Wszechnica.org.pl - Nauka

Radon wokół nas - czy bać się promieniowania - Zygmunt Szefliński, 11  czerwca 2022 r.  

Wykład i pokaz zasięgu cząstek alfa w powietrzu, osadzanie produktów rozpadu radonu na filtrze molekularnym i pomiar aktywności tak utworzonego źródła.  

prof. dr hab. Zygmunt Szefliński - Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego  

Wykład nagrany przy okazji Dnia Odkrywców Kampusu Ochota 2022  

Znajdź nas:         
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Wykład dr Tatiany Woroncowej-Marcinowskiej zorganizowany został przez Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego w ramach XVI Festiwalu Nauki w Warszawie. 27 września 2012 r.[41min]

W historii Ziemi zlodowacenia występowały kilkukrotnie. Wtedy znaczne obszary naszego globu pokryte były lądolodem (podobnym do tego, który dziś pokrywa Antarktydę). Powierzchnię ziemi kształtują również lodowce górskie, które obserwować można współcześnie na wszystkich kontynentach.

Naukowcy dzielą lodowce na lodowce górskie i lądolody kontynentalne. Warunki powstania obu form są odmienne:  powstanie lodowca górskiego determinuje ukształtowanie terenu (góry) oraz  wysokość nad poziomem morza (tzw. granica wiecznego śniegu). Powstanie lądolodu wymaga natomiast określonych warunków klimatycznych. W pierwszej części wykładu przestawione została historia zlodowaceń od karbonu (ok. 280 mln lat temu) do plejstocenu. Najmłodsze zlodowacenie zakończyło się ok. 11,7 tysięcy lat temu i ono zostawiło najwięcej śladów, także na terenie Polski.

Typowe formy powstałe w wyniku topnienia lądolodu to: jeziora, sandry, moreny, ozy, głazy narzutowe (eratyki), kry lodowcowe (porwaki) oraz wiele innych. Dzięki tym śladom można określić zasięg kolejnych zlodowaceń oraz kierunek poruszania się mas lodu. Okazuje się, że eksploatowane w Polsce niektóre skały (jak np. iły jurajskie z okolic Łukowa, czy margle z okolic Kamienia Pomorskiergo) przywleczone zostały m.in. z terenów dzisiejszej Skandynawii, czyli terenu gdzie formowały się lądolody kontynentalne.

---

„Brak inwestycji w naukę to inwestycja w ignorancję” – pod takim hasłem w dniach 21-30 września odbył się XVI Festiwal Nauki w Warszawie. Jak zaznaczają organizatorzy, głównym celem Festiwalu Nauki w Warszawie jest upowszechnianie w społeczeństwie zrozumienia metod, zakresu możliwości i osiągnięć nauki, ukazywanie jej roli w budowie silnej gospodarki oraz znaczenia w kształtowaniu lepszego, myślącego społeczeństwa.

Festiwal to ponad pół tysiąca spotkań, zajęć, warsztatów i debat w warszawskich szkołach średnich, w budynkach UW, Politechniki, Pałacu Kultury i w Centrum Nauki Kopernik. W programie między innymi: poszukiwanie nowej Ziemi, pytania o komórki macierzyste, wielkie wpadki nauki, czym jest wielki wybuch i czy trwa nadal. Spotkania dotyczyły tak różnych dziedzin jak: matematyka, fizyka i astronomia, geologia, biologia, zdrowie filozofia, język, psychologia, ekonomia, prawo. Wstęp na wszystkie festiwalowe spotkania był bezpłatny. Więcej informacji o festiwalu znajduje się na stronie www.festiwalnauki.edu.pl

Znajdź nas:   
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Wykład Wojciecha Wyszyńskiego z Komisji Nadzoru Finansowego zaprezentowany został podczas XVI Festiwalu Nauki w Warszawie. Uniwersytet Warszawski, 28 września 2012 r. [47min]

Średnio żyjemy coraz dłużej, a zaczynamy pracować coraz później. Na miesięczną emeryturę przypada 2-3 miesiące pracy. Jaka czeka nas emerytura i co zrobić by była ona wyższa? Na spotkaniu uczestnicy dowiedzieli się jaki wpływ na wysokość naszej emerytury mają tendencje demograficzne, a także co możemy zrobić, aby podwyższyć przyszłe świadczenia.

Aging to termin oznaczający starzenie się społeczeństw wysokorozwiniętych. Żyjemy coraz dłużej, a rodzi się nas coraz mniej, co będzie miało wpływ na wysokość naszych przyszłych emerytur. Niestety, tematyka emerytur nie jest popularna, szczególnie wśród młodych ludzi. Na ten problem zwróciła już uwagę zachodnia Europa, która inwestuje w „samoświadomość emerytalną” młodych ludzi. W pierwszej części wykładu przedstawiona została prognoza demograficzna krajów rozwiniętych, analiza ile miesięcy pracujemy na miesiąc przyszłej emerytury oraz na jakie świadczenia mogą liczyć dzisiejsi dwudziestolatkowie za 40 lat.

Dlaczego na emeryturę warto oszczędzać jak najwcześniej? Okazuje się, że odkładanie 100 złotych miesięcznie przez 40 lat to już około 500 złotych miesięcznie więcej do przyszłych świadczeń. Druga część spotkania to głównie dyskusja ze słuchaczami: na czym polega system dziedziczenia emerytur oraz czym są indywidualne konta emerytalne i indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego.

„Brak inwestycji w naukę to inwestycja w ignorancję” – pod takim hasłem w dniach 21-30 września odbył się XVI Festiwal Nauki w Warszawie. Jak zaznaczają organizatorzy, głównym celem Festiwalu Nauki w Warszawie jest upowszechnianie w społeczeństwie zrozumienia metod, zakresu możliwości i osiągnięć nauki, ukazywanie jej roli w budowie silnej gospodarki oraz znaczenia w kształtowaniu lepszego, myślącego społeczeństwa.

Festiwal to ponad pół tysiąca spotkań, zajęć, warsztatów i debat w warszawskich szkołach średnich, w budynkach UW, Politechniki, Pałacu Kultury i w Centrum Nauki Kopernik. W programie między innymi: poszukiwanie nowej Ziemi, pytania o komórki macierzyste, wielkie wpadki nauki, czym jest wielki wybuch i czy trwa nadal. Spotkania dotyczyły tak różnych dziedzin jak: matematyka, fizyka i astronomia, geologia, biologia, zdrowie filozofia, język, psychologia, ekonomia, prawo. Wstęp na wszystkie festiwalowe spotkania był bezpłatny. Więcej informacji o festiwalu znajduje się na stronie www.festiwalnauki.edu.pl

Znajdź nas:   
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Wykład wygłoszony został w ramach XII Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie. 25 maja 2013 r [31min]

W Marózie głos w imieniu wójtów zabrał Marek Klara, wójt podkarpackiej gminy Miejsce Piastowe, a jednocześnie jeden z założycieli Stowarzyszenia Miłośników Wsi Rogi. Marek Klara po raz pierwszy wybrany na wójta został w 2006 roku jako jeden z najmłodszych włodarzy w Polsce. 

Ustawa o samorządzie mówi, że gmina to wszyscy mieszkańcy na określonym terenie. Każdy obywatel powinien o tym pamiętać. Gmina jest dobrem wspólnym i nigdy nie należy realizować idei jednego człowieka czy jednej grupy kosztem pozostałych, bo skutki dotyczą wszystkich mieszkańców – powiedział Marek Klara.

Wójt Miejsca Piastowego przedstawił budżet swojej gminy: 

– dochody – subwencje, dotacje i dochody własne. Wójt nawiązał do kontrowersji wokół inwestycji, które mogą przynosić samorządom korzyści majątkowe, a nie są przez mieszkańców popierane (np. budowa wiatraków) od 5:12 min.

– wydatki oraz udział wójta i rady gminy w ich planowaniu (m.in. pomoc społeczna, fundusz alimentacyjny, wywóz śmieci, utrzymanie szkół) od 15:40 min.

– zarządzanie funduszem sołeckim, którym pod nazwą budżetu wiejskiego, działa w gminie Miejsce Piastowe od lat 90. Obecnie co roku gmina przeznacza na nie ok 200 000 złotych (od 20:38 min)

– współpracę z organizacjami pozarządowymi. Organizacje pozarządowe w gminie prowadzą szkoły, stąd też co roku otrzymują od gminy około 1,8 mln złotych. Ponadto w gminie działa fundusz pożyczkowy, z którego organizacje mogą ubiegać się o pożyczkę do 30 000 złotych (od 26:20 min)

Jak przyznał Marek Klara, łączenie dochodów i wydatków gminy przypomina łączenie dwóch żywiołów: ognia i wody. Jest to zadanie bardzo trudne i wymagające, ale przy dobrej komunikacji z mieszkańcami możliwe.

***

Wykład wygłoszony został w ramach XII Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie. Tegorocznym partnerem spotkania, które odbyło się pod hasłem „Ja i sąsiedztwo/ społeczność/ samorząd”, była Fundacja im. Stefana Batorego.

W Marózie wspólnie szukaliśmy odpowiedzi na pytania o udział obywateli w życiu publicznym: jak być aktywnym obywatelem? Jak dobrze uczestniczyć w życiu publicznym? Czym jest przestrzeń obywatelska i jak ją dobrze zagospodarować? Jakie prawa ma obywatel? Jak pogodzić różne interesy w środowisku lokalnym?

Spotkania na dobre wpisały się kalendarz organizacji działających na obszarach wsi i małych miast. W tym roku Maróz gościł około 400 osób z całej Polski: liderów środowisk lokalnych, grupy nieformalne, członków stowarzyszeń i fundacji, sołtysów i radnych, Koła Gospodyń Wiejskich, Ochotnicze Straże Pożarne, pracowników bibliotek, ekspertów i organizatorów.

Organizatorami spotkania są Fundacja Wspomagania Wsi i Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA. Spotkanie współfinansowane jest przez Fundację Wspomagania Wsi i Polsko-Amerykańską Fundację Wolności. Spotkanie objęte było Honorowym Patronatem Prezydenta RP.

Znajdź nas:     
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Debata zorganizowana w ramach XV Festiwalu Nauki w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, 18 września 2011 r.    

O tym, czym jest i czy jest potrzebny rynek finansowy, dlaczego spekulacje finansowe prowadzą do załamania produkcji oraz o tym, czy finanse publiczne mogą być źródłem kryzysów, a stworzenie wspólnej waluty europejskiej było dobrym pomysłem.  

Udział wzięli: prof. dr hab. Witold Orłowski, prof dr. hab. Włodzimierz Siwiński  

Znajdź nas:    
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Wykład dr Marka Rabińskiego na temat katastrofy jądrowej w Czarnobylu zorganizowany został w ramach XVI Festiwalu Nauki w Warszawie. Wydział Fizyki UW, 27 września 2012 [1h02min]

26 kwietnia 1986 roku doszło do największego wypadku w historii energetyki. W wyniku wybuchu wodoru z reaktora jądrowego elektrowni atomowej w Czarnobylu skażeniu promieniotwórczemu uległ obszar na pograniczu Ukrainy, Białorusi i Rosji. Dlaczego właściwie doszło do wybuchu? Jak wyglądała akcja ratunkowa? Czy zniszczony reaktor promieniuje do dziś? Jakie mity narosły wokół tej katastrofy?

Bezpośrednią przyczyną wybuchu wodoru w reaktorze, a następnie pożaru były próby przeprowadzenia eksperymentu. W pierwszej części wykładu dr Marek Rabiński szczegółowo omawia genezę awarii reaktora oraz przedstawia akcję gaśniczą i organizację likwidacji skutków awarii.

Przy likwidacji awarii pracowało ok. 300 000 osób. Od 4 maja 1986 roku ze strefy o promieniu 30 kilometrów ewakuowano 116 000 mieszkańców okolicy, w tym całe miasto Prypeć (dziś kwestionuje się decyzję ewakuacji). Trzydziestokilometrową „strefę o najwyższym poziomie skażenia” zamieszkują dziś głównie zwierzęta (w tym wilki, żubry i niedźwiedzie), a samo miasto Prypeć stanowi atrakcję turystyczną. Dr Marek Rabiński przedstawia szereg mitów narosłych wokół Czarnobyla, głównie nieprawdziwych doniesień na temat wpływu promieniowania na zdrowie, a także prognozuje przyszłość strefy, będącej źródłem pokaźnych dochodów byłych pracowników elektrowni i poszkodowanych mieszkańców.

Znajdź nas:   
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Przyczyny zlodowaceń, historia zlodowaceń na terenie Polski i charakterystyka związanych z nimi krajobrazów.  

Jerzy Giżejewski - geolog, od 1991 roku pracownik Zakładu Badań Polarnych i Morskich IGF PAN, kierownik XIV i XIX Wyprawy PAN na Spitsbergen

Webinarium poprowadzone w ramach projektu EDU-ARCTIC - realizowanego przez Instytut Geofizyki PAN. 

Strona projektu EDU-ARCTIC https://edu-arctic.pl/ 

Znajdź nas:   
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Ptaki krajobrazu rolnego na dobre wpisały się w wiejski pejzaż. Na ogół traktujemy je jako ptaki pospolite, powszechne, jednak ich liczebność gwałtownie spada. Niektóre gatunki stoją na krawędzi wyginięcia. Czemu powinniśmy dbać o tę grupę ptaków i jak to robić mówi Antoni Marczewski z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. Fundacja Wspomagania Wsi, 27 marca 2013 r. [19min]  

Tereny użytkowane rolniczo zajmują 60% powierzchni Polski i stanowią miejsce występowania wielu gatunków ptaków.  Z około 230 gatunków występujących w Polsce, połowa związana jest bowiem z krajobrazem rolniczym.   

Na tle innych krajów Unii Europejskich Polska bogata jest w ptaki  krajobrazu rolnego. W zachodniej Europie wiele gatunków wyginęło lub jest na skraju wymarcia, toteż polska wieś staje się dla zachodnich ornitologów miejscem obserwacji. Liczebność i kondycję ptaków krajobrazu rolnego dla krajów unijnych bada wskaźnik FBI (Farmland Bird Index). W skład polskiego koszyka gatunków, których indeksy liczebności składają się na FBI wchodzą obecnie: bocian biały, pustułka, czajka, rycyk, dudek, turkawka, skowronek, dzierlatka, świergotek łąkowy, pliszka żółta, dymówka, pokląskwa, kląskawka, cierniówka, gąsiorek, mazurek, szpak, makolągwa, kulczyk, potrzeszcz, trznadel i ortolan.  

Do czego potrzebne nam są ptaki związane z krajobrazem rolnym? Jak mówi Antoni Marczewski przyrodę można porównać do mechanizmu. Wymierające gatunki to kolejne śrubki, które z tego mechanizmu wypadają. My do końca tego systemu nie rozumiemy. Wyginięcie jednego gatunku może pociągnąć kolejne, a to może mieć nieobliczalne skutki (mogące mieć wpływ także na nas). Ponadto kontakt z przyrodą wpływa pozytywnie na nasze zdrowie psychicznie i właściwie jest  niezbędny do prawidłowego funkcjonowania. Brak dostępu do przyrody obniża jakość i komfort naszego życia. Bo czy ktoś wyobraża sobie wiosenny spacer bez śpiewu ptaków?  

Największy wpływ na ochronę ptaków krajobrazu rolnego mają oczywiście rolnicy. Poprzez proste zabiegi agrotechniczne np. koszenie łąk od środka działki (tak, by zwierzęta mogły uciekać na sąsiednie łąki) mogą znacznie przyczynić się ochrony ptaków. Nie bez znaczenia jest także zachowywanie miedz, oczek śródpolnych, drzew czy zakrzaczeń polnych – tam schronienia szuka wiele gatunków.  

W jaki sposób mieszkańcy miast mogą przyczynić się do ochrony ptaków krajobrazu rolnego? Jak wygląda (i brzmi) kraska, jeden z najpiękniejszych polskich ptaków, który już za chwilę może zniknąć z polskich pól? Jak Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków wspomaga rolników?  

Znajdź nas:    
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Wykład prof. Pawła Łukowa, bioetyka z UW, zorganizowany z okazji festiwalu naukowego MANEWR w liceum im. Tadeusza Reytana w Warszawie, 8 marca 2013 r. [1h30min]  

W trakcie wykładu poruszone zostały trudne tematy związane z rozwojem współczesnej medycyny.  

Prof. Łuków przedstawił  dylematy etyczne z którymi muszą się zmierzyć współcześni lekarze. Wyjaśnił czym zajmuje się bioetyka, czyli dziedzina nauki rozstrzygająca jak powinniśmy postępować w obliczu szybkiego postępu nauk biologicznych i medycznych. Od przyszłego roku rusza na Uniwersytecie Warszawskim nowy kierunek studiów - bioetyka, jedyny taki kierunek w całej Europie Środkowo-Wschodniej.  

Profesor opowiedział o kształtowaniu polityki państw, o wpływie człowieka na środowisko, o badaniach na zwierzętach i rewolucyjnych metodach w leczeniu chorób. Wiedza o chorobach jest coraz większa, potrafimy wyleczyć wiele chorób, które jeszcze jakiś czas temu były śmiertelne. Wynikiem znacznego wydłużenia życia (kobiety żyją średnio 78 lat, a mężczyźni 72 lata) jest jednak dłuższe funkcjonowanie z wieloma chorobami wieku starczego, i dodatkowe wspomaganie sprawności organizmu różnymi środkami farmakologicznymi.  

Biologiczne poprawianie i wspomaganie ludzkich możliwości budzi wątpliwości etyków. Sztucznie wspomagają się i sportowcy (by zwiększyć swoją wydajność podczas wysiłku), i studenci (aby poprawić koncentrację i pamięć podczas sesji). Pojawiają się nawet próby farmakologicznego zmieniania usposobienia - środki obniżające poziom agresji czy ułatwiające pracę w grupie.  

W drugiej części wykładu profesor Łuków opowiedział o bioetycznych dylematach związanych z początkiem ludzkiego życia, czyli o poczęciu metodą in vitro, o antykoncepcji i o metodach planowania potomstwa. Ludzie od wieków starali się wpływać na swoją płodność. Dopiero od ok. 80 lat istnieje możliwość decydowania o tym czy chcemy mieć dzieci. Pigułki antykoncepcyjne, które powstały w latach '60 spowodowały wiele zmian w obyczajowości. Powszechnym zjawiskiem jest planowanie rodziny i odkładanie decyzji o posiadaniu dzieci na później. Jednocześnie jednak coraz więcej par ma problemy z płodnością. Szacunkowo problem ten dotyczy ok. 10% par, czyli ok. miliona par w Polsce. To poważny problem społeczny. Jest wiele metod leczenia niepłodności. Metoda in vitro jest ostatnią deską ratunku i decydują się na nią pary, u których inne metody zawiodły. Profesor opowiedział o procedurach związanych z ta metodą i jej efektach. Poruszył też kwestie etyczne, które są z nią związane - obumieranie zarodków, adopcję zamrożonych zarodków, ryzyko chorób genetycznych.

Wykład Bartosza Popczyńskiego, Fundacja Wspomagania Wsi, 17 grudnia 2020 [1h33min]

Bartosz Popczyński w kolejnym odcinku cyklu „Rok w lesie” opowiada, co dzieje się w przyrodzie w grudniu. Jak przystało na świąteczny czas, prowadzący tłumaczy m.in. skąd biorą się w sprzedaży choinki oraz jak zadbać o swojego iglaka, żeby nie zakończył życia zaraz po świętach. Radzi też, jakie grzyby zbierać zimą oraz jak zawsze opisuje, co słychać obecnie u zwierząt.

W grudniu rozpoczyna się kalendarzowa zima. Przesilenie zimowe, czyli najkrótszy dzień w roku, przypada w 21 grudnia. Wschód słońca następuje późno, dlatego grudzień to idealny miesiąc, żeby obserwować to miłe dla oka widowisko bez konieczności zrywania się z łóżka o świcie. Co jeszcze dzieje się w przyrodzie w grudniu, o czym opowiada Bartosz Popczyński w kolejnym odcinku cyklu „Rok w lesie”?

Warto zwrócić uwagę uwagę na pojawiające się na powierzchniach oraz drzewach szron i szadź. Prowadzący tłumaczy, jak odróżnić od siebie te często mylone są ze sobą zjawiska.

Drzewa pogubiły już liście, ale na niektórych z nich można dostrzec zieloną jemiołę. Poszukiwacze ciekawych okazów roślin, nierzadko bardzo barwnych, powinni również zwrócić uwagę na porosty, o których mówi Bartosz Popczyński: pustułkę pęcherzykowatą, chrobotka reniferowego i koralkowego, włostkę brazową oraz złotorosta ściennego.

Opowiadając o lesie w grudniu, nie sposób nie wspomnień, skąd biorą się w sprzedaży choinki. Prowadzący tłumaczy, jakie rodzaje drzew najlepiej nadają się na świątecznego iglaka. Rozwiewa również mity na temat pochodzenia i pozyskania drzewek. Radzi także, jak postępować z choinką, jeśli po świętach chcemy ją z powrotem przesadzić do ziemi.

Wbrew pozorom, sezon dna grzyby nie skończył się wraz z jesienią. Przyrodnik zachęca do zbierania boczniaków oraz… znanych z kuchni azjatyckiej grzybów mun. Te ostatnie to nic innego, uszaki bzowe zwane inaczej uszakami judaszowymi, które powszechnie rosną również w Polsce. Często można je znaleźć wśród topoli.

O czym jeszcze, co dzieje się w przyrodzie w grudniu, opowiada Bartosz Popczyński? Prowadzący mówi o różnych gatunkach ptaków, które przylatują do naszego kraju na zimę. Są wśród nich są gile, jemiołuszki, czeczotki zwyczajne, rzepołuchy (makolągwy żółtodziobe), śnieguły czy myszołowy włochate. Radzi również, jak przygotować karmnik na zimę oraz jakich gości możemy się w nim spodziewać.

Przyrodnik nie zapomina także wspomnieć o ssakach. Zwraca uwagę, żeby podróżując samochodem, uważać na zwierzęta, które mogą wychodzić na drogę, żeby zlizywać z niej sól. Opowiada także o godach wśród dzików, czyli huczce, która trwa od listopada do stycznia, a także o zapadających w sen zimowy niedźwiedziach.

Znajdź nas:           
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/