Historia ma takie długie palce, często za zimne, albo zbyt gorące - i nas mocno tyka. Oczywiście są wątki, których w podręcznikach nie ma i jesteśmy tykani przez niewidzialne palce, ale to tak samo porusza, tak samo często boli, tak samo uwiera. Czasem są to palce wskazujące.
No dosyć tej metafory
Ale naprawdę trzeba już chwycić cala dłoń historii przywitać się serdecznie - nawiązać porozumienie, zrozumieć i nieustannie mędrzec i wcielać tę mądrość w nasz świat.
Niedawno w Białowieży, w Fanaberii - byłam na spotkaniu z Anetą Prymaką-Oniszk, autorką niezwykłej książki Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy
Książka wyszła w 2016 roku, ale i to jest właśnie palec historii - wciąż nas dotyka. Wciąż jest aktualna. To białowieskie spotkanie było bardzo specjalne z wielu względów. Nie tylko dlatego, że Aneta kończy swoją kolejną książkę i przypomnienie tej - jest logiczne - ale treść opowieści o Bieżeństwie niesamowicie rezonuje z przygraniczną współczesnością. Z sali padały rozmaite pytania, były też piękne propozycje mocno angażujące wyobraźnię“Uchodźctwo każde jest inne, ale tak naprawdę jest podobne” - powtarzam po autorce książki, bo brzmi to tak prosto, a jest tak bolesną prawdą. Europa , widziana także jako mentalny kontynen - musi się z tematem zmierzyć, zintegrować, połączyć pamięć indywidualną ze zbiorową, bo wciąż są żywe rodzinne uchodźcze historie (to nagranie z kawiarni ze spotkania z Anetą Prymaką-Oniszk)
Doświadczenia uchodźctwa są mniej egzotyczne, mniej dalekie i mniej nieznane niż nam się wszystkim wydaje. A potem, pod spotkaniu usiadłyśmy przy kominku z Ewą Pirożnikow, współautorka publikacji - “ W cieniu Puszczy Białowieskiej. Ilustrowany przewodnik po międzywojennych dziejach lasu, jego włodarzy i mieszkańców”: - zadumałyśmy się nad kilkoma kwestiami
****
Podsumowanie: Uchodźstwo to jest temat przeszłego świata, naszych rodzin, ale też aktualnego teraz. To temat przyszłości. To te zimne place przeczesujące nasza włosy wtedy, gdy myślimy, że to zwykły wiatr. Aha - a to wiatr historii. od tego biorą większe kłopoty niż katar. Trzeba mówić o dramatach, które dotknęły ludzi uciekających przed czymś dla nich strasznym, trzeba mówić i pamiętać o powodach, o propagandzie , która towarzyszyła kiedyś uchodźcom. I tak samo niestety -towarzyszy dziś. Po wszystkich stronach wszelkich granic.
Ten naszej też. Ile w tej historii jest opowieści o strachu, o roli przypadku i plotki? Ile w tej naszej wspólnej historii jest siły, by pojąć, odczuć wielowątkową prawdę, by przeszło zrozumienie, czego nie warto powtarzać. I żęby to zrozumienie zostało zastosowane.
Na nową książka Anety Prymaki-Oniszk bardzo czekam!
PS. Warto chodzić na spotkania z ciekawymi ludźmi - live, nie online - i potem z ciekawymi ludźmi sobie porozmawiać. Polecam. a przy okazji - rozmowy przy kawie są super. Na ten napój szlachetny można mnie zaprosić online, stawiając kawę za pomocą https://buycoffee.to/dziennik.zmian
Bohaterki odcinka: dr Ewa Pirożnikow autorka publikacji o historii lokalnej Puszczy białowieskiej i terenów, które obejmowała dyrekcja lasów państwowych w Białowieży Pani Widanow z Białowieży. Aneta Prymaka - Oniszk pisarka. foto polona.pl kawa
dźwięki https://freesound.org/home/ https://www.purple-planet.com/licence-info
Jest to odcinek podkastu:
Dziennik Zmian — Miłka O. Malzahn
Tworzę miniaudycje, aby dotknąć miejsc wrażliwych naszej rzeczywistości. Dziennik Zmian to felietony dźwiękowe, mini-audycje, nastrojowe dźwięki - trochę dla rozrywki, przyjemności i dla poszerzania horyzontów. To otwieranie oczu poprzez uszy, zauważanie małych, a wielkich historii - cudowny proces! Bywa zaskakująco, pojawiają się też goście, lecz nie jest to zwyczajne podcastowanie. Krótkie formy audio przypominają, że zanim wynaleziono pismo - wiedzę i wzruszenia przekazywano sobie mową. Rzeczywistość jest naszą przestrzenią dźwiękową, nie wierzysz? A posłuchaj... #podcast artystyczny
Społeczeństwo i Kultura