DGPtalk: Eureka
DGPtalk: Eureka to seria podcastów poświęconych polskiej nauce. Będziemy starali się pokazać w nich czym zajmują się ludzie nauki nad Wisłą – bo zajmują się często absolutnie odlotowymi rzeczami. Dlatego wspólnie z autorami pokażemy przykłady kilku ciekawych projektów, które uzyskały już ochronę patentową. Podcast towarzyszy serii artykułów na łamach „Dziennika Gazety Prawnej” publikowanych w ramach organizowanego wspólnie z firmą Polpharma konkursu „Eureka! DGP”.
Słuchaj podcastów DGPtalk: Eureka
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Kategorie:
Nauka
Nauka
Marek Ściążko: Gazowanie węgla może stanowić alternatywę do gazu ziemnego.
2022-03-23 18:07:00
– Gazowanie węgla to przeprowadzenie węgla z postaci substancji stałej w gaz. Gaz może być już tak uszlachetniony, że może być substancją palną, gazową, substytutem gazu ziemnego, jaki mamy rurociągami dostarczany do domów, czy elektrowni. To jest alternatywna droga pozyskania gazu, substytutu gazu ziemnego. Jedną jest pozyskanie bezpośrednio ze złoża jako tzw. gazu naturalnego, ten pozyskany poprzez gazowanie węgla możemy nazwać syntetycznym gazem ziemnym – mówi Marek Ściążko z Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie . Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
– Gazowanie węgla to przeprowadzenie węgla z postaci substancji stałej w gaz. Gaz może być już tak uszlachetniony, że może być substancją palną, gazową, substytutem gazu ziemnego, jaki mamy rurociągami dostarczany do domów, czy elektrowni. To jest alternatywna droga pozyskania gazu, substytutu gazu ziemnego. Jedną jest pozyskanie bezpośrednio ze złoża jako tzw. gazu naturalnego, ten pozyskany poprzez gazowanie węgla możemy nazwać syntetycznym gazem ziemnym – mówi Marek Ściążko z Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Paweł Lejba: Nie dostarczajmy danych korekcyjnych do systemu GLONASS
2022-03-14 15:01:50
Rosjanie w czasie inwazji potrzebują danych z nawigacji satelitarnej. GPS nad całym terytorium Rosji i Ukrainy został wyłączony, ale najeźdźcy mają własny system: GLONASS. Tego sygnału nie możemy zakłócić, ale możemy rozregulować, tak że w kilka miesięcy stanie się bezużyteczny do prowadzenia działań wojennych, w tym do naprowadzania pocisków rakietowych. Pomysł nie jest Polski, rozwiązanie zaproponowali naukowcy z Ukrainy, Polacy ochoczo go podchwycili i jako pierwsi przestali dostarczać dane pomiarowe służące do kalibracji rosyjskiego systemu GLONASS . Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Rosjanie w czasie inwazji potrzebują danych z nawigacji satelitarnej. GPS nad całym terytorium Rosji i Ukrainy został wyłączony, ale najeźdźcy mają własny system: GLONASS. Tego sygnału nie możemy zakłócić, ale możemy rozregulować, tak że w kilka miesięcy stanie się bezużyteczny do prowadzenia działań wojennych, w tym do naprowadzania pocisków rakietowych.
Pomysł nie jest Polski, rozwiązanie zaproponowali naukowcy z Ukrainy, Polacy ochoczo go podchwycili i jako pierwsi przestali dostarczać dane pomiarowe służące do kalibracji rosyjskiego systemu GLONASS.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Ten, w którym ogłaszamy zwycięzców i podsumowujemy cykl
2021-06-25 16:51:58
Jeśli kolejne edycje „Eureki! DGP” porównalibyśmy do serialu, to spokojnie można byłoby powiedzieć, że VIII sezon był dotychczas najmocniejszy. Jak w porządnym, amerykańskim sitcomie – żeby przywołać „Przyjaciół”, „Teorię wielkiego podrywu” czy „Seinfelda”, gdzie po ośmiu latach widzowie otrzaskali się z bohaterami, a między aktorami widać tą charakterystyczną, wynikającą z wieloletniej współpracy chemię. Tak więc bohaterami poszczególnych odcinków w tym sezonie były wynalazki tj. praktycznie gotowe do wprowadzenia na rynek urządzenie do łagodzenia bólu pooperacyjnego, uzyskany po raz pierwszy na świecie, ultranowoczesny materiał magnetyczny czy zestaw pozwalający zamienić każdy wózek dla niepełnosprawnych w hybrydę z napędem elektrycznym. Kapituła konkursu zdecydowała się jednak przyznać pierwszą nagrodę „sercu dla serca” opracowanemu przez naukowców z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytutu Metali Nieżelaznych w Gliwicach. Autor: Jakub Kapiszewski Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Jeśli kolejne edycje „Eureki! DGP” porównalibyśmy do serialu, to spokojnie można byłoby powiedzieć, że VIII sezon był dotychczas najmocniejszy. Jak w porządnym, amerykańskim sitcomie – żeby przywołać „Przyjaciół”, „Teorię wielkiego podrywu” czy „Seinfelda”, gdzie po ośmiu latach widzowie otrzaskali się z bohaterami, a między aktorami widać tą charakterystyczną, wynikającą z wieloletniej współpracy chemię.
Tak więc bohaterami poszczególnych odcinków w tym sezonie były wynalazki tj. praktycznie gotowe do wprowadzenia na rynek urządzenie do łagodzenia bólu pooperacyjnego, uzyskany po raz pierwszy na świecie, ultranowoczesny materiał magnetyczny czy zestaw pozwalający zamienić każdy wózek dla niepełnosprawnych w hybrydę z napędem elektrycznym. Kapituła konkursu zdecydowała się jednak przyznać pierwszą nagrodę „sercu dla serca” opracowanemu przez naukowców z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytutu Metali Nieżelaznych w Gliwicach.
Autor: Jakub Kapiszewski
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Nie ma róży bez... grafenu
2021-05-28 14:38:33
Naukowcy na całym świecie nie ustają w poszukiwaniu zastosowań dla grafenu. Te wymagają jednak czasem, aby rewolucyjną postać węgla nieco zmodyfikować. Jedną z modyfikacji są róże grafenowe - mikroskopijne struktury z płatków grafenowych, które przypominają te kwiaty. W różach pokłada się duże nadzieje jako materiałach następnej generacji do budowy urządzeń magazynujących energię, ale nie tylko - mogą znaleźć zastosowanie także w panelach słonecznych. Rewolucyjną metodę wytwarzania róż grafenowych opracowali polscy naukowcy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor: Jakub Kapiszewski Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Naukowcy na całym świecie nie ustają w poszukiwaniu zastosowań dla grafenu. Te wymagają jednak czasem, aby rewolucyjną postać węgla nieco zmodyfikować.
Jedną z modyfikacji są róże grafenowe - mikroskopijne struktury z płatków grafenowych, które przypominają te kwiaty. W różach pokłada się duże nadzieje jako materiałach następnej generacji do budowy urządzeń magazynujących energię, ale nie tylko - mogą znaleźć zastosowanie także w panelach słonecznych. Rewolucyjną metodę wytwarzania róż grafenowych opracowali polscy naukowcy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Autor: Jakub Kapiszewski
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
iPhone do akupunktury
2021-04-30 17:02:59
Najczęściej kiedy mówimy, że coś jest „z prądem”, mamy na myśli zawartość raczej wyskokową. I chociaż przeciwbólowe właściwości alkoholu znane są od tysięcy lat, to raczej nie nadaje się on do leczenia szpitalnego. W placówkach medycznych można za to wykorzystać zwyczajny prąd. Stymuluje się za jego pomocą układ nerwowy, aby pobudzić produkcję naturalnych związków chemicznych o działaniu przeciwbólowym. I chociaż po metodę tą sięga się w medycynie od dawna, to dopiero dzięki wynalazkowi naukowców z Wrocławia ma szansę naprawdę trafić pod strzechy. Bohaterem najnowszego odcinka podcastu „DGPtalk: Eureka” jest Stimulaid, który dla elektrostymulatorów jest tym, czym iPhone był dla telefonów komórkowych z ekranem dotykowym. Autor: Jakub Kapiszewski Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Najczęściej kiedy mówimy, że coś jest „z prądem”, mamy na myśli zawartość raczej wyskokową. I chociaż przeciwbólowe właściwości alkoholu znane są od tysięcy lat, to raczej nie nadaje się on do leczenia szpitalnego. W placówkach medycznych można za to wykorzystać zwyczajny prąd. Stymuluje się za jego pomocą układ nerwowy, aby pobudzić produkcję naturalnych związków chemicznych o działaniu przeciwbólowym. I chociaż po metodę tą sięga się w medycynie od dawna, to dopiero dzięki wynalazkowi naukowców z Wrocławia ma szansę naprawdę trafić pod strzechy. Bohaterem najnowszego odcinka podcastu „DGPtalk: Eureka” jest Stimulaid, który dla elektrostymulatorów jest tym, czym iPhone był dla telefonów komórkowych z ekranem dotykowym.
Autor: Jakub Kapiszewski
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Wózek jak marzenie
2021-03-26 15:44:18
Napęd hybrydowy. Panel dotykowy. Sterowanie gestem. Funkcja zdalnego przywoływania. To nie lista gadżetów bardzo drogiego samochodu, tylko zestaw, w który powinien być wyposażony dobry wózek rehabilitacyjny – przynajmniej w wizji inżynierów z Politechniki Poznańskiej. Opracowali oni zestaw, za pomocą którego jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki można zamienić każdy wózek z napędem ręcznym w rasową hybrydę, w której siłę mięśni będą wspomagać silniki elektryczne. Do tego nowoczesne sterowanie za pomocą drążków, panelu dotykowego, a nawet – specjalnej rękawicy, dzięki której kontrolę nad wózkiem sprawuje się za pomocą uginania palców. Autor: Jakub Kapiszewski Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Napęd hybrydowy. Panel dotykowy. Sterowanie gestem. Funkcja zdalnego przywoływania. To nie lista gadżetów bardzo drogiego samochodu, tylko zestaw, w który powinien być wyposażony dobry wózek rehabilitacyjny – przynajmniej w wizji inżynierów z Politechniki Poznańskiej. Opracowali oni zestaw, za pomocą którego jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki można zamienić każdy wózek z napędem ręcznym w rasową hybrydę, w której siłę mięśni będą wspomagać silniki elektryczne. Do tego nowoczesne sterowanie za pomocą drążków, panelu dotykowego, a nawet – specjalnej rękawicy, dzięki której kontrolę nad wózkiem sprawuje się za pomocą uginania palców.
Autor: Jakub Kapiszewski
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Pokażmy bakteriom faga
2021-02-26 09:40:36
W środku pandemii zabrzmi to jak herezja, ale wirusy mogą się okazać największymi sprzymierzeńcami człowieka. Oczywiście nie wszystkie – chodzi o bakteriofagi, czyli wirusy atakujące bakterie. Jeszcze sto lat temu widziano w nich sposób na walkę z chorobami wywoływanymi przez szkodliwe mikroby. Ostatecznie taką funkcję w naszym arsenale zaczęły pełnić antybiotyki. Na skutek pojawienia się zjawiska lekooporności naukowcy zaczęli rozglądać się za alternatywami. W tym gronie znalazła się ekipa z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, która postanowiła zaprząc fagi do walki z drobnoustrojami wywołującymi biegunki u cieląt. Autor: Jakub Kapiszewski Słuchaj podcastów DGPtalk: Eureka Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
W środku pandemii zabrzmi to jak herezja, ale wirusy mogą się okazać największymi sprzymierzeńcami człowieka. Oczywiście nie wszystkie – chodzi o bakteriofagi, czyli wirusy atakujące bakterie. Jeszcze sto lat temu widziano w nich sposób na walkę z chorobami wywoływanymi przez szkodliwe mikroby. Ostatecznie taką funkcję w naszym arsenale zaczęły pełnić antybiotyki. Na skutek pojawienia się zjawiska lekooporności naukowcy zaczęli rozglądać się za alternatywami. W tym gronie znalazła się ekipa z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, która postanowiła zaprząc fagi do walki z drobnoustrojami wywołującymi biegunki u cieląt.
Autor: Jakub Kapiszewski
Słuchaj podcastów DGPtalk: Eureka
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Lniane spaghetti
2020-05-29 12:14:54
Gdyby dać komuś złotą rybkę – ale taką, która spełnia wyłącznie życzenia związane z ochroną środowiska (zieloną rybkę?) to z pewnością jedną z najważniejszych rzeczy, o którą moglibyśmy ją poprosić są przyjazne Matce Ziemi tworzywa sztuczne. Te bowiem, które obecnie mamy w naszej dyspozycji nie są najbardziej zielone - są produktami przeróbki ropy naftowej, a ich utylizacja nastręcza trudności. Mimo to nie jesteśmy w stanie bez nich żyć (w czym byśmy przynosili jedzenie ze sklepu?). Od wielu lat trwają próby znalezienia czegoś, co je zastąpi, a co nie będzie ustępowało petrokuzynom pod względem właściwości użytkowych. Jednym z kandydatów jest polilaktyd, tworzywo zbudowane z cząsteczek kwasu mlekowego. Kandydat jest to jednak nieidealny, w związku z czym staramy się do ulepszyć różnymi dodatkami. Na przykład siemieniem lnianym lub lnianymi makuchami – czyli odpadami po wytłaczaniu oleju. Autor: Jakub Kapiszewski Słuchaj podcastu DGPtalk: Eureka Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Gdyby dać komuś złotą rybkę – ale taką, która spełnia wyłącznie życzenia związane z ochroną środowiska (zieloną rybkę?) to z pewnością jedną z najważniejszych rzeczy, o którą moglibyśmy ją poprosić są przyjazne Matce Ziemi tworzywa sztuczne. Te bowiem, które obecnie mamy w naszej dyspozycji nie są najbardziej zielone - są produktami przeróbki ropy naftowej, a ich utylizacja nastręcza trudności. Mimo to nie jesteśmy w stanie bez nich żyć (w czym byśmy przynosili jedzenie ze sklepu?). Od wielu lat trwają próby znalezienia czegoś, co je zastąpi, a co nie będzie ustępowało petrokuzynom pod względem właściwości użytkowych. Jednym z kandydatów jest polilaktyd, tworzywo zbudowane z cząsteczek kwasu mlekowego. Kandydat jest to jednak nieidealny, w związku z czym staramy się do ulepszyć różnymi dodatkami. Na przykład siemieniem lnianym lub lnianymi makuchami – czyli odpadami po wytłaczaniu oleju.
Autor: Jakub Kapiszewski
Słuchaj podcastu DGPtalk: Eureka
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Długość dźwięku niepalności
2020-04-30 09:06:15
Od tysięcy lat ogień stanowi jednego z największych sojuszników człowieka. Bywa jednak kapryśny i nieprzewidywalny, przed czym również od tysięcy lat próbujemy się zabezpieczyć - a mimo to nie jest to dziedzina, w której innowacje gonią jedną za drugą. Gaśnice, o czym mało kto wie, mają już ponad 150 lat! Ale jest światełko w tunelu - chodzi o gaszenie pożarów falami dźwiękowymi. Pomysł jest na tyle nowy, że amerykańskie wojsko zaczęło się nim interesować raptem dekadę temu. Urządzenie wykorzystujące taką zasadę nazywa się gaśnicą akustyczną i pracuje nad nim inżynier z Politechniki Świętokrzyskiej. Źródła wykorzystanych w materiale cytatów: Fale na morzu i mewy - odgłosy natury: https://www.youtube.com/watch?v=mai_J-9VfFQ&t=2s Star Trek TNG Compilation – Jibb's Compilations: https://www.youtube.com/watch?v=7VciSL3qxKA Autor: Jakub Kapiszewski Słuchaj podcastu DGPtalk: Eureka Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Od tysięcy lat ogień stanowi jednego z największych sojuszników człowieka. Bywa jednak kapryśny i nieprzewidywalny, przed czym również od tysięcy lat próbujemy się zabezpieczyć - a mimo to nie jest to dziedzina, w której innowacje gonią jedną za drugą. Gaśnice, o czym mało kto wie, mają już ponad 150 lat! Ale jest światełko w tunelu - chodzi o gaszenie pożarów falami dźwiękowymi. Pomysł jest na tyle nowy, że amerykańskie wojsko zaczęło się nim interesować raptem dekadę temu. Urządzenie wykorzystujące taką zasadę nazywa się gaśnicą akustyczną i pracuje nad nim inżynier z Politechniki Świętokrzyskiej.
Źródła wykorzystanych w materiale cytatów:
- Fale na morzu i mewy - odgłosy natury: https://www.youtube.com/watch?v=mai_J-9VfFQ&t=2s
- Star Trek TNG Compilation – Jibb's Compilations: https://www.youtube.com/watch?v=7VciSL3qxKA
Autor: Jakub Kapiszewski
Słuchaj podcastu DGPtalk: Eureka
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Światłowód z dobrej strony mocy
2020-03-30 10:04:34
Chociaż światłowody towarzyszą nam o paru dekad, to naukowcy nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa jeśli idzie o ich udoskonalanie. Przełomowy krok w tej dziedzinie tym razem stał się udziałem Polaków. Zespół naukowców z Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych opracował bowiem metodę bardzo precyzyjnej kontroli parametrów światłowodu i to w skali nano, czyli miliardowej części metra. W praktyce oznacza to na przykład możliwość konstrukcji znacznie lepszych laserów światłowodowych, w których kluczowym elementem są te elementy przewodzące światło. Autor: Jakub Kapiszewski Słuchaj podcastu DGPtalk: Eureka Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Chociaż światłowody towarzyszą nam o paru dekad, to naukowcy nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa jeśli idzie o ich udoskonalanie.
Przełomowy krok w tej dziedzinie tym razem stał się udziałem Polaków.
Zespół naukowców z Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych opracował bowiem metodę bardzo precyzyjnej kontroli parametrów światłowodu i to w skali nano, czyli miliardowej części metra. W praktyce oznacza to na przykład możliwość konstrukcji znacznie lepszych laserów światłowodowych, w których kluczowym elementem są te elementy przewodzące światło.
Autor: Jakub Kapiszewski
Słuchaj podcastu DGPtalk: Eureka
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.