Skądinąd
Podcast Tomasza Stawiszyńskiego, filozofa, eseisty, znanego m.in. z anteny Radia TOK FM, autora m.in. książek ”Potyczki z Freudem. Mity, pokusy i pułapki psychoterapii” (2013), ”Co robić przed końcem świata” (2021). ”Ucieczka od bezradności” (2021) oraz ”Misja Sowy. Tosia, Franek i sekrety filozofii” (2022).
#10 Co to znaczy normalność? Rozmowa z prof. Andrzejem Lederem
2020-08-09 04:00:00
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy prof. Andrzeja Ledera, filozofa, psychiatrę, pracownika naukowego Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, autora m.in. książek „Nauka Freuda w epoce Sein und Zeit”, „Prześniona rewolucja” i „Rysa na tafli”.
A rozmawiamy o normalności. O tym, co to znaczy, że coś jest normalne albo nienormalne, zdrowe albo chore, zaburzone albo niezaburzone.
Rozmawiamy także:
- o psychiatrii, psychoanalizie i antypsychiatrii - o racjonalności i nieracjonalności - o potężnym wpływie filozofów na rzeczywistość społeczną - o zmieniających się definicjach choroby psychicznej - o relacjach pomiędzy polityką, ekonomią a psychiatrią - o wpływie firm ubezpieczeniowych i firm farmaceutycznych na nasze rozumienie choroby i zdrowia - o cierpieniu psychicznym - o biologicznym i psychologicznym rozumieniu ludzkiego doświadczenia - o tym, czy „depresja jest jak grypa” - o sporach wokół orientacji seksualnej - o kulturze narcyzmu i jej związku z epidemią depresji
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
#9 Człowiek i inne zwierzęta. Rozmowa z Dariuszem Gzyrą
2020-08-02 04:00:00
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gościmy Dariusza Gzyrę, aktywistę, działacza na rzecz praw zwierząt, filozofa i publicystę, autora książki „Dziękuję za świńskie oczy”, prawdziwą ikonę ruchu prozwierzęcego w Polsce.
A rozmawiamy oczywiście o zwierzętach. O podmiotowości zwierząt i prawach zwierząt.
Rozmawiamy także:
– o sile ulicznych protestów kiedyś i dziś
– o tym, jak się żyło wegetarianom w latach 90. ubiegłego wieku
– o tym, dlaczego sformułowanie „zwierzęta pozaludzkie” budzi tyle emocji
– o tym, że pomiędzy człowiekiem a innymi zwierzętami istnieje kontinuum, a nie skok jakościowy
– o różnych nurtach w studiach nad zwierzętami
– o tym, że zwierzęta mają swoje polityczne pragnienia i interesy
– o tym, czy możliwe jest ukształtowanie świata z uwzględnieniem tych pragnień i interesów
– o tym, czy moda na weganizm zwiastuje poważną zmianę społeczną
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
#8 Czy podróżowanie ma przyszłość? Rozmowa z Pauliną Wilk
2020-07-26 04:00:00
Tym razem w „Skądinąd” gościmy Paulinę Wilk, reporterkę, pisarkę, publicystkę związaną m.in. z Tygodnikiem Polityka i Kwartalnikiem Przekrój, autorkę wielu znakomitych książek, m.in. „Lalek w ogniu” i – ostatnio – „Miast przyszłości”, współtwórczynię – wraz z Anną Król – Big Book Festival oraz Big Book Cafe na warszawskim Mokotowie. Oraz – last but not least – podróżniczkę.
A rozmawiamy właśnie o podróżowaniu. O tym jak podróżowało się kiedyś i jak będzie się podróżować po koronawirusie.
Rozmawiamy także:
– o odkrywaniu wewnętrznych i zewnętrznych światów
– o tym, czy w dzisiejszym świecie istnieje jeszcze coś nieznanego i nieodkrytego
– o lęku w podróży
– o poszukiwaniu nowych miejsc i wracaniu do tych, w których już się było
– o tym, czy wyjeżdżając do innego kraju możemy zacząć wszystko od nowa?
– o mediach społecznościowych, które sprawiają, że podróż zamienia się w konkurs piękności
– o wszechobecności smartfonów i kolekcjonowaniu wrażeń, które zastąpiło autentyczne doznania
– o turystyce czyli pozbawionemu ryzyka przemieszczaniu się po wielkim, światowym centrum handlowym
– o powrocie do nacjonalizmów i zamykania się w reakcji na przeciążenie globalizacją
– o kryzysie ciekawości świata i kryzysie ciekawości innego
– o końcu marzenia o pokojowym współistnieniu wielu kultur
– o tym czy koronawirus położy kres podróżom
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
#7 Koniec mitu JPII? Rozmowa z prof. Arkadiuszem Stempinem
2020-07-19 04:00:00
#6 Dlaczego w ogóle coś istnieje? Rozmowa z dr hab. Janem Chwedeńczukiem
2020-07-12 04:00:00
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” pojawił się nareszcie oczekiwany przez wielu gość – dr hab. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o tym dlaczego w ogóle coś istnieje.
I czy współczesna fizyka w jakikolwiek sposób potrafi dziś odpowiedzieć na stare filozoficzne pytanie: dlaczego istnieje raczej coś niż nic?
No właśnie – dlaczego? A może samo pytanie jest źle zadane?
Poza tym rozmawiamy także:
– o tym, czy filozoficzne pojęcie nicości jako absolutnej pustki ma w ogóle sens – o tym, czym jest próżnia – o procesach spontanicznej kreacji i anihilacji, czyli o fluktuacji próżni – o figurze docenta w kinie moralnego niepokoju – o tym, czy język zasłania nam rzeczywistość – o tym, co parę lat temu powiedział Stephen Hawking: że wszechświat powstał z niczego i pojęcie Boga nie jest potrzebne, żeby to wyjaśnić – o tym, czy „Bóg” jest pojęciem empirycznym – o tym, czy problem istnienia da się wyrazić wyłącznie językiem matematycznym – o tym, czy pytanie co było przed wielkim wybuchem ma sens – o gnostycyzmie jako światopoglądzie wyrażającym trafne intuicje moralne – o poczuciu dziwności istnienia
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
#5 Kościół jako źródło demoralizacji. Rozmowa z prof. Tadeuszem Bartosiem
2020-07-05 04:00:00
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy prof. Tadeusza Bartosia, filozofa, byłego dominikanina, autora wielu znakomitych książek filozoficznych – m.in. „Wolność, równość, katolicyzm”, „Koniec prawdy absolutnej” i ostatnio „Klątwa Parmenidesa” - oraz osnutej na wątkach autobiograficznych powieści „Mnich”.
A rozmawiamy o Kościele katolickim w Polsce i na świecie. W szczególności o tym w jakim stopniu aktualny kryzys wizerunkowy oraz długofalowe skutki pandemii wpłyną na tę instytucję. Czy staną się początkiem jej głębokiej przemiany, odnowy moralnej? Czy też spowodują gwałtowny odpływ wiernych?
Mówimy także między innymi:
– o nauczaniu online jako formie barbarzyństwa – o zwierzęcej naturze człowieka – o możliwych społecznych skutkach rozwoju wirtualnych technologii komunikacyjnych – o sposobach manipulowania ludźmi w zamkniętych instytucjach religijnych – o dominacji Kościoła katolickiego w polskiej sferze publicznej – o relacjach pomiędzy państwem a Kościołem – o feudalnej strukturze Kościoła, a także o tym jak ta instytucja oddziałuje na społeczeństwo
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
#4 Wojna polityczna, wojna medialna. Rozmowa z Ewą Wanat
2020-06-28 04:00:00
W najnowszej odsłonie Skądinąd gościmy Ewę Wanat, jedną z najwybitniejszych i najbardziej charyzmatycznych postaci polskich mediów, wieloletnią szefową Radia TOK FM, a później dyrektorkę programową Polskiego Radia RDC, autorkę m.in. książki „Deutsche nasz. Reportaże berlińskie”.
A rozmawiamy o mediach publicznych i prywatnych w Polsce oraz radykalnym konflikcie politycznym, który do rzeczywistości medialnej przenika i formatuje ją w bardzo niekorzystny sposób.
Poza tym mówimy także:
– o emigracji – o potrzebie dominacji, które cechuje relacje międzyludzkie w Polsce – o szantażu moralnym jako metodzie rozwiązywania konfliktów i tłumienia różnic – o wojnie kulturowej i cywilizacyjnej – czym jest i skąd się wzięła – o rewolucji – o protestach w Stanach Zjednoczonych – o wykluczeniu i dyskryminacji
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
#3 Astrologia – wiedza czy fikcja? Rozmowa z dr. Piotrem Piotrowskim
2020-06-21 04:00:00
W najnowszym odcinku Skądinąd gościmy dr. Piotra Piotrowskiego, filozofa, astrologa, prezesa Polskiego Towarzystwa Astrologicznego, autora m.in. książek „Jung i astrologia”, „Przesłanie Chirona” oraz „Reguły astrologii tradycyjnej”.
A rozmawiamy – naturalnie – o astrologii. Dyscyplinie tyleż popularnej, co kontrowersyjnej. W świecie nauki powszechnie uznawanej za relikt przeszłości, zabobon, muzealny eksponat ilustrujący jak dalece błądzić potrafił w dawnych czasach ludzki umysł.
Czy jednak faktycznie astrologia jest czystą fikcją, zabobonem, poznawczą pomyłką?
Carl Gustav Jung, wielki jej entuzjasta, miał zwyczaj stawiać horoskopy swoim pacjentom, uważał bowiem, że „astrologia jest sumą wiedzy psychologicznej starożytności”. Twierdził także, że niezależnie od tego czy się w astrologię wierzy, czy nie – tworzy ona niezwykle subtelny język pozwalający opisywać świat ludzkiego doświadczenia. W tym sensie można astrologię traktować niczym literaturę: nie jako dosłowny opis rzeczywistości, ale jako metaforyczną opowieść o siłach, które działają w człowieku. Byłaby to więc jedna z najstarszych – i najtrwalszych – form literackich w dziejach kultury.
Rozmawiamy także:
– o tym, czym jest astrologia – o tym, co można wyczytać z horoskopu – o tym, dlaczego współczesna nauka odrzuca astrologię – o tradycji okultystyczno-hermetycznej, której astrologia jest częścią – o obrazie świata, jakim operuje astrologia – o tym, że obraz świata wyłaniający się z fizyki czy biologii jest zupełnie inny – o tym czy astrologia kiedyś naszego gościa zawiodła
I o wielu jeszcze innych sprawach.
A także o tym, kto wygra nadchodzące wybory prezydenckie ;)
Owocnego słuchania!
#2 Ateizm, katolicyzm, fundamentalizm - wojna kultur czy współistnienie? Rozmowa z Tomaszem Terlikowskim
2020-06-14 08:00:00
W kolejnym odcinku „Skądinąd” goszczę Tomasza Terlikowskiego, filozofa, publicystę, jedną z najbardziej wyrazistych i kontrowersyjnych postaci w polskim życiu publicznym. Dyżurnego „taliba”, „oszołoma” i „katolickiego fundamentalistę” – jak często określają go nieprzychylni komentatorzy z lewicowo-liberalnej strony. Ale także „zdrajcę” i „wroga Kościoła”, jak nazywają go z kolei niektórzy ultrakonserwatywni prawicowi katolicy. A jaka jest prawda? I czy Terlikowski faktycznie w ostatnich latach – za co chwalą go ideowi przeciwnicy, a ganią niegdysiejsi zwolennicy – przeszedł jakąś głęboką przemianę i przestał posługiwać się prowokacyjnym, ostrym językiem? Od tego pytania zaczyna się nasza rozmowa. W dalszej części mowa jest jeszcze: – o tym, czy katolicy i ateiści są w stanie się dogadać – o tym, czy katolicy i ateiści powinni się dogadać – o tym czy żyjemy w państwie neutralnym światopoglądowo – o metodzie, z pomocą której powinno się kształtować przepisy prawne obejmujące ludzi o odmiennych przekonaniach – o różnicach pomiędzy wiarą a wiedzą – o równouprawnieniu osób homoseksualnych jako kwestii analogicznej do zniesienia niewolnictwa czy przyznania pełni praw kobietom – o roli nauki w zmianach kulturowych i cywilizacyjnych – o roli religii oraz „konserwatywnej ostrożności” w hamowaniu tych zmian – o kryzysie demokracji i o tym, co może z niego wyniknąć I o wielu jeszcze innych sprawach, bo rozmowa była długa, intensywna i polemiczna. Owocnego słuchania!
#1 Skad sie wzielo zycie? Rozmowa z dr. Pawlem Boguszewskim, neurofizjologiem z Instytutu Nenckiego PAN
2020-06-05 14:42:17
Na początek przedstawiamy rozmowę z dr. Pawłem Boguszewskim, neurofizjologiem z Instytutu Nenckiego PAN, który w pasjonujący sposób opowiada o… początkach życia na Ziemi. Czy nasi odlegli przodkowie powstali z zupy pierwotnej, czy raczej przybyli tutaj z kosmosu? Włączcie podcast a poznacie odpowiedź na to - i na wiele innych - pytań. Bądźmy szczerzy, nie ma na tym świecie ani jednego człowieka, który nie zastanawiałby się nigdy skąd się to wszystko wzięło;) Tutaj można usłyszeć co na ten temat sądzi dzisiaj nauka.