Wszechnica.org.pl - Historia

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [18 grudnia 2024 r.] W debacie publicznej często pojawiają się opinie, że rozwój Polski oraz jej potencjał są ograniczane przez uczestnictwo w różnych strukturach międzynarodowych. Wizję Polski jako globalnego mocarstwa przedstawił George Friedman w swojej książce "W następnych 100 latach". Niektórzy historycy przypominają, że Polska w przeszłości odgrywała rolę mocarstwa, co daje podstawy do twierdzenia, że podobny status wciąż może być osiągalny. Jak zatem wygląda nasza pozycja w kończącej się pierwszej ćwierci XXI wieku? Jakie mamy realne szanse na rozwój mocarstwowości? I co z tego może wynikać dla przeciętnego Nowaka i Kowalskiej? Porozmawiamy i podyskutujemy o tym w środę, 18 grudnia o (uwaga zmiana zwyczajowej godziny) o 17.30. Zapraszamy. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #mocarstwo #polska

Wykład prof. Stanisława Obirka, Uniwersytet Trzeciego Wieku Collegium Civitas, 4 maja 2020 [1h06min]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/judaizm-i-chrzescijanstwo-religie-siostrzane-czy-wrogie-czesc-ii/ Prof. Stanisław Obirek opowiada, jaką drogą podążyły chrześcijaństwo i judaizm w ciągu ostatnich dwóch tysięcy lat. Podczas gdy chrześcijaństwo uległo upolitycznieniu, stając się kultem państwowym, judaizm pozostał religią mniejszości. Prelekcja odbyła się w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku Collegium Civitas. Pierwszą część można obejrzeć tutaj https://youtu.be/QfKffQA1RYg Prof. Stanisław Obirek kontynuuje poprzedni wykład, w trakcie którego opowiadał o relacji judaizmu i chrześcijaństwa w pierwszych wiekach naszej ery. Mówił wówczas, że chrześcijaństwo było u swego zarania jednym z odłamów religii żydowskiej, a Nowy Testament można interpretować jako świadectwo konfliktu wewnątrz jego wyznawców. Jako punkt zwrotny w dziejach wiary żydowskiej wskazał wówczas zburzenie Świątyni Jerozolimskiej w 70 r., kiedy kult oparty na składaniu ofiary zastąpiła lektura i interpretacja Księgi. Kulturoznawca w drugim wykładzie „Judaizm i chrześcijaństwo – religie siostrzane czy wrogie” opowiada o drogach, jakimi podążyły obie religie w ciągu 2000 lat. Prelegent jako kluczową cezurę dla religii chrystusowej wskazuje 313 r., kiedy cesarz rzymski Konstantyn Wielki zrównał ją w prawach z innymi wyznaniami. Otworzyło to drogę do stania się przez chrześcijaństwo religią państwową. Prof. Obirek przywołuje również postać cesarza rzymskiego Juliana Apostaty, który na krótko odwrócił zmiany zaprowadzone przez Konstantyna. Zdaniem uczonego, pamięć o tym wydarzeniu przesądziła o tym, że chrześcijaństwo stało się religią upolitycznioną, która poprzez narzucanie sposobu życia politycznego i religijnego dążyła do zachowania przywilejów. Zdaniem Prof. Obirka wielowiekowa dominacja chrześcijaństwa w Europie wyparła pamięć o istnieniu kultów pogańskich, których przejawy były niszczone. Co więcej, w krajach takich jak Polska zatarciu uległa nawet pamięć o reformacji, wskutek czego chrześcijaństwo traktuje się jako jedność. Według prelegenta judaizm, która zawsze był religią mniejszości, nie uległ dzięki temu upolitycznieniu. W opinii prof. Obirka zachowanie autonomii przez wyznawców religii żydowskiej umożliwiło wydanie takich myślicieli, jak Majmonides czy Baruch Spinoza. Judaizm i chrześcijaństwo. Chasydyzm jako przykład osmozy między religiami Choć chrześcijaństwo i judaizm podążyły zupełnie odmiennymi drogami, za przejaw osmozy między religiami kulturoznawca wskazuje chasydyzm. Według prof. Obirka kult cadyków zrodził się w wyniku fascynacji przez środkowoeuropejskich Żydów figurą starego mędrca i mistycyzmem miejsc pielgrzymkowych w prawosławiu. Prelegent wskazuje, że w XX w. fundamentalne znacznie dla chrześcijaństwa miał sobór watykański drugi, który dopuścił możliwość istnienia innych religii. Recepcja postanowień soboru różnie przebiega jednak w poszczególnych krajach. Współczesna wiara żydowska również przybiera różne formy, jak otwarty judaizm reformowany w Stanach Zjednoczonych czy ortodoksyjny w Izraelu. Prof. dr hab. Stanisław Obirek - teolog, historyk, antropolog kultury i były jezuita Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #utwcc #judaizm #chrześcijaństwo #religia

Wykład prof. Łukasza Niesiołowskiego-Spanò w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki [16 grudnia 2024 r.] W okresie poprzedzającym Święta Bożego Narodzenia pojawiają się liczne pytania o okoliczności narodzin Jezusa i historyczne podstawy naszej tradycji o stajence, pastuszkach, gwieździe betlejemskiej oraz trzech mędrcach ze Wschodu. Odpowiedź na te pytania w świetle wiedzy historycznej, podobnie jak rekonstrukcja szerszego kontekstu dotyczącego historycznego Jezusa oraz jego czasów, wymaga krytycznej analizy danych źródłowych. Widzieć je trzeba przy tym przez pryzmat zmian zachodzących w ówczesnym judaizmie i historii państw żydowskich pod dominacją rzymską. Podczas spotkania zaprezentowany zostanie aktualny stan wiedzy w tym zakresie. prof. Łukasz Niesiołowski-Spanò – polski historyk starożytności, specjalizujący się w tematyce historii starożytnej Palestyny, dziejów i religii biblijnego Izraela oraz Filistynów. Dyrektor Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Dziekan Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #historia #nazaret #betlejem #judaizm #jezus #religia #chrześcijaństwo #kawiarnianaukowa

Wykład dr Ewy Ziembińskiej towarzyszący wystawie Xawery Dunikowski. Malarstwo [12 listopada 2021 r.] Relacja łącząca Sarę Lipską i Xawerego Dunikowskiego wpisuje się w historię związków artystów, którzy pozostawili dzieła świadczące o ich wzajemnej fascynacji. Dunikowski i Lipska wiele razy wzajemnie się portretowali – w rzeźbie i w malarstwie. Wizerunki te świadczą nie tylko o wzajemnym zauroczeniu, ale także o wieloletniej bliskości trwającej sześćdziesiąt lat. Kariera zawodowa Lipskiej rozpoczęła się w czasie, kiedy bycie artystką wymagało przekroczenia wielu granic, uporu i konsekwencji w podążaniu wybraną drogą. Kontynuowała ją w Paryżu, dokąd wyemigrowała wraz z córką w 1912. W tym czasie Dunikowski był już w Polsce rzeźbiarzem o ugruntowanej pozycji. dr Ewa Ziembińska - historyk sztuki, kuratorka wystaw, wykładowczyni. Absolwentka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Badań Literackich PAN, pracownik naukowy Muzeum Narodowego w Warszawie, kustosz kolekcji rzeźby. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #sztuka #kultura #rzeźba #malarstwo #twórczość #relacja #dunikowski #xawerydunikowski #saralipska #lipska

Wykład dr hab. Iwony Luby towarzyszący wystawie Xawerego Dunikowskiego, Muzeum Narodowe w Warszawie [2 listopada 2021 r.] Wykład poświęcony będzie sytuacji w malarstwie polskim trudnej dekady lat 50. XX wieku – doby socrealizmu i politycznej odwilży, ze wskazaniem głównych zjawisk i źródeł inspiracji. Ówczesna kondycja polskiej sztuki stanowić będzie punkt odniesienia dla opowieści o malarstwie Xawerego Dunikowskiego tego okresu. prof. dr hab. Iwona Luba - Kierownik Katedry Historii Sztuki Nowoczesnej. Prowadzi badania nad sztuką polską i europejską XIX i XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem awangardy i sztuki oficjalnej. Organizatorka wystawy Rok 1955 (Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie, Królikarnia, 2005). Stypendystka Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacji Lanckorońskich. Członkini Rady Naukowej Instytutu Historii Sztuki UW, Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM), Komitetu Głównego Olimpiady Artystycznej, współza­łożycielka i członkini Stowarzyszenia Przyjaciół Olimpiady Artystycznej. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #sztuka #kultura #muzeum #muzeumnarodowe #dunikowski #xawerydunikowski

Wykład prof. dr hab. Wojciecha Dudzika nagrany przy okazji wystawy wystawie Xawery Dunikowski. Malarstwo, Muzeum Narodowe w Warszawie [29 września 2021 r.]Od wieków maska pojawia się w sztukach plastycznych. Jej rola w historii sztuki nie została jednak jeszcze opisana. W XXI wieku widać rosnące zainteresowanie motywem maski. W ostatnich dwudziestu latach w muzeach i galeriach różnych krajów europejskich odbyło się ponad trzydzieści dużych wystaw tematycznych, które obrazują skalę tego zjawiska. Na wybranych przykładach wystaw i konkretnych dzieł omówione zostanie znaczenie maski jako motywu, artefaktu i medium we współczesnej sztuce i kulturze wizualnej. Prof. dr hab. Wojciech Dudzik - teatrolog i kulturoznawca zajmujący się teatrem i widowiskami XX i XXI wieku, w szczególności karnawałem; profesor w Zakładzie Teatru i Widowisk IKP i jego kierownik w latach 2009–2020, Członek Rady Wydziału Polonistyki UW oraz Rad Naukowych: IKP oraz Instytutu Literatury Polskiej. Jest także członkiem Komitetu Nauk o Kulturze PAN. Należy do Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego i Międzynarodowego Towarzystwa im. Hermanna Hessego, a od 2012 roku jest prezesem Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych. Od roku 2016 pełni na Wydziale Polonistyki funkcję prodziekana ds. rozwoju kadry naukowej. W IKP prowadzi m.in. zajęcia z historii kultury polskiej XX wieku (teatr), antropologii widowisk, antropologii karnawału i konwersatoria. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeum #muzeumnarodowe #sztuka #kultura #maska #teatrologia #kulturoznawstwo

Wykład Bogny Tokarskiej towarzyszący wystawie Xawerego Dunikowskiego. Muzeum Narodowe w Warszawie, wrzesień 2021 [1 godz. 10 min.] Dowiemy się, w jaki sposób część archiwum Xawerego Dunikowskiego znalazła się w Szczecinie oraz jaką rolę w życiu zawodowym i prywatnym artysty pełnili Stefan i Maria Flukowscy, a także córka Marii – Halina Leszczyńska. Nie zabraknie również wspomnień o znanych postaciach z kręgu ich wspólnych znajomych: Marii Jaremianki, Stanisława i Marii Dawskich, Ludmiły Urazowej oraz Antoine’a Cierplikowskiego. Organizatorem wykładu jest Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Oddział Muzeum Narodowego. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #sztuka #dunikowski #muzeum #kultura

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [11 grudnia 2024 r.] Rosja pobita w Syrii. Więcej okrętów rosyjskich na Bałtyku (także tych wycofanych z Syrii). Kolejne ostrzeżenie przed użyciem przez Rosję rakiety balistycznej. Słowna eskalacja użycia broni nuklearnej w wypowiedziach Putina. Chiny poczynają sobie coraz ostrzej na Morzu Południowo Chińskim. Rozbita Europa. Niepewne Stany Zjednoczone. "Tworzy się nowy porządek światowy, który w niczym nie będzie podobny do tego po Kongresie Wiedeńskim czy Jałcie" - Putin. Chyba należy zapytać czy to już to już III wojna światowa? Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #putin #wojna #IIIwojnaświatowa

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Andrzejem Derlatką w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [10 grudnia 2024 r.] Mówi się, że gdy szpiedzy dobrze wykonują swoją pracę, wojny nie wybuchają. To stwierdzenie doskonale ilustrują skutki agresji Rosji na Ukrainę. Rosja tę wojnę już przegrała. Nie osiągnie swojego pierwotnego celu nawet, jeśli zmusi Ukrainę do pewnych terytorialnych ustępstw. Do dziś nie wiemy, czy rosyjski wywiad przed lutym 2022 roku miał błędne rozeznanie sytuacji na Ukrainie, czy też znał realia, ale szefowie służb dostarczali Putinowi takie informacje, jakie były zgodne z jego oczekiwaniami. Pamiętamy scenę z narady u Putina przed rozpoczęciem inwazji, gdy szef rosyjskiego wywiadu próbował coś powiedzieć i został uciszony. W naszej rozmowie poruszymy tematy roli wywiadu w obronie suwerenności państwa. Porozmawiamy o niezależności wywiadu od polityków – od czasów PRL aż po współczesność. Omówimy, na ile wywiad PRL był zależny od wywiadu radzieckiego. Przyjrzymy się także okresowi odbudowy demokratycznego państwa oraz temu, jak "szpiedzy" widzieli te zmiany. Andrzej Friszke, w rozmowie na Wszechnicy, stwierdził, że pierwszymi, którzy "wstąpili" do NATO, byli właśnie b. szpiedzy PRL. Gościem Wszechnicy będzie Andrzej Derlatka, który skromnie określa się mianem "starego szpiega". Był też ambasadorem RP w Korei Południowej oraz zajmował szereg ważnych stanowisk w wolnej już Polsce. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #szpieg #wywiad #historia #polityka

Wykład dr hab. Marty Wrzosek w ramach wydarzeń wokół wystawy Xawery Dunikowski. Malarstwo / Muzeum Rzeźby w Królikarni, Muzeum Narodowe w Warszawie [7 lipca 2021 r.] Wykład poświęcony znaczeniu roślin w malarstwie artysty. Ich dobór, barwa, sposób przedstawienia różnią się w zależności od czasu, w którym zostały namalowane, co wydaje się odzwierciedlać przeżycia artysty związane z przepracowywaniem obozowej traumy. Obrazy ujęte w sekwencji czasowej ujawniają jednak coś więcej – nie tylko dokumentują czas grozy, ale pokazują proces leczenia psychiki, w którym rośliny odgrywają ważną rolę. dr hab. Marta Wrzosek – mykolog, zajmuje się m.in. interakcjami grzybów z innymi organizmami. Pracuje w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego, wykłada na Wydziale Biologii, uprzednio na Artes Liberales UW. Współtwórczyni i pierwsza prezes Polskiego Towarzystwa Mykologicznego. Autorka książek popularnonaukowych. Wyróżniona w konkursie Popularyzator Nauki w 2019 przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #XaweryDunikowski #Malarstwo #Muzeum #Rzeźba #Królikarnia #muzeumnarodowe #sztuka #kultura #zieleń #obrazy