Historia dla Dorosłych
Historia dla Dorosłych to podkast poświęcony historii oraz tematom, które z różnych względów byłyby niestosowne dla dzieci, albo po prostu dla nich nudne. Mam nadzieję, że będą ciekawe dla dorosłych :)
07 - Dobrawa
2021-06-13 22:21:12
Ten odcinek chciałbym poświęcić Dobrawie, która też jest znana pod imieniem Dąbrówka. Myślę, że większość z nas pamięta, że była to Czeszka, która wyszła za mąż za Mieszka I i skłoniła go do przyjęcia chrześcijaństwa. Wszystko to prawda, ale z tą postacią wiąże się wiele innych ciekawych, czasami może strasznych faktów. Zajmijmy się jednak najpierw jej imieniem. Niemiecki kronikarz i biskup Thietmar z Merseburga, który znał języki słowiańskie twierdzi, że miała na imię Dobrawa. Pisał też, że to imię wywodzi się od słowa “dobra”. I tak ją zapamiętała historia jako dobrą chrześcijankę. Miała więc na imię “Dobra”, jej młodsza siostra “Mlada” co można przetłumaczyć na “Młoda”. Można chyba powiedzieć, że ojciec dawał dzieciom imiona, które coś znaczyły. Do tego jeszcze wrócimy. Tak więc Dobrawa była dobra, jednak jej rodzina, a szczególnie ojciec raczej dobrzy nie byli. Ojcem Dobrawy był Bolesław I Srogi. Jego starszym bratem był Wacław I Święty. Bolesław kazał zamordować swojego brata podczas uczty. Podobno dokładnie tego samego dnia urodził mu się syn, którego nazwał Strachkwas, co podobno tłumaczy się na “straszna uczta”. Jako pokutę za bratobójstwo oddał tego syna do klasztoru. Muszę powiedzieć, że mam wątpliwości co do skruchy Bolesława. Następcą Bolesława I Srogiego w Czechach został Bolesław II Pobożny, który wymordował ród Sławnikowiców, z którego wywodził się św. Wojciech. Ale wróćmy do Dobrawy. Podobno jej ojciec Bolesław I Srogi miał sojusz z Wieletami przeciwko państwu Polan rządzonym przez Mieszka. Być może właśnie z tego powodu Mieszko ożenił się z córką Bolesława Srogiego. To całkowicie zmieniło sytuację zamiast być atakowanym przez Wieletów z jednej strony a Czechów z drugiej, Mieszko zaatakował Wieletów mając posiłki czeskie. Jaki więc Mieszko miał główny powód aby ożenić się z Dobrawą? My patrząc na przeszłość zwracamy uwagę na najważniejsze wydarzenia. Takie, które całkowicie zmieniły rzeczywistość. Pokonanie Wieletów w kolejnej wojnie nie było niczym wyjątkowym. Wojny z nimi prowadzono wcześniej i później. Jednak wydarzeniem zmieniającym Polskę był chrzest jego władcy. Pamiętajmy jednak, że dla Mieszka największym problemem były ciągłe wojny. Małżeństwo z Dobrawą dawało pokój z jednym z sąsiadów oraz posiłki na wojnie. Można więc chyba przypuszczać, że głównym powodem do tej decyzji nie był późniejszy chrzest, ale tymczasowe korzyści strategiczne. W przeszłości nie spisywano umów międzynarodowych, ale po prostu się żeniono. Można więc chyba określić Dobrawę jako czeskiego ambasadora na dworze Mieszka. Widać to nie tylko w kwestiach wojennych, ale także politycznych. Polska była w sojuszu z Czechami przez cały okres życia Dobrawy. Polacy i Czesi wspólnie walczyli, wspólnie też decydowali na kogo będą stawiać przy wyborze nowego cesarza. Gdy Dobrawa zmarła w 977 Mieszko wziął sobie za żonę Niemkę Ode i w sojuszu z Niemcami napadł na Czechy. Jak jednak była jej rola w chrystianizacji Polski? Dobrawa przybyła do Polski wraz z orszakiem, w którym prawdopodobnie byli Jordan, który prawdopodobnie był pierwszym polskim biskupem oraz Sobiesław Sławnikowic, który później ściągnął do Polski swoich braci Wojciecha i Radzyma. Wojciech zginął później nawracając pogan i został świętym, a Radzym został pierwszym arcybiskupem gnieźnieńskim. Wygląda więc na to, że chociaż Mieszko nie został chrześcijaninem od razu to jednak pozwolił swojej żonie na jej praktyki religijne. Wg tradycji Dobrawa miała założyć dwa kościoły w Gnieźnie i jeden na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Jak jednak przekonała Mieszka do chrześcijaństwa? Wg niektórych czeskich kronikarzy Dobrawa miała być stara w momencie małżeństwa z Mieszkiem. Pamiętajmy jednak, że to określenie znaczyło coś innego niż obecnie. Kobiety wychodziły wtedy za mąż już w wieku 12, 13 lat. Tak więc 20-letnia kobieta była już stara wg tamtych kanonów. Niemniej była ona praktykującą chrześcijanką przestrzegającą wszystkich postów. Niemiecki kronikarz Thietmar napisał, że aby skłonić Mieszka rezygnowała z przestrzegania tych postów. Wprawdzie kronikarz wspomina o jedzeniu mięsa w czasie postu, ale w podtekście jest chyba mowa o wstrzemięźliwości seksualnej w takich okresach. Wydaje się więc, że Dobrawa rezygnowała z tej formy poszczenia, aby urobić Mieszka. Wg niektórych wyliczeń przybyła na ślub do Polski w 965, a już rok później Mieszko się ochrzcił. Niektóre jednak źródła podają, że współżyli ze sobą dopiero po chrzcie. Są to wprawdzie późniejsze źródła, ale zdaje się to potwierdzać narodzenie Bolesława w 967, czyli rok po chrzcie. Jak było naprawdę możemy tylko przypuszczać. Mi osobiście podoba się jednak wersja Thietmara. Zwróćmy teraz uwagę na Bolesława syna Mieszka i Dobrawy. Zauważcie, że miał on na imię tak jak wielu członków rodziny Dobrawy. Władcą Czech był najpierw Bolesław I Srogi ojciec Dobrawy, potem Bolesław II Sprawiedliwy jej brat, a po nim Bolesław III Rudy czyli jej bratanek. Już po śmierci Dobrawy władcą Czech został jej syn Bolesław, którego my numerujemy jako pierwszego, ale w Czechach był Bolesławem IV. Wydaje się też, że Dobrawa w posagu wniosła Małopolskę z Krakowem. Mieszko I wysyłając do papieża Dagome iudex opisał granice Polski bez Małopolski. Ta przypadła synowi Dobrawy czyli Bolesławowi Chrobremu. Oczywiście później wziął on wszystko wyganiając synów swojej macochy, ale początkowo miał rządzić w części, która przypadła mu w ramach posagu jego matki Dobrawy. W tamtym okresie Polska nie miała jeszcze swojego świętego. Za to świętym Czech został wuj Dobrawy zamordowany przez jej ojca. I właśnie św. Wacław został także patronem Polski. Dobrawa miała wpływ także na to co się wydarzyło później. W jej orszaku przybył do Polski Sobiesław Sławnikowic. Brał on udział w wyprawach Chrobrego także tej na Czechy, zginął tam osłaniając odwrót Chrobrego z Pragi. Wcześniej jednak ściągnął do Polski dwóch swoich braci Wojciecha, który został pierwszym polskim świętym oraz Radzyma, który został pierwszym arcybiskupem gnieźnieńskim. Tak więc wpływy czeskie trwały w Polsce długo po śmierci Dobrawy. Podsumowując. Dobrawa przybyła do Polski prawdopodobnie jako potwierdzenie sojuszu wojskowego i politycznego. Chrzest Mieszka nie był wymagany do tego. Mimo wszystko przez rok nakłoniła męża do przejścia na chrześcijaństwo. Była swego rodzaju ambasadorem - za jej życia Polska była w sojuszu wojskowym i politycznym z kolejnymi czeskimi władcami. W odróżnieniu od swojego ojca Bolesława I Srogiego, który zabił swojego brata św. Wojciech oraz w odróżnieniu od swojego brata Bolesława II Pobożnego, który wymordował Sławnikowiców - ona była dobra. Tak pisał o niej nawet niechętny Polakom Niemiecki kronikarz. W jej orszaku przybyli do Polski przedstawiciele kościoła, np. był chyba w tym orszaku Jordan. Krótko mówiąc Dobrawa miała ogromy wpływ na sojusz za swojego życia, ale jeszcze większy wpływ poprzez skłonienie męża do chrześcijaństwa. Na dzisiaj to wszystko. Nie wszystkie podane informacje w tej audycji są 100% pewne. Jest wiele rzeczy, których musimy się domyślać i niejako czytać między wierszami tamtych kronikarzy. Gdyby ktoś z was, drodzy słuchacze miał ochotę podyskutować na ten temat. Być może nawet polemizować z podanymi przeze mnie poglądami to zapraszam do kontaktu, może nagramy wspólną audycję.
Ten odcinek chciałbym poświęcić Dobrawie, która też jest znana pod imieniem Dąbrówka. Myślę, że większość z nas pamięta, że była to Czeszka, która wyszła za mąż za Mieszka I i skłoniła go do przyjęcia chrześcijaństwa. Wszystko to prawda, ale z tą postacią wiąże się wiele innych ciekawych, czasami może strasznych faktów. Zajmijmy się jednak najpierw jej imieniem.
Niemiecki kronikarz i biskup Thietmar z Merseburga, który znał języki słowiańskie twierdzi, że miała na imię Dobrawa. Pisał też, że to imię wywodzi się od słowa “dobra”. I tak ją zapamiętała historia jako dobrą chrześcijankę. Miała więc na imię “Dobra”, jej młodsza siostra “Mlada” co można przetłumaczyć na “Młoda”. Można chyba powiedzieć, że ojciec dawał dzieciom imiona, które coś znaczyły. Do tego jeszcze wrócimy. Tak więc Dobrawa była dobra, jednak jej rodzina, a szczególnie ojciec raczej dobrzy nie byli.
Ojcem Dobrawy był Bolesław I Srogi. Jego starszym bratem był Wacław I Święty. Bolesław kazał zamordować swojego brata podczas uczty. Podobno dokładnie tego samego dnia urodził mu się syn, którego nazwał Strachkwas, co podobno tłumaczy się na “straszna uczta”. Jako pokutę za bratobójstwo oddał tego syna do klasztoru. Muszę powiedzieć, że mam wątpliwości co do skruchy Bolesława. Następcą Bolesława I Srogiego w Czechach został Bolesław II Pobożny, który wymordował ród Sławnikowiców, z którego wywodził się św. Wojciech. Ale wróćmy do Dobrawy.
Podobno jej ojciec Bolesław I Srogi miał sojusz z Wieletami przeciwko państwu Polan rządzonym przez Mieszka. Być może właśnie z tego powodu Mieszko ożenił się z córką Bolesława Srogiego. To całkowicie zmieniło sytuację zamiast być atakowanym przez Wieletów z jednej strony a Czechów z drugiej, Mieszko zaatakował Wieletów mając posiłki czeskie. Jaki więc Mieszko miał główny powód aby ożenić się z Dobrawą?
My patrząc na przeszłość zwracamy uwagę na najważniejsze wydarzenia. Takie, które całkowicie zmieniły rzeczywistość. Pokonanie Wieletów w kolejnej wojnie nie było niczym wyjątkowym. Wojny z nimi prowadzono wcześniej i później. Jednak wydarzeniem zmieniającym Polskę był chrzest jego władcy. Pamiętajmy jednak, że dla Mieszka największym problemem były ciągłe wojny. Małżeństwo z Dobrawą dawało pokój z jednym z sąsiadów oraz posiłki na wojnie. Można więc chyba przypuszczać, że głównym powodem do tej decyzji nie był późniejszy chrzest, ale tymczasowe korzyści strategiczne.
W przeszłości nie spisywano umów międzynarodowych, ale po prostu się żeniono. Można więc chyba określić Dobrawę jako czeskiego ambasadora na dworze Mieszka. Widać to nie tylko w kwestiach wojennych, ale także politycznych. Polska była w sojuszu z Czechami przez cały okres życia Dobrawy. Polacy i Czesi wspólnie walczyli, wspólnie też decydowali na kogo będą stawiać przy wyborze nowego cesarza. Gdy Dobrawa zmarła w 977 Mieszko wziął sobie za żonę Niemkę Ode i w sojuszu z Niemcami napadł na Czechy.
Jak jednak była jej rola w chrystianizacji Polski? Dobrawa przybyła do Polski wraz z orszakiem, w którym prawdopodobnie byli Jordan, który prawdopodobnie był pierwszym polskim biskupem oraz Sobiesław Sławnikowic, który później ściągnął do Polski swoich braci Wojciecha i Radzyma. Wojciech zginął później nawracając pogan i został świętym, a Radzym został pierwszym arcybiskupem gnieźnieńskim. Wygląda więc na to, że chociaż Mieszko nie został chrześcijaninem od razu to jednak pozwolił swojej żonie na jej praktyki religijne. Wg tradycji Dobrawa miała założyć dwa kościoły w Gnieźnie i jeden na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Jak jednak przekonała Mieszka do chrześcijaństwa?
Wg niektórych czeskich kronikarzy Dobrawa miała być stara w momencie małżeństwa z Mieszkiem. Pamiętajmy jednak, że to określenie znaczyło coś innego niż obecnie. Kobiety wychodziły wtedy za mąż już w wieku 12, 13 lat. Tak więc 20-letnia kobieta była już stara wg tamtych kanonów. Niemniej była ona praktykującą chrześcijanką przestrzegającą wszystkich postów. Niemiecki kronikarz Thietmar napisał, że aby skłonić Mieszka rezygnowała z przestrzegania tych postów. Wprawdzie kronikarz wspomina o jedzeniu mięsa w czasie postu, ale w podtekście jest chyba mowa o wstrzemięźliwości seksualnej w takich okresach. Wydaje się więc, że Dobrawa rezygnowała z tej formy poszczenia, aby urobić Mieszka.
Wg niektórych wyliczeń przybyła na ślub do Polski w 965, a już rok później Mieszko się ochrzcił. Niektóre jednak źródła podają, że współżyli ze sobą dopiero po chrzcie. Są to wprawdzie późniejsze źródła, ale zdaje się to potwierdzać narodzenie Bolesława w 967, czyli rok po chrzcie. Jak było naprawdę możemy tylko przypuszczać. Mi osobiście podoba się jednak wersja Thietmara.
Zwróćmy teraz uwagę na Bolesława syna Mieszka i Dobrawy. Zauważcie, że miał on na imię tak jak wielu członków rodziny Dobrawy. Władcą Czech był najpierw Bolesław I Srogi ojciec Dobrawy, potem Bolesław II Sprawiedliwy jej brat, a po nim Bolesław III Rudy czyli jej bratanek. Już po śmierci Dobrawy władcą Czech został jej syn Bolesław, którego my numerujemy jako pierwszego, ale w Czechach był Bolesławem IV. Wydaje się też, że Dobrawa w posagu wniosła Małopolskę z Krakowem.
Mieszko I wysyłając do papieża Dagome iudex opisał granice Polski bez Małopolski. Ta przypadła synowi Dobrawy czyli Bolesławowi Chrobremu. Oczywiście później wziął on wszystko wyganiając synów swojej macochy, ale początkowo miał rządzić w części, która przypadła mu w ramach posagu jego matki Dobrawy. W tamtym okresie Polska nie miała jeszcze swojego świętego. Za to świętym Czech został wuj Dobrawy zamordowany przez jej ojca. I właśnie św. Wacław został także patronem Polski.
Dobrawa miała wpływ także na to co się wydarzyło później. W jej orszaku przybył do Polski Sobiesław Sławnikowic. Brał on udział w wyprawach Chrobrego także tej na Czechy, zginął tam osłaniając odwrót Chrobrego z Pragi. Wcześniej jednak ściągnął do Polski dwóch swoich braci Wojciecha, który został pierwszym polskim świętym oraz Radzyma, który został pierwszym arcybiskupem gnieźnieńskim. Tak więc wpływy czeskie trwały w Polsce długo po śmierci Dobrawy.
Podsumowując. Dobrawa przybyła do Polski prawdopodobnie jako potwierdzenie sojuszu wojskowego i politycznego. Chrzest Mieszka nie był wymagany do tego. Mimo wszystko przez rok nakłoniła męża do przejścia na chrześcijaństwo. Była swego rodzaju ambasadorem - za jej życia Polska była w sojuszu wojskowym i politycznym z kolejnymi czeskimi władcami. W odróżnieniu od swojego ojca Bolesława I Srogiego, który zabił swojego brata św. Wojciech oraz w odróżnieniu od swojego brata Bolesława II Pobożnego, który wymordował Sławnikowiców - ona była dobra. Tak pisał o niej nawet niechętny Polakom Niemiecki kronikarz. W jej orszaku przybyli do Polski przedstawiciele kościoła, np. był chyba w tym orszaku Jordan. Krótko mówiąc Dobrawa miała ogromy wpływ na sojusz za swojego życia, ale jeszcze większy wpływ poprzez skłonienie męża do chrześcijaństwa.
Na dzisiaj to wszystko. Nie wszystkie podane informacje w tej audycji są 100% pewne. Jest wiele rzeczy, których musimy się domyślać i niejako czytać między wierszami tamtych kronikarzy. Gdyby ktoś z was, drodzy słuchacze miał ochotę podyskutować na ten temat. Być może nawet polemizować z podanymi przeze mnie poglądami to zapraszam do kontaktu, może nagramy wspólną audycję.
Niemiecki kronikarz i biskup Thietmar z Merseburga, który znał języki słowiańskie twierdzi, że miała na imię Dobrawa. Pisał też, że to imię wywodzi się od słowa “dobra”. I tak ją zapamiętała historia jako dobrą chrześcijankę. Miała więc na imię “Dobra”, jej młodsza siostra “Mlada” co można przetłumaczyć na “Młoda”. Można chyba powiedzieć, że ojciec dawał dzieciom imiona, które coś znaczyły. Do tego jeszcze wrócimy. Tak więc Dobrawa była dobra, jednak jej rodzina, a szczególnie ojciec raczej dobrzy nie byli.
Ojcem Dobrawy był Bolesław I Srogi. Jego starszym bratem był Wacław I Święty. Bolesław kazał zamordować swojego brata podczas uczty. Podobno dokładnie tego samego dnia urodził mu się syn, którego nazwał Strachkwas, co podobno tłumaczy się na “straszna uczta”. Jako pokutę za bratobójstwo oddał tego syna do klasztoru. Muszę powiedzieć, że mam wątpliwości co do skruchy Bolesława. Następcą Bolesława I Srogiego w Czechach został Bolesław II Pobożny, który wymordował ród Sławnikowiców, z którego wywodził się św. Wojciech. Ale wróćmy do Dobrawy.
Podobno jej ojciec Bolesław I Srogi miał sojusz z Wieletami przeciwko państwu Polan rządzonym przez Mieszka. Być może właśnie z tego powodu Mieszko ożenił się z córką Bolesława Srogiego. To całkowicie zmieniło sytuację zamiast być atakowanym przez Wieletów z jednej strony a Czechów z drugiej, Mieszko zaatakował Wieletów mając posiłki czeskie. Jaki więc Mieszko miał główny powód aby ożenić się z Dobrawą?
My patrząc na przeszłość zwracamy uwagę na najważniejsze wydarzenia. Takie, które całkowicie zmieniły rzeczywistość. Pokonanie Wieletów w kolejnej wojnie nie było niczym wyjątkowym. Wojny z nimi prowadzono wcześniej i później. Jednak wydarzeniem zmieniającym Polskę był chrzest jego władcy. Pamiętajmy jednak, że dla Mieszka największym problemem były ciągłe wojny. Małżeństwo z Dobrawą dawało pokój z jednym z sąsiadów oraz posiłki na wojnie. Można więc chyba przypuszczać, że głównym powodem do tej decyzji nie był późniejszy chrzest, ale tymczasowe korzyści strategiczne.
W przeszłości nie spisywano umów międzynarodowych, ale po prostu się żeniono. Można więc chyba określić Dobrawę jako czeskiego ambasadora na dworze Mieszka. Widać to nie tylko w kwestiach wojennych, ale także politycznych. Polska była w sojuszu z Czechami przez cały okres życia Dobrawy. Polacy i Czesi wspólnie walczyli, wspólnie też decydowali na kogo będą stawiać przy wyborze nowego cesarza. Gdy Dobrawa zmarła w 977 Mieszko wziął sobie za żonę Niemkę Ode i w sojuszu z Niemcami napadł na Czechy.
Jak jednak była jej rola w chrystianizacji Polski? Dobrawa przybyła do Polski wraz z orszakiem, w którym prawdopodobnie byli Jordan, który prawdopodobnie był pierwszym polskim biskupem oraz Sobiesław Sławnikowic, który później ściągnął do Polski swoich braci Wojciecha i Radzyma. Wojciech zginął później nawracając pogan i został świętym, a Radzym został pierwszym arcybiskupem gnieźnieńskim. Wygląda więc na to, że chociaż Mieszko nie został chrześcijaninem od razu to jednak pozwolił swojej żonie na jej praktyki religijne. Wg tradycji Dobrawa miała założyć dwa kościoły w Gnieźnie i jeden na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Jak jednak przekonała Mieszka do chrześcijaństwa?
Wg niektórych czeskich kronikarzy Dobrawa miała być stara w momencie małżeństwa z Mieszkiem. Pamiętajmy jednak, że to określenie znaczyło coś innego niż obecnie. Kobiety wychodziły wtedy za mąż już w wieku 12, 13 lat. Tak więc 20-letnia kobieta była już stara wg tamtych kanonów. Niemniej była ona praktykującą chrześcijanką przestrzegającą wszystkich postów. Niemiecki kronikarz Thietmar napisał, że aby skłonić Mieszka rezygnowała z przestrzegania tych postów. Wprawdzie kronikarz wspomina o jedzeniu mięsa w czasie postu, ale w podtekście jest chyba mowa o wstrzemięźliwości seksualnej w takich okresach. Wydaje się więc, że Dobrawa rezygnowała z tej formy poszczenia, aby urobić Mieszka.
Wg niektórych wyliczeń przybyła na ślub do Polski w 965, a już rok później Mieszko się ochrzcił. Niektóre jednak źródła podają, że współżyli ze sobą dopiero po chrzcie. Są to wprawdzie późniejsze źródła, ale zdaje się to potwierdzać narodzenie Bolesława w 967, czyli rok po chrzcie. Jak było naprawdę możemy tylko przypuszczać. Mi osobiście podoba się jednak wersja Thietmara.
Zwróćmy teraz uwagę na Bolesława syna Mieszka i Dobrawy. Zauważcie, że miał on na imię tak jak wielu członków rodziny Dobrawy. Władcą Czech był najpierw Bolesław I Srogi ojciec Dobrawy, potem Bolesław II Sprawiedliwy jej brat, a po nim Bolesław III Rudy czyli jej bratanek. Już po śmierci Dobrawy władcą Czech został jej syn Bolesław, którego my numerujemy jako pierwszego, ale w Czechach był Bolesławem IV. Wydaje się też, że Dobrawa w posagu wniosła Małopolskę z Krakowem.
Mieszko I wysyłając do papieża Dagome iudex opisał granice Polski bez Małopolski. Ta przypadła synowi Dobrawy czyli Bolesławowi Chrobremu. Oczywiście później wziął on wszystko wyganiając synów swojej macochy, ale początkowo miał rządzić w części, która przypadła mu w ramach posagu jego matki Dobrawy. W tamtym okresie Polska nie miała jeszcze swojego świętego. Za to świętym Czech został wuj Dobrawy zamordowany przez jej ojca. I właśnie św. Wacław został także patronem Polski.
Dobrawa miała wpływ także na to co się wydarzyło później. W jej orszaku przybył do Polski Sobiesław Sławnikowic. Brał on udział w wyprawach Chrobrego także tej na Czechy, zginął tam osłaniając odwrót Chrobrego z Pragi. Wcześniej jednak ściągnął do Polski dwóch swoich braci Wojciecha, który został pierwszym polskim świętym oraz Radzyma, który został pierwszym arcybiskupem gnieźnieńskim. Tak więc wpływy czeskie trwały w Polsce długo po śmierci Dobrawy.
Podsumowując. Dobrawa przybyła do Polski prawdopodobnie jako potwierdzenie sojuszu wojskowego i politycznego. Chrzest Mieszka nie był wymagany do tego. Mimo wszystko przez rok nakłoniła męża do przejścia na chrześcijaństwo. Była swego rodzaju ambasadorem - za jej życia Polska była w sojuszu wojskowym i politycznym z kolejnymi czeskimi władcami. W odróżnieniu od swojego ojca Bolesława I Srogiego, który zabił swojego brata św. Wojciech oraz w odróżnieniu od swojego brata Bolesława II Pobożnego, który wymordował Sławnikowiców - ona była dobra. Tak pisał o niej nawet niechętny Polakom Niemiecki kronikarz. W jej orszaku przybyli do Polski przedstawiciele kościoła, np. był chyba w tym orszaku Jordan. Krótko mówiąc Dobrawa miała ogromy wpływ na sojusz za swojego życia, ale jeszcze większy wpływ poprzez skłonienie męża do chrześcijaństwa.
Na dzisiaj to wszystko. Nie wszystkie podane informacje w tej audycji są 100% pewne. Jest wiele rzeczy, których musimy się domyślać i niejako czytać między wierszami tamtych kronikarzy. Gdyby ktoś z was, drodzy słuchacze miał ochotę podyskutować na ten temat. Być może nawet polemizować z podanymi przeze mnie poglądami to zapraszam do kontaktu, może nagramy wspólną audycję.
06 - Szwajcaria
2021-05-05 20:44:15
Rozmowa z autorką książki - Agnieszką Kamińską o historii Szwajcarii oraz tym jak ta historia wpływa na współczesność. Książka na stronie wydawnictwa: https://wydawnictwopoznanskie.pl/produkt/szwajcaria-podroz-przez-raj-wymyslony/ Blog Agnieszki: https://iamnotswiss.blog/ Ta rozmowa została podzielona na trzy części. Dalej można posłuchać tutaj: https://www.spreaker.com/user/bilberry/dok48-szwajcaria https://www.spreaker.com/user/bilberry/de06-agnieszka-kaminska
Rozmowa z autorką książki - Agnieszką Kamińską o historii Szwajcarii oraz tym jak ta historia wpływa na współczesność.
Książka na stronie wydawnictwa:
https://wydawnictwopoznanskie.pl/produkt/szwajcaria-podroz-przez-raj-wymyslony/
Blog Agnieszki:
https://iamnotswiss.blog/
Ta rozmowa została podzielona na trzy części. Dalej można posłuchać tutaj:
https://www.spreaker.com/user/bilberry/dok48-szwajcaria
https://www.spreaker.com/user/bilberry/de06-agnieszka-kaminska
Książka na stronie wydawnictwa:
https://wydawnictwopoznanskie.pl/produkt/szwajcaria-podroz-przez-raj-wymyslony/
Blog Agnieszki:
https://iamnotswiss.blog/
Ta rozmowa została podzielona na trzy części. Dalej można posłuchać tutaj:
https://www.spreaker.com/user/bilberry/dok48-szwajcaria
https://www.spreaker.com/user/bilberry/de06-agnieszka-kaminska
05 - Chopin
2021-03-16 22:45:47
Jakim człowiekiem był Chopin? Co miało największy wpływ na jego twórczość kobiety czy Polska? Czy większy wpływ na jego życie miała Delfina Potocka czy George Sand? Czy mógł się ożenić z Konstancją Gładkowską albo Marią Wodzińską? Jaki miał wpływ na muzykę? Biografie, które czytaliśmy: Kazimierz Wierzyński - Życie Chopina
Jakim człowiekiem był Chopin? Co miało największy wpływ na jego twórczość kobiety czy Polska?
Czy większy wpływ na jego życie miała Delfina Potocka czy George Sand? Czy mógł się ożenić z Konstancją Gładkowską albo Marią Wodzińską?
Jaki miał wpływ na muzykę?
Biografie, które czytaliśmy:
Kazimierz Wierzyński - Życie Chopina
Czy większy wpływ na jego życie miała Delfina Potocka czy George Sand? Czy mógł się ożenić z Konstancją Gładkowską albo Marią Wodzińską?
Jaki miał wpływ na muzykę?
Biografie, które czytaliśmy:
Kazimierz Wierzyński - Życie Chopina
04 - Lacina
2021-03-02 17:28:26
Dyskusja o historii łaciny oraz jej wpływie na język polski. moim rozmówcą był Darek W. Tokarski https://www.spreaker.com/user/bilberry/hdd04-lacina książkę Darka znajdziecie tutaj: https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=cena_niesmiertelnosci_bursztynowa_zagadka%2Cdruk https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4893894/cena-niesmiertelnosci-bursztynowa-zagadka
Dyskusja o historii łaciny oraz jej wpływie na język polski.
moim rozmówcą był Darek W. Tokarski
https://www.spreaker.com/user/bilberry/hdd04-lacina
książkę Darka znajdziecie tutaj:
https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=cena_niesmiertelnosci_bursztynowa_zagadka%2Cdruk
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4893894/cena-niesmiertelnosci-bursztynowa-zagadka
moim rozmówcą był Darek W. Tokarski
https://www.spreaker.com/user/bilberry/hdd04-lacina
książkę Darka znajdziecie tutaj:
https://novaeres.pl/katalog/tytuly?szczegoly=cena_niesmiertelnosci_bursztynowa_zagadka%2Cdruk
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4893894/cena-niesmiertelnosci-bursztynowa-zagadka
03 - Kopernik
2021-02-19 23:14:48
Kopernik żył w bardzo ciekawych czasach. Jego ojciec i dziadek walczyli w wojnie 13-letniej z Krzyżakami. Sam Kopernik bronił Olsztyna w kolejnej wojnie z Zakonem. W tamtych czasach doszło też do reformacji. Mikołaj Kopernik był typowym przedstawicielem renesansu. Interesował się wszystkim i uczył się wszystkiego. Studiował matematykę, astronomię, prawo, medycynę etc. Zajmował się polityką, prawem, kartografią, ekonomią i oczywiście astronomią. Sam Kopernik nazywał się matematykiem, a inni tytułowali go doktorem Mikołajem. książki o których wspominaliśmy: Krzysztof Mikulski - "Mikołaj Kopernik. Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość" Jerzy Sikorski - "Prywatne życie Mikołaja Kopernika"
Kopernik żył w bardzo ciekawych czasach. Jego ojciec i dziadek walczyli w wojnie 13-letniej z Krzyżakami. Sam Kopernik bronił Olsztyna w kolejnej wojnie z Zakonem. W tamtych czasach doszło też do reformacji. Mikołaj Kopernik był typowym przedstawicielem renesansu. Interesował się wszystkim i uczył się wszystkiego. Studiował matematykę, astronomię, prawo, medycynę etc. Zajmował się polityką, prawem, kartografią, ekonomią i oczywiście astronomią. Sam Kopernik nazywał się matematykiem, a inni tytułowali go doktorem Mikołajem.
książki o których wspominaliśmy:
Krzysztof Mikulski - "Mikołaj Kopernik. Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość"
Jerzy Sikorski - "Prywatne życie Mikołaja Kopernika"
książki o których wspominaliśmy:
Krzysztof Mikulski - "Mikołaj Kopernik. Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość"
Jerzy Sikorski - "Prywatne życie Mikołaja Kopernika"
02 - Maria Sklodowska-Curie
2021-01-30 22:53:32
Maria Skłodowska urodziła się w rodzinie nauczycielskiej. Oboje rodziców, a także dziadek pracowali w edukacji. Rodzice dużo czasu poświęcili swoim dzieciom, których oprócz Marii dwoje zostało lekarzami a jeden nauczycielem. Kobiety w zaborze rosyjskim nie mogły korzystać z wyższej edukacji, ale stworzono dla nich tajny Uniwersytet Latający. Ukończyło go około 5 tysięcy kobiet w tym Maria. Nie mogła tam robić notatek, a więc korzystała ze swojej fenomenalnej pamięci. Później analizy chemicznej uczył ją kuzyn, który wcześniej był asystentem Mendelejewa. Gdy Maria miała 9 lat zmarła jej siostra. Dwa lata później także matka. Doprowadziło to do depresji oraz ateizmu. Maria wielokrotnie przechodziła okresy depresji nie tylko wtedy gdy umarł ktoś bliski, ale także popadła w ogromną depresję gdy nie mogła studiować jak jej brat. Miała umowę ze swoją starszą siostrą. Siostry wspierały się wzajemnie i pracowały aby ta druga mogła się uczyć. W jej życiu było trzech mężczyzn. Pierwszy pojawił się na krótko. Drugi był wspaniałym partnerem w życiu i nauce. A z ostatnim wiąże się skandal. Dostała dwie nagrody Nobla. Wykształciła też kolejne pokolenia naukowców także spośród swoich dzieci. O naszej noblistce rozmawiałem z Sylwią Płachtą. Agnieszka Nożyńska-Demianiu - "Kobieta, która stała się legendą. Opowieść o Marii Skłodowskiej- Curie"
Maria Skłodowska urodziła się w rodzinie nauczycielskiej. Oboje rodziców, a także dziadek pracowali w edukacji. Rodzice dużo czasu poświęcili swoim dzieciom, których oprócz Marii dwoje zostało lekarzami a jeden nauczycielem. Kobiety w zaborze rosyjskim nie mogły korzystać z wyższej edukacji, ale stworzono dla nich tajny Uniwersytet Latający. Ukończyło go około 5 tysięcy kobiet w tym Maria. Nie mogła tam robić notatek, a więc korzystała ze swojej fenomenalnej pamięci. Później analizy chemicznej uczył ją kuzyn, który wcześniej był asystentem Mendelejewa.
Gdy Maria miała 9 lat zmarła jej siostra. Dwa lata później także matka. Doprowadziło to do depresji oraz ateizmu. Maria wielokrotnie przechodziła okresy depresji nie tylko wtedy gdy umarł ktoś bliski, ale także popadła w ogromną depresję gdy nie mogła studiować jak jej brat.
Miała umowę ze swoją starszą siostrą. Siostry wspierały się wzajemnie i pracowały aby ta druga mogła się uczyć.
W jej życiu było trzech mężczyzn. Pierwszy pojawił się na krótko. Drugi był wspaniałym partnerem w życiu i nauce. A z ostatnim wiąże się skandal.
Dostała dwie nagrody Nobla. Wykształciła też kolejne pokolenia naukowców także spośród swoich dzieci.
O naszej noblistce rozmawiałem z Sylwią Płachtą.
Agnieszka Nożyńska-Demianiu - "Kobieta, która stała się legendą. Opowieść o Marii Skłodowskiej- Curie"
Gdy Maria miała 9 lat zmarła jej siostra. Dwa lata później także matka. Doprowadziło to do depresji oraz ateizmu. Maria wielokrotnie przechodziła okresy depresji nie tylko wtedy gdy umarł ktoś bliski, ale także popadła w ogromną depresję gdy nie mogła studiować jak jej brat.
Miała umowę ze swoją starszą siostrą. Siostry wspierały się wzajemnie i pracowały aby ta druga mogła się uczyć.
W jej życiu było trzech mężczyzn. Pierwszy pojawił się na krótko. Drugi był wspaniałym partnerem w życiu i nauce. A z ostatnim wiąże się skandal.
Dostała dwie nagrody Nobla. Wykształciła też kolejne pokolenia naukowców także spośród swoich dzieci.
O naszej noblistce rozmawiałem z Sylwią Płachtą.
Agnieszka Nożyńska-Demianiu - "Kobieta, która stała się legendą. Opowieść o Marii Skłodowskiej- Curie"
01 - Pijanstwo w PRL
2021-01-23 20:40:35
Witam was w pierwszym odcinku podkastu “Historia dla Dorosłych”. Ja nazywam się Piotr Borowski i prowadzę podkast “Historia dla Dzieci”. Jak sama nazwa wskazuje tamte audycje są przeznaczone dla dzieci. Tak więc zbierając materiały czy tematy czasami zastanawiam się czy je poruszyć czy też nie. Np. temat zbrodni wojennych. Nagrałem kiedyś odcinek poświęcony Bolesławowi Śmiałemu i temu jak kazał ukarać niewierne żony swoich wojowników. Nie wdając się w szczegóły kazał tym kobietom karmić małe psy, a dzieci oddał do wykarmienia sukom. Omówiliśmy ten temat na jednej lekcji, a potem z tego zrobiłem audycję do pokastu “Historia wg Dzieci”. Krytyki nie było jakoś specjalnie dużo, bo tylko jedna matka napisała mi dość ostry komentarz, że to nie jest temat dla dzieci. Z kolei ten odcinek na YouTube został oznaczony jako odcinek dla dorosłych. Chyba już wiecie do czego zmierzam. Czasami chciałbym nagrać jakiś odcinek, ale obawiam się reakcji rodziców i dla tego postanowiłem stworzyć osobny podkast “Historia dla Dorosłych”. Będę tutaj umieszczał tematy, które z jakichś względów nie mogły się ukazać w podkaście “Historia wg Dzieci”. Niekoniecznie oznacza to, że chodzi o temat. Czasami to będzie po prostu formuła. Np. nagrałem odcinek o Marii Skłodowskiej-Curie w podkaście “Historia wg Dzieci”, ponieważ był on skierowany do młodszych słuchaczy musiał być uproszczony i skrócony. Tutaj będę mógł omówić tą samą osobę czyli naszą uczoną Marię, ale o wiele dogłębniej i w sposób, który dla dzieci mógłby być nudny. Nie będę się już dalej rozwodził. Dzisiaj chciałbym omówić temat pijaństwa i alkoholizmu w PRL. Ten okres często się określało słowem “komuna”. Był to okres problemów produkcyjnych. Brakowało wtedy wszystkiego. Ponieważ jednak produkcja alkoholu jest tak prosta tego nigdy nie zabrakło i to nawet w PRL. Jednym z powodów był fakt, że był to ogromny procent wpływów do budżetu państwa. W pewnych momentach aż 15% wszystkich pieniędzy, którymi dysponowało państwo pochodziło ze sprzedaży alkoholu. Nic więc chyba dziwnego, że państwo produkowało alcohol, który był kupowany przez wszystkich. Tak więc z punktu widzenia państwa produkowanie alkoholu było bardzo ważne. Dlaczego jednak ludzie go tak chętnie kupowali. Problemy gospodarcze w PRLu oznaczały, że momentami literalnie nie było niczego na półkach. Dzisiaj alkohol konkuruje z mnóstwem produktów, w tamtych czasach alkohol nie miał żadnej konkurencji. Ciekawe jest, że walkę z alkoholizmem podjęto gdy powstała Solidarność. Komitety strajkowe w 1980 roku wprowadziły prohibicję. Pojawił się pogląd, że to władza komunistyczna rozpija robotników, aby łatwiej się nimi rządziło. Później przyszedł stan wojenny i generał Jaruzelski, który był zdeklarowanym abstynentem. Jaruzelski ograniczył liczbę sklepów, w których można było kupić alkohol oraz wyznaczył godzinę 13, od której można było kupować. Oczywiście prawo łatwo jest wprowadzić. Gorzej jest z jego wyegzekwowaniem. Pojawiły się punkty zwane metami, w których można było kupić alkohol o dowolnej porze. Wzrosła też produkcja bimbru. Należało zapamiętać datę bitwy pod Grunwaldem czyli 1410. Tą liczbę tłumaczono tak: wziąć 1 kilogram cukru, 4 dekagramy drożdży i 10 litrów wody. Zrobić zacier i destylować w jakimś bezpiecznym miejscu. W mojej młodości byłem w paru takich prywatnych bimbrowniach. Spragnieni ludzie czekający na powoli kapiący trunek pili na zmianę. Gdy tylko nakapało wystarczająco do jednej szklanki wymieniało się ją na inną, a tą wypijał czekający w kółku miłośnik. Pijaków wtedy często spotykało się na ulicach, szczególnie w dniu wypłaty. Później władza postanowiła z tym walczyć i założono izby wytrzeźwień. Na moje szczęście nigdy nie trafiłem do tego przybytku, ale miałem paru znajomych, którym to się przydarzyło. Żartowano wtedy, że to najdroższy hotel w Polsce. Podsumowując: alkohol był bardzo ważny dla budżetu państwa za komuny. Stanowił momentami aż 15% wszystkich wpływów do budżetu. Stosunek do alkoholu zaczął się zmieniać w latach 80 gdy powstała Solidarność. Zawdzięcza to się nie tylko prohibicji podczas strajków, ale także objęciu rządów przez generała abstynenta. Ostatni okres PRLu to ograniczenie możliwości zakupu przez wprowadzenie godziny 13, co doprowadziło do powstania “met” oraz zwiększenia produkcji bimbru. Powstały wtedy też izby wytrzeźwień. Dlaczego za czasów Solidarności spadło spożycie alkoholu. Niektórzy twierdzą, że było to wynikiem tego, że ludzie zaczęli mieć nadzieję, że coś można zmienić. Niestety jak podają statystyki spożycie alkoholu znowu wzrasta. Czy jest to wynikiem tego, że ludzie nie widzą żadnej nadziei na przyszłość. Ja nagrywam to w styczniu 2021 roku. W wielu krajach od roku wielu ludzi jest zamkniętych w domach. Jest to chyba jeden z powodów utraty nadziei na przyszłość i wzrostu alkoholizmu. Tutaj możecie znaleźć odcinek o Marii Skłodowskiej Curie przygotowany dla dzieci: https://historiawgdzieci.pl/podkast/maria-sklodowska-curie
Witam was w pierwszym odcinku podkastu “Historia dla Dorosłych”. Ja nazywam się Piotr Borowski i prowadzę podkast “Historia dla Dzieci”. Jak sama nazwa wskazuje tamte audycje są przeznaczone dla dzieci. Tak więc zbierając materiały czy tematy czasami zastanawiam się czy je poruszyć czy też nie. Np. temat zbrodni wojennych. Nagrałem kiedyś odcinek poświęcony Bolesławowi Śmiałemu i temu jak kazał ukarać niewierne żony swoich wojowników. Nie wdając się w szczegóły kazał tym kobietom karmić małe psy, a dzieci oddał do wykarmienia sukom. Omówiliśmy ten temat na jednej lekcji, a potem z tego zrobiłem audycję do pokastu “Historia wg Dzieci”. Krytyki nie było jakoś specjalnie dużo, bo tylko jedna matka napisała mi dość ostry komentarz, że to nie jest temat dla dzieci. Z kolei ten odcinek na YouTube został oznaczony jako odcinek dla dorosłych. Chyba już wiecie do czego zmierzam. Czasami chciałbym nagrać jakiś odcinek, ale obawiam się reakcji rodziców i dla tego postanowiłem stworzyć osobny podkast “Historia dla Dorosłych”.
Będę tutaj umieszczał tematy, które z jakichś względów nie mogły się ukazać w podkaście “Historia wg Dzieci”. Niekoniecznie oznacza to, że chodzi o temat. Czasami to będzie po prostu formuła. Np. nagrałem odcinek o Marii Skłodowskiej-Curie w podkaście “Historia wg Dzieci”, ponieważ był on skierowany do młodszych słuchaczy musiał być uproszczony i skrócony. Tutaj będę mógł omówić tą samą osobę czyli naszą uczoną Marię, ale o wiele dogłębniej i w sposób, który dla dzieci mógłby być nudny. Nie będę się już dalej rozwodził. Dzisiaj chciałbym omówić temat pijaństwa i alkoholizmu w PRL.
Ten okres często się określało słowem “komuna”. Był to okres problemów produkcyjnych. Brakowało wtedy wszystkiego. Ponieważ jednak produkcja alkoholu jest tak prosta tego nigdy nie zabrakło i to nawet w PRL. Jednym z powodów był fakt, że był to ogromny procent wpływów do budżetu państwa. W pewnych momentach aż 15% wszystkich pieniędzy, którymi dysponowało państwo pochodziło ze sprzedaży alkoholu. Nic więc chyba dziwnego, że państwo produkowało alcohol, który był kupowany przez wszystkich. Tak więc z punktu widzenia państwa produkowanie alkoholu było bardzo ważne. Dlaczego jednak ludzie go tak chętnie kupowali. Problemy gospodarcze w PRLu oznaczały, że momentami literalnie nie było niczego na półkach. Dzisiaj alkohol konkuruje z mnóstwem produktów, w tamtych czasach alkohol nie miał żadnej konkurencji.
Ciekawe jest, że walkę z alkoholizmem podjęto gdy powstała Solidarność. Komitety strajkowe w 1980 roku wprowadziły prohibicję. Pojawił się pogląd, że to władza komunistyczna rozpija robotników, aby łatwiej się nimi rządziło.
Później przyszedł stan wojenny i generał Jaruzelski, który był zdeklarowanym abstynentem. Jaruzelski ograniczył liczbę sklepów, w których można było kupić alkohol oraz wyznaczył godzinę 13, od której można było kupować. Oczywiście prawo łatwo jest wprowadzić. Gorzej jest z jego wyegzekwowaniem. Pojawiły się punkty zwane metami, w których można było kupić alkohol o dowolnej porze. Wzrosła też produkcja bimbru.
Należało zapamiętać datę bitwy pod Grunwaldem czyli 1410. Tą liczbę tłumaczono tak: wziąć 1 kilogram cukru, 4 dekagramy drożdży i 10 litrów wody. Zrobić zacier i destylować w jakimś bezpiecznym miejscu. W mojej młodości byłem w paru takich prywatnych bimbrowniach. Spragnieni ludzie czekający na powoli kapiący trunek pili na zmianę. Gdy tylko nakapało wystarczająco do jednej szklanki wymieniało się ją na inną, a tą wypijał czekający w kółku miłośnik.
Pijaków wtedy często spotykało się na ulicach, szczególnie w dniu wypłaty. Później władza postanowiła z tym walczyć i założono izby wytrzeźwień. Na moje szczęście nigdy nie trafiłem do tego przybytku, ale miałem paru znajomych, którym to się przydarzyło. Żartowano wtedy, że to najdroższy hotel w Polsce.
Podsumowując: alkohol był bardzo ważny dla budżetu państwa za komuny. Stanowił momentami aż 15% wszystkich wpływów do budżetu. Stosunek do alkoholu zaczął się zmieniać w latach 80 gdy powstała Solidarność. Zawdzięcza to się nie tylko prohibicji podczas strajków, ale także objęciu rządów przez generała abstynenta. Ostatni okres PRLu to ograniczenie możliwości zakupu przez wprowadzenie godziny 13, co doprowadziło do powstania “met” oraz zwiększenia produkcji bimbru. Powstały wtedy też izby wytrzeźwień.
Dlaczego za czasów Solidarności spadło spożycie alkoholu. Niektórzy twierdzą, że było to wynikiem tego, że ludzie zaczęli mieć nadzieję, że coś można zmienić. Niestety jak podają statystyki spożycie alkoholu znowu wzrasta. Czy jest to wynikiem tego, że ludzie nie widzą żadnej nadziei na przyszłość. Ja nagrywam to w styczniu 2021 roku. W wielu krajach od roku wielu ludzi jest zamkniętych w domach. Jest to chyba jeden z powodów utraty nadziei na przyszłość i wzrostu alkoholizmu.
Tutaj możecie znaleźć odcinek o Marii Skłodowskiej Curie przygotowany dla dzieci:
https://historiawgdzieci.pl/podkast/maria-sklodowska-curie
Będę tutaj umieszczał tematy, które z jakichś względów nie mogły się ukazać w podkaście “Historia wg Dzieci”. Niekoniecznie oznacza to, że chodzi o temat. Czasami to będzie po prostu formuła. Np. nagrałem odcinek o Marii Skłodowskiej-Curie w podkaście “Historia wg Dzieci”, ponieważ był on skierowany do młodszych słuchaczy musiał być uproszczony i skrócony. Tutaj będę mógł omówić tą samą osobę czyli naszą uczoną Marię, ale o wiele dogłębniej i w sposób, który dla dzieci mógłby być nudny. Nie będę się już dalej rozwodził. Dzisiaj chciałbym omówić temat pijaństwa i alkoholizmu w PRL.
Ten okres często się określało słowem “komuna”. Był to okres problemów produkcyjnych. Brakowało wtedy wszystkiego. Ponieważ jednak produkcja alkoholu jest tak prosta tego nigdy nie zabrakło i to nawet w PRL. Jednym z powodów był fakt, że był to ogromny procent wpływów do budżetu państwa. W pewnych momentach aż 15% wszystkich pieniędzy, którymi dysponowało państwo pochodziło ze sprzedaży alkoholu. Nic więc chyba dziwnego, że państwo produkowało alcohol, który był kupowany przez wszystkich. Tak więc z punktu widzenia państwa produkowanie alkoholu było bardzo ważne. Dlaczego jednak ludzie go tak chętnie kupowali. Problemy gospodarcze w PRLu oznaczały, że momentami literalnie nie było niczego na półkach. Dzisiaj alkohol konkuruje z mnóstwem produktów, w tamtych czasach alkohol nie miał żadnej konkurencji.
Ciekawe jest, że walkę z alkoholizmem podjęto gdy powstała Solidarność. Komitety strajkowe w 1980 roku wprowadziły prohibicję. Pojawił się pogląd, że to władza komunistyczna rozpija robotników, aby łatwiej się nimi rządziło.
Później przyszedł stan wojenny i generał Jaruzelski, który był zdeklarowanym abstynentem. Jaruzelski ograniczył liczbę sklepów, w których można było kupić alkohol oraz wyznaczył godzinę 13, od której można było kupować. Oczywiście prawo łatwo jest wprowadzić. Gorzej jest z jego wyegzekwowaniem. Pojawiły się punkty zwane metami, w których można było kupić alkohol o dowolnej porze. Wzrosła też produkcja bimbru.
Należało zapamiętać datę bitwy pod Grunwaldem czyli 1410. Tą liczbę tłumaczono tak: wziąć 1 kilogram cukru, 4 dekagramy drożdży i 10 litrów wody. Zrobić zacier i destylować w jakimś bezpiecznym miejscu. W mojej młodości byłem w paru takich prywatnych bimbrowniach. Spragnieni ludzie czekający na powoli kapiący trunek pili na zmianę. Gdy tylko nakapało wystarczająco do jednej szklanki wymieniało się ją na inną, a tą wypijał czekający w kółku miłośnik.
Pijaków wtedy często spotykało się na ulicach, szczególnie w dniu wypłaty. Później władza postanowiła z tym walczyć i założono izby wytrzeźwień. Na moje szczęście nigdy nie trafiłem do tego przybytku, ale miałem paru znajomych, którym to się przydarzyło. Żartowano wtedy, że to najdroższy hotel w Polsce.
Podsumowując: alkohol był bardzo ważny dla budżetu państwa za komuny. Stanowił momentami aż 15% wszystkich wpływów do budżetu. Stosunek do alkoholu zaczął się zmieniać w latach 80 gdy powstała Solidarność. Zawdzięcza to się nie tylko prohibicji podczas strajków, ale także objęciu rządów przez generała abstynenta. Ostatni okres PRLu to ograniczenie możliwości zakupu przez wprowadzenie godziny 13, co doprowadziło do powstania “met” oraz zwiększenia produkcji bimbru. Powstały wtedy też izby wytrzeźwień.
Dlaczego za czasów Solidarności spadło spożycie alkoholu. Niektórzy twierdzą, że było to wynikiem tego, że ludzie zaczęli mieć nadzieję, że coś można zmienić. Niestety jak podają statystyki spożycie alkoholu znowu wzrasta. Czy jest to wynikiem tego, że ludzie nie widzą żadnej nadziei na przyszłość. Ja nagrywam to w styczniu 2021 roku. W wielu krajach od roku wielu ludzi jest zamkniętych w domach. Jest to chyba jeden z powodów utraty nadziei na przyszłość i wzrostu alkoholizmu.
Tutaj możecie znaleźć odcinek o Marii Skłodowskiej Curie przygotowany dla dzieci:
https://historiawgdzieci.pl/podkast/maria-sklodowska-curie