Zdamzdahm: O lekturach inaczej
Podcast „O lekturach inaczej” (OLI) jest uzupełnieniem serii filmów „W kontekście literatury” (WKL), publikowanych na kanale Zdamzdahm w serwisie YouTube. Znajdziecie tu swobodniejsze rozważania o lekturach (nie tylko!) szkolnych.
#11 Miłość w literaturze (od antyku do pozytywizmu)
2021-04-23 13:28:03
Temat na dziś: motyw miłości w literaturze. Zagadnienie jest bardzo obszerne, więc nie sposób je wyczerpać w pół godziny. Skupiam się więc na przeglądzie kilku utworów, które moim zdaniem w sposób interesujący i typowy dla swojej epoki ukazują to uczucie. Zaczynam od starożytności, a kończę na pozytywizmie.
Spis treści: 0:00 Wstęp metodologiczny / 02:50 Biblia: „Pieśń nad pieśniami” / 05:21 Antyk: „Uczta” Platona 09:07 / Średniowiecze: „Dzieje Tristana i Izoldy” / 12:48 Renesans: „Romeo i Julia” Williama Shakespeare'a / 14:03 Barok: „Do trupa” Jana Andrzeja Morsztyna / 15:28 Oświecenie: „Żona modna” Ignacego Krasickiego / 16:34 Romantyzm: Mickiewicz, Goethe / 22:17 Pozytywizm: „Lalka” Bolesława Prusa (miłość Wokulskiego do Łęckiej) / 30:26 Zakończenie
Temat na dziś: motyw miłości w literaturze. Zagadnienie jest bardzo obszerne, więc nie sposób je wyczerpać w pół godziny. Skupiam się więc na przeglądzie kilku utworów, które moim zdaniem w sposób interesujący i typowy dla swojej epoki ukazują to uczucie. Zaczynam od starożytności, a kończę na pozytywizmie.
Spis treści: 0:00 Wstęp metodologiczny / 02:50 Biblia: „Pieśń nad pieśniami” / 05:21 Antyk: „Uczta” Platona 09:07 / Średniowiecze: „Dzieje Tristana i Izoldy” / 12:48 Renesans: „Romeo i Julia” Williama Shakespeare'a / 14:03 Barok: „Do trupa” Jana Andrzeja Morsztyna / 15:28 Oświecenie: „Żona modna” Ignacego Krasickiego / 16:34 Romantyzm: Mickiewicz, Goethe / 22:17 Pozytywizm: „Lalka” Bolesława Prusa (miłość Wokulskiego do Łęckiej) / 30:26 Zakończenie
#10 Kobiety w Lalce Bolesława Prusa
2021-04-16 13:43:17
Obraz kobiet w literaturze to jedno z moich ulubionych zagadnień. W tym odcinku podcastu skupiam się na portretowaniu kobiet w „Lalce” Bolesława Prusa. Helena Stawska, baronowa Krzeszowska, prezesowa Zasławska, Ewelina Janocka, pani Wąsowska oraz (rzecz jasna!) Izabela Łęcka – oto bohaterki „Lalki”, które biorę na warsztat. Warto zwrócić uwagę, że większość z nich to przedstawicielki wyższej klasy społecznej, dlatego moje rozważania dotykają też tematów, takich jak arystokracja w „Lalce” czy obraz społeczeństwa polskiego w dziele Prusa. Jeśli szukacie szkolnego opracowania „Lalki”, to zapraszam na czteroodcinkową produkcję dostępną na moim kanale youtube'owym Zdamzdahm.
Obraz kobiet w literaturze to jedno z moich ulubionych zagadnień. W tym odcinku podcastu skupiam się na portretowaniu kobiet w „Lalce” Bolesława Prusa. Helena Stawska, baronowa Krzeszowska, prezesowa Zasławska, Ewelina Janocka, pani Wąsowska oraz (rzecz jasna!) Izabela Łęcka – oto bohaterki „Lalki”, które biorę na warsztat. Warto zwrócić uwagę, że większość z nich to przedstawicielki wyższej klasy społecznej, dlatego moje rozważania dotykają też tematów, takich jak arystokracja w „Lalce” czy obraz społeczeństwa polskiego w dziele Prusa. Jeśli szukacie szkolnego opracowania „Lalki”, to zapraszam na czteroodcinkową produkcję dostępną na moim kanale youtube'owym Zdamzdahm.
#9 Dlaczego warto wrócić do Lalki Bolesława Prusa?
2021-04-08 15:00:10
No wiadomo, dlaczego. Zaraz matura! ;) Ale ten odcinek podcastu jest nie tylko dla maturzystów. Z myślą przede wszystkim o nich przygotowałam bowiem czteroodcinkową serię filmów z opracowaniem tej „lektury z gwiazdką” (zainteresowanych zapraszam na mój kanał na YT: Zdamzdahm). Tutaj natomiast chciałabym na chwilę rzucić w kąt podręczniki i opowiedzieć Wam od serca o moim osobistym doświadczeniu czytelniczym z „Lalką” Bolesława Prusa. Co w tej lekturze mnie wzrusza, a co pozostawia obojętną? Którzy bohaterowie mnie irytują, a których darzę sympatią? Jak przez lata ewoluował mój stosunek do tej książki? Dlaczego uważam, że pomimo wszystkich jej wad „Lalka” to książka, do której warto wrócić po latach? (Tak, tak, dobrze wiem, że tych podcastów chętnie słuchają też osoby, które maturę mają dawno za sobą ;)) Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w tym odcinku!
No wiadomo, dlaczego. Zaraz matura! ;) Ale ten odcinek podcastu jest nie tylko dla maturzystów. Z myślą przede wszystkim o nich przygotowałam bowiem czteroodcinkową serię filmów z opracowaniem tej „lektury z gwiazdką” (zainteresowanych zapraszam na mój kanał na YT: Zdamzdahm). Tutaj natomiast chciałabym na chwilę rzucić w kąt podręczniki i opowiedzieć Wam od serca o moim osobistym doświadczeniu czytelniczym z „Lalką” Bolesława Prusa. Co w tej lekturze mnie wzrusza, a co pozostawia obojętną? Którzy bohaterowie mnie irytują, a których darzę sympatią? Jak przez lata ewoluował mój stosunek do tej książki? Dlaczego uważam, że pomimo wszystkich jej wad „Lalka” to książka, do której warto wrócić po latach? (Tak, tak, dobrze wiem, że tych podcastów chętnie słuchają też osoby, które maturę mają dawno za sobą ;)) Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w tym odcinku!
#8 Panny z Wilka (J. Iwaszkiewicz)
2021-04-01 13:12:28
Dzisiejszy odcinek poświęcam „Pannom z Wilka” Jarosława Iwaszkiewicza. Opowiem trochę o samym autorze, o jego związkach ze skamandrytami, o jednym wierszu Tuwima i powodach, dla których utwory Iwaszkiewicza właściwie się nie starzeją.
Dzisiejszy odcinek poświęcam „Pannom z Wilka” Jarosława Iwaszkiewicza. Opowiem trochę o samym autorze, o jego związkach ze skamandrytami, o jednym wierszu Tuwima i powodach, dla których utwory Iwaszkiewicza właściwie się nie starzeją.
#7 Sielanka oświeceniowa
2021-03-25 11:53:41
W tym odcinku opowiadam o antycznych początkach sielanki jako gatunku literackiego (Teokryt, Wergiliusz) oraz o jej pojawieniu się i rozwoju w literaturze polskiej doby renesansu (sielanka renesansowa Szymona Szymonowica, motywy sielankowe w pieśni „Panny XII” z „Pieśni świętojańskiej o Sobótce” Jana Kochanowskiego – „Wsi spokojna, wsi wesoła...”), przede wszystkim zaś omawiam sentymentalizm sielanki oświeceniowej na przykładzie utworu „Laura i Filon” Franciszka Karpińskiego.
W tym odcinku opowiadam o antycznych początkach sielanki jako gatunku literackiego (Teokryt, Wergiliusz) oraz o jej pojawieniu się i rozwoju w literaturze polskiej doby renesansu (sielanka renesansowa Szymona Szymonowica, motywy sielankowe w pieśni „Panny XII” z „Pieśni świętojańskiej o Sobótce” Jana Kochanowskiego – „Wsi spokojna, wsi wesoła...”), przede wszystkim zaś omawiam sentymentalizm sielanki oświeceniowej na przykładzie utworu „Laura i Filon” Franciszka Karpińskiego.
#6 Motyw samobójstwa w literaturze
2021-03-18 16:29:51
W tym odcinku poruszam temat samobójstwa w literaturze, jego poetyzacji oraz roli, którą ten motyw odgrywa w tradycji literackiej. Bliżej przyglądam się sylwetkom trzech postaci, które powszechnie kojarzone są z tym zagadnieniem: biblijnemu Judaszowi, Werterowi z „Cierpień młodego Wertera” Goethego oraz Stanisławowi Wokulskiemu z „Lalki” Prusa. W swoich rozważaniach posiłkuję się wyśmienitą książką „Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni” Stefana Chwina. Szkolne wideoopracowanie „Cierpień młodego Wertera” znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
W tym odcinku poruszam temat samobójstwa w literaturze, jego poetyzacji oraz roli, którą ten motyw odgrywa w tradycji literackiej. Bliżej przyglądam się sylwetkom trzech postaci, które powszechnie kojarzone są z tym zagadnieniem: biblijnemu Judaszowi, Werterowi z „Cierpień młodego Wertera” Goethego oraz Stanisławowi Wokulskiemu z „Lalki” Prusa. W swoich rozważaniach posiłkuję się wyśmienitą książką „Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni” Stefana Chwina. Szkolne wideoopracowanie „Cierpień młodego Wertera” znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
#5 Jacek Soplica: bohater romantyczny? (A. Mickiewicz, Pan Tadeusz)
2021-03-11 11:11:54
Temat tego odcinka: żywot i charakterystyka Jacka Soplicy (księdza Robaka), głównego, choć nie tytułowego bohatera „Pana Tadeusza”. Pełne opracowanie tej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
Temat tego odcinka: żywot i charakterystyka Jacka Soplicy (księdza Robaka), głównego, choć nie tytułowego bohatera „Pana Tadeusza”. Pełne opracowanie tej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
#4 Przyroda w Panu Tadeuszu
2021-03-04 13:07:42
Temat tego odcinka: opis i rola przyrody w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza. Pełne opracowanie tej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
Temat tego odcinka: opis i rola przyrody w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza. Pełne opracowanie tej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
#3 Motyw zła w literaturze (Jądro ciemności, Dżuma, Zbrodnia i kara)
2021-02-24 13:38:18
W tym odcinku kilka słów o literackim motywie zła, które tkwi w człowieku. Posłużę się przykładami z trzech lektur: „Jądra ciemności” Josepha Conrada, „Dżumy” Alberta Camusa oraz „Zbrodni i kary” Fiodora Dostojewskiego. Zwięzłe opracowanie tej pierwszej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
W tym odcinku kilka słów o literackim motywie zła, które tkwi w człowieku. Posłużę się przykładami z trzech lektur: „Jądra ciemności” Josepha Conrada, „Dżumy” Alberta Camusa oraz „Zbrodni i kary” Fiodora Dostojewskiego. Zwięzłe opracowanie tej pierwszej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
#2 Dlaczego nie lubię Tomasza Judyma? (S. Żeromski, Ludzie bezdomni)
2021-02-15 17:14:42
W tym odcinku kilka słów o przyczynach antypatii, którą darzę Tomasza Judyma, głównego bohatera „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego. Zwięzłe opracowanie tej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
–––
Muzyka: Kacper Musiał / Studio22
W tym odcinku kilka słów o przyczynach antypatii, którą darzę Tomasza Judyma, głównego bohatera „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego. Zwięzłe opracowanie tej lektury znajdziecie na moim kanale Zdamzdahm na YT.
–––
Muzyka: Kacper Musiał / Studio22