Batory w Polityce
Co tydzień Edwin Bendyk, prezes Fundacji Batorego, Krzysztof Izdebski, Paweł Marczewski z forumIdei Fundacji Batorego i Alicja Zaczek-Żmijewska z programu Masz Głos Masz Wybór rozmawiają z zaproszonymi gośćmi o problemach, szansach i wyzwaniach, jakie stawia przed nami zmieniająca się rzeczywistość. Nowy odcinek - w każdą sobotę.
Kaganiec na szkoły niepubliczne
2023-06-23 12:52:18
Sejm przyjął w ekspresowym tempie poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o instytutach badawczych, ustawy - Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Jest to kolejna próba zmniejszania samodzielności szkół oraz ograniczania rodzicom praw do wpływu na edukację swoich dzieci. Niepokój budzą przede wszystkim przepisy zmieniające tryb kontroli szkół niepublicznych. Czego naprawdę potrzebuje polska edukacja? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr Igą Kazimierczyk, prezeską Fundacji Przestrzeń dla Edukacji i aktywistką ruchu Obywatele dla Edukacji i jedną z liderek kampanii #WolnaSzkola.
Sejm przyjął w ekspresowym tempie poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o instytutach badawczych, ustawy - Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Jest to kolejna próba zmniejszania samodzielności szkół oraz ograniczania rodzicom praw do wpływu na edukację swoich dzieci. Niepokój budzą przede wszystkim przepisy zmieniające tryb kontroli szkół niepublicznych. Czego naprawdę potrzebuje polska edukacja? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr Igą Kazimierczyk, prezeską Fundacji Przestrzeń dla Edukacji i aktywistką ruchu Obywatele dla Edukacji i jedną z liderek kampanii #WolnaSzkola.
Jak przywrócić samodzielność i sprawczość polskim samorządom?
2023-06-16 16:44:15
Jakie zmiany w samorządzie są potrzebne, aby potencjał wspólnot samorządowych został odpowiednio wykorzystany, a państwo było silniejsze? Dlaczego przywrócenie równowagi w relacjach pomiędzy rządowym centrum a władzami samorządowymi jest najpilniejszym zadaniem po wyborach? Co by się zmieniło dla społeczności lokalnej, gdyby wprowadzić w życie proponowane pomysły? Rozmowa Edwina Bendyka, prezesa Fundacji im. Stefana Batorego, z dr hab. Adamem Gendźwiłłem, redaktorem i koordynatorem postulatów „Odnowa samorządności: jak przywrócić samodzielność i sprawczość polskim samorządom?”.
Jakie zmiany w samorządzie są potrzebne, aby potencjał wspólnot samorządowych został odpowiednio wykorzystany, a państwo było silniejsze? Dlaczego przywrócenie równowagi w relacjach pomiędzy rządowym centrum a władzami samorządowymi jest najpilniejszym zadaniem po wyborach? Co by się zmieniło dla społeczności lokalnej, gdyby wprowadzić w życie proponowane pomysły? Rozmowa Edwina Bendyka, prezesa Fundacji im. Stefana Batorego, z dr hab. Adamem Gendźwiłłem, redaktorem i koordynatorem postulatów „Odnowa samorządności: jak przywrócić samodzielność i sprawczość polskim samorządom?”.
Jak wyszła Polsce Gdynia?
2023-06-09 09:20:01
Czy powstanie Gdyni było oczywiste? O blaskach i cieniach przedwojennej Gdyni rozmawia Łukasz Pawłowski z Grzegorzem Piątkiem, autorem książki „Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920-1939”, jednej z nominowanych książek do Nagrody im. Marcina Króla.
Czy powstanie Gdyni było oczywiste? O blaskach i cieniach przedwojennej Gdyni rozmawia Łukasz Pawłowski z Grzegorzem Piątkiem, autorem książki „Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920-1939”, jednej z nominowanych książek do Nagrody im. Marcina Króla.
Co to jest ludobójstwo?
2023-06-02 13:06:49
Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z Konstantym Gebertem, autorem książki „Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło” oraz laureatem Nagrody im. Marcina Króla za najlepszą opublikowaną w 2022 roku polską książkę z dziedziny historii idei i badań nad przyszłością, filozofii i myśli społecznej i politycznej, refleksji nad cywilizacją i kulturą. Ustanowiona w ubiegłym roku przez Fundację Batorego Nagroda im. Marcina Króla ma wspierać rozwój debaty publicznej poprzez zachętę do pogłębionej refleksji nad zjawiskami i trendami współczesności oraz wyzwaniami przyszłości, tworzenia nowych idei i prób opisu rzeczywistości, poszukiwania odpowiedzi na kryzys demokracji i wartości demokratycznych oraz poszerzania przestrzeni intelektualnego dyskursu ponad podziałami. Rozmowa odbyła się przed ogłoszeniem laureata.
Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z Konstantym Gebertem, autorem książki „Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło” oraz laureatem Nagrody im. Marcina Króla za najlepszą opublikowaną w 2022 roku polską książkę z dziedziny historii idei i badań nad przyszłością, filozofii i myśli społecznej i politycznej, refleksji nad cywilizacją i kulturą. Ustanowiona w ubiegłym roku przez Fundację Batorego Nagroda im. Marcina Króla ma wspierać rozwój debaty publicznej poprzez zachętę do pogłębionej refleksji nad zjawiskami i trendami współczesności oraz wyzwaniami przyszłości, tworzenia nowych idei i prób opisu rzeczywistości, poszukiwania odpowiedzi na kryzys demokracji i wartości demokratycznych oraz poszerzania przestrzeni intelektualnego dyskursu ponad podziałami. Rozmowa odbyła się przed ogłoszeniem laureata.
Samorządy ambasadorami Polski
2023-05-26 10:29:04
Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę 24 lutego 2022 roku zmieniła współpracę terytorialną Polski i Ukrainy. Czym jest dyplomacja samorządowa? Jaki jest stan polsko-ukraińskiej dyplomacji samorządowej? I czy Polska jest dobrym przykładem, od którego Ukraina ma się uczyć samorządności? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr. Igorem Kseniczem, autorem publikacji „Polsko-ukraińska dyplomacja samorządowa w obliczu wojny”.
Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę 24 lutego 2022 roku zmieniła współpracę terytorialną Polski i Ukrainy. Czym jest dyplomacja samorządowa? Jaki jest stan polsko-ukraińskiej dyplomacji samorządowej? I czy Polska jest dobrym przykładem, od którego Ukraina ma się uczyć samorządności? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr. Igorem Kseniczem, autorem publikacji „Polsko-ukraińska dyplomacja samorządowa w obliczu wojny”.
Populizm, kultura i polityka
2023-05-19 10:26:50
Rozmowa o niezgodzie na determinizm kulturowy, korzeniach populizmu oraz miejscu kultury w polityce populistycznej. Czy w oparciu o hasła narodowo-religijne można odbudować wspólnotę? Paweł Marczewski rozmawia z historykiem idei prof. Leszkiem Koczanowiczem.
Rozmowa o niezgodzie na determinizm kulturowy, korzeniach populizmu oraz miejscu kultury w polityce populistycznej. Czy w oparciu o hasła narodowo-religijne można odbudować wspólnotę? Paweł Marczewski rozmawia z historykiem idei prof. Leszkiem Koczanowiczem.
Jak zmieniać świat na lepsze?
2023-05-12 10:54:46
O tym, jak nie poddać się fatalistycznym wizjom przyszłości, myśleć o niej konstruktywnie i przełożyć te myśli na działania; o tym, jak projektować działania protopijne, czyli stopniowo ulepszające rzeczywistość oraz o przykładach protopii w polskich miastach – z Joanną Erbel, autorką nominowanej do finału Nagrody im. Marcina Króla 2023 książki „Wychylone w przyszłość. Jak zmienić świat na lepsze” wydawnictwa Wysoki Zamek, rozmawia Alicja Zaczek-Żmijewska.
O tym, jak nie poddać się fatalistycznym wizjom przyszłości, myśleć o niej konstruktywnie i przełożyć te myśli na działania; o tym, jak projektować działania protopijne, czyli stopniowo ulepszające rzeczywistość oraz o przykładach protopii w polskich miastach – z Joanną Erbel, autorką nominowanej do finału Nagrody im. Marcina Króla 2023 książki „Wychylone w przyszłość. Jak zmienić świat na lepsze” wydawnictwa Wysoki Zamek, rozmawia Alicja Zaczek-Żmijewska.
Prawa uczniów. Oczekiwania vs. rzeczywistość
2023-05-05 13:21:50
Łamanie praw uczniów to nie marginalny przypadek w polskiej szkole, ale codzienność. Czy uczniowie znają swoje prawa? W jakich obszarach są one najczęściej łamane? Do kogo uczniowie zgłaszają się, gdy dzieje się coś niepokojącego? I wreszcie: co uczniowie mogą zrobić, aby ich prawa były bardziej respektowane? Rozmowa Alicji Zaczek-Żmijewskiej z Łukaszem Korzeniowskim, prezesem Stowarzyszenia Umarłych Statutów.
Łamanie praw uczniów to nie marginalny przypadek w polskiej szkole, ale codzienność. Czy uczniowie znają swoje prawa? W jakich obszarach są one najczęściej łamane? Do kogo uczniowie zgłaszają się, gdy dzieje się coś niepokojącego? I wreszcie: co uczniowie mogą zrobić, aby ich prawa były bardziej respektowane? Rozmowa Alicji Zaczek-Żmijewskiej z Łukaszem Korzeniowskim, prezesem Stowarzyszenia Umarłych Statutów.
Ile kosztuje potęga? Polska i europejska polityka bezpieczeństwa w obliczu wojny
2023-04-28 16:05:24
Losy wojny w Ukrainie się ważą, a poziom wsparcia USA dla sojuszników zależy od polityki wewnętrznej i posunięć Chin. W tej sytuacji jest jasne, że Europa musi włożyć większy wysiłek w budowę własnego bezpieczeństwa. Co to jednak dokładnie znaczy? Czy wezwania prezydenta Emmanuela Macron do osiągnięcia „autonomii strategicznej” mają sens? Czy Unia Europejska potrzebuje własnej armii? Jak w tym kontekście oceniać zapowiedzi ministra Mariusza Błaszczaka, że Polska do 2035 roku wyda z budżetu na zbrojenia 640 mld zł, do tego kilkaset miliardów z pożyczek pod obligacje, co razem daje fantastyczną sumę około biliona złotych w ciągu 12 lat? O marzeniach o bezpieczeństwie i ich cenie rozmawia Łukasz Pawłowski z dr. Piotrem Łukasiewiczem, analitykiem ds. bezpieczeństwa i spraw międzynarodowych w Polityce Insight, pułkownikiem rezerwy Wojska Polskiego i byłym ambasadorem RP w Afganistanie.
Losy wojny w Ukrainie się ważą, a poziom wsparcia USA dla sojuszników zależy od polityki wewnętrznej i posunięć Chin. W tej sytuacji jest jasne, że Europa musi włożyć większy wysiłek w budowę własnego bezpieczeństwa. Co to jednak dokładnie znaczy? Czy wezwania prezydenta Emmanuela Macron do osiągnięcia „autonomii strategicznej” mają sens? Czy Unia Europejska potrzebuje własnej armii? Jak w tym kontekście oceniać zapowiedzi ministra Mariusza Błaszczaka, że Polska do 2035 roku wyda z budżetu na zbrojenia 640 mld zł, do tego kilkaset miliardów z pożyczek pod obligacje, co razem daje fantastyczną sumę około biliona złotych w ciągu 12 lat? O marzeniach o bezpieczeństwie i ich cenie rozmawia Łukasz Pawłowski z dr. Piotrem Łukasiewiczem, analitykiem ds. bezpieczeństwa i spraw międzynarodowych w Polityce Insight, pułkownikiem rezerwy Wojska Polskiego i byłym ambasadorem RP w Afganistanie.
Czy samorząd traci swoją samorządność?
2023-04-21 09:14:30
Samodzielność kompetencyjna gmin spadła w okresie 2014–2021. Odbyło się to głównie metodą małych kroków, pozbawiających gminy fragmentów decyzyjności. Jak wyglądają kompetencje samorządów? Na ile finanse lokalne są oddane do dyspozycji autonomicznej samorządu, a na ile są „pieniędzmi znaczonymi”? I jak realnie wykonywane są zadania samorządu? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr hab. Martą Lackowską, współautorką Indeksu Samorządności. 2023.
Samodzielność kompetencyjna gmin spadła w okresie 2014–2021. Odbyło się to głównie metodą małych kroków, pozbawiających gminy fragmentów decyzyjności. Jak wyglądają kompetencje samorządów? Na ile finanse lokalne są oddane do dyspozycji autonomicznej samorządu, a na ile są „pieniędzmi znaczonymi”? I jak realnie wykonywane są zadania samorządu? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr hab. Martą Lackowską, współautorką Indeksu Samorządności. 2023.