Leszek Moczulski
Spojrzenie historyka, polityka, geopolityka, twórcy Konfederacji Polski Niepodległej.
102. Historia II wojny światowej (odc. 15). Zakończenie II wojny światowej zwycięstwem Sowietów i Amerykanów oraz klęską m.in. Polski
2022-12-17 20:21:21
W styczniu 1944 roku Sowieci zaczęli się zbliżać do swojej granicy z 1939 roku, najwcześniej na ziemiach polskich. Sowieci byli sojusznikami naszych sojuszników, ale po ujawnieniu zbrodni katyńskiej w kwietniu 1943 roku Stalin zerwał stosunki dyplomatyczne z Polską. Armia Krajowa stanęła przed problemem ułożenia sobie stosunków z Armią Czerwoną. Politycy londyńscy i politycy krajowi (wywodzący się z przedwojennej opozycji antysanacyjnej) nie stanęli na wysokości zadania. Ponieważ nie było żadnego planu politycznego, to w AK przyjęto plan "Burza", który zakładał: wspólną walkę z Niemcami, a potem ujawnienie się przed Sowietami. Nie przewidziano, że Sowieci będą współdziałać z Polakami w toku walki z Niemcami, ale potem będą ich rozbrajać.
Wtedy powstała kwestia Warszawy. Powstanie było nieuniknione. Zaplanowano je jako walkę kilkudniową, w wyniku której Armia Czerwona wspólnie z Polakami miała zająć Warszawę. Tymczasem Sowieci zatrzymali się przed Warszawą, gdyż Mikołajczyk wygadał się 31 lipca 1944 roku w Moskwie, uprzedzając Sowietów o wybuchu powstania. Spowodowało to dwa skutki polityczne: straszliwą klęskę, bo Niemcy Powstanie stłumili i zburzyli Warszawę (głównie po zakończeniu walki) oraz rezygnację Stalina z koncepcji 17 republiki.
Tymczasem Amerykanie do końca nas oszukiwali a w Jałcie oddali Polskę Sowietom...
Związek Radziecki istniałby do dzisiaj, gdyby Stalin nie popełnił dwóch błędów: odrzucenie Planu Marshalla oraz prowadzenie wrogiej wobec Zachodu polityki po 1945 roku.
101. Historia II wojny światowej (odc. 14). Pewność siebie Stalina, błędne koncepcje polityczne Roosevelta i Churchilla, słabość Mikołajczyka
2022-12-03 17:08:09
Sowieci w 1943 roku nabrali pewności, że Hitler nie będzie w stanie odwrócić losów wojny na Wschodzie.
Roosevelt już od końca I wojny światowej był zwolennikiem koncepcji, aby światem rządziły dwa mocarstwa: USA oraz Rosja. Roosevelt nie chwalił się tym poglądem. Przeciwnie - oszukiwał Polaków, zabiegając o głosy Polonii przed wyborami prezydenckimi w 1944 roku.
Z kolei Churchill od połowy lat 30. był zwolennikiem współpracy z Sowietami, czego nie ukrywał, choć dla polskiej ambasadora w Londynie było to zaskoczenie. Churchill był wierny tej koncepcji w okresie, gdy był premierem brytyjskim, mimo pewnej sympatii dla Polaków, którą nabył w czasie wojny.
Z kolei polski rząd emigracyjny był bardzo słaby intelektualnie. Sikorski był politykiem III rangi, a Mikołajczyk nie miał żadnej rangi - po prostu nie nadawał sie na stanowisko premiera.
Tacy ludzie zdecydowali o losie Polski po wojnie na kolejne pół wieku.
100. Historia II wojny światowej (odc. 13). Przełomowe lata 1942 i 1943
2022-11-27 18:11:06
Do 1942 roku los sprzyjał Hitlerowi. Rozpoczął samobójczą wojnę, której nie miał szans wygrać, ale przywództwo polityczne Francji i Wielkiej Brytanii (w przypadku Francji - także dowództwo wojskowe) popełniło tyle kardynalnych błędów, że Hitler odnosił sukcesy i opanował całą Europę kontynentalną. Poza Polską (we wrześniu 1939 roku), żadne państwo Europy nie potrafiło bić się z Niemcami. Z kolei pierwsza faza wojny niemiecko-sowieckiej (w 1941 roku) to niespotykane w historii świata nowożytnego klęski Sowietów.
Hitler zaczął jednak przegrywać wojnę na wschodzie z dwóch powodów: wielkiej przewagi demograficznej Sowietów (która pozwoliła im przetrwać straszliwą klęskę w 1941 roku) oraz bezprecedensowej pomocy Zachodu dla Związku Radzieckiego. W grudniu 1941 roku do wojny przyłączyły się też bezpośrednio Stany Zjednoczone, które - pod naciskiem Brytyjczyków - zdecydowały się najpierw pokonać Niemców w Europie, a dopiero potem - Japończyków w Azji. W 1942 roku Amerykanie przestawili swój przemysł na tory wojenne i zbudowali potężną armię lądową.
W 1943 roku państwa zachodnie wylądowały w północnej Afryce, a następnie - wkroczyły do Włoch. Mussolini został obalony a nowy rząd zadeklarował przystąpienie Włoch do koalicji antyhitlerowskiej. Jednak alianci zachodni (pod wpływem Brytyjczyków) na to się nie zgodzili, żądając, aby Włochy się poddały i rozbroiły. Brytyjczykom zależało na tym, aby zniszczyć wpływy włoskie na Morzu Śródziemnym i zdominować ten akwen (z tych samych powodów Brytyjczycy zatopili nie broniącą się flotę francuską na Morzu Śródziemnym po klęsce Francji w 1940 roku). Tymczasem Niemcy ściągnęli wojska ze Wschodu i zdążyli opanować 2/3 Włoch, tereny Jugosławii okupowane przez Włochy oraz wkroczyły na terytorium Republiki Vichy. Flota włoska sama się zatopiła, a armia włoska uległa samorozwiązaniu.
Jesienią 1943 roku było oczywiste, że Niemcy wojnę przegrają. W tej sytuacji zwycięskie mocarstwa przystąpiły do rozmów politycznych, które miały zdecydować o tym, jak będzie wyglądać Europa po wojnie...
099. Historia II wojny światowej (odc. 12). Najważniejsze wydarzenia polityczne w 2. połowie 1941 roku
2022-11-18 12:46:05
30 lipca 1941 roku Sikorski- pod naciskiem Churchilla - podpisał układ z ambasadorem sowieckim w Londynie, Majskim. Sikorski nie upomniał się o około milion obywatel polskich, których po 17 Września Sowieci wywieźli w głąb ZSRR i w dużej części zamordowali. Nie upomniał się też o ziemie polskie, które Sowieci po 17 Września włączyli do swojego terytorium. Doprowadziło to do kryzysu i przejściowego upadku gabinetu Sikorskiego. Tymczasem 14 sierpnia 1941 roku Churchill i Rosevelt podpisali u wybrzeży Nowej Funlandii Kartę Atlantycką, która przewidywała sprawiedliwe granice po wojnie i demokratycznych charakter państw - członków antyhitlerowskiej koalicji. Między paktem Sikorski-Majski a postanowieniami Karty Atlantyckiej zachodziła zasadnicza sprzeczność. Ale dla Churchilla najważniejsza była współpraca z Sowietami.
Z kolei w grudniu 1941 roku Japonia decyduje się na zaatakowanie USA, a Niemcy - lojalni wobec Japończyków - wypowiadają wojnę Amerykanom. W 1941 roku Hitler wolałby, aby Japończycy zaatakowali Sowietów, ale w 1939 roku sam przecież zachęcał Japonię do współpracy z Sowietami (w 1940 roku oba kraje - z pomocą Niemców- podpisały 10-letni pakt o nieagresji). W ten sposób niezrozumiała polityka Hitlera doprowadziła do bezpośredniego przystąpienia USA do II wojny światowej (z własnej inicjatywy Amerykanie by nie weszli do wojny ani w Azji, ani w Europie).
098. Historia II wojny światowej (odc. 11). Rywalizacja Niemiec, Sowietów i Brytyjczyków o ropodajny Środkowy Wschód i początek wojny niemiecko-sowieckiej
2022-11-12 23:13:46
Najpierw krótka dygresja nt. tegorocznych wypowiedzi w związku z 11 Listopada.
A potem powrót do historii II wojny światowej. Bezpośrednio przed 22 czerwca 1941 roku Sowieci wkroczyli do Iranu, który Ribbentrop oferował Mołotowowi w czasie rozmów w Berlinie jesienią 1940 roku. Nie zdążyli jednak zająć całego Iranu, bo Niemcy ich zaatakowali, a Brytyjczycy weszli do Iranu od południa. Ostatecznie południowy i środkowy Iran zajęli Brytyjczycy a Sowieci - jedynie część północną. W Iraku (na który ochotę mieli także Niemcy i Sowieci) Brytyjczycy w 1940 roku doprowadzili do zmiany rządu na probrytyjski.
22 czerwca 1941 roku Niemcy zaatakowali Sowietów, którzy w poczatkowej fazie ponosili klęski. Mieli problemy z logistyką, dowództwo podejmowało błędne decyzje, sprzęt wojskowy ich produkcji zawodził. Ponosili olbrzymie straty w ludziach - zarówno w zabitych, jak i we wziętych do niewoli. Niemcy mieli wielkie problemy z olbrzymią ilością jeńców sowieckich. Autor ujawnia szokujące informacje na temat sposobu prowadzenia wojny przez Sowietów. Do dziś niewiele się zmieniło...
Sowietów uratowały dostawy z Zachodu. Czy wiedzą Państwo, że słynny czołg T-34 (np. filmowy "Rudy" 102) był produkcji amerykańskiej?
097. Jeszcze o Powstaniu Warszawskim. Dwie kwestie na marginesie wydanej właśnie książki o Kazimierzu Plucie-Czachowskim
2022-11-05 17:15:17
Nie jest to polemika z autorem książki, ale rozbudowanie kwestii przedstawionych w tej publikacji.
Decyzję o wybuchu Powstania Warszawskiego podjął premier Mikołajczyk (na wniosek i za aprobatą dowództwa AK). Do Komendanta Głównego Armii Krajowej należała jedynie decyzja o wyborze dnia i godziny rozpoczęcia walki. Dowódcy kluczowych oddziałów Komendy Głównej AK: Józef Szostak i Kazimierz Pluta-Czachowski protestowali 31 lipca 1944 roku nie przeciwko decyzji o wybuchu Powstania (tę decyzję podjął Mikołajczyk kilka dni wcześniej), ale przeciwko trybowi podjęcia decyzji o dniu i godzinie jego wybuchu. Generał Bór-Komorowski powinien bowiem wysłuchać ich opinii przed podjęciem tej decyzji, a tymczasem tego nie uczynił.
Kluczowi dowódcy AK przebywali w czasie Powstania w Warszawie i dwóch z nich (gen. Pełczyński i płk. Pluta-Czachowski) na początku września 1944 roku zostało ciężko rannych w wyniku niemieckiego bombardowania. Ponieważ Pluta-Czachowski stracił przytomność, sądzono, że zginął i pozostawiono go w piwnicy, natomiast wyniesiono generała Pełczyńskiego, który był cały czas przytomny. Później, gdy okazało się, że Pluta-Czachowski jednak żyje, także i on został wyciągnięty z płonącego gmachu i przetransportowany do szpitala. Sytuacja ta spowodowała nieporozumienie, które dodatkowo przyczyniło się do pogorszenia stosunków między gen. Pełczyńskim a płk. Plutą-Czachowskim (niezależnie od różnic w poglądach między nimi na różne inne sprawy). Utrudniło to po 1956 roku współpracę między piłsudczykami w kraju a piłsudczykami w Londynie.
096. Historia II wojny światowej (odc.10). Bitwa o Anglię i wojna na Bałkanach
2022-10-22 20:19:10
Jeszcze raz (krytycznie)o Sikorskim w związku z jego miękką postawą wobec Sowietów w okresie 1939-1941. Zbiegło się to z zabiegami Churchilla o sojusz brytyjsko-sowiecki.
Jeszcze raz (pozytywnie) o Halifaxie. Jego twarde lipcowe przemówienie radiowe zapowiadało stanowczy opór Brytyjczyków przeciwko Niemcom. Churchill powtórzył to samo miesiąc później, a w grudniu 1940 roku wysłał Halifaxa na ambasadora w USA. Niezaprzeczalną zasługą Halifaxa było doprowadzenie do niepodległości Indii. Jemu zawdzięczamy także doprowadzenie do zawarcia sojuszu brytyjsko-polskiego w sierpniu 1939 roku.
Jeszcze raz (pozytywnie) o Chamberlainie, którego zasługą (a nie Churchilla) było zwycięstwo Wielkiej Brytanii w Bitwie o Anglię.
W pierwszej połowie 1941 roku Churchill jeszcze mocniej zabiegał o sojusz brytyjsko-sowiecki. Aby przekonać Sowietów do tej koncepcji Churchill, mogąc zwycięsko zakończyć na wiosnę 1941 roku wojnę w północnej Afryce, wybrał wojnę na Bałkanach, która zakończyła się katastrofą Jugosławii i Grecji oraz przystąpieniem pozostałych państw do sojuszu z Hitlerem. Churchill liczył na to, że Sowieci wykorzystają okazję i zaatakują Niemców. Do tego jednak nie doszło.
095. Historia II wojny światowej (odc.9). Sytuacja ogólna po klęsce Francji w połowie 1940 roku
2022-10-15 18:00:43
Sytuacja poszczególnych państw zachodnich pokonanych przez Niemcy: okupacja Norwegii oraz 3/4 Francji, duża samodzielność Danii i Belgii, ostrożna polityka marszałka Pétain`a w Republice Vichy.
Sytuacja Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie - błędy Sikorskiego spowodowały utratę polskich formacji zbrojnych, które powstały we Francji. Zostały one sformowane z żołnierzy, którzy po 17 Września - zgodnie z rozkazem Śmigłego - opuścili Polskę, przedostając się do Rumunii i na Węgry, a następnie dotarli na Zachód. Rząd Sikorskiego zrobił wiele, aby polscy oficerowie z Węgier i z Rumunii nie przedostali się na Zachód, dlatego w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie brakowało oficerów. Z dużym trudem, w okresie kilku lat, utworzono w Wielkiej Brytanii trzy formacje lądowe: I Korpus Polski (który patrolował wybrzeża Szkocji), Dywizję Pancerną oraz Brygadę Spadochronową.
Tymczasem Hitler mógł w 1940 roku z łatwością zakończyć wojnę swoim zwycięstwem. W tym celu powinien zwrócić się na południe (północna Afryka) oraz na południowy wschód (Egipt, Palestyna, Irak, Syria, Liban, Iran), zamiast atakować w 1940 roku Wielką Brytanię, a w 1941 roku - Związek Sowiecki. Niemcy popełniły także duży błąd wypowiadając wojnę USA (w grudniu 1941 roku). To były czynniki decydujące o klęsce Niemiec! Kapitał intelektualny hitlerowców był jednak zbyt mały, aby realnie ocenić sytuację. Gdyby do wojny niemiecko-sowieckiej (która była nieunikniona) doszło dopiero po podporządkowaniu Niemcom południa Europy, północnej Afryki oraz Bliskiego i Środkowego Wschodu, wynik tej wojny byłby zapewne korzystny dla Niemiec.
094 i 1/2. Jeszcze o 17 Września - wiersz sławiący sowiecką potęgę wojskową (aktualny także dzisiaj).
2022-10-14 19:25:11
Ten odcinek jest nietypowy. Dotyczy 17 Września, ale to, co obecnie dzieje się na Ukrainie dowodzi, że - gdy idzie o technikę wojskową Moskali - niewiele się zmieniło...
Posłuchajcie! To tylko niewiele ponad dwie minuty...
094. Historia II wojny światowej (odc. 8). Kampania francuska (maj-czerwiec 1940 roku).
2022-10-07 21:36:10
Sukcesy Hitlera w latach 1939-1940 były możliwe dzięki serii błędów Francuzów i Anglików. Autor relatywnie szczegółowe omawia przebieg kampanii francuskiej (zwłaszcza jej pierwszą, decydującą fazę zakończoną ucieczką wojsk sprzymierzonych z Dunkierki), co poprzedza obszerną dygresją dotyczącą różnych kwestii poprzedzających atak niemiecki na Francję, Belgią i Holandię 10 maja 1940 roku (w tym charakteryzuje plany wojenne Francji i Niemiec). Pojawia się także wątek polski - Sikorskiego w 1940 roku chciano postawić przed sądem za to, że dopuścił do całkowitego rozbicia wojsk polskich i nie zadbał, aby zostały na czas ewakuowane do Wielkiej Brytanii. Hitler, ku swemu zaskoczeniu, stał się w czerwcu 1940 roku panem Europy...