Stosunkowo Bliski Wschód
Stosunkowo Bliski Wschód to podcast, w którym rozmawiam z ekspertami o bieżących wydarzeniach na Bliskim Wschodzie, a od czasu do czasu samodzielnie opowiadam o istotnych tematach.
Zbrodnie i śledztwa
2023-10-24 18:29:24
W szpitalu al-Ahli w Strefie Gazy doszło do eksplozji, która zabiła kilkaset osób. Palestyńczycy winą obarczają Izrael, który z kolei przekonuje, że to w istocie rakieta Palestyńskiego Islamskiego Dżihadu miała spaść na budynek.
Niezależni weryfikatorzy próbują dojść do prawdy, choć trudno to zrobić jedynie na podstawie dostępnych publicznie danych. Bez międzynarodowego śledztwa będzie trudno. Takie jednak trwa od 2021 roku, uruchomione przez Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze, na wniosek Palestyńczyków. Izrael nie uznaje jednak haskiej jurysdykcji. Czy może jednak zmieni zdanie w obliczu obecnych wydarzeń?
Do Gazy wjechały też pierwsze transporty pomocy humanitarnej, 37 ciężarówek ze środkami medycznymi, higienicznymi i jedzeniem. To jednak ledwie kropla w morzu potrzeb odciętej od dostaw Gazy, do której zwykle przyjeżdżało 500 ciężarówek dziennie. Sytuacja grozi pogłębieniem kryzysu humanitarnego, a Amerykanie obawiają się nawet epidemii.
Jeśli cenisz moją pracę, możesz ją wesprzeć na patronite.pl/stosunkowobliskiwschod lub stawiając mi wirtualną kawę na buycoffee.to/stosunkowobliskiwschod
W szpitalu al-Ahli w Strefie Gazy doszło do eksplozji, która zabiła kilkaset osób. Palestyńczycy winą obarczają Izrael, który z kolei przekonuje, że to w istocie rakieta Palestyńskiego Islamskiego Dżihadu miała spaść na budynek.
Niezależni weryfikatorzy próbują dojść do prawdy, choć trudno to zrobić jedynie na podstawie dostępnych publicznie danych. Bez międzynarodowego śledztwa będzie trudno. Takie jednak trwa od 2021 roku, uruchomione przez Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze, na wniosek Palestyńczyków. Izrael nie uznaje jednak haskiej jurysdykcji. Czy może jednak zmieni zdanie w obliczu obecnych wydarzeń?
Do Gazy wjechały też pierwsze transporty pomocy humanitarnej, 37 ciężarówek ze środkami medycznymi, higienicznymi i jedzeniem. To jednak ledwie kropla w morzu potrzeb odciętej od dostaw Gazy, do której zwykle przyjeżdżało 500 ciężarówek dziennie. Sytuacja grozi pogłębieniem kryzysu humanitarnego, a Amerykanie obawiają się nawet epidemii.
Jeśli cenisz moją pracę, możesz ją wesprzeć na patronite.pl/stosunkowobliskiwschod lub stawiając mi wirtualną kawę na buycoffee.to/stosunkowobliskiwschod
Czy Iran rządzi Gazą?
2023-10-11 19:59:47
Nie jest tajemnicą, że palestyński Hamas ma mocne związki z Iranem, a także wspólne interesy, wśród których wyliczyć można choćby destabilizację Izraela. Czy jednak palestyńska organizacja jest w istocie marionetką Teheranu, czy może samodzielnym aktorem, niezależnie decydującym o swojej polityce? Czy Iran znał szczegóły planów operacji Hamasu, czy może nie został wtajemniczony, by zminimalizować ryzyko przecieków docierających do izraelskiego wywiadu? Na ile wsparcie finansowe z Teheranu wypełnia finansowe potrzeby Hamasu, który przecież oprócz walki zbrojnej z Izraelem, ma na głowie także świadczenie usług społecznych na rzecz dwóch milionów mieszkańców Gazy?
O tym wszystkim i wielu innych tematach rozmawiam z iranistą Marcinem Krzyżanowskim.
Nie jest tajemnicą, że palestyński Hamas ma mocne związki z Iranem, a także wspólne interesy, wśród których wyliczyć można choćby destabilizację Izraela. Czy jednak palestyńska organizacja jest w istocie marionetką Teheranu, czy może samodzielnym aktorem, niezależnie decydującym o swojej polityce? Czy Iran znał szczegóły planów operacji Hamasu, czy może nie został wtajemniczony, by zminimalizować ryzyko przecieków docierających do izraelskiego wywiadu? Na ile wsparcie finansowe z Teheranu wypełnia finansowe potrzeby Hamasu, który przecież oprócz walki zbrojnej z Izraelem, ma na głowie także świadczenie usług społecznych na rzecz dwóch milionów mieszkańców Gazy?
O tym wszystkim i wielu innych tematach rozmawiam z iranistą Marcinem Krzyżanowskim.
Izrael zaskoczony. Hamas licytuje wysoko
2023-10-08 13:14:57
Izrael w sobotę rano został zaskoczony zmasowanym atakiem Hamasu, w którym doszło do ostrzału południa i centrum kraju, a także masowych infiltracji miejscowości przygranicznych. Dlaczego wojsko nie przewidziało tego ataku, i czy oznacza on, że upada mit niezwyciężonej izraelskiej armii i potężnych służb wywiadowczych? Dlaczego Hezbollah nie włączył się do walki po stronie Hamasu? Czy za sytuacją mogła stać rosyjska inspiracja?
O tym rozmawiam z dr Agnieszką Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Izrael w sobotę rano został zaskoczony zmasowanym atakiem Hamasu, w którym doszło do ostrzału południa i centrum kraju, a także masowych infiltracji miejscowości przygranicznych. Dlaczego wojsko nie przewidziało tego ataku, i czy oznacza on, że upada mit niezwyciężonej izraelskiej armii i potężnych służb wywiadowczych? Dlaczego Hezbollah nie włączył się do walki po stronie Hamasu? Czy za sytuacją mogła stać rosyjska inspiracja?
O tym rozmawiam z dr Agnieszką Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Sytuacja w Strefie Gazy i Izraelu. Komentarz na gorąco
2023-10-07 20:15:46
Izrael został zaskoczony przez Hamas zmasowanym atakiem, podczas którego nie tylko ostrzelano izraelskie miasta, ale również siły Hamasu wkroczyły na terytorium Izraela. Hamas przejął kontrolę nad częścią obszarów przygranicznych, pojmał kilkudziesięciu Izraelczyków, a wielu zostało też rannych lub zginęło w działaniach organizacji. Izraelczycy odpowiedzieli bombardowaniem Strefy Gazy i starają się odzyskać kontrolę nad utraconymi obszarami.Jak potoczy się dalej ta eskalacja konfliktu? O tym w dzisiejszym komentarzu na gorąco!
Izrael został zaskoczony przez Hamas zmasowanym atakiem, podczas którego nie tylko ostrzelano izraelskie miasta, ale również siły Hamasu wkroczyły na terytorium Izraela. Hamas przejął kontrolę nad częścią obszarów przygranicznych, pojmał kilkudziesięciu Izraelczyków, a wielu zostało też rannych lub zginęło w działaniach organizacji. Izraelczycy odpowiedzieli bombardowaniem Strefy Gazy i starają się odzyskać kontrolę nad utraconymi obszarami.Jak potoczy się dalej ta eskalacja konfliktu? O tym w dzisiejszym komentarzu na gorąco!
O co walczy palestyńska lewica?
2023-08-08 09:39:32
W małym uzupełnieniu do mojego niedawnego występu w podcaście Dwie Lewe Ręce Jakuba Dymka i Marcina Giełzaka, odpowiadam na Wasze zapotrzebowanie i mówię o palestyńskiej lewicy!
Czy w palestyńskiej polityce dominuje islamizm, nacjonalizm czy socjalizm? Kto nadaje ton palestyńskiej lewicy? Czy organizacje lewicowe mogą jeszcze kiedyś dominować w lokalnej polityce?
O tym wszystkim usłyszycie w krótkim przedwakacyjnym felietionie!
W małym uzupełnieniu do mojego niedawnego występu w podcaście Dwie Lewe Ręce Jakuba Dymka i Marcina Giełzaka, odpowiadam na Wasze zapotrzebowanie i mówię o palestyńskiej lewicy!
Czy w palestyńskiej polityce dominuje islamizm, nacjonalizm czy socjalizm? Kto nadaje ton palestyńskiej lewicy? Czy organizacje lewicowe mogą jeszcze kiedyś dominować w lokalnej polityce?
O tym wszystkim usłyszycie w krótkim przedwakacyjnym felietionie!
Czy Netanjahu chce wnerwić Bidena?
2023-07-03 23:54:58
Benjamin Netanjahu zapowiedział delegacji Kongresu Stanów Zjednoczonych, że otrzymał zaproszenie do Chin i ma zamiar zjawić się w Pekinie jeszcze w lipcu. Wywołało to niemałe poruszenie na świecie, gdyż Netanjahu nie został nadal zaproszony do Białego Domu po wygranych przez niego wyborach w Izraelu (co ma związek z planowaną reformą sądownictwa, którą opozycja uważa za zamach na demokrację), a kilka tygodni wcześniej z Pekinu wrócił palestyński prezydent Mahmud Abbas, który przywiózł od Chińczyków zapewnienia, że Chiny wesprą palestyńską walkę niepodległościową i będą chciały mediować między Izraelem a Palestyną.
Niektórzy uważają, że wyjazd Netanjahu do Pekinu w takiej sytuacji stanowi zagrożenie dla szczególnych relacji amerykańsko-izraelskich. W tym odcinku podcastu staram się odnieść do tych obaw, opowiedzieć o tych relacjach i zastanowić się, jaka może być przyszłość tego "strategicznego partnerstwa" i na co mogą liczyć też Palestyńczycy.
Benjamin Netanjahu zapowiedział delegacji Kongresu Stanów Zjednoczonych, że otrzymał zaproszenie do Chin i ma zamiar zjawić się w Pekinie jeszcze w lipcu. Wywołało to niemałe poruszenie na świecie, gdyż Netanjahu nie został nadal zaproszony do Białego Domu po wygranych przez niego wyborach w Izraelu (co ma związek z planowaną reformą sądownictwa, którą opozycja uważa za zamach na demokrację), a kilka tygodni wcześniej z Pekinu wrócił palestyński prezydent Mahmud Abbas, który przywiózł od Chińczyków zapewnienia, że Chiny wesprą palestyńską walkę niepodległościową i będą chciały mediować między Izraelem a Palestyną.
Niektórzy uważają, że wyjazd Netanjahu do Pekinu w takiej sytuacji stanowi zagrożenie dla szczególnych relacji amerykańsko-izraelskich. W tym odcinku podcastu staram się odnieść do tych obaw, opowiedzieć o tych relacjach i zastanowić się, jaka może być przyszłość tego "strategicznego partnerstwa" i na co mogą liczyć też Palestyńczycy.
Czego Chiny chcą od Palestyny?
2023-06-19 17:23:01
Mahmud Abbas po raz piąty podczas swojego urzędowania odwiedza Pekin, gdzie Xi Jinping przyjmuje go z pełnymi wojskowymi honorami. Efektem wizyty są liczne zapewnienia i obietnice, wśród których znalazło się potwierdzenie chińskiego przywiązania do palestyńskiej walki wyzwoleńczej, czy też, ze strony Abbasa, obrona chińskich działań wobec muzułmańskich mniejszości w Chinach. Czy jednak słowa zostaną poparte działaniami i Chińczycy rzeczywiście będą chcieli nie tylko pomóc Ramallah w uzyskaniu pełnego członkostwa w Organizacji Narodów Zjednoczonych, ale też wywrzeć presję na Izrael, by wreszcie rozwiązać konflikt izraelsko-palestyński? A może jest to jedynie element gry, którą Pekin toczy z Waszyngtonem coraz mocniej obejmując Globalne Południe, gdy jego przedstawiciele są już wyraźnie rozczarowani Zachodem? Dlaczego przywódca Palestyńczyków broni represji wobec Ujgurów, choć jego naród również często mówi o trudnych doświadczeniach, jakie go spotykają?
Staram się odpowiedzieć na te wszystkie pytania zgodnie ze swoją wiedzą i intuicją.
W dalszej kolejności Michał Czechowski opowiada mi o tym, jaki dzisiaj jest Irak, korzystając z niedawnego wyjazdu do Bagdadu i innych miast kraju. Co Irakijczycy mówią dwadzieścia lat po amerykańskiej inwazji, która obaliła Saddama Husajna, ale przyczyniła się też do zdestabilizowania regionu i wzmocnienia organizacji terrorystycznych i poszczególnych milicji? Czy Irak rzeczywiście jest tak zdewastowany wojną, jak pokazują to zachodnie media? Jak Bagdad radzi sobie z odbudową w porównaniu z Damaszkiem? O tym wszystkim usłyszycie w odcinku!
Mahmud Abbas po raz piąty podczas swojego urzędowania odwiedza Pekin, gdzie Xi Jinping przyjmuje go z pełnymi wojskowymi honorami. Efektem wizyty są liczne zapewnienia i obietnice, wśród których znalazło się potwierdzenie chińskiego przywiązania do palestyńskiej walki wyzwoleńczej, czy też, ze strony Abbasa, obrona chińskich działań wobec muzułmańskich mniejszości w Chinach. Czy jednak słowa zostaną poparte działaniami i Chińczycy rzeczywiście będą chcieli nie tylko pomóc Ramallah w uzyskaniu pełnego członkostwa w Organizacji Narodów Zjednoczonych, ale też wywrzeć presję na Izrael, by wreszcie rozwiązać konflikt izraelsko-palestyński? A może jest to jedynie element gry, którą Pekin toczy z Waszyngtonem coraz mocniej obejmując Globalne Południe, gdy jego przedstawiciele są już wyraźnie rozczarowani Zachodem? Dlaczego przywódca Palestyńczyków broni represji wobec Ujgurów, choć jego naród również często mówi o trudnych doświadczeniach, jakie go spotykają?
Staram się odpowiedzieć na te wszystkie pytania zgodnie ze swoją wiedzą i intuicją.
W dalszej kolejności Michał Czechowski opowiada mi o tym, jaki dzisiaj jest Irak, korzystając z niedawnego wyjazdu do Bagdadu i innych miast kraju. Co Irakijczycy mówią dwadzieścia lat po amerykańskiej inwazji, która obaliła Saddama Husajna, ale przyczyniła się też do zdestabilizowania regionu i wzmocnienia organizacji terrorystycznych i poszczególnych milicji? Czy Irak rzeczywiście jest tak zdewastowany wojną, jak pokazują to zachodnie media? Jak Bagdad radzi sobie z odbudową w porównaniu z Damaszkiem? O tym wszystkim usłyszycie w odcinku!
Żebracy nie mogą wybierać? Szczyt Ligi Państw Arabskich w Dżuddzie
2023-05-22 21:31:48
Na szczycie Ligi Państw Arabskich pojawił się Baszar al-Asad, pieczętując tym samym powrót Damaszku do głównego nurtu arabskiej polityki, po międzynarodowej izolacji Syrii wskutek wojny domowej. W tym samym miejscu pojawił się również Wołodymyr Zełeński, który do arabskich przywódców miał przesłanie krytykujące ich neutralną postawę wobec rosyjskiej agresji na Ukrainę.
To bezprecedensowe wydarzenie było szeroko komentowane przez zagranicznych obserwatorów, bardziej chyba niż wcześniejsze szczyty Ligi Państw Arabskich. Po czyjej stronie stają teraz Arabowie? Czy powrót Asada do Ligi jest klęską prawa międzynarodowego i zachodniej strategii międzynarodowej? Czy wypada dzisiaj organizować międzynarodowe szczyty, na których nie porusza się kwestii Ukrainy?
O tym wszystkim rozmawiam z prof. Łukaszem Fyderkiem z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego
Na szczycie Ligi Państw Arabskich pojawił się Baszar al-Asad, pieczętując tym samym powrót Damaszku do głównego nurtu arabskiej polityki, po międzynarodowej izolacji Syrii wskutek wojny domowej. W tym samym miejscu pojawił się również Wołodymyr Zełeński, który do arabskich przywódców miał przesłanie krytykujące ich neutralną postawę wobec rosyjskiej agresji na Ukrainę.
To bezprecedensowe wydarzenie było szeroko komentowane przez zagranicznych obserwatorów, bardziej chyba niż wcześniejsze szczyty Ligi Państw Arabskich. Po czyjej stronie stają teraz Arabowie? Czy powrót Asada do Ligi jest klęską prawa międzynarodowego i zachodniej strategii międzynarodowej? Czy wypada dzisiaj organizować międzynarodowe szczyty, na których nie porusza się kwestii Ukrainy?
O tym wszystkim rozmawiam z prof. Łukaszem Fyderkiem z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego
Kim jest prawdziwy Francuz?
2023-05-21 19:06:37
Z Francji co rusz napływają obrazy zamieszek i wieści o dzielnicach, do których nie wchodzi nawet policja i gdyby wierzyć niektórym doniesieniom, cała Francja pogrążona jest w anarchii i chaosie. Być może to przesadzony obraz, lecz czasy nad Sekwaną z pewnością nie są spokojne. Winą za to obarcza się imigrantów z byłych francuskich kolonii i ich niechęć wobec francuskiej kultury i systemu Republiki, lub przeciwnie, kolonialną przeszłość Paryża i instytucjonalny rasizm.
Zaprosiłem Marcina Giełzaka, dziennikarza i publicystę, jednego z autorów podcastu "Dwie lewe ręce", by zapytać go o przeszłość Francji, jej relacje z byłymi koloniami i politykę migracyjną, a także by rozstrzygnąć, czy rzeczywiście zasadne jest dzielenie Francuzów na tych "prawdziwych" i "nieprawdziwych", jak zdarza się to komentatorom w mediach społecznościowych i publicystom.
Z Francji co rusz napływają obrazy zamieszek i wieści o dzielnicach, do których nie wchodzi nawet policja i gdyby wierzyć niektórym doniesieniom, cała Francja pogrążona jest w anarchii i chaosie. Być może to przesadzony obraz, lecz czasy nad Sekwaną z pewnością nie są spokojne. Winą za to obarcza się imigrantów z byłych francuskich kolonii i ich niechęć wobec francuskiej kultury i systemu Republiki, lub przeciwnie, kolonialną przeszłość Paryża i instytucjonalny rasizm.
Zaprosiłem Marcina Giełzaka, dziennikarza i publicystę, jednego z autorów podcastu "Dwie lewe ręce", by zapytać go o przeszłość Francji, jej relacje z byłymi koloniami i politykę migracyjną, a także by rozstrzygnąć, czy rzeczywiście zasadne jest dzielenie Francuzów na tych "prawdziwych" i "nieprawdziwych", jak zdarza się to komentatorom w mediach społecznościowych i publicystom.
Nieuczciwe nieoszustwo - wybory w Turcji
2023-05-15 23:12:28
Recep Tayyip Erdogan i Kemal Kilicdaroglu zmierzyli się w pojedynku wyborczym, który zapowiadany był przez zachodnie media jako najważniejszy w całym 2023 roku.
Choć w Europie uważa się, że najważniejszym motywem tych wyborów jest przyszłe miejsce Turcji w rywalizacji mocarstw rozgrywającej się między Stanami Zjednoczonymi a Rosją, to dla Turków zupełnie inne kwestie okazały się grać pierwsze skrzypce.Żeby porozmawiać o kampanii, przebiegu wyborów i nadchodzącej drugiej turze zaprosiłem dr Karolinę Wandę Olszowską, prezeskę i założycielkę Instytutu Badań nad Turcją.
Recep Tayyip Erdogan i Kemal Kilicdaroglu zmierzyli się w pojedynku wyborczym, który zapowiadany był przez zachodnie media jako najważniejszy w całym 2023 roku.
Choć w Europie uważa się, że najważniejszym motywem tych wyborów jest przyszłe miejsce Turcji w rywalizacji mocarstw rozgrywającej się między Stanami Zjednoczonymi a Rosją, to dla Turków zupełnie inne kwestie okazały się grać pierwsze skrzypce.Żeby porozmawiać o kampanii, przebiegu wyborów i nadchodzącej drugiej turze zaprosiłem dr Karolinę Wandę Olszowską, prezeskę i założycielkę Instytutu Badań nad Turcją.