na Twitterze: twitter.com/anamatusevic
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.
To już rok Atlasu Świata!
2022-12-25 13:31:35
Wraz z końcem grudnia '22 mija rok nadawania Atlasu Świata.
Ten podcast nie istniałby bez moich wspaniałych rozmówców i rozmówczyń, którzy są naszymi przewodnikami po fascynującym świecie. Oraz słuchaczy i słuchaczek, dla których ten podcast powstaje.
W krótkim trailerze opowiadam o idei, jaka mi towarzyszy przy pracy nad Atlasem Świata, usłyszycie też kilka głosów, które znacie ze zrealizowanych w 2022 roku rozmów: Stefana Jakimiuka z fundacji WWF Polska, Dagmary Bożek, popularyzatorki polskiego polarnictwa, Amandy Dziubińskiej z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, Alberta Jawłowskiego z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Ludwiki Włodek, reporterki i autorki książki "Buntowniczki z Afganistanu".
Dziękuję za ten wspólnie spędzony rok!
Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.
Wspieraj powstawanie podcastu dobrowolnymi wpłatami w serwisie BuyCoffe: https://buycoffee.to/atlas-swiata.
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl.
#24 | Atlas Świata: dlaczego szczury uwielbiają Nowy Jork?
2022-10-29 11:36:34
W połowie października władze Nowego Jorku ogłosiły nowy program walki ze szczurami. Burmistrz miasta Eric Adams walkę tę stawia na równi ze zwalczaniem przestępczości - szacuje się, że największy problem z obecnością szczurów w Stanach Zjednoczonych ma właśnie Nowy Jork na równi z Chicago i Los Angeles. W Nowym Jorku The Rat Action Plan jest kolejnym szeroko zakrojonym działaniem, poprzedni program zwany planem Billa de Blasio był realizowany od 2017 roku i miał zmniejszyć populację szczurów w niektórych dzielnicach miasta nawet o 70%.
Dlaczego szczury na dobre zadomowiły się Nowym Jorku i na ile dokuczliwe jest sąsiedztwo tych gryzoni? Jakie działania wymierzone w szczury mogą przynieść rezultaty, a które są przeciwskuteczne?
W Atlasie Świata rozmawiam z Gabrielą Jarzębowska, badaczką zajmująca się antropozoologią. Moja rozmówczyni jest związana z Wydziałem Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka wydanego w formie książki doktoratu pt. „Czystka gatunkowa. Tępienie szczurów jako praktyka kulturowa” oraz reportażu "Szczur w wielkim mieście" opublikowanego w magazynie "Pismo".
Wspieraj powstawanie podcastu dobrowolnymi wpłatami w serwisie BuyCoffe: https://buycoffee.to/atlas-swiata. Serdecznie dziękuję!
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.
#23 | Atlas Świata: o co toczą spory Turcja i Grecja?
2022-10-22 08:45:37
Relacje Turcji i Grecji to historia pełna napięć, a w ostatnim półwieczu kraje te kilkukrotnie znalazły się na granicy konfliktu zbrojnego. Nowy poważny kryzys polityczny narasta na Morzu Egejskim w momencie, gdy naszą uwagę pochłaniają wojna w Ukrainie i problemy energetyczne. Turcja i Grecja wzajemnie się oskarżają o prowadzenie wrogiej wobec siebie polityki - codziennością się stały liczne naruszenia przestrzeni powietrznej i morskiej, a prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan podczas jednego ze swoich wrześniowych wystąpień tylko w lekko zawoalowany sposób zagroził Grecji interwencją wojskową.
O co Turcja i Grecja toczą spory?
W Atlasie Świata rozmawiam z Karoliną Wandą Olszowską, historyczką, turkolożką z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Karolina Wanda jest autorką podcastu „W szpilkach dookoła świata”, w którym przybliża turecką politykę wewnętrzną i zagraniczną. Jest także koordynatorką Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Krakowie.
Wspieraj powstawanie podcastu dobrowolnymi wpłatami w serwisie BuyCoffe: https://buycoffee.to/atlas-swiata. Serdecznie dziękuję!
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.
#22 | Atlas Świata: jak powstaje pierwszy film dokumentalny o polskich polarniczkach?
2022-10-16 23:37:31
Kobiety zajmujące się badaniami polarnymi były pionierkami w wielu dziedzinach i mają swój ważny udział w historii polarnictwa. Dzięki książce Dagmary Bożek "Polarniczki" mogliśmy przekonać się, jak niełatwe było przebicie szklanego sufitu - dziś kobiety kierują wiodącymi światowymi organizacjami zajmującymi się badaniami polarnymi, prowadzą stacje, zespoły terenowe i duże międzynarodowe wyprawy.
Z inspiracji reportażu Dagmary Bożek powstaje pierwszy film dokumentalny o polskich polarniczkach. O kulisach pracy nad filmem rozmawiam z jego twórcami: Kubą Witkiem oraz Dagmarą Bożek. Opowiadają, kto będzie bohaterkami filmu, jak pracują nad pozyskaniem materiałów archiwalnych i o tym, jak każdy z nas może zostać współproducentem tego wyjątkowego przedsięwzięcia. Jeżeli chcecie mieć swój udział w projekcie, zajrzyjcie na stronę akcji crowdfundingowej: https://zrzutka.pl/polarniczki
Zapowiedź filmu, której fragment wykorzystałam w podcaście, zobaczycie pod linkiem: https://www.youtube.com/watch?v=Q-FWDrtXuZU
Dagmarę goszczę w Atlasie Świata nie po raz pierwszy - na początku roku opowiadała nam o polskiej ekspedycji naukowej na Antarktydę, tej rozmowy wysłuchacie o tu: https://open.spotify.com/episode/5uw9maT2BCzoDqewYKfG46
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.
#21 | Atlas świata: jak kraje bałtyckie żegnają ostatnie sowieckie pomniki?
2022-10-09 12:55:37
Rosyjska wojna z Ukrainą przywróciła potrzebę debaty w Estonii, Łotwie i Litwie o dalszym losie pomników sowieckich, które wciąż jeszcze można znaleźć w wielu miastach i miejscowościach w krajach bałtyckich. Za słowami szybko poszły czyny. Ale nie zawsze decyzja o rozbiórce spotyka się z aprobatą lokalnych społeczności.
O nowej fali desowietyzacji rozmawiam z Bartoszem Chmielewskim z Ośrodka Studiów Wschodnich, ekspertem w tematach polityki i społeczeństw państw bałtyckich.
Wspieraj powstawanie podcastu: https://buycoffee.to/atlas-swiata (jednorazowe płatności blik lub przelewem).
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.
#20 | Atlas świata: jak zaplanować roadtrip dookoła Australii?
2022-09-27 21:34:16
W tym odcinku trzymamy się z dala od wielkiej polityki, ale blisko dużych marzeń. 6 miesięcy oraz 34 tys. kilometrów w drodze - to podróż Magdy Gumowskiej i Mariusza Łapińskiego dokoła Australii. W rozmowie do Atlasu świata wypytuję przede wszystkim o organizacyjną i logistyczno-techniczną stronę wyprawy.
Magda i Mariusz swoją podróż opisali w książce "Jak nie dać się zjeść Australii", a w swoich filmach na kanale YouTube opowiadają o wielu odwiedzonych miejscach.
Jeśli podobał Ci się ten odcinek, dorzuć się finansowo do powstawania podcastu na https://buycoffee.to/atlas-swiata (jednorazowe płatności blik lub przelewem).
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.
#19 | Atlas świata: jak Amnesty i inne organizacje tworzą swoje raporty?
2022-08-28 20:45:13
Minęło trochę czasu od publikacji Amnesty International, w której organizacja zarzuca ukraińskiemu wojsku stosowanie praktyk zagrażających życiu i zdrowiu cywili. Teraz, kiedy emocje trochę opadły, w Atlasie Świata skupimy się nie tyle na tym, czy Amnesty ma rację, ile na raportach w ogóle.
Organizacje pozarządowe przygotowują różne raporty, w których informują choćby o wolności mediów, poziomie korupcji, dostępie do usług publicznych itd. Mój rozmówca - Krzysztof Izdebski - opowie o stosowanej metodologii, pułapkach, jakie czyhają na organizacje, o kodeksie zasad, które powinny przyświecać organizacjom. O możliwych błędach Amnesty też porozmawiamy.
Jeśli podobał Ci się ten odcinek, dorzuć się finansowo do powstawania podcastu na https://buycoffee.to/atlas-swiata (jednorazowe płatności blik lub przelewem).
Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about
Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.