Dziennik Zmian — Miłka O. Malzahn
Tworzę miniaudycje, aby dotknąć miejsc wrażliwych naszej rzeczywistości. Dziennik Zmian to felietony dźwiękowe, mini-audycje, nastrojowe dźwięki - trochę dla rozrywki, przyjemności i dla poszerzania horyzontów. To otwieranie oczu poprzez uszy, zauważanie małych, a wielkich historii - cudowny proces! Bywa zaskakująco, pojawiają się też goście, lecz nie jest to zwyczajne podcastowanie. Krótkie formy audio przypominają, że zanim wynaleziono pismo - wiedzę i wzruszenia przekazywano sobie mową. Rzeczywistość jest naszą przestrzenią dźwiękową, nie wierzysz? A posłuchaj... #podcast artystyczny
Społeczeństwo i Kultura
Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:
123456789101112131415161718192021222324252627282930
Tu mieszka cisza (Srebrna Góra, która...) #128
2021-07-21 23:56:31
Tu mieszka cisza (Srebrna Góra, która...)
Po 45 prawie wszyscy, którzy tu mieszkali zostali odmieszkani;
po górach krążyli zagubieni, zdeterminowani ludzie, jak inny gatunek, taki podejrzanie przedwojenny, gdy tymczasem trzeba było hodować nowych ludzi, budować nowe mosty.
A w miasteczku opustoszałe domy zaczęły się kurczyć i kruszyć, otwierać okna oczu w kompletną pustkę. I miasteczko zaczęło się zapadać w sobie. Wtedy wkroczyła tu cisza. I mogła tu rozwinąć skrzydła
Tak tu właśnie zamieszkała tu cisza, jedna z wielu, ta cisza szczególna tego rodzaju, dokładnie taka, która pojawia się w górskich miasteczkach, gdy nikt inny pojawić się nie chce, gdy nastąpiła zamiana światów, wielkie wysiedlenie marzeń.
Cisza zadomowiła się, chociaż przybyli nowi mieszkańcy, nowego gatunku,
zjawiły się także drobne ekscytacje, z powodu poszukiwaczy skarbów, którzy niczego nie znaleźli.
Aż nadszedł czas, gdy homo turisticus odwiedzać zaczął miasteczko, gromadnie
ale
to nie wystarczy, żeby pozbyć się tej ciszy
i pieśni pleśni – z grubych murów, ze starych ścian.
I w sumie… to dobrze, to dobrze….
***
Srebrna Góra małe miasteczko usadowione w wąskiej, głębokiej dolinie, po obu stronach krętej, stromej drogi, prowadzającej do Przełęczy Srebrnej, oddzielającej Góry Sowie od Gór Bardzkich.
Po wojnie i wysiedleniu niemieckich mieszkańców Srebrna Góra bardzo podupadła, straciła prawa miejskie i już nigdy ich nie odzyskała. Nawet siedziba gminy znajduje się w Stoszowicach. Nie pomogły tajemnicze forty pruskiej twierdzy, wzniesionej przez Fryderyka Wielkiego, - największa fortyfikacja górska w Europie. I tutaj cisza zajęła ważne miejsce, po zmroku, szczególnie po zmroku.
muzyka by www.purple-planet.com
Moc głosu – więcej niż Góry Literatury ;) #127
2021-07-18 12:47:02
Moc głosu – więcej niż Góry Literatury ;)
Kiedy coś opowiadam (kiedy coś opowiadasz) cokolwiek i tworzę atmosferę, krajobrazy, z których ktoś się wyłania, coś się wydarza, jakiś fragment dialogu, a potem pointa – pamiętam, że głos tworzy światy w świecie, że słowa niosą nie tylko treści, ale i brzmienia wypełniające obrazy z naszych głowach, gęste przestrzenie myśli. A na początku był Logos, myśl — impuls, dźwięk rozpoczynający wszystko, krzyk otwierający ziemską linię życia każdego z nas. To jest moc. I prawie o tym zapomniałam. Ale słuchając opowieści Nasty Niekrasowej (a było na festiwalu GóryLiteratury) – wróciła do mnie świadomość, że posiadanie głosu, to znacznie więcej niż wymiar codziennej komunikacji, niż zanucenie sobie czy komuś – przeboju lata ;)
W tradycyjnym śpiewie oczywiste jest to przekonanie, że dobra pieśń zmienia rzeczywistość. I robi to dobrze. Jeżeli przełożymy to na mechanikę kwantową, na fizykę falową konkretnie – to pasmo dźwięku rzeczywiście przeorganizowuje przestrzeń, tę jak pisał prof. Locke – „zupę kwantową”, w której jesteśmy zanurzeni.
Nasta przygotowała niezwykły recital będący opowieścią o sytuacji ościennego kraju, Białorusi tak bliskiego, tak swojsko brzmiącego, także w 2021. Zrobiła to z przeogromną, a skromną siłą biorącą się z wiary w moc głosu, w możliwość harmonizowania zdarzeń, łagodzenia cierpień za pomocą dźwięku.
Tę sztukę wypracowały całe pokolenia kobiet, na całym świecie. Wszędzie śpiewane są pieśni przetrwania, trwania, piękna, narodzin i śmierci. I śpiewanie ich to prawdziwe wrota do cudów. Nie czujesz tego...jeszcze? To sprawdź.
Białowieża i Solidarność – rodzinny punkt widzenia 3 #126
2021-07-12 19:08:56
Białowieża i Solidarność – rodzinny punkt widzenia 3
Myśmy się tego trochę bali, ale nie za bardzo.
Białowieża bardzo się ostatnio zmieniła. Nie ukrywam, że mnie to cieszy. Hm... Ujmując to elegancko – struktura społeczna także została dotknięta zmianami, jeszcze delikatnie, ale… czas jak zwykle jest po stronie rozwoju. Jedno się nie zmieniło: wieś od początku była odwiedzana przez ludzi, którzy decydowali od wielkich sprawach, chociażby z kronik Jana Długosza wiemy o wizytach Władysława Jagiełły, bywali kolejni królowie i carowie, car Aleksander II Aleksander III i jego syn - car Mikołaj II, a to przyjechał Herman Goering, a to towarzysz Gierek, a także współcześni politycy, decydenci i celebryci. Nie wymienię, bo to długa lista.
Paradoksalnie – może i się rozmawiało o przysłowiowych losach świata, ale wieś – tego nie odczuwała. Przewrót Solidarnościowy, nie zmienił faktu, że nie było w Białowieży, żądnych wielkich nazwisk, legendarnych działaczy, ludzi, którzy mieliby potężną siłę sprawczą nawet w tym lokalnym wymiarze. Chociaż miejscowi działacze robili, co mogli. Żeby ustalić: co mogli - oddaję głos moim rodzicom.
Białowieża i Solidarność – rodzinny punkt widzenia 2 #125
2021-07-08 11:09:25
Białowieża i Solidarność – rodzinny punkt widzenia 2 - To była nieprawdopodobna zmiana
Solidarność i Białowieża – to taka historia nieoczywista, bo wielkich akcji nie było. Zwykłe życie było, po PRL-owsku szare i po ludzku kolorowe.
W 1980 roku miałam dziewięć lat, moja wieś to był taki trochę koniec świata: puszcza, zaraz granica z ZSRR, czarno biały telewizor z telerankiem, na mojej ulicy było sporo dzieci, jesteśmy rocznikiem wyżu demograficznego. Rodzice prowadzili aktywne życie zawodowe, mama w zakładzie naukowym - tata był wtedy nadleśniczym. Prowadzili też całkiem ciekawe życie towarzyskie, dyskutowali nieraz do rana. Słuchałam, co się dzieje, ale nic nie rozumiałam. Teraz też nie jestem pewna czy jestem w stanie zrozumieć, po dorosłemu dotknąć tamtej atmosfery, wyobrazić sobie realne napięcia i nadzieje. Ówczesną potrzebę wolności. Czy byłą podobna do tej, która poczuliśmy zasłonięci maseczkami, przygniecenie badaniami, obserwując zamykanie granic, otwieranie granic, zamykanie restauracji, otwieranie.
Ruch Solidarnościowy w Białowieży – nie łączy się z jakąś wiekopomną chwilą. Ale dla zwartej grupki naukowców to był bardzo gorący czas. Wtedy, w tej białowieskiej skali próbowali łączyć się w nurt przemian, który z trudem dopływał w głąb lasu i z równym trudem w głąb ludzkiej wyobraźni. Co to będzie, jak jacyś inni dojdą do władzy, co to będzie, jak Związek Radziecki zareaguje. Jedyne newsy ze świata przywożono w postaci publikacji drugiego obiegu, które były obiektem ogromnego pożądania. Jedynym źródłem wiedzy i obietnicą czegoś lepszego niż to...teraz. Chciałam bardzo wiedzieć, na jakie informacje czkali, co tam było?
CDN.
PS. a przy okazji: https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/moja-zona-glaszcze-jeze
Białowieża i Solidarność – rodzinny punkt widzenia 1 #125
2021-07-06 12:48:37
Czasy mamy niespokojne, powodów do szykowania na zmiany, do elastyczności - jest naprawdę sporo. I nie ma co panikować, jako ludzkość – stawaliśmy wobec tego typu wyzwań co wojnę, co kataklizm, co polityczne zwroty akcji. czyli - cyklicznie. Każde pokolenie ma czas swoich małych albo większych dramatów. Każde pokolenie w którymś momencie musi zapytać – czy to ono tworzy tę społeczność, w której żyje, czy ktoś to robi za nich. Ktoś t robi za nas.
Moje pokolenie ma teraz do dyspozycji pandemię, pokolenie rodziców stawiało swoje kluczowe pytania w latach 80 ubiegłego wieku, kiedy ówczesna polityczna i społeczna rzeczywistość coraz wyraźniej rozchodziła się w szwach. Ale ponieważ punkt widzenia zależy od punktu siedzenia, to nie wszędzie i nie każdy brał udział w spektakularnej walce. Nawet jeśli czuł, że tak by trzeba było.
W większych ośrodkach, w miastach napięcia i reperkusje były duże, zostały opisane, historyczne fakty opracowywano po latach. Jednak wychowywałam się na wsi. Naprawdę trochę dziwnej wsi, nietypowej. Pamiętam tamto solidarnościowe poruszenie w nieistotnych już dzisiaj detalach, co nie zmienia faktu, że był to ważny moment, jeśli nie dla tamtego wiejskiego świata, do dla moich rodziców, z którym pewnego dnia postanowiłam odkryć nasze lokalne, kameralne, zwyczajne, codzienne karty wielkiej historii.
Niby to takie banalne, ale i dziś (jaj i wtedy) gra toczy się o prawdę.
Ach, ta prawda, ustalenie faktów, i ich interpretacja – to wciąż są punkty zapalne mapy naszego świata. Arystoteles mówił, że „Prawda leży pośrodku – może dlatego wszystkim zawadza”.
Fot Muzeum w Białowieży, 1937 rok /polona.pl
Detale, szczegóły, wypite kawy na balkonie #124
2021-07-03 12:15:02
Poranki są ciepłe, ciche, chociaż miasto szumi i buczy gdzieś dalej. Robię sobie kawę z kardamonem i siadam na małym balkonie, patrzę na pelargonie - kwiaty, które zniosą wszystko, a wyglądać będą soczyście. Tak, teraz zapamiętuję każdy dźwięk, zapach szczegół. I te wszystkie kawy wypite latem na balkonie będą mi się śniły pewnie już na początku października. A ty – jak dbasz o swoje jesienne sny?
Noc Kupały – obok legend, ale przy ognisku #123
2021-06-24 18:06:40
Noc Kupały – obok legend, ale przy ognisku
Postanowiłam, że będę świętować, co chcę i kiedy chcę, ale kuszą mnie dobre stare daty. Noc kupały jest niezwykle kusząca – astronomicznie, pogodowo, to święto – legenda, święto po odkurzeniu wciąż przynoszące radość tym bardziej aktualną, że w zasadzie zmysłową. O to w tym świętowaniu zawsze chodziło, jeśli wierzyć etnografom. Wprawdzie odtwarzanie przedchrześcijańskiego świata, w mentalu i w zgrzebności obyczaju wydaj mi się dość ryzykownym zabiegiem, ale w każdej bajce jest ziarno prawdy i to akurat przeważnie się po prostu czuje. I dlatego postanowiłyśmy świętować. Bez reguł, bez ram, trochę bajkowo, trochę z szacunku to echa zapomnianej rzeczywistości, które wciąż brzmi w legendach, przysłowiach, ludowych piosenkach i w starych opisach tamtego świata. To wszystko było i trochę nada jest. I dlatego, biorąc księżyc na świadka, taki gruby, będący tuż przed pełnią i jasny jak latarnia – świętowałam w świętotwórczym towarzystwie , korzystając z jadła, napitku i poezji. Co do poezji, to wiersz napisała tuż przez Kupalnocką 2021 Basia Goralczuk i wrzuciła na swojego fejsa. Z czego skorzystałyśmy, (technologia by night) - po to, by chwili dodać splendoru, podążyć za poetyckim obrazem, pomyśleć nad jakąś frazą, zaintonować wspólną myśl.
(wiersz w dźwięku)
Nie, nie wyruszyłyśmy w poszukiwania kwiatu paproci, zostałyśmy przy ognisku, ale „co się odwlecze, to nie uciecze”. A radości miałyśmy co niemara, a rozmowy trwały do bladego świtu. I o to chodzi w świętowaniu, w zasadzie - w każdym. Sprawdź - jakie świętowania nie budzą twojego entuzjazmu… namierzyłam już kilka. Sprawdź, czy istniały kiedyś radości, które teraz pasowałyby do ciebie?
I… pamiętaj o wierszach.
Letnie Przesilenie, kupalnocka, to nasze słowiańskie noc, kiedy spotykają się boginie Wiosny i Lata to najlepszy czas, by świętować Miłość. Święto ognia, wody, słońca i księżyca, urodzaju, płodności, radości i miłości, powszechnie obchodzone na obszarach zamieszkiwanych przez ludy słowiańskie, ale również w podobnym charakterze na obszarach zamieszkiwanych przez ludy bałtyckie, germańskie i celtyckie.
Tajemnica nucenia pod nosem #122
2021-06-23 18:38:17
Żeby osiedle nagle stało się teledyskiem, przestrzenią zaskakująco melancholijną, lub odkrywanie energetycznego potencjału śmietnika za blokiem – jest możliwe za pomocą muzyki. Zresztą wyjście na łąkę z Hanią Rani w uszach tez Mozę przenieść na inną płaszczyznę. No więc wystarczy włożyć sobie w uszy słuchawki, albo na uszy – zdrowiej – skupić się na swoim ciele, nie na tym co się dzieje dookoła i iść. Iść w rytm muzyki. I jść, i czuć. Nie analizować tego, co mijam, nie mówić do siebie ani do nikogo innego - iść z muzyką w głowie i w brzuchu. I to są przenosiny do innego świata. Szybkie i proste. Problematyczny może być wybór. Bo gdy idziemy w miasto z ostrym hiphopem, który wpływa na nasz puls i podkręca wkurzenie – to nie liczmy na super przyjemny dzień, raczej. Chociaż różnie to bywa.
Jesteśmy bardzo inni. I zawsze dobieramy muzykę do tego, jacy jesteśmy.
Niekiedy dzieje się tak przez słowa piosenki, która nam nagle weszła w mózg, tak możemy się orientować we własnych treściach, tych podświadomych. Dlatego wyłapanie - co nucimy odruchowo i zapytania siebie: a dlaczego – jest otwarciem drzwi do głębszej warstw siebie
I dlatego, zamiast robić sobie ze świata teledyski – nucę, chodząc i odkrywam, co tam we mnie jeszcze gra.
No to: czym brzmisz dzisiaj?
Bułgaria - rytmy ciała i głosu (Dynow i inni) #121
2021-06-21 00:11:40
Mam do dyspozycji powietrze i struny głosowe i dlatego gadam ile wlezie. Mam do dyspozycji ciało, ten instrument odlotowy. My ludzie, możemy traktować ciało jako instrument nie tylko muzyczny. Ciało – możemy traktować jako scenografię do treści (jak w rozmowie, tzw. mowa ciała etc), ciało w gestach wiele mówiących, ciało w ruchu, który ma znaczenie symboliczne, jest rodzajem komunikatu, albo po prostu ciało narzędzie do wprowadzania spokoju i harmonii w środku i na zewnątrz (jeśli założymy , że na zewnątrz nie jest wynikiem tego co w środku… ale to inna bajka)
Ciało ciało ciało... zawiodło nie do Bułgarii, żeby tańczyć paneurytmię, w zasadzie zestaw ćwiczeń do muzyki na żywo opracowany po 1900 roku przez filozofa, myśliciela i muzyka – Petyra Dynowa.
Tańczyłam a jakże, zbyt krótko, żeby poczuć totalne zharmonizowanie, ale wystarczająco, żeby czuć się dobrze, lekko i swobodnie w tym ruchu.
Natomiast to na co chcę zwrócić uwagę to fakt, że w XIX filozofowie - teozofowie postawili na ruch. Przypominam,że w starożytności nauczanie filozofii tez odbywało się w uchu. No, naprawdę , nie jest to przypadek, nie jest to filozoficzna fantazja. Taniec, ćwiczenie to filozoficzna konieczność.
Przypomnienie dla ciekawskich: od 1911 roku można tańczyć [niem. Eurythmie z gr. piękny ruch] – antropozoficzną sztuka ruchu, której zasady ( tu techniki wykonawczej, jak i struktury dzieła scenicznego) nakreślił twórca antropozofii Rudolf Steiner (1861 – 1925).
Jurij Iwanowicz Gurdżijew, spędził większość swoich młodych lat, wędrując po Wschodzie w poszukiwaniu mądrości starożytnych religii. Należał do grupy ludzi nazywających się "Wspólnotą Poszukiwaczy Prawdy"; uważali oni, że kiedyś istniała jedna religia, a później podzieliła się i można ją znaleźć w różnych krajach Wschodu. W kresie międzywojennym opracował system dość skomplikowanych tańców, które uważał, za zasadniczą częścią nauki. Wedlu niego człowiekdziała poprzez trzy ośrodki: intelektualny, który myśli i planuje; emocjonalny, odczuwający ból i przyjemność oraz fizyczno-instynktowny, będący twórczym ruchem. W każdym człowieku dominuje jeden z tych ośrodków. Tańce miały na celu odkrycie tych ośrodków i wyrażenie całej filozofii Gurdżijewa poprzez ruch.
No i najprostsza, łącząca a z cyklem natury, przypominające ludowe słowiańskie tańce w kręgu – Panewrymia Dynowa. Zawsze tańczona do muzyki granej na żywo, będąca trochę pilatesem, trochę naszym polonezem i zdecydowanie – niepotrzebująca gimnastycznych talentów. O słońcu, jako głównym źródle energii i inspiracji, śpiewa się prawie w każdym utworze towarzyszącym ćwiczeniom. Petyr Dynow podkreślał, że paneurytmia przynosi korzyść zdrowiu tylko
wtedy, gdy tańczy się płynnie, zgodnie z wewnętrznym rytmem, zachowując właściwą kolejność figur.
Starałam się, naprawdę.
Mam do dyspozycji powietrze i struny głosowe i Mam do dyspozycji ciało, ten instrument odlotowy.
A ty masz do dyspozycji to samo. Tylko trochę inaczej…
Bułgaria - a czego nie wiesz o panewrytmii...? #120
2021-06-16 19:55:59
Stoję twardo na ziemi i jestem literką A. Potem składam się w L, a gdy się prostuję, to jestem pewna, że jakieś ze mnie takie X.
Bywam alfabetem, bywam znakiem drogowym, bywam posągiem, ciało jest po względem możliwości niesamowite.
Tańczyłam paneurytmię, wg nauk Dynowa. Tańczyłam w Sofii, w parku o 7 rano. Do muzyki granej na żywo na skrzypcach. Krążyłam, powtarzając jak papuga kolejne gesty. Wprawdzie bez pełnego zrozumienia, ale z pełnym zaangażowaniem. Panurytmia jest przyjemna, niewysiłkowa, chociaż można mieć zakwasy… w rękach. Serio. Paneurytmia dobrze działa na zdrowe, ale tańczą i młodzie zdrowi i starsi ludzie. Każdy nadąża. I każdy jest skupiony na sobie. Nie ma przestrzeni do sprawdzania komu co lepiej wychodzi . To jest fajne. W tym tańcu się nie gada, gada się ewentualnie potem, ale nie ma konieczności. Można po tańcu oddalić się w swoim unikalnym stylu. Co kto lubię. Taniec kończą życzenie dobrego dnia i to dopiero jest moment socjalizacji. Łatwej do ogarnięcia nawet po bułgarsku.
Na początku – luźna inwokacja, ale nie ma tu wodzireja, o prawidłowe wykonanie figur dba każdy, kto umie.
No dobrze, ale chcę powiedzieć,że takich tańców, ćwiczeń, przyjemnego spokojnego ruchu, w jakimś systemie lub bez jest mnóstwo. W każdej szerokości geograficzne. My ludzie – naprawdę tego potrzebujemy jak… słońca, jak oddechu
Nie lekceważmy zatem ani gimnastyki słowiańskiej, ani jogi, ani pilatesu, ani cantieniki (z włoch przyszła) ani tai-chi, ani żadnego ruchu, który nam pasuje
Nie tylko za paneurytmią stoi filozofia konkretna historia i lata praktyk praktykujących.
Kiedy patrze na krąg bułgarskich tancerzy, ćwiczących zawsze wśród zieleni, skupionych i poważnych – to wydaje mi się to organiczne, konieczne, niewymuszone i przyszłościowe.
Bułgarska profesor kinezjoterapii Ludmiła Chervenkova dwukrotnie przebadała grupę osób współcześnie praktykujących paneurytmię. Pierwszy raz przed rozpoczęciem ćwiczeń, drugi – po sześciu miesiącach. Okazało się, że każda z nich nie tylko stała się sprawniejsza, silniejsza, bardziej wytrzymała i zdrowsza (mniej infekcji, więcej energii). U wszystkich ćwiczących zmniejszył się także poziom lęku, stresu, agresji i innych negatywnych emocji. Wzrosło natomiast subiektywne poczucie szczęścia, własnej wartości i wpływu na rzeczywistość, a także optymizm i satysfakcja z życia.
***
Gra na flecie i do stworzeni grupy paneurytmicznej zachęca Cweta / Цвета Коцева
Pokazujemy po 10 odcinków na stronie. Skocz do strony:
123456789101112131415161718192021222324252627282930