Czas przeszły niedokonany na Szewskiej
W powszechnej opinii historia to coś, co już miało miejsce, skończyło się, to czas przeszły dokonany. Czy taki pogląd jest uzasadniony? A może historia podlega stałej ewolucji (a niekiedy nawet zmianom iście rewolucyjnym), a odkrycia kolejnych źródeł i nowe interpretacje już znanych nakazują spojrzeć na nią jako na coś równie żywego jak nasza współczesność? Wszystkich zainteresowanych odpowiedzią na te pytania zapraszamy na podcasty Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, podczas których nasi pracownicy opowiadać będą o swoich doświadczeniach z czasem przeszłym...niedokonanym.
Kategorie:
Edukacja
Edukacja
Polskie władze naczelne na uchodźstwie w latach 1939-1991
2023-04-23 11:37:10
Dyskusja na temat losów polskiego uchodźstwa niepodległościowego w latach 1939-1991. Autorzy sygnalizują najważniejsze wydarzenia dotyczące tego fragmentu polskiej historii. W kilku odsłonach mówią o węzłowych wydarzeniach jak powołanie nowego rządu we wrześniu 1939, r., ewakuacji do Wielkiej Brytanii, kryzysie rządowym po umowie Sikorski-Majski w lipcu 1941 r., konsekwencjach tragicznej śmierci gen. Sikorskiego w 1943 r. W toku dyskusji pojawiają się również interesujące anegdoty, czy nieznane szerzej ciekawostki. Wiele informacji dotyczy aspektu prawnego (działanie Rady Narodowej, sprawa następstwa prezydenta RP). Autorzy przypominają pokrótce sylwetki prezydentów na uchodźstwie Augusta Zaleskiego, Stanisława Ostrowskiego, Edwarda Raczyńskiego, Kazimierza Sabbata aż do śmierci ostatniego prezydenta na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego.
Dyskusja na temat losów polskiego uchodźstwa niepodległościowego w latach 1939-1991. Autorzy sygnalizują najważniejsze wydarzenia dotyczące tego fragmentu polskiej historii. W kilku odsłonach mówią o węzłowych wydarzeniach jak powołanie nowego rządu we wrześniu 1939, r., ewakuacji do Wielkiej Brytanii, kryzysie rządowym po umowie Sikorski-Majski w lipcu 1941 r., konsekwencjach tragicznej śmierci gen. Sikorskiego w 1943 r. W toku dyskusji pojawiają się również interesujące anegdoty, czy nieznane szerzej ciekawostki. Wiele informacji dotyczy aspektu prawnego (działanie Rady Narodowej, sprawa następstwa prezydenta RP). Autorzy przypominają pokrótce sylwetki prezydentów na uchodźstwie Augusta Zaleskiego, Stanisława Ostrowskiego, Edwarda Raczyńskiego, Kazimierza Sabbata aż do śmierci ostatniego prezydenta na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego.
Czang Kaj-szek: zapomniany przywódca dwudziestowiecznych Chin
2023-01-08 13:32:27
Przedkomunistyczna Republika Chin nadal jawi się jako biała plama na szerokiej panoramie dziejów powszechnych XX wieku. Odzwierciedleniem tego stanu rzeczy jest skromna obecność tejże tematyki na kartach publikacji przeznaczonych dla szerokiego grona czytelników. Dlaczego bitwę o pamięć historyczną w Chinach bezapelacyjnie wygrali komuniści? Kim był Czang Kaj-szek: główny adwersarz Mao Zedonga w boju o władzę nad tym krajem? W końcu, co o Czangu mówią obecnie mieszkańcy Państwa Środka. Na te pytania próbują odpowiedzieć: Iga Hetnar i Mateusz Nowikiewicz.
Przedkomunistyczna Republika Chin nadal jawi się jako biała plama na szerokiej panoramie dziejów powszechnych XX wieku. Odzwierciedleniem tego stanu rzeczy jest skromna obecność tejże tematyki na kartach publikacji przeznaczonych dla szerokiego grona czytelników. Dlaczego bitwę o pamięć historyczną w Chinach bezapelacyjnie wygrali komuniści? Kim był Czang Kaj-szek: główny adwersarz Mao Zedonga w boju o władzę nad tym krajem? W końcu, co o Czangu mówią obecnie mieszkańcy Państwa Środka. Na te pytania próbują odpowiedzieć: Iga Hetnar i Mateusz Nowikiewicz.
„Nie jesteśmy braćmi” – relacje rosyjsko-ukraińskie na przełomie XIX i XX wieku
2022-09-23 12:01:49
Podczas rosyjskiej agresji na Ukrainę kremlowska propaganda miota się od ściany do ściany: raz głosząc, że Ukraińcy i Rosjanie są członkami tej samej wspólnoty kulturowej a innym razem, że różnice pomiędzy nimi są tak wielkie, że skazują ich na konfrontację. Jak wyglądało kształtowanie się nowoczesnego narodu ukraińskiego w carskiej Rosji? Co zmieniło się w relacjach pomiędzy Rosjanami i Ukraińcami po rewolucji październikowej? Na te i inne pytania postaramy się poszukać odpowiedzi w niniejszym podcaście.
Podczas rosyjskiej agresji na Ukrainę kremlowska propaganda miota się od ściany do ściany: raz głosząc, że Ukraińcy i Rosjanie są członkami tej samej wspólnoty kulturowej a innym razem, że różnice pomiędzy nimi są tak wielkie, że skazują ich na konfrontację. Jak wyglądało kształtowanie się nowoczesnego narodu ukraińskiego w carskiej Rosji? Co zmieniło się w relacjach pomiędzy Rosjanami i Ukraińcami po rewolucji październikowej? Na te i inne pytania postaramy się poszukać odpowiedzi w niniejszym podcaście.
O Rusi Rurykowiczów i korzeniach ukraińskiej tożsamości
2022-07-16 17:02:13
Historia Rusi jest integralnie związana z tożsamością mieszkańców współczesnej Ukrainy, ale niewiele osób w Polsce zdaje sobie sprawę z tego jak bardzo barwne były początki państwa ze stolicą w Kijowie. Słowianie mieszkający na Dnieprem żyli w bardzo niespokojnej części kontynentu, która doczekała się wśród historyków miana autostrady narodów. Przez stulecia rolnicze ludy stykały się tu z koczownikami przybywającymi z Azji. Powstanie Rusi wiązało się z ekspansją Wikingów i wpływami Bizancjum. O początkach Rusi rozmawiają Rościsław Żerelik i Filip Wolański.
Historia Rusi jest integralnie związana z tożsamością mieszkańców współczesnej Ukrainy, ale niewiele osób w Polsce zdaje sobie sprawę z tego jak bardzo barwne były początki państwa ze stolicą w Kijowie. Słowianie mieszkający na Dnieprem żyli w bardzo niespokojnej części kontynentu, która doczekała się wśród historyków miana autostrady narodów. Przez stulecia rolnicze ludy stykały się tu z koczownikami przybywającymi z Azji. Powstanie Rusi wiązało się z ekspansją Wikingów i wpływami Bizancjum. O początkach Rusi rozmawiają Rościsław Żerelik i Filip Wolański.
II Rzeczpospolita w polityce historycznej Polski i jej wschodnich sąsiadów
2021-09-24 10:43:58
Wśród polskich miejsc pamięci Kresy Wschodnie stanowią jedno z najbardziej romantycznych i najsilniej zmitologizowanych. W dzisiejszej rozmowie prof. Grzegorz Strauchold i dr Aleksander Srebrakowski przyglądają się jednak wschodniej granicy Polski w pozbawiony sentymentów sposób. Rozpoznają krzyżujące się i często sprzeczne interesy Białorusi, Litwy, Polski, Ukrainy i Rosji w kontekście współczesnej polityki historycznej tych krajów. Punktem wyjścia dyskusji okazało się nowe białoruskie święto, które obchodzone będzie 17 września, ale cofamy się w niej do czasów dwudziestolecia międzywojennego i skomplikowanej mozaiki politycznej na wschodnich rubieżach II Rzeczpospolitej
Wśród polskich miejsc pamięci Kresy Wschodnie stanowią jedno z najbardziej romantycznych i najsilniej zmitologizowanych. W dzisiejszej rozmowie prof. Grzegorz Strauchold i dr Aleksander Srebrakowski przyglądają się jednak wschodniej granicy Polski w pozbawiony sentymentów sposób. Rozpoznają krzyżujące się i często sprzeczne interesy Białorusi, Litwy, Polski, Ukrainy i Rosji w kontekście współczesnej polityki historycznej tych krajów. Punktem wyjścia dyskusji okazało się nowe białoruskie święto, które obchodzone będzie 17 września, ale cofamy się w niej do czasów dwudziestolecia międzywojennego i skomplikowanej mozaiki politycznej na wschodnich rubieżach II Rzeczpospolitej
Staropolskie podróże z nauką w tle
2021-07-05 17:32:31
Podróże to jedna z form komunikacji społecznej, szczególnie ważnych w epokach dawnych. Bardzo ważnym aspektem zagranicznych wojaży mieszkańców Rzeczypospolite był kontakt z osiągnięciami innych społeczeństw europejskich. Owocem tego rodzaju doświadczeń była fascynacja odmiennością innych kultur, a często poszukiwanie w nich inspiracji i czerpanie wzorów, nierzadko naśladowanie.
Warto zauważyć, że z uwagi na specyfikę funkcjonowania społeczeństwa w epoce wczesnonowożytnej zdolność do świadomego czerpania z dorobku zachodnioeuropejskiej nauki i myśli społecznej posiadała jedynie wąska grupa osób, które odebrały wykształcenie na najwyższym poziomie, doceniały aktualne osiągnięcia intelektualne Europy, a co ważniejsze – identyfikowały się z nimi. Przedstawicielom tej grupy zawdzięczamy transfer międzykulturowy, jaki dokonywał się stale od XVI do XVIII w. między kulturą staropolską a szeroko rozumianą europejską.
Celem naszej rozmowy jest refleksja nad spotkaniem staropolskich peregrynantów z ludźmi nauki w Europie czasów Galiluesza, Newtona i Leibniza.
Podróże to jedna z form komunikacji społecznej, szczególnie ważnych w epokach dawnych. Bardzo ważnym aspektem zagranicznych wojaży mieszkańców Rzeczypospolite był kontakt z osiągnięciami innych społeczeństw europejskich. Owocem tego rodzaju doświadczeń była fascynacja odmiennością innych kultur, a często poszukiwanie w nich inspiracji i czerpanie wzorów, nierzadko naśladowanie.
Warto zauważyć, że z uwagi na specyfikę funkcjonowania społeczeństwa w epoce wczesnonowożytnej zdolność do świadomego czerpania z dorobku zachodnioeuropejskiej nauki i myśli społecznej posiadała jedynie wąska grupa osób, które odebrały wykształcenie na najwyższym poziomie, doceniały aktualne osiągnięcia intelektualne Europy, a co ważniejsze – identyfikowały się z nimi. Przedstawicielom tej grupy zawdzięczamy transfer międzykulturowy, jaki dokonywał się stale od XVI do XVIII w. między kulturą staropolską a szeroko rozumianą europejską.
Celem naszej rozmowy jest refleksja nad spotkaniem staropolskich peregrynantów z ludźmi nauki w Europie czasów Galiluesza, Newtona i Leibniza.
Śląsk - początki w cieniu tajemnicy...
2021-05-28 15:49:38
Śląsk to prowincja mająca najbogatszą historię wśród innych polskich krain – leżąca na styku „światów i dróg”, gdzie zwłaszcza w średniowieczu polski wschód spotykał się z niemieckim zachodem i czeskim południem, gdzie zaznaczyły się wpływy kontaktów handlowych z Italią, Hanzą, Rusią oraz przenikały się języki i kultura. Z tego konglomeratu różnorodności i kontaktów z całym ówczesnym światem powstała kraina, która była perłą w koronie każdego królestwa obejmującego nad nią panowanie.
Historyczne początki dziejów Śląska giną w cieniu tajemnicy, której nie rozświetlają nieliczne i niejednoznaczne przekazy źródłowe. Pomimo tych braków chcielibyśmy zastanowić się w trakcie tej rozmowy, jakie były okoliczności przechodzenia tego kraju Ślężan i Dziadoszan pod panowanie Mieszka I, skutkiem czego Śląsk na ponad trzysta lat stał się częścią Królestwa Polskiego.
W rozmowie uczestniczyli: dr Jarosław Szymański i dr Krzysztof Siwek, pracownicy Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
Śląsk to prowincja mająca najbogatszą historię wśród innych polskich krain – leżąca na styku „światów i dróg”, gdzie zwłaszcza w średniowieczu polski wschód spotykał się z niemieckim zachodem i czeskim południem, gdzie zaznaczyły się wpływy kontaktów handlowych z Italią, Hanzą, Rusią oraz przenikały się języki i kultura. Z tego konglomeratu różnorodności i kontaktów z całym ówczesnym światem powstała kraina, która była perłą w koronie każdego królestwa obejmującego nad nią panowanie.
Historyczne początki dziejów Śląska giną w cieniu tajemnicy, której nie rozświetlają nieliczne i niejednoznaczne przekazy źródłowe. Pomimo tych braków chcielibyśmy zastanowić się w trakcie tej rozmowy, jakie były okoliczności przechodzenia tego kraju Ślężan i Dziadoszan pod panowanie Mieszka I, skutkiem czego Śląsk na ponad trzysta lat stał się częścią Królestwa Polskiego.
W rozmowie uczestniczyli: dr Jarosław Szymański i dr Krzysztof Siwek, pracownicy Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego.
Historia, czyli co? Rzecz o źródłach i ich wykorzystaniu w pracy historyka
2021-05-08 11:49:22
Czy warto swe życie poświęcić na zapamiętywanie niezmiennych dat i faktów? A może praca historyka polega na czymś zupełnie innym? Gdzie możemy odnaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące dziejów naszego kraju, rodziny? Z jakich źródeł możemy korzystać?
Źródła historyczne są niezwykle różnorodne. Dają możliwość prowadzenia ciekawych badań dotyczących także życia codziennego ludzi z przeszłości. Takie źródła do badania historii obyczajów, mentalności, relacji międzyludzkich z XVI-XVIII wieku prezentują pracownicy Instytutu Historycznego UWr: Paweł Klint i Jakub Węglorz.
Czy warto swe życie poświęcić na zapamiętywanie niezmiennych dat i faktów? A może praca historyka polega na czymś zupełnie innym? Gdzie możemy odnaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące dziejów naszego kraju, rodziny? Z jakich źródeł możemy korzystać?
Źródła historyczne są niezwykle różnorodne. Dają możliwość prowadzenia ciekawych badań dotyczących także życia codziennego ludzi z przeszłości. Takie źródła do badania historii obyczajów, mentalności, relacji międzyludzkich z XVI-XVIII wieku prezentują pracownicy Instytutu Historycznego UWr: Paweł Klint i Jakub Węglorz.