Wszechnica.org.pl - Historia

Wykład prof. Adama Daniela Rotfelda zorganizowany w Centrum im. prof. Bronisława Geremka w ramach cyklu „Człowiek Dialogu”, 13 grudnia 2013r. [2h07min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/dialog-jako-narzedzie-polityki-miedzynarodowej/ Prof. Adam Daniel Rotfeld jest badaczem stosunków międzynarodowych. W szczególności zajmuje się teorią i praktyką bezpieczeństwa międzynarodowego, rozwiązywaniem konfliktów, kontrolą zbrojeń i rozbrojeniem. Przedmiotem wprowadzenia do dyskusji były rozważania na temat różnic między dialogiem a rokowaniami oraz ewolucji form i sposobów prowadzenia dwu- i wielostronnych negocjacji. Spotkanie stało się okazją do prezentacji doświadczeń osobistych negocjatora i refleksji analityka oraz badacza. Prof. Rotfeld zaprezentował szereg definicji dialogu, wskazując na zależność pomiędzy znaczeniem terminu a uczestnikami, celami i przedmiotem samego przedsięwzięcia. – Współczesny dialog międzynarodowy dotyczy głównie sfery bezpieczeństwa. Musimy zdać sobie sprawę z faktu, że 1,5 miliarda ludzi dotkniętych jest obecnie zagrożeniem lub skutkami konfliktów. Zimna wojna zamroziła konflikty, które po jej zakończeniu zaczęły się odnawiać – stwierdził prelegent. Tymczasem trzeba prowadzić dialog permanentny, dlatego że młode generacje nie traktują już pewnych spraw jako bezdyskusyjnych, spornych i nierozwiązywalnych. Wyrosło pokolenie, dla którego II wojna światowa jest tak samo odległa jak starożytne wojny punickie. – Sam pamiętam, że I wojna światowa była dla mnie jedną z rzędu kilkuset historycznych wojen. Dopiero z czasem uświadomiłem sobie, że był to konflikt o fundamentalnym znaczeniu dla dwudziestowiecznych zmian społecznych i politycznych – podkreślił Adam Daniel Rotfeld. Często zdarza się, że używamy pojęć, których związek z rzeczywistością pozostaje bardzo luźny. Terminy „dialog” i „rokowania” nagminnie stosuje się wymiennie, choć nie jest to uzasadnione. Dialog różni się od rokowań perspektywą przedmiotową – przedmiotem rokowań są kompromis i równowaga interesów, natomiast przedmiotem dialogu są wartości. Celem dialogu międzynarodowego nie jest wypracowanie kompromisu, lecz lepsze zrozumienie i poznanie, które samo w sobie staje się wartością – prezentacja stanowisk stanowi tu istotny element „zysku”. Rokowania, które nie są poprzedzone dialogiem okazują się niezwykle trudne. Chodzi bowiem o to, aby wskutek dialogu zneutralizować nieufność i zbudować zaufanie. Ten typ dialogu nie powinien być nastawiony na szybki efekt, lecz raczej na podtrzymywanie dwustronnych oraz wielostronnych kontaktów. Najbardziej skuteczne są sytuacje, w których obie strony uznają się za zwycięskie i wychodzą ze zderzenia racji „z twarzą”. Prof. dr hab. Adam Daniel Rotfeld jest badaczem stosunków międzynarodowych, w szczególności zajmuje się teorią i praktyką bezpieczeństwa międzynarodowego, rozwiązywaniem konfliktów, kontrolą zbrojeń i rozbrojeniem. Były minister Spraw Zagranicznych w rządzie Marka Belki (2005) oraz dyrektor Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem – SIPRI w latach 1990-2002. Członek Kolegium Doradczego Sekretarza Generalnego ONZ ds. Rozbrojenia (2006-2011). Od 2008 roku Współprzewodniczący Polsko-Rosyjskiej Grupy do Spraw Trudnych. Wchodził w skład Grupy Ekspertów NATO („Grupa Mędrców”) ds. przygotowania Nowej Koncepcji Strategicznej Sojuszu; w latach 2010-2011 komisarz Euro-Atlantyckiej Komisji Bezpieczeństwa. Członek wielu krajowych i międzynarodowych komitetów, komisji, rad naukowych i stowarzyszeń zajmujących się stosunkami międzynarodowymi i bezpieczeństwem. Autor ponad 20 monografii i ok. 450 studiów i artykułów. Pracuje na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dialog #polityka #społeczeństwo #politykazagraniczna

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [21 lutego 2024 r.] Sytuacja na Ukrainie staje się krytyczna. Rosyjskie czołgi na granicy z Polską i rosyjskie działania mające na celu uzyskanie przez Rosję celów określonych w ultimatum z grudnia 2021 roku stają się coraz bardziej realne. Rosja odnosi ogromne sukcesy w destabilizowaniu sytuacji wewnętrznej w krajach Unii i rozbijaniu wspólnoty. Polscy rolnicy i ich deklaracje są tego najlepszym przykładem. Do tego dochodzą jawnie izolacjonistyczne deklaracje kandydata na prezydenta USA i części amerykańskich kongresmenów. Potrzebujemy pomysłów i działań. Potrzebujemy elit, które sprostają temu wyzwaniu. Może, po prostu nie jesteśmy częścią Zachodu? Może należy zacząć urządzać się na Wschodzie tak, aby traktory polskich rolników, kupione z pomocą podatników polskich i unijnych, nie wyjechały pod Ural? Czy będziemy skazani na spożywanie zboża rosyjskiego wyprodukowanego na ziemiach byłej Ukrainy? Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #politykazagraniczna

Sesja tematyczna nr 5 zorganizowana w ramach VIII Kongresu Obywatelskiego. Jaka modernizacja Polski: od budowy infrastruktury do nowych postaw i zachowań? Politechnika Warszawska, 26 października 2013 r. [2h27min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/obywatelska-modernizacja-polski-jak-wykorzystac-te-szanse/ Po 1989 roku Polacy – działając w samorządzie lokalnym, czy organizacjach i ruchach społecznych – oddolnie modernizowali Polskę. Działo się to niejako przy okazji rozwiązywania problemów, na które natrafiali w swoim codziennym życiu. Stąd bierze się olbrzymi „wysyp” inicjatyw w takich obszarach jak edukacja, kultura, zdrowie, sport, ale też przeciwdziałanie rozwarstwieniu społecznemu czy ochrona przestrzeni publicznej. Jednak nie rozwiązywanie problemów było tu najistotniejsze – te działania stanowiły bowiem „szkołę” podmiotowości. To dzięki nim zachodziła modernizacja kulturowo-mentalna – Polacy nabywali nowe kompetencje cywilizacyjne i to wydaje się być najważniejszym efektem tych działań. Przez ćwierć wieku jakie minęły od początku transformacji aktywność obywatelska uległa przemianie. Z jednej strony, w wielu obszarach bardziej aktywne stało się państwo. W niektórych przestrzeniach „wypiera” ono organizacje i ruchy społeczne. W innych jego aktywność polega na kooptacji sektora obywatelskiego do struktur publicznych. Rodzi to pytanie – czy coraz częściej nie mamy do czynienia z układem klientelistycznym władza-NGO? Z drugiej zaś, wzrost środków publicznych spowodował tzw. profesjonalizację sektora – wiele organizacji zniknęło, wiele jednak „okrzepło” uzyskując kościec, dzięki któremu radzi sobie z nowymi zadaniami. Rodzi to jednak kolejne pytanie – czy „misja” nie ustępuję zimnemu profesjonalizmowi czy wręcz „grantozie”, czyli jałowemu „przerabianiu” unijnych grantów? Jednocześnie coraz więcej inicjatyw obywatelskich nie wynika już z niezaspokojonych potrzeb, lecz po prostu z pasji, które chce się realizować wraz z innymi. Otwartym pozostaje pytanie – jak będzie wyglądała aktywność obywatelska w przyszłości? Moderatorem sesji była Marzena Wojda – Dyrektor Programowy Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej W roli panelistów wystąpili: dr Marek Rymsza – Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski Tomasz Schimanek – Ekspert Akademii Rozwoju Filantropii Jadwiga Czartoryska – Prezes Zarządu Fundacji Orange, Pracownie Orange Krzysztof Głomb – Prezes Stowarzyszenia Miasta w Internecie, Latarnicy Polski Cyfrowej Sławomir Skwarek – Wójt gminy Adamów Część 1 [15min]: Wystąpienie dr. Marka Rymszy z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego Część 2 [15min]: Wystąpienie Tomasza Schimanka, eksperta Akademii Rozwoju Filantropii Część 3 [36min]: Dyskusja z udziałem sali Część 4 [9min]: Wypowiedzi Tomasza Schimanka (Akademii Rozwoju Filantropii) i dr. Marka Rymszy (ISNS UW) Część 5 [14min]: Wystąpienie Jadwigi Czartoryskiej, Prezes Zarządu Fundacji Orange, Pracownie Orange Część 6 [11min]: Wystąpienie Krzysztofa Głomba, Prezesa Stowarzyszenia Miasta w Internecie, Latarnicy Polski Cyfrowej Część 7 [13min]: Wystąpienie Sławomira Skwarka, wójta gminy Adamów Część 8 [20min]: Wypowiedzi osób zaproszonych do dyskusji – Elżbiety Kowalik (koordynatorki projektu „Obywatele w miasteczkach”) i dr. Łukasza Niesiołowskiego-Spano (Instytut Historii Uniwersytetu Warszawskiego, „Obywatele Nauki”). Następnie dyskusja z udziałem sali. Część 9 [14min]: Odpowiedzi panelistów na pytania z sali i wypowiedź reprezentanta sfery władzy – Jana Wyrowińskiego (Wicemarszałka Senatu RP) Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kongresobywatelski #społeczeństwo

Wystąpienie Alicji Woźniak z Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi na konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”, Ciekoty, 25 października 2013 r. [39min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/stroj-regionalny-czy-stroj-z-regionu/ Tradycyjny, regionalny strój ludowy był przede wszystkim użyteczny, praktycznie stosowany. Był integralnym elementem życia wsi, zakładanym w chwilach szczególnych, świątecznych. W każdym regionie Polski wyglądał inaczej co wynikało z tradycji, dostępności materiałów, zamożności, odległości od miast czy …warunków klimatycznych. Czym dzisiaj są dla nas stroje ludowe – stanowią przeszłość czy też są tworem cepelii? Jaki strój dziś jest nam potrzebny? Alicja Woźniak namawiała, by przy odtwarzaniu strojów ludowych szukać wzornictwa typowego dla danego regionu. Stosownym materiałem dysponują muzea etnograficzne w całym kraju. Sugerowała przy tym, by wybierając strój dla danej miejscowości, skonsultować się ze specjalistami w tej dziedzinie. Łatwo bowiem o kiczowate zestawienie z sobą elementów typowych dla, na przykład Podhala, Ziemi Krakowskiej, czy choćby Ziemi Łowickiej. Alicja Woźniak jest etnografem, kustoszem Muzeum Archeologicznego Etnograficznego w Łodzi. Od wielu lat zajmuje się tkaniną i strojem ludowym. Prowadzi badania terenowe nad regionalnym strojem i jego tradycjami lokalnymi w budowaniu tożsamości, zachowaniu dziedzictwa kulturowego i wpływu tradycji na współczesną estetykę ubierania się. Jest autorką wielu publikacji, scenariuszy wystaw, projektów, filmów, dokumentacji fotograficznej, prezentujących polskie stroje ludowe. Najważniejsze książki to: „Tkackie obrazy” (wspólnie z E. Królikowską), „Rekonstrukcja łęczyckich chust kamelowych” (wspólnie z A. Dłużewską), „Barwy regionu. Rzecz o strojach ludowych na terenie województwa łódzkiego”, „Wyróżnieni strojem. Huculszczyzna – tradycja i współczesność” oraz publikacje „ Estetyka współczesnego ubioru na wsi na podstawie badań w Klonowej”, „ Ubiór we wsi Jasień – tradycja i współczesność”, „ Pasiak pasiakowi nierówny. Tradycyjny strój i tkanina ludowa”. Wykład wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Spotkanie odbyło się w dniach 25-26 października 2013 r. w Ciekotach (woj. świętokrzyskie). Zorganizowane zostało przez Fundację Wspomagania Wsi i Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu we współpracy z Centrum Edukacyjnym Szklany Dom w Ciekotach. Celem konferencji była refleksja nad rolą i znaczeniem dziedzictwa wsi dla społeczności lokalnych, a także nad możliwościami jego spożytkowania dla rozwoju tychże społeczności. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dziedzictwo #kultura #strój #ludowe #świętokrzyskie #podkarpackie #wieś

Wykład prof. Mikoły Riabczuka zapoczątkował cykl wykładów pt. „Polska-Ukraina-Europa. Dziedzictwo i przyszłość” organizowany przez Zamek Królewski w Warszawie, Polski PEN Club oraz Ukraiński PEN Club. Zamek Królewski w Warszawie, 10 października 2013 r. [50min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/polska-ukraina-europa-dziedzictwo-i-przyszlosc/ Spotkanie otworzyli organizatorzy cyklu: dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie prof. Andrzej Rottermund oraz Prezes Polskiego PEN Clubu Adam Pomorski. Mykoła Riabczuk przedstawił długą historię stosunków polsko-ukraińskich i swoiste polityczne rozdarcie, w jakim znajduje się od wieków jego kraj. Z jednej strony ziemie ukraińskie były częścią Rzeczypospolitej szlacheckiej i zachowują tradycję Polski przedwojennej.

Dzięki temu obszary te nigdy nie poddały się rusyfikacji i sowietyzacji. Z drugiej strony Ukraina ciążyła w kierunku „ruskiego miru” (rosyjskiego świata), wychodząc z założenia, że Ukraińcy i Rosjanie to prawie jeden naród. Do dziś na Ukrainie pokutuje przekonanie o Polakach jako zarozumiałych panach, krętaczach i podjudzaczach, urodzonych do „panowania” nad bratnim narodem. Ten stereotyp jest spuścizną kozackiego mitu z XIX w., antypolskiego, antykatolickiego i antyszlacheckiego w swoich podstawach. Jednocześnie Polakom Ukraina kojarzy się przede wszystkim z bazarem, gastarbeiterami i stepem/Kozakami. Wzajemne relacje na szczęście stopniowo poprawiają się. W najnowszych czasach najgorzej było w latach 90-tych XX w., a momentem przełomu było nasze zaangażowanie w Pomarańczową Rewolucję (2004 r.). *** Mykoła Riabczuk (ur. 27 września 1953 r. w Łucku) – ukraiński krytyk literacki, eseista i publicysta. Ukończył Politechnikę Lwowską i Instytut Literacki im. M. Gorkiego w Moskwie. Był zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika „Wseswit” oraz szefem działu krytyki czasopisma „Suczasnist”. Współzałożyciel kijowskiego miesięcznika „Krytyka”. W Polsce publikował na łamach „Więzi”, „Tygodnika Powszechnego”, „Krasnogrudy”, „Czasu Kultury”, „Akcentu”, „Dekady Literackiej”, „Kultury Enter”. Do tej pory ukazały się polskie przekłady jego książek Od Małorosji do Ukrainy (2002 r.), Dwie Ukrainy (2004 r.) oraz Ogród Metternicha (2010 r.)

Laureat nagrody POLKUL Foundation za działanie na rzecz dobrych stosunków polsko-ukraińskich (1999 r.), a także Nagrody Pojednania Polsko-Ukraińskiego (2002 r.). W roku 2009 otrzymał Odznakę Honorową „Bene Merito” nadaną przez Ministra Spraw Zagranicznych Radosława Sikorskiego. Obecnie wiceprezes Ukraińskiego PEN Clubu, współpracownik Centrum Studiów Europejskich Uniwersytetu Akademia Kijowsko-Mohylańska oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #polska #ukraina #europa #zamekkrólewski

Debata z udziałem prof. Anny Gizy-Poleszczuk, dr. hab. Jakuba Growca i dr. Pawła Chmielińskiego. Dyskusję poprowadził prof. Janusz Czapiński. Debata zorganizowana w ramach XVII Festiwalu Nauki w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, 21 września 2013 r. [1h35min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/kapital-spoleczny-czy-konieczny-czynnik-budowania-lepszej-polski/ Na wstępie prof. Janusz Czapiński z Katedry Psychologii Społecznej Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego opowiedział o kapitale społecznym i jego znaczeniu. Mówił o stopniowym przekształcaniu się gospodarek na świecie – o gospodarkach agrarnych opartych na kapitale fizycznym, o gospodarkach industrialnych, gdzie znaczenie miał kapitał fizyczny i ludzki, i w końcu o gospodarkach współczesnych – informacyjnych, gdzie dominuje kapitał społeczny (i nadal liczą się kapitał fizyczny i ludzki). W drugiej części swojej wypowiedzi, prof. Janusz Czapiński mówił o znaczeniu kapitału społecznego (też w negatywnym znaczeniu – czyli familizmu) dla tempa wzrostu gospodarczego. Jak przedstawił, Polska posiada prawie zerowy poziom kapitału społecznego. W minionym ćwierćwieczu, Polska rozwijała się, a Polacy bogacili się, głównie dzięki trzem przewagom konkurencyjnym: szybko rosnącym kompetencjom osób aktywnych zawodowo (ponad trzykrotny wzrost obywateli z wyższym wykształceniem), taniej sile roboczej (koszt pracy poniżej 1/3 średniej w Unii Europejskiej) i dużemu rynkowi wewnętrznemu (ciągły wzrost konsumpcji wewnętrznej). Te trzy czynniki zachęcały kapitał zagraniczny do inwestowania w nowoczesne gałęzie produkcji. Staliśmy się dzięki temu krajem średnio rozwiniętym o strukturze gospodarki naśladowczo-surowcowej. Czy mamy szansę przekroczyć próg rozwoju opartego na wiedzy i dołączyć do grupy krajów wysokorozwiniętych? Jaką rolę w tej zmianie kierunku rozwoju i budowaniu suwerennej gospodarki innowacyjnej odegrać może kapitał społeczny (miłość bliźniego, chęć i umiejętność współpracy, aktywność społeczna). W trzeciej części debaty głos zabrała prof. Anna Giza-Poleszczuk z Zakładu Psychologii Społecznej Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Prof. Giza-Poleszczuk mówiła o ekonomicznym znaczeniu miłości bliźniego, o tym że wszystkie społeczne kompetencje kształtują się przez lataz wiekiem. O zaufaniu społecznym i poziomie zaufania, ktory wysoki jest u dzieci (tak jak na zachodzie) a u młodzieży spada (do poziomu jaki mają rodzice, czyli prawie do 0). Dr hab. Jakub Growiec z Zakładu Analizy i Wspomagania Decyzji SGH, z punktu widzenia makroekonomisty opowiedział o źródłach różnic wzrostów ekonomicznych różnych krajów, źródłach różnic temp rozwoju krajów. Podkreślił, że kapitał społeczny nie jest jedynym istotnym czynnikiem zmienności produktywności gospodarek (mówił o różnicach w kapitale ludzkim, kwestiach instytucjonalnych, technologiach, infrastrukturze itd.). Mówił o roli działalności badawczo-rozwojowej, innowacjach, stosowanych technologiach informatycznych i telekomunikacyjnych, i innych czynnikach wpływających na konkurencyjność polskiej gospodarki na arenie międzynarodowej. Dr hab. Jakub Growiec nawiązał także do przykładów znanych z teorii gier – o dylemacie więźnia, błędnym kole i innych. W ostatniej części debaty głos zabrał dr Paweł Chmieliński z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Mówił o poziomie kapitału społecznego na wsi, o kołach gospodyń wiejskich i ochotniczych strażach pożarnych. Dr Paweł Chmieliński wspomniał o programie LEADER jako instytucjonalych próbach budowania kapitału społecznego na wsi. Następnie głos zabrała publiczność. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #kapitał #kapitałspołeczny #społeczeństwo #socjologia

Wykład Leszka Gawlika z Muzeum Wsi Kieleckiej wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”, Ciekoty, 25 października 2013 r. [31min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/ochrona-i-badanie-dawnych-rzemiosl-ludowych-w-praktyce-muzeum-skansenowskiego/ Przez wiele lat słowo „skansen” miało pejoratywne znaczenie. Powszechnie uważało się, że w skansenie znajdują się przedmioty stare, bezużyteczne. Powoli się to jednak zmienia, a coraz częściej skanseny oferują nie tylko zwiedzanie (o czym informuje chociażby portal www.skanseny.net). Powstają nowe inicjatywy ochrony starych rzemiosł, znane są też próby reaktywacji starych umiejętności. Leszek Gawlik przedstawił funkcjonowanie Muzeum Wsi Kieleckiej i jego wkład w ochronę i promocję dziedzictwa wsi świętokrzyskiej. Wykład wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Spotkanie odbyło się w dniach 25-26 października 2013 r. w Ciekotach (woj. świętokrzyskie). Zorganizowane zostało przez Fundację Wspomagania Wsi i Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu we współpracy z Centrum Edukacyjnym Szklany Dom w Ciekotach. Celem konferencji była refleksja nad rolą i znaczeniem dziedzictwa wsi dla społeczności lokalnych, a także nad możliwościami jego spożytkowania dla rozwoju tychże społeczności. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dziedzictwo #ciekoty #kultura #świętokrzyskie #podkarpackie #rzemiosło #skansen

Wykład dr. Marcina Niemojewskiego z Zakładu Antropologii Słowa Instytutu Kultury Polskiej UW, zorganizowany w ramach XVII Festiwalu Nauki w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, 25 września 2013 r. [1h02min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/sekrety-wladcy-pierscieni-czyli-o-pozytkach-z-opowiadania-bajek-i-wymyslania-jezykow/ Doktor Marcin Niemojewski opowiedział o tym jak powstała wielka trylogia J. R. R. Tolkiena i jak zostało odebrane jej pierwsze wydanie. Opowiedział o bardzo różnych kluczach do odebrania tej powieści. Mówił o kluczu biograficznym – o odniesieniach do faktów z życia autora – o pochodzeniu, zainteresowaniach (niesamowitych zdolnościach językowych Tolkiena), czy ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej (traumatyczne przeżycia autora związane z I Wojną Światową odcisnęły spore piętno na jego twórczości). W drugiej części wykładu doktor Marcin Niemojewski starał się zanalizować i przybliżyć na czym polega niesłabnący fenomen „Władcy Pierścieni”. Tolkien pisał swą powieść z myślą o stworzeniu mitologii dla Anglii. Jego trylogia miała odpowiedzieć na ludzka potrzebę mitu – przywracanie kosmicznego ładu w świecie sprzecznych systemów wartości, nurtów intelektualnych i ideologicznych oraz niejednoznacznych kryteriów oceny. „Władca Pierścieni” jako powieść o dziejach (realnych lub dających iluzję realności) spełniła dobrze swoje zadanie współczesnego eposu. Wykładowca opowiedział o drodze Tolkiena od młodzieńczej zabawy w tworzenie języków prawdopodobnych, poprzez budowanie fikcyjnej rzeczywistości wokół tych języków, do stworzenia powieści kultowej dla pokoleń. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #władcapierścieni #trylogia #tolkien #język #biografia #powieść #literatura

Wykład prof. Stanisława Żaka wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Ciekoty, 25 października 2013 r. [26min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/wartosc-kultury-chlopskiej/ „Kultura chłopska już nie istnieje” – powiedział prof. Stanisław Żak na początku swojego wystąpienia. „Ta kultura była niezwykle przemyślana i logiczna – tworzono tylko to co było potrzebne do użytku na co dzień (…) kultura chłopska stanowi fundament całej kultury ludowej” – dodał. Według prof. Żaka dzięki kulturze chłopskiej język polski przetrwał zawieruchy wojenne i zabory. Kultura chłopska przesiąknięta była trzema fundamentalnymi elementami: pracą, modlitwą i użytkiem. Chłop nie zastanawiał się czy praca mu się opłaca czy nie. Widział w pracy sens, nie w jej efektach czy profitach. Najczęściej rozpoczynał ją modlitwą. Prof. Żak przywołał swoje wspomnienia z dzieciństwa, kiedy chłopi przed pierwszą orką czynili znaki krzyża, modlili się, a w pierwszą skibę wkładali pajdę zaschniętego chleba. Ponadto chłop nie produkował niczego niezbędnego – wszystko co tworzył miało swoje zastosowanie. Trzeba jednak zaznaczyć, że jego produkty nie były prymitywne o czym świadczyć mogą zdobienia przedmiotów codziennego użytku, np. łyżników. „Kultura chłopska wyrastała z wnętrza człowieka, z jego serca” – powiedział prof. Żak. Prof. Żak przedstawił także literaturę chłopską: Wincentego Burka, Marii Konopnickiej, Michała Kajki i innych twórców. *** Stanisław Józef Żak (ur. 8 lutego 1932 w Kielcach) – polski literaturoznawca, historyk, publicysta, senator I i II kadencji. Absolwent Liceum im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Uzyskał stopień doktora habilitowanego. Był m.in. stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej, przebywał na Uniwersytecie Harvarda pod kierunkiem Wiktora Weintrauba. Przez wiele lat pracował jako wykładowca teorii i historii literatury, m.in. na Akademii Świętokrzyskiej. Opublikował liczne pozycje książkowe i artykuły naukowe. W 1980 związał się z „Solidarnością”. Założyciel „Solidarności” w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach, przewodniczący wydziału kultury. Po wprowadzeniu stanu wojennego został dwukrotnie internowany, łącznie na około 10 miesięcy. Na początku lat 80. Prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Kielcach. Od 1989 do 1993 sprawował mandat senatora I i II kadencji, odpowiednio z ramienia Komitetu Obywatelskiego i Unii Demokratycznej. W 2011 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymał także odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznawaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Został uhonorowany medalem „Vir Bonus” (dobremu mężowi) przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego w Kielcach oraz odznaką „Za zasługi dla Kielecczyzny”. *** Wykład wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Spotkanie odbyło się w dniach 25-26 października 2013 r. w Ciekotach (woj. świętokrzyskie). Zorganizowane zostało przez Fundację Wspomagania Wsi i Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu we współpracy z Centrum Edukacyjnym Szklany Dom w Ciekotach. Celem konferencji była refleksja nad rolą i znaczeniem dziedzictwa wsi dla społeczności lokalnych, a także nad możliwościami jego spożytkowania dla rozwoju tychże społeczności. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dziedzictwo #kultura #świętokrzyskie #podkarpackie #podkarpacie #wieś #polskawieś #chłopi #polskawies

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [14 lutego 2024 r.] Nadszedł czas podejmowania śmiałych decyzji. Kres pokoju i prosperity, które przyniosła nam ponad trzydziestoletnia przerwa strategiczna dobiega końca. Historia znowu zaczyna kroczyć naprzód, w nieznane. Wojna jeszcze trwa, a Ukraina jeszcze walczy, ale jak się wydaje poparcie dla niej maleje. Kandydat na prezydenta USA zapowiada koniec NATO zachęcając Rosję do agresji. Prezydent Federacji Rosyjskiej kilkanaście razy wymienia Polskę jako głównego przeciwnika. Kryzys gospodarczy powoduje, że Europa jako jedność zaczyna się sypać. Dla Polski nadchodzi czas trudnych ale i śmiałych decyzji. Czy potrafimy je podjąć, a przede wszystkim, czy jesteśmy gotowi już dzisiaj ponieść koszty przygotowania do wyzwań które nadchodzą? Czy w ogóle rozumiemy sytuację, o co toczy się gra? Bo rolnicy tego raczej nie rozumieją... Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #politykazagraniczna