Wszechnica.org.pl - Nauka

„Wszechnica.org.pl - Nauka” to baza wykładów zrealizowanych we współpracy z prestiżowymi instytucjami naukowymi. Wśród naszych partnerów znajdują się m.in. Festiwal Nauki w Warszawie, Muzeum Ziemi PAN, Kampus Ochota UW, Instytut Biologii Doświadczalnej im. Nenckiego PAN oraz kawiarnie naukowe. Wszechnica.org.pl nagrywa też własne rozmowy z ludźmi nauki. Projekt realizowany jest przez Fundację Wspomagania Wsi. Do korzystania z naszego serwisu zapraszamy wszystkich, którzy cenią sobie rzetelną wiedzę oraz ciekawe dyskusje. Zapraszamy też na nasz drugi kanał "Wszechnica.org.pl - Historia".

Kategorie:
Edukacja Kursy

Odcinki od najnowszych:

652. O neuroróżnorodności - czy ryba wchodzi na drzewo? - Zofia Borska-Mądrzycka
2024-05-21 09:46:21

Wykład Zofii Borskiej-Mądrzyckiej w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki w Warszawie [20 maja 2024 r.] Neuroróżnorodność to koncepcja, według której ludzie doświadczają rzeczywistości na bardzo różne sposoby i według której nie ma jednego, właściwego i poprawnego myślenia, odczuwania, uczenia się i zachowania. Słowo „neuroróżnorodność” może odnosić się po prostu do różnic między ludźmi, ale zazwyczaj używane jest w kontekście spektrum autyzmu czy ADHD lub dysleksji. Pojęcie neuroróżnorodności dało początek społecznemu ruchowi na rzecz równości dla atypowych mniejszości, a obecnie coraz częściej spotyka się je w kontekście badań naukowych i praktyki klinicznej. Podczas spotkania przyjrzymy się zjawisku neuroróżnorodności, porozmawiamy o języku jakim się o niej opowiada i zastanowimy się nad tym jakie znaczenie ma neuroróżnorodność w naszym życiu. Zofia Borska-Mądrzycka - Zespół ds.Rozwoju Dydaktyki, Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kawiarnianaukowa #neuroróżnorodność #psychologia #nauka #autyzm #ADHD #dysleksja #atypowe

Wykład Zofii Borskiej-Mądrzyckiej w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki w Warszawie [20 maja 2024 r.] Neuroróżnorodność to koncepcja, według której ludzie doświadczają rzeczywistości na bardzo różne sposoby i według której nie ma jednego, właściwego i poprawnego myślenia, odczuwania, uczenia się i zachowania. Słowo „neuroróżnorodność” może odnosić się po prostu do różnic między ludźmi, ale zazwyczaj używane jest w kontekście spektrum autyzmu czy ADHD lub dysleksji. Pojęcie neuroróżnorodności dało początek społecznemu ruchowi na rzecz równości dla atypowych mniejszości, a obecnie coraz częściej spotyka się je w kontekście badań naukowych i praktyki klinicznej. Podczas spotkania przyjrzymy się zjawisku neuroróżnorodności, porozmawiamy o języku jakim się o niej opowiada i zastanowimy się nad tym jakie znaczenie ma neuroróżnorodność w naszym życiu. Zofia Borska-Mądrzycka - Zespół ds.Rozwoju Dydaktyki, Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!


3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kawiarnianaukowa #neuroróżnorodność #psychologia #nauka #autyzm #ADHD #dysleksja #atypowe

651. Miłość w świecie zwierząt. Jaki jest on, a jaka ona? - Bartosz Popczyński
2024-05-20 11:16:30

Wykład Bartosza Popczyńskiego w ramach cyklu #spotkaniazprzyrodą [15 maja 2024 r.] W kolejnym spotkaniu poświęconym miłości w świecie zwierząt przypatrzymy się dokładnie jej oraz jemu. Popatrzymy jakie są różnice w budowie ciała płci oraz dlaczego jest to takie ważne dla funkcjonowania organizmów. Bartosz Popczyński – przyrodnik, leśnik z wykształcenia i pasji, edukator w Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej Lasów Miejskich w Warszawie Polecamy też inne wykłady Bartosza Popczyńskiego z cyklu Spotkania z przyrodą Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #spotkaniazprzyrodą #przyroda #zwierzęta #miłość #samiec #samica #środowisko

Wykład Bartosza Popczyńskiego w ramach cyklu #spotkaniazprzyrodą [15 maja 2024 r.] W kolejnym spotkaniu poświęconym miłości w świecie zwierząt przypatrzymy się dokładnie jej oraz jemu. Popatrzymy jakie są różnice w budowie ciała płci oraz dlaczego jest to takie ważne dla funkcjonowania organizmów. Bartosz Popczyński – przyrodnik, leśnik z wykształcenia i pasji, edukator w Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej Lasów Miejskich w Warszawie Polecamy też inne wykłady Bartosza Popczyńskiego z cyklu Spotkania z przyrodą Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #spotkaniazprzyrodą #przyroda #zwierzęta #miłość #samiec #samica #środowisko

650. Naukowcy w wojennej zawierusze - dr Aleksandra Sentkowska
2024-05-14 10:27:29

Wykład dr Aleksandry Sentkowskiej w ramach Dnia Odkrywców Kampusu Ochota [24 marca 2023 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/naukowcy-w-wojennej-zawierusze/ Opowieść o ludziach wyjątkowych - o ludziach którzy swoimi odkryciami raz na zawsze zmienili spojrzenie na świat. Trzeba jednak pamiętać, że wszystkie ważne odkrycia z zakresu chemii jądrowej, czy chemii kwantowej, fizyki jądrowej, przypadają na I połowę XX wieku, czyli na ponure lata II Wojny Światowej. Wojenna machina nie oszczędziła naukowców. Pracowali w wyjątkowo trudnych czasach i sytuacjach. Poglądy na budowę materii inspirowały i ciekawiły człowieka od zawsze. Już 2400 lat temu grecki filozof Demokryt zastanawiał się z czego składa się materia i czy jest podzielna. Najmniejszą cząstkę materii nazwał atomem. W 1897 roku fizyk brytyjski J.J. Thomson stwierdził, że atom jest podzielny, że składa się z mniejszych części i zaproponował nawet model atomu. W 1908r. Ernest Rutherford przeprowadził eksperyment, który polegał na bombardowaniu cienkiej złotej folii cząstkami alfa. Gdyby model Thomsona był prawdziwy, to te cząstki bez problemu powinny przez tą folię przejść. Jednak okazało się, że część tych cząstek rzeczywiście przeszła przez folię ale ich tor był znacząco odchylony. Cześć cząstek alfa odbiła się od tej folii i wróciła do źródła promieniowania. Już było wiadomo, że model Thomsona jest niesłuszny. W 1913 roku Niels Bohr pogodził idee klasyczne z ideami kwantowymi i zaproponował nowy model atomu. Przełomową rzeczą którą on wprowadził, było to że elektrony mogą pozostawać na stałych kulistych orbitach wokoło jądra. W 1925 roku Erwin Schrodinger sformułował nowy kwantowy model atomu, według którego nie jest możliwe jednoczesne określenie położenia i pędu elektronu. Wszystkie elektrony opisane są za pomocą funkcji falowych i amplituda tych funkcji mówi nam o prawdopodobieństwie znalezienia elektronu wokół jądra. dr Aleksandra Sentkowska – Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #nauka #naukowcy #wojna #jądrowe #odkrycia #doko

Wykład dr Aleksandry Sentkowskiej w ramach Dnia Odkrywców Kampusu Ochota [24 marca 2023 r.]


https://wszechnica.org.pl/wyklad/naukowcy-w-wojennej-zawierusze/ Opowieść o ludziach wyjątkowych - o ludziach którzy swoimi odkryciami raz na zawsze zmienili spojrzenie na świat. Trzeba jednak pamiętać, że wszystkie ważne odkrycia z zakresu chemii jądrowej, czy chemii kwantowej, fizyki jądrowej, przypadają na I połowę XX wieku, czyli na ponure lata II Wojny Światowej. Wojenna machina nie oszczędziła naukowców. Pracowali w wyjątkowo trudnych czasach i sytuacjach. Poglądy na budowę materii inspirowały i ciekawiły człowieka od zawsze. Już 2400 lat temu grecki filozof Demokryt zastanawiał się z czego składa się materia i czy jest podzielna. Najmniejszą cząstkę materii nazwał atomem. W 1897 roku fizyk brytyjski J.J. Thomson stwierdził, że atom jest podzielny, że składa się z mniejszych części i zaproponował nawet model atomu. W 1908r. Ernest Rutherford przeprowadził eksperyment, który polegał na bombardowaniu cienkiej złotej folii cząstkami alfa. Gdyby model Thomsona był prawdziwy, to te cząstki bez problemu powinny przez tą folię przejść. Jednak okazało się, że część tych cząstek rzeczywiście przeszła przez folię ale ich tor był znacząco odchylony. Cześć cząstek alfa odbiła się od tej folii i wróciła do źródła promieniowania. Już było wiadomo, że model Thomsona jest niesłuszny. W 1913 roku Niels Bohr pogodził idee klasyczne z ideami kwantowymi i zaproponował nowy model atomu. Przełomową rzeczą którą on wprowadził, było to że elektrony mogą pozostawać na stałych kulistych orbitach wokoło jądra. W 1925 roku Erwin Schrodinger sformułował nowy kwantowy model atomu, według którego nie jest możliwe jednoczesne określenie położenia i pędu elektronu. Wszystkie elektrony opisane są za pomocą funkcji falowych i amplituda tych funkcji mówi nam o prawdopodobieństwie znalezienia elektronu wokół jądra. dr Aleksandra Sentkowska – Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #nauka #naukowcy #wojna #jądrowe #odkrycia #doko

649. O renowacji cerkwi w Bałuciance - Stefan Stempin
2024-05-13 14:29:32

Wystąpienie Stefana Stempina, Przewodniczącego Stowarzyszenia Przyjaciół Rymanowa Zdrój. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej”, Bóbrka, 10-11 października 2014 r. [13min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-renowacji-cerkwi-w-baluciance/ Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Bogurodzicy, leży na Szlaku Architektury Drewnianej, pomiędzy Iwoniczem-Zdrojem a Rymanowem-Zdrojem. Łączy dwa style: cerkwi łemkowskiej, styl wschodni i zachodni. Jest to jedna z najstarszych zachowanych cerkwi grecko-katolickich na Łemkowszczyźnie, zbudowana w XVII w., gruntownie odnawiana w 1820 r. Podczas wystąpienia obrazowanego zdjęciami, można zapoznać się z kolejnymi etapami prac renowacyjnych wykonanych przy siedemnastowiecznej cerkwi, które rozpoczęto w 2009 roku. Od nowa wykopano fundamenty i wykonano kamienną podmurówkę, wymieniono elementy konstrukcji wieży i dachu. Odtworzono sygnaturkę, kruchtę i wieżę wejściową do części nawy. Dach i ścian pokryto gontem. Podczas prac wykorzystywano wszystkie elementy, z których cerkiew została zbudowana pierwotnie. Obecnie trwają prace przy parawanowej wieży dzwonnej. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #cerkiew #renowacja #dziedzictwo #kultura #architektura #zabytki #łemkowie

Wystąpienie Stefana Stempina, Przewodniczącego Stowarzyszenia Przyjaciół Rymanowa Zdrój. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej”, Bóbrka, 10-11 października 2014 r. [13min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-renowacji-cerkwi-w-baluciance/ Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Bogurodzicy, leży na Szlaku Architektury Drewnianej, pomiędzy Iwoniczem-Zdrojem a Rymanowem-Zdrojem. Łączy dwa style: cerkwi łemkowskiej, styl wschodni i zachodni. Jest to jedna z najstarszych zachowanych cerkwi grecko-katolickich na Łemkowszczyźnie, zbudowana w XVII w., gruntownie odnawiana w 1820 r. Podczas wystąpienia obrazowanego zdjęciami, można zapoznać się z kolejnymi etapami prac renowacyjnych wykonanych przy siedemnastowiecznej cerkwi, które rozpoczęto w 2009 roku. Od nowa wykopano fundamenty i wykonano kamienną podmurówkę, wymieniono elementy konstrukcji wieży i dachu. Odtworzono sygnaturkę, kruchtę i wieżę wejściową do części nawy. Dach i ścian pokryto gontem. Podczas prac wykorzystywano wszystkie elementy, z których cerkiew została zbudowana pierwotnie. Obecnie trwają prace przy parawanowej wieży dzwonnej. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #cerkiew #renowacja #dziedzictwo #kultura #architektura #zabytki #łemkowie

648. Posłuszni do bólu / Prof. Dariusz Doliński
2024-05-11 10:00:00

Wykład prof. Dariusza Dolińskiego, Kawiarnia Naukowa Festiwalu Nauki, 18 lutego 2019 [0h43min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/posluszni-do-bolu/ Psycholog prof. Dariusz Doliński omawia słynny eksperyment Milgrama oraz opisuje jego późniejsze powtórzenia oraz interpretacje wyników Uczestnicy eksperymentu Milgrama na polecenie prowadzącego razili człowieka prądem o coraz większym napięciu. A przynajmniej tak sądzili. Jak to możliwe, że "zwykli ludzie" byli zdolni do zadawania bólu? Dlaczego nikt nie odmówił wykonania polecenia? Prof. Dariusz Doliński podczas wykładu w Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki opisał eksperyment oraz jego późniejsze interpretacje. Eksperyment Milgrama został przeprowadzony po raz pierwszy na amerykańskim Uniwersytecie Yale. Uczestnicy byli przekonani, że celem eksperymentu jest zbadanie wpływu kar na proces uczenia się. Wcielali się w rolę nauczyciela, którego zadaniem było na polecenie prowadzącego eksperyment razić prądem ucznia, jeśli ten udzielał błędnej odpowiedzi. Każda pomyłka karana była zaaplikowaniem uczniowi prądu o większym natężeniu (od 15 do 450 voltów). Większość badanych wykonywała polecenia eksperymentatora, mimo iż uczeń krzyczał z bólu i prosił o przerwanie eksperymentu. W rzeczywistości cała sytuacja była sfingowana, a w rolę ucznia wcielał się współpracownik eksperymentatora. Eksperyment Milgrama spotkał się z krytyką. Jego autorowi zarzucono sprzeniewierzenie się zasadom etyki. Mimo to badanie później wielokrotnie powtarzano i interpretowano. Eksperyment Milgrama stał się też częścią popkultury – utwór We Do What We’re Told (Milgram’s 37) poświęcił mu brytyjski muzyk rockowy Peter Gabriel. O tym wszystkim prof. Doliński opowiada szerzej podczas wykładu. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #psychologia #kawiarnianaukowa #milgram #prąd #posłuszeństwo #społeczeństwo #etyka #nauka #eksperymenty

Wykład prof. Dariusza Dolińskiego, Kawiarnia Naukowa Festiwalu Nauki, 18 lutego 2019 [0h43min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/posluszni-do-bolu/ Psycholog prof. Dariusz Doliński omawia słynny eksperyment Milgrama oraz opisuje jego późniejsze powtórzenia oraz interpretacje wyników Uczestnicy eksperymentu Milgrama na polecenie prowadzącego razili człowieka prądem o coraz większym napięciu. A przynajmniej tak sądzili. Jak to możliwe, że "zwykli ludzie" byli zdolni do zadawania bólu? Dlaczego nikt nie odmówił wykonania polecenia? Prof. Dariusz Doliński podczas wykładu w Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki opisał eksperyment oraz jego późniejsze interpretacje. Eksperyment Milgrama został przeprowadzony po raz pierwszy na amerykańskim Uniwersytecie Yale. Uczestnicy byli przekonani, że celem eksperymentu jest zbadanie wpływu kar na proces uczenia się. Wcielali się w rolę nauczyciela, którego zadaniem było na polecenie prowadzącego eksperyment razić prądem ucznia, jeśli ten udzielał błędnej odpowiedzi. Każda pomyłka karana była zaaplikowaniem uczniowi prądu o większym natężeniu (od 15 do 450 voltów). Większość badanych wykonywała polecenia eksperymentatora, mimo iż uczeń krzyczał z bólu i prosił o przerwanie eksperymentu. W rzeczywistości cała sytuacja była sfingowana, a w rolę ucznia wcielał się współpracownik eksperymentatora. Eksperyment Milgrama spotkał się z krytyką. Jego autorowi zarzucono sprzeniewierzenie się zasadom etyki. Mimo to badanie później wielokrotnie powtarzano i interpretowano. Eksperyment Milgrama stał się też częścią popkultury – utwór We Do What We’re Told (Milgram’s 37) poświęcił mu brytyjski muzyk rockowy Peter Gabriel. O tym wszystkim prof. Doliński opowiada szerzej podczas wykładu. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #psychologia #kawiarnianaukowa #milgram #prąd #posłuszeństwo #społeczeństwo #etyka #nauka #eksperymenty

647. Kompleksowy program ratowania kapliczek przydrożnych w gminie Myślenice - Stanisław Cichoń
2024-05-10 10:00:00

Jak sołtys Borzęty - Stanisław Cichoń - zaczął ratować zabytkowe kapliczki i uratował ponad 30 świątków. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej", panel "Nowe życie pod starymi dachami". Bóbrka, 12 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/kompleksowy-program-ratowania-kapliczek-przydroznych-w-gminie-myslenice/ Monika Kaczmaryk (Witryna Wiejska): Odnawia Pan kapliczki. Czy Pan w tej swojej działalności reprezentuje jakieś stowarzyszenie czy instytucję? Stanisław Cichoń: To jest całkowicie społeczna praca. Mogę powiedzieć, że to jest moja pasja. Zaczęła się w pewnym momencie i trwa dalej, a nawet się jeszcze bardziej rozwija, tym bardziej, że widzę efekty tego działania. Zapuszczone, pomalowane, zarośnięte kapliczki nagle „ożywają” po konserwacji. Pojawiają się przy nich kwiaty, znicze, niektórzy się modlą, są przy nich odprawiane majówki oraz inne nabożeństwa. I to jest miłe, że jest efekt tej pracy i konserwacji. Bo ludzie nagle dostrzegają, że taka kapliczka w tym miejscu jest i widzą, co ona przedstawia. Choć przechodzili koło niej wiele, wiele lat i nawet nie zauważyli, że tam jest. Pan działa na terenie gminy ….? Działam na terenie gminy Myślenice, pomagałem też w gminie Siepraw, próbowałem dotrzeć do gminy Tokarnia, ale tam jest trochę ciężko - choć nie poddaje się, spróbuję dalej! Tym bardziej, że na terenie gminy Myślenice udało się uratować ponad 30 kapliczek, a pewnie jest ich jeszcze ok. 40-tu. W tej okolicy były kamieniołomy i wiele warsztatów kamieniarskich, więc powstawało dużo ciekawych kapliczek o bogatej wymowie plastycznej i ikonograficznej. To jest niesamowite, że Pan to robi poza swoją pracą… No tak, zabiera to dużo czasu. Muszę przygotować całą dokumentację – tzn. kosztorys, program prac konserwatorskich, wpis do rejestru zabytków. A wpisuję kapliczkę do rejestru zabytków, bo dzięki temu właściciel nie może działać przy kapliczce samowolnie. Od tego momentu to konserwator wojewódzki ma pieczę nad tym zabytkiem. Właściciel nie może dowolnie sobie malować kapliczki, nie może jej przenieść, nie może jej rozebrać. Choć są takie „ciągoty”, żeby np. dalej ją malować. Ale nie można, bo pod farbą powstaje wilgoć, kumuluje się sól i powoduje deformację cząstek kamienia. Są jeszcze inne czynniki niszczące kapliczkę, np. atmosferyczne, albo też taka niedobra praktyka, że przy kapliczce sadzi się zbyt blisko drzewa i wtedy nie ma przewiewu. Kapliczki są na ogół zacienione, w takich warunkach rozwijają się różnego rodzaju bakterie i kamień zielenieje. To też jest dla kapliczki niebezpieczne! No właśnie i co jest jeszcze niebezpieczne? Sami mieszkańcy często zabierają się za renowację kapliczek. Ja widzę też tego efekty w gminie, w której mieszkam: stare kapliczki pokryte sidingiem, czy też malowane różnymi farbami, często podczas takich działań zakrywane są oryginalne napisy... Nieprawidłowe naprawy, nawarstwienia (farby, mleczko cementowe), uzupełnienia o odmiennych od kamienia cechach fizycznych, ograniczające odprowadzanie wilgoci i przyczyniające się do kumulacji soli w jego strukturze wskutek stałego zawilgocenia i związanej z tym destrukcji. Co by Pan poradził osobie, która myśli tak jak Pan i chciałaby się zająć taką działalnością? Dążyłbym, aby na początku wpisać kapliczkę do rejestru zabytków. Jest to kosztowne, ale konieczne! Konserwator, który ma uprawnienia i ukończył ASP na Wydziale Konserwacji - pisze program konserwacji kapliczki, ten program zatwierdza konserwator wojewódzki. Następnie, jak jest przetarg, to ten wykonawca, który wygrywa, musi się dostosować do tego programu i jeszcze musi być zatwierdzony przez Konserwatora Wojewódzkiego. Czyli tu nie ma przypadkowości! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kapliczki #dziedzictwokulturowe #kultura #zabytki #renowacja #konserwacja

Jak sołtys Borzęty - Stanisław Cichoń - zaczął ratować zabytkowe kapliczki i uratował ponad 30 świątków. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej", panel "Nowe życie pod starymi dachami". Bóbrka, 12 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/kompleksowy-program-ratowania-kapliczek-przydroznych-w-gminie-myslenice/ Monika Kaczmaryk (Witryna Wiejska): Odnawia Pan kapliczki. Czy Pan w tej swojej działalności reprezentuje jakieś stowarzyszenie czy instytucję? Stanisław Cichoń: To jest całkowicie społeczna praca. Mogę powiedzieć, że to jest moja pasja. Zaczęła się w pewnym momencie i trwa dalej, a nawet się jeszcze bardziej rozwija, tym bardziej, że widzę efekty tego działania. Zapuszczone, pomalowane, zarośnięte kapliczki nagle „ożywają” po konserwacji. Pojawiają się przy nich kwiaty, znicze, niektórzy się modlą, są przy nich odprawiane majówki oraz inne nabożeństwa. I to jest miłe, że jest efekt tej pracy i konserwacji. Bo ludzie nagle dostrzegają, że taka kapliczka w tym miejscu jest i widzą, co ona przedstawia. Choć przechodzili koło niej wiele, wiele lat i nawet nie zauważyli, że tam jest. Pan działa na terenie gminy ….? Działam na terenie gminy Myślenice, pomagałem też w gminie Siepraw, próbowałem dotrzeć do gminy Tokarnia, ale tam jest trochę ciężko - choć nie poddaje się, spróbuję dalej! Tym bardziej, że na terenie gminy Myślenice udało się uratować ponad 30 kapliczek, a pewnie jest ich jeszcze ok. 40-tu. W tej okolicy były kamieniołomy i wiele warsztatów kamieniarskich, więc powstawało dużo ciekawych kapliczek o bogatej wymowie plastycznej i ikonograficznej. To jest niesamowite, że Pan to robi poza swoją pracą… No tak, zabiera to dużo czasu. Muszę przygotować całą dokumentację – tzn. kosztorys, program prac konserwatorskich, wpis do rejestru zabytków. A wpisuję kapliczkę do rejestru zabytków, bo dzięki temu właściciel nie może działać przy kapliczce samowolnie. Od tego momentu to konserwator wojewódzki ma pieczę nad tym zabytkiem. Właściciel nie może dowolnie sobie malować kapliczki, nie może jej przenieść, nie może jej rozebrać. Choć są takie „ciągoty”, żeby np. dalej ją malować. Ale nie można, bo pod farbą powstaje wilgoć, kumuluje się sól i powoduje deformację cząstek kamienia. Są jeszcze inne czynniki niszczące kapliczkę, np. atmosferyczne, albo też taka niedobra praktyka, że przy kapliczce sadzi się zbyt blisko drzewa i wtedy nie ma przewiewu. Kapliczki są na ogół zacienione, w takich warunkach rozwijają się różnego rodzaju bakterie i kamień zielenieje. To też jest dla kapliczki niebezpieczne! No właśnie i co jest jeszcze niebezpieczne? Sami mieszkańcy często zabierają się za renowację kapliczek. Ja widzę też tego efekty w gminie, w której mieszkam: stare kapliczki pokryte sidingiem, czy też malowane różnymi farbami, często podczas takich działań zakrywane są oryginalne napisy... Nieprawidłowe naprawy, nawarstwienia (farby, mleczko cementowe), uzupełnienia o odmiennych od kamienia cechach fizycznych, ograniczające odprowadzanie wilgoci i przyczyniające się do kumulacji soli w jego strukturze wskutek stałego zawilgocenia i związanej z tym destrukcji.

Co by Pan poradził osobie, która myśli tak jak Pan i chciałaby się zająć taką działalnością? Dążyłbym, aby na początku wpisać kapliczkę do rejestru zabytków. Jest to kosztowne, ale konieczne! Konserwator, który ma uprawnienia i ukończył ASP na Wydziale Konserwacji - pisze program konserwacji kapliczki, ten program zatwierdza konserwator wojewódzki. Następnie, jak jest przetarg, to ten wykonawca, który wygrywa, musi się dostosować do tego programu i jeszcze musi być zatwierdzony przez Konserwatora Wojewódzkiego. Czyli tu nie ma przypadkowości! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kapliczki #dziedzictwokulturowe #kultura #zabytki #renowacja #konserwacja

646. O opiece i udostępnianiu cerkwi greckokatolickiej pw. św. Paraskewy w Kwiatoniu - Jan Hyra
2024-05-09 10:00:00

O cerkwi pw. św. Paraskewy w Kwiatoniu opowiedział jej opiekun i przewodnik Jan Hyra. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej", panel "Nowe życie pod starymi dachami". Bóbrka, 10-11 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-opiece-i-udostepnianiu-cerkwi-greckokatolickiej-pw-sw-paraskewy-w-kwiatoniu/ Nazywam się Jan Hyra – jestem przewodnikiem i opiekunem cerkwi w Kwiatoniu, w Małopolsce, powiecie Gorlickim. Świątynia nasza pełni obecnie funkcję filialnego kościoła parafii rzymsko-katolickiej w Uściu Gorlickim.Cerkiew budowana została w pierwszej połowie XVII wieku, jako budowla drewniana, trójdzielna i zorientowana. Historycy określają ją jako północno-zachodnio-łemkowską w wariancie starszym. Natomiast turyści nadali jej kilka innych określeń, a to: perła architektury drewnianej, gotyk łemkowski, cudeńko, puzderko, perełka, a ostatnio baletnica- wszystkie te określenia odnoszą się do smukłości jej wież jak również wystroju wnętrza. Wyposażenie świątyni pochodzi z 1903 i 1904 roku. Polichromię w całości cerkwi wykonał Michał Bogdański mieszkaniec Jaślisk, jego też dziełem są ikony w ikonostasie. Natomiast snycerkę ikonostasu jak i pierwsze ławy do cerkwi wykonał rzeźbiarz Andrzej Szajna z Rymanowa. Dopełnieniem całości wystroju jest kilka starszych elementów. Mianowicie dwa boczne ołtarze z XVIII wieku, XIX-wieczna płaszczennica i kamienna kropielnica z 1750 roku. Cerkiew przechodzi obecnie konserwację. Prace konserwatorskie wewnątrz rozpoczęto w 2005 roku i prowadzone są w miarę pozyskiwania środków finansowych. Podczas prac konserwatorskich przy parapecie chóru, konserwator pani Magdalena Stawowiak odkrywa fragment pierwszego ikonostasu. Przedstawia on Chrystusa Pantokratora, któremu towarzyszą Matka Boska i św. Jan Chrzciciel. W dalszej części malowidła jest 5 apostołów. Dzieło pochodzi z pierwszej połowy XVII wieku, co potwierdziło datowanie cerkwi. Jest to nasze najcenniejsze dzieło poddane obecnie zabiegom konserwatorskim, po zakończeniu których powróci do cerkwi i eksponowane, będzie dodatkową atrakcją wewnątrz świątyni. Kiedy w 1989 roku inwentaryzację cerkwi przeprowadza dr. Ryszard Brykowski, świątynia wymaga gruntownego remontu.Był to dobry czas jak i klimat do rozpoczęcia prac. Dzięki konserwatorowi nowosądeckiemu, panu Zygmuntowi Lewczukowi prace rozpoczęto w 1990 roku i po 2 latach zakończono remont strony zewnętrznej. Na całości świątyni wróciły gonty, przywrócono w ten sposób cerkwi jej naturalny i pierwotny wygląd. Wówczas była potrzeba koordynowania pracami pomocniczymi wykonywanymi przez mieszkańców jak i przygotowanie materiału na budowę, był to początek mojej „przygody „ z świątynią w Kwiatoniu. Od tego czasu zostałem jej opiekunem. Wspólnie z mieszkańcami Kwiatonia w 2000 roku rozbieramy betonowe ogrodzenie. Zostało odtworzone pierwotne z bali drewnianych, kryte gontem. Mieszkańcy chętnie pracowali przy „swojej” jak to często podkreślali świątyni. Turystów od zawsze przyciągała nasza cerkiew. W 2001 roku powstaje Szlak Architektury Drewnianej woj. małopolskiego, który tworzą 253 obiekty zabytkowe (w tym obecnie 8 obiektów będących na liście UNESCO. Początkowo naszą świątynię odwiedzało 2-3 tysiące osób w sezonie, obecnie liczba ta wzrosła do 20-25 tysięcy osób. Powstające gospodarstwa agroturystyczne, pensjonaty, jako jedną z atrakcji dla swoich gości polecają wizytę w cerkwi w Kwiatoniu. Nie brakuje turystów zagranicznych, jednak gro turystów to mieszkańcy Polski. Od pewnego czasu cerkiew w Kwiatoniu stała się miejscem gdzie swoje sakramentalne „TAK” wypowiadają nowożeńcy z różnych stron, niekoniecznie z Polski. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dziedzictwo #kultura #sztuka #zabytki #religia #cerkiew #unesco

O cerkwi pw. św. Paraskewy w Kwiatoniu opowiedział jej opiekun i przewodnik Jan Hyra. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej", panel "Nowe życie pod starymi dachami". Bóbrka, 10-11 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-opiece-i-udostepnianiu-cerkwi-greckokatolickiej-pw-sw-paraskewy-w-kwiatoniu/ Nazywam się Jan Hyra – jestem przewodnikiem i opiekunem cerkwi w Kwiatoniu, w Małopolsce, powiecie Gorlickim. Świątynia nasza pełni obecnie funkcję filialnego kościoła parafii rzymsko-katolickiej w Uściu Gorlickim.Cerkiew budowana została w pierwszej połowie XVII wieku, jako budowla drewniana, trójdzielna i zorientowana. Historycy określają ją jako północno-zachodnio-łemkowską w wariancie starszym. Natomiast turyści nadali jej kilka innych określeń, a to: perła architektury drewnianej, gotyk łemkowski, cudeńko, puzderko, perełka, a ostatnio baletnica- wszystkie te określenia odnoszą się do smukłości jej wież jak również wystroju wnętrza. Wyposażenie świątyni pochodzi z 1903 i 1904 roku. Polichromię w całości cerkwi wykonał Michał Bogdański mieszkaniec Jaślisk, jego też dziełem są ikony w ikonostasie. Natomiast snycerkę ikonostasu jak i pierwsze ławy do cerkwi wykonał rzeźbiarz Andrzej Szajna z Rymanowa. Dopełnieniem całości wystroju jest kilka starszych elementów. Mianowicie dwa boczne ołtarze z XVIII wieku, XIX-wieczna płaszczennica i kamienna kropielnica z 1750 roku. Cerkiew przechodzi obecnie konserwację. Prace konserwatorskie wewnątrz rozpoczęto w 2005 roku i prowadzone są w miarę pozyskiwania środków finansowych. Podczas prac konserwatorskich przy parapecie chóru, konserwator pani Magdalena Stawowiak odkrywa fragment pierwszego ikonostasu. Przedstawia on Chrystusa Pantokratora, któremu towarzyszą Matka Boska i św. Jan Chrzciciel. W dalszej części malowidła jest 5 apostołów. Dzieło pochodzi z pierwszej połowy XVII wieku, co potwierdziło datowanie cerkwi. Jest to nasze najcenniejsze dzieło poddane obecnie zabiegom konserwatorskim, po zakończeniu których powróci do cerkwi i eksponowane, będzie dodatkową atrakcją wewnątrz świątyni. Kiedy w 1989 roku inwentaryzację cerkwi przeprowadza dr. Ryszard Brykowski, świątynia wymaga gruntownego remontu.Był to dobry czas jak i klimat do rozpoczęcia prac. Dzięki konserwatorowi nowosądeckiemu, panu Zygmuntowi Lewczukowi prace rozpoczęto w 1990 roku i po 2 latach zakończono remont strony zewnętrznej. Na całości świątyni wróciły gonty, przywrócono w ten sposób cerkwi jej naturalny i pierwotny wygląd. Wówczas była potrzeba koordynowania pracami pomocniczymi wykonywanymi przez mieszkańców jak i przygotowanie materiału na budowę, był to początek mojej „przygody „ z świątynią w Kwiatoniu. Od tego czasu zostałem jej opiekunem. Wspólnie z mieszkańcami Kwiatonia w 2000 roku rozbieramy betonowe ogrodzenie. Zostało odtworzone pierwotne z bali drewnianych, kryte gontem. Mieszkańcy chętnie pracowali przy „swojej” jak to często podkreślali świątyni. Turystów od zawsze przyciągała nasza cerkiew. W 2001 roku powstaje Szlak Architektury Drewnianej woj. małopolskiego, który tworzą 253 obiekty zabytkowe (w tym obecnie 8 obiektów będących na liście UNESCO. Początkowo naszą świątynię odwiedzało 2-3 tysiące osób w sezonie, obecnie liczba ta wzrosła do 20-25 tysięcy osób. Powstające gospodarstwa agroturystyczne, pensjonaty, jako jedną z atrakcji dla swoich gości polecają wizytę w cerkwi w Kwiatoniu. Nie brakuje turystów zagranicznych, jednak gro turystów to mieszkańcy Polski. Od pewnego czasu cerkiew w Kwiatoniu stała się miejscem gdzie swoje sakramentalne „TAK” wypowiadają nowożeńcy z różnych stron, niekoniecznie z Polski. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dziedzictwo #kultura #sztuka #zabytki #religia #cerkiew #unesco

645. Rzeki, rzeczki, strumyki... i my / Jacek Pietrusiak i Piotr Szczepański
2024-05-08 13:02:37

Rozmowa Piotra Szczepańskiego i Jacka Pietrusiaka z Fundacji Wspomagania Wsi w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [7 maja 2024 r.] Rzeki, rzeczki i strumyki to najpiękniejsze dary jakie otrzymaliśmy od Natury. Kształtowały nasze dzieciństwa, naszą świadomość. Są symbolami. Nad nimi powstawały nasze osady. Były wygodnymi szlakami komunikacyjnymi. O nie toczyły się wojny. Często były groźne. Zapraszamy na wykład o polskich rzekach, w którym powiemy skąd się wzięły i dlaczego płyną tak "dziwnie". O meandrach, piasku, czyli rumowisku, o regulacji, kanalizacji rzek,próbach prostowania, dolinach, ale też o tamach, kanałach żeglownych, żegludze i o historii. Będzie to luźna rozmowa Jacka Pietrusiaka i Piotra Szczepańskiego z rysunkami, zdjęciami i możliwością zadawania pytań na czacie. W ramach projektu Fundacji Wspomagania Wsi „Gmina Przyjazna Wodzie” współfinansowanego przez European Climate Foundation https://europeanclimate.org/ Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #gminaprzyjaznawodzie #woda #rzeka #rzeczka #strumyk #wieś #przyroda #krajobraz #środowisko

Rozmowa Piotra Szczepańskiego i Jacka Pietrusiaka z Fundacji Wspomagania Wsi w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [7 maja 2024 r.] Rzeki, rzeczki i strumyki to najpiękniejsze dary jakie otrzymaliśmy od Natury. Kształtowały nasze dzieciństwa, naszą świadomość. Są symbolami. Nad nimi powstawały nasze osady. Były wygodnymi szlakami komunikacyjnymi. O nie toczyły się wojny. Często były groźne. Zapraszamy na wykład o polskich rzekach, w którym powiemy skąd się wzięły i dlaczego płyną tak "dziwnie". O meandrach, piasku, czyli rumowisku, o regulacji, kanalizacji rzek,próbach prostowania, dolinach, ale też o tamach, kanałach żeglownych, żegludze i o historii. Będzie to luźna rozmowa Jacka Pietrusiaka i Piotra Szczepańskiego z rysunkami, zdjęciami i możliwością zadawania pytań na czacie. W ramach projektu Fundacji Wspomagania Wsi „Gmina Przyjazna Wodzie” współfinansowanego przez European Climate Foundation https://europeanclimate.org/ Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk

3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #gminaprzyjaznawodzie #woda #rzeka #rzeczka #strumyk #wieś #przyroda #krajobraz #środowisko

644. Czy wolność Joulami się mierzy? - Prof. dr hab Łukasz Turski
2024-04-30 10:00:00

Wykład prof. dr. hab Łukasza Turskiego w ramach inauguracji nowego roku akademickiego Collegium Civitas. 1 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-wolnosc-joulami-sie-mierzy-czyli-czego-dotyczy-debata-o-rurociagach-elektrowniach-i-lupkach-w-xxi-wieku/ "Gdy malezyjski samolot z trzystoma osobami na pokładzie został zestrzelony nad wschodnią Ukrainą, była to pierwsza salwa, pierwsze ofiary gorącej wojny o bezpieczeństwo energetyczne w Europie. Sformułowanie „bezpieczeństwo energetyczne” pojawiało się i pojawia od lat w wystąpieniach polityków, politologów i publicystów. (…) rozpoczynam apelem: zawsze gdy spotkanie polityka i eksperta mówiącego o bezpieczeństwie energetycznym zapytajcie go najpierw czy potrafi bezbłędnie zdefiniować podstawową jednostkę w której mierzy się energię. Jednostką ta jest dżul, nazwany tak ku pamięci piwowara Joula, jednego z twórców nauki zwanej termodynamika. Konsekwencją znanego powszechnie poziomu nauczania w naszych szkołach jest to, ze mam pewną trudność z podaniem państwu formalnych definicji tej jednostki, dlatego podam ją w wersji uroszczonej, pasującej do naszych czasów: dżul jest to energia, którą należy zużyć, by podnieść przeciętnej wielkości jabłko na wysokość 1 metra nad powierzchnię ziemi. Jednostka ta posiada liczne jednostki pochodnie, jak np. kilowatogodzinę, która pojawia się na naszych rachunkach za elektryczność." Czego tak naprawdę dotyczy „bezpieczeństwo energetyczne”? Co jest szkieletem rozwoju naszej nowej cywilizacji? Czy wodór będzie paliwem przyszłości? Czy ogniwa fotowoltaiczne rzeczywiście są wydajne? Prof. dr hab. Łukasz Andrzej Turski (ur. 1943 r.) – polski fizyk, specjalizujący się w fizyce materii skondensowanej i mechanice statystycznej, profesor nauk fizycznych, popularyzator nauki i publicysta. Jeden z twórców Centrum Nauki Kopernik, pracownik Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #fizyka #nauka #energetyka

Wykład prof. dr. hab Łukasza Turskiego w ramach inauguracji nowego roku akademickiego Collegium Civitas. 1 października 2014 r.


https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-wolnosc-joulami-sie-mierzy-czyli-czego-dotyczy-debata-o-rurociagach-elektrowniach-i-lupkach-w-xxi-wieku/ "Gdy malezyjski samolot z trzystoma osobami na pokładzie został zestrzelony nad wschodnią Ukrainą, była to pierwsza salwa, pierwsze ofiary gorącej wojny o bezpieczeństwo energetyczne w Europie. Sformułowanie „bezpieczeństwo energetyczne” pojawiało się i pojawia od lat w wystąpieniach polityków, politologów i publicystów. (…) rozpoczynam apelem: zawsze gdy spotkanie polityka i eksperta mówiącego o bezpieczeństwie energetycznym zapytajcie go najpierw czy potrafi bezbłędnie zdefiniować podstawową jednostkę w której mierzy się energię. Jednostką ta jest dżul, nazwany tak ku pamięci piwowara Joula, jednego z twórców nauki zwanej termodynamika. Konsekwencją znanego powszechnie poziomu nauczania w naszych szkołach jest to, ze mam pewną trudność z podaniem państwu formalnych definicji tej jednostki, dlatego podam ją w wersji uroszczonej, pasującej do naszych czasów: dżul jest to energia, którą należy zużyć, by podnieść przeciętnej wielkości jabłko na wysokość 1 metra nad powierzchnię ziemi. Jednostka ta posiada liczne jednostki pochodnie, jak np. kilowatogodzinę, która pojawia się na naszych rachunkach za elektryczność." Czego tak naprawdę dotyczy „bezpieczeństwo energetyczne”? Co jest szkieletem rozwoju naszej nowej cywilizacji? Czy wodór będzie paliwem przyszłości? Czy ogniwa fotowoltaiczne rzeczywiście są wydajne? Prof. dr hab. Łukasz Andrzej Turski (ur. 1943 r.) – polski fizyk, specjalizujący się w fizyce materii skondensowanej i mechanice statystycznej, profesor nauk fizycznych, popularyzator nauki i publicysta. Jeden z twórców Centrum Nauki Kopernik, pracownik Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #fizyka #nauka #energetyka

643. Prawo obywateli do informacji publicznej - Arkadiusz Godula, Krzysztof Izdebski
2024-04-29 13:28:30

Co jest informacją publiczną? Gdzie można jej szukać lub jak uzyskać? Prezentacja audytora i doradcy Arkadiusza Goduli i prawnika Krzysztofa Izdebskiego dla pracowników Fundacji Wspomagania Wsi. Listopad 2014 https://wszechnica.org.pl/wyklad/prawo-obywateli-do-informacji-publicznej/ Prawo do informacji publicznej to prawo obywateli do wiedzy o działalności organów administracji – czy to samorządowej, czy to centralnej – a także wszystkich innych podmiotów, które w jej imieniu wykonują zamówienia publiczne. Jednym słowem, prawo do informacji publicznej daje nam możliwość sprawdzenia, co się robi za nasze pieniądze. Dzięki niemu można monitorować gospodarowanie budżetem kraju. Po 12 latach obowiązywania ustawy o powszechnym dostępie do informacji publicznej samorządy coraz sprawnej radzą sobie z jej udostępnianiem. Uświadamianie obywateli jak działa państwo jest istotne dla poprawy jego funkcjonowania, ogranicza konflikty, daje możliwość wyboru. Informacja publiczna dotyczyć może szeregu spraw: od wiedzy na temat zagospodarowania przestrzennego w gminie, poziomu nauki czy aktów agresji w szkole, finansowania usług w gminnej poradni zdrowia. Urząd można zapytać właściwie o wszystko, co dotyczy jego funkcjonowania, zadań, sposobów działalności. W praktyce oznacza to, że można występować do samorządów nawet o udostępnienie faktur wytworzonych, czy będących w posiadaniu urzędu. *** Spotkanie pracowników Fundacji Wspomagania Wsi z prawnikami Krzysztofem Izdebskim i Arkadiuszem Godulą zorganizowane zostało w ramach programu „Nasza Przestrzeń-Nasza Sprawa”. Projekt dofinansowany jest z dotacji przyznanej w ramach programu Obywatele dla Demokracji, prowadzonego przez Fundację im. Stefana Batorego we współpracy z Polską Fundacją Dzieci i Młodzieży, finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (tzw. Funduszy EOG). Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #obywatele #informacjapubliczna

Co jest informacją publiczną? Gdzie można jej szukać lub jak uzyskać? Prezentacja audytora i doradcy Arkadiusza Goduli i prawnika Krzysztofa Izdebskiego dla pracowników Fundacji Wspomagania Wsi. Listopad 2014 https://wszechnica.org.pl/wyklad/prawo-obywateli-do-informacji-publicznej/ Prawo do informacji publicznej to prawo obywateli do wiedzy o działalności organów administracji – czy to samorządowej, czy to centralnej – a także wszystkich innych podmiotów, które w jej imieniu wykonują zamówienia publiczne. Jednym słowem, prawo do informacji publicznej daje nam możliwość sprawdzenia, co się robi za nasze pieniądze. Dzięki niemu można monitorować gospodarowanie budżetem kraju. Po 12 latach obowiązywania ustawy o powszechnym dostępie do informacji publicznej samorządy coraz sprawnej radzą sobie z jej udostępnianiem. Uświadamianie obywateli jak działa państwo jest istotne dla poprawy jego funkcjonowania, ogranicza konflikty, daje możliwość wyboru. Informacja publiczna dotyczyć może szeregu spraw: od wiedzy na temat zagospodarowania przestrzennego w gminie, poziomu nauki czy aktów agresji w szkole, finansowania usług w gminnej poradni zdrowia. Urząd można zapytać właściwie o wszystko, co dotyczy jego funkcjonowania, zadań, sposobów działalności. W praktyce oznacza to, że można występować do samorządów nawet o udostępnienie faktur wytworzonych, czy będących w posiadaniu urzędu. *** Spotkanie pracowników Fundacji Wspomagania Wsi z prawnikami Krzysztofem Izdebskim i Arkadiuszem Godulą zorganizowane zostało w ramach programu „Nasza Przestrzeń-Nasza Sprawa”. Projekt dofinansowany jest z dotacji przyznanej w ramach programu Obywatele dla Demokracji, prowadzonego przez Fundację im. Stefana Batorego we współpracy z Polską Fundacją Dzieci i Młodzieży, finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (tzw. Funduszy EOG). Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #obywatele #informacjapubliczna

Informacja dotycząca prawa autorskich: Wszelka prezentowana tu zawartość podkastu jest własnością jego autora

Wyszukiwanie

Kategorie