Karta Polaka

Wielkanoc to największe święto w kościele katolickim i prawosławnym obchodzone na pamiątkę zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Jest to święto ruchome - przypada między 22 marca a 25 kwietnia - po pierwszej wiosennej pełni Księżyca.

Wielkanoc to nie tylko baranek, jajka,  zajączki, babki, mazurki i koszyczki ze święconką, ale także kolorowe palemki.

Tydzień przed Wielkanocą obchodzimy Niedzielę Palmową. To na pamiątkę wjazdu Jezusa Chrystusa do Jerozolimy. Wtedy wierni witali go gałązkami palm. U nas teraz palma wielkanocna to nic innego jak gałązka palmy lub wierzby albo wiązanka żywych i suszonych roślin.

Przygotowywana jest na Niedzielę Palmową - na pamiątkę wjazdu Jezusa do Jerozolimy - i święcona podczas uroczystości, mszy świętej w kościele w Niedzielę Palmową.

Palemka ma bardzo długą historię. Już w IV wieku w Jerozolimie odbywały się procesje z palmami. Ten zwyczaj bardzo szybko rozpowszechnił się w Hiszpanii, Galii oraz na wschodzie.

Polski kościół  święci palmy od XI wieku – w Niedzielę Palmową jest święcenie, w Wielką Sobotę są palone te zeszłoroczne palmy, a w środę popielcową w następnym roku popiół z tych spalonych palm używany jest do znaczenia i posypywania głów wiernych podczas mszy w Środę Popielcową.

W Polsce bazą do stworzenia palemki są często wierzbowe witki czyli gałązki, gdyż wierzba szybko budzi się do życia i jest też ona znakiem zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy.

Wiele regionów ma swoje charakterystyczne palemki różniące się techniką wykonania i wyglądem.

I tak na przykład palma kurpiowska powstaje z pnia ściętej jodły lub świerku, oplecionego na całej długości wrzosem, borówką, widłakiem i zdobionego wstążkami i bibułowymi kwiatami. Czubek takiego drzewka pozostawi się zielony. Ta technika zachowała się na Kurpiach w miejscowości Łyse – tam właśnie od kilkudziesięciu lat odbywa się w każdą Niedzielę Palmową konkurs na najdłuższą palmę.

Palma z gór – góralska czy podhalańska – jest z kolei wykonana z pęku wierzbowych, wiklinowych lub leszczynowych gałązek, witek oraz z bukszpanu i jałowca. W Bukowinie Tatrzańskiej, w Tokarni, Rabce i w Lipnicy Murowanej organizuje się specjalne procesje, podczas których pokazywane są te wyjątkowe i urocze palemki.

A Rabce i w Lipnicy – tu już od 1958 roku – odbywają się konkursy na najpiękniejszą i najdłuższą palmę.

Rośliny zbierane są o różnych porach roku, dzięki czemu uzyskuje się właściwy efekt kolorystyczny. Palma budowana jest na bazie suchego drewnianego kijka, który otacza się z jednej strony bądź wokół suchotnikiem, krwawnikiem, dziurawcem, mietliczką czy wrotyczą. Do tej palmy wykorzystuje się także kłosy różnych zbóż.

Palmy wielkanocne niewątpliwie mają swój  urok. Są niezwykle barwne, efektowne, piękne i do tego zrobione z wielką precyzją i wielkim sercem.

Po powrocie z kościoła, Polacy poświęconymi palmami kropią domy, zwierzęta, gospodarstwa. Ma to uchronić dom i domowników przed chorobami, nieszczęściami. Palmy te zostaną spalone za rok  w Wielką Sobotę, a popiołem z tych palm kapłan posypie nasze głowy w Środę Popielcową na znak pokuty. Zatem Palma pozostaje z nami tylko 1 rok do następnej Wielkiej Soboty.

A może i Ty zamiast kupować gotową palmę skusisz się, by przygotować swoją własną? Przygotuj witki wierzbowe , suszone kwiaty, kłosy zbóż, bibułę i do dzieła. Powodzenia.

www.kartapolaka.online

https://www.youtube.com/channel/UCv57zj6LvOAw_oitjtaBWIQ/videos

https://t.me/KartaPolakaKursOnline

Krótka powtórka historii Polski przed rozmową z Konsulem na Kartę Polaka.

X wiek -powstało państwo polskie

966 – chrzest Polski, Mieszko I przyjął chrzest

997 – męczeńska śmierć świętego Wojciecha

1000 – zjazd gnieźnieński ( Otto III i Bolesław Chrobry)

1025 – koronacja pierwszego króla Polski – Bolesława Chrobrego

1041 – przeniesiono stolicę Polski z Gniezna do Krakowa  (Kazimierz Odnowiciel)

1138 – Bolesław Krzywousty sporządził testament,, nastąpiło rozbicie dzielnicowe Polski do r. 1320

1226 – Konrad Mazowiecki sprowadził Krzyżaków do Polski

1241 – napad Tatarów, bitwa pod Legnicą

1320 – Koronacja Władysława Łokietka, nastąpił koniec rozbicia dzielnicowego.

1331 – bitwa pod Płowcami ( Władysław Łokietek walczył z Krzyżakami)

1364 – Kazimierz Wielki założył Akademię Krakowską

1385 – unia krewska , nastąpiło włączenie Litwy do Królestwa Polskiego – małżeństwo Władysława Jagiełły z Jadwigą)

1410 – 15 lipca, bitwa pod Grunwaldem ( Władysław Jagiełło, wielki książę litewski Witold pokonali Krzyżaków)

1444 – Bitwa pod Warną, w bitwie z Turkami, śmierć poniósł Władysław Warneńczyk

1569- Unia lubelska, za rządów ostatniego króla z dynastii Jagiellonów – Zygmunt August II

1569 – 1795 – (pierwsza) I Rzeczpospolita

1573 – pierwsza wolna elekcja ( wybór króla Polski)

1596 – przeniesiono stolicę z Krakowa do Warszawy, zrobił to Zygmunt III Waza ( król elekcyjny)

1655-1660 – potop szwedzki (za panowania króla Jana Kazimierza – króla elekcyjnego)

1683 – bitwa pod Wiedniem – król Jan III Sobieski rozgromił Turków

1772 – I rozbiór Polski ( Rosja, Prusy, Austria)

1791- Uchwalona Konstytucja 3 Maja (za rządów ostatniego króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego

1792 – Targowica ( zdrada)

1793 – II rozbiór Polski ( Rosja, Prusy)

1794 – powstanie kościuszkowskie, bitwa pod Racławicami, w której dowodził Tadeusz Kościuszko

1795 – III rozbiór Polski ( Rosja, Prusy, Austria – przez 123 lata nie ma Polski na mapie Europy)

1797 –  generał Jan Henryk Dąbrowski utworzył  Legiony Polskie we Włoszech, Józef Wybicki napisał dla nich pieśń“ “Mazurek Dąbrowskiego”– oficjalnie hymn Polski od 1927

1830 – powstanie listopadowe ( 29 listopada)

1863 – powstanie styczniowe ( 22 stycznia)

1914 – 1 sierpnia, wybuch I wojny światowej

1918 – 11 listopada zakończyła się  I wojna światowa, Polska odzyskała niepodległość po 123 latach niewoli

1918-1945 – II Rzeczpospolita Polska

ciąg dalszy na KURSIE 

KOMPLETNY kurs ONLINE na KARTĘ POLAKA

kupisz www.kartapolaka.online

KARTA POLAKA - Kompletny kurs online. Lekcja 19. Potrawy w Polsce,

Na tej lekcji poznacie tradycyjne narodowe dania i desery polskie, dowiecie się i z czego się je robi i kiedy najczęściej się je podaje.

Tradycyjne dania polskie to: bigos, żurek, flaki, barszcz czerwony, kotlet schabowy.

Żurek, barszcz biały to zupa przyrządzana na zakwasie z mąki razowej, ma kwaśny smak.

Barszcz biały z grzybami - zupa znana też pod nazwą żur wigilijny, przygotowana na zakwasie z mąki razowej, z dodatkiem suszonych grzybów, podawana na Wigilię.

Barszcz czerwony z uszkami, tradycyjna zupa podawana na Wigilię.

Flaki - tradycyjna potrawa mięsna w formie gęstej zupy, nazwa wywodzi się z głównych składników - oczyszczonych i pokrojonych w cienkie paski flaków.

Podstawowymi składnikami bigosu staropolskiego jest drobno szatkowana kapusta kiszona i  świeża, różne gatunki mięsa i wędlin, suszone grzyby, suszone śliwki, przyprawy.

Kotlet schabowy - to kotlet panierowany ze schabu, przypominający sznycel wiedeński.

Jakie ciasta należą do tradycyjnych deserów w Polsce?

Faworki, makowiec, pączki, szarlotka.

Faworki - chrust, chruścik, chruściki to smażone na Tłusty Czwartek polskie i litewskie tradycyjne, chrupkie ciastka o słodkim smaku w kształcie złożonej kokardki, posypane cukrem pudrem.

Makowiec - ciasto podawane na Boże Narodzenie, przekładane masą ze zmielonego maku, cukru lub miodu i bakalii.

Pączki - wyrób cukierniczy w postaci ciasta drożdżowego; ma kształt lekko spłaszczonej kuli, smażony na głębokim tłuszczu na kolor ciemnozłoty, tradycyjnie nadziewa się pączki konfiturą lub marmoladą, podawany na Tłusty Czwartek.

Szarlotka, inaczej zwana jabłecznik, to  ciasto pochodzące z Francji; z półkruchego lub kruchego ciasta, nadziewane jabłkami, posypane cukrem pudrem.

Sprawdź się i odpowiedz na pytania:

Co Polacy jedzą w Tłusty Czwartek?

Jakie ciasta należą do tradycyjnych deserów w Polsce?

Z czego robi się bigos ?

Co to jest żurek?

Co to są flaki?

Karta Polaka - kompletny kurs online  już w sprzedaży na stronie : www.kartapolaka.online - cena 50 dolarów.

Do zobaczenia na następnej lekcji. 

Bezpłatne lekcje języka polskiego na kanale You Tube , Facebook, Instagram 

W 1384 roku Jadwiga, córka króla polskiego i węgierskiego, Ludwika, została koronowana w Krakowie. Miała wtedy 11 lat i brakowało jej roku do osiągnięcia dojrzałości. Wiek dojrzałości w średniowieczu - to wiek 12 lat, wtedy uznawano, że jest to wiek odpowiedni do zamążpójścia. Polacy zastanawiali się, kogo wybrać na męża dla Jadwigi. Najodpowiedniejszy wydawał się Jagiełło - wielki książę Litwy.

Księstwo Litewskie było dużym państwem - rozciągało się na olbrzymich terytoriach od Bałtyku aż po stepy na Ukrainie. Jego mieszkańcy byli odważni, waleczni, ale byli poganami. Dlatego największą groźbę dla Litwy stanowili Krzyżacy. Rycerze z Zakonu Krzyżackiego rozgłaszali po Europie, że chcą nawracać pogańskich Litwinów na chrześcijaństwo. W rzeczywistości pragnęli włączyć ziemie Litwy do swojego państwa. Wspólne zagrożenie zbliżyło Litwę i Polskę,  zawarcie przymierza wydawało się naturalne i korzystne dla obu stron. Dlatego też Jagiełło nie ustawał w staraniach o rękę Jadwigi, obiecywał związać Litwę z Polską, odzyskać ziemie utracone przez te kraje, a także przyjąć z całym ludem chrześcijaństwo. Swoich obietnic dotrzymał.

W 1385 roku w Krewie doszło do podpisania unii. W lutym 1386 roku  Jagiełło przybył do Krakowa. Na chrzcie przybrał imię Władysław. Kilkanaście dni później Władysław Jagiełło poślubił Jadwigę i został koronowany na króla Polski i Litwa. Polska i Litwa zostały połączone osobą władcy. W ten sposób doszło do unii między Polską a Litwą. Najważniejsze zadanie, które czekało Polaków i Litwinów - to rozgromienie Krzyżaków. Do tego zadania oba państwa będą się przygotowywać przez następne 25 lat.

W 1410 roku doszło do wielkiej i z dawna wyczekiwanej rozprawy z Krzyżakami.  Polacy i Litwini przygotowywali się do niej bardzo starannie. Zimą Jagiełło i jego dowódcy obmyślili, posługując się mapami, plan działań wobec zakonu. Chcieli uderzyć na jego stolicę Malbork i złamać wojskową potęgę Krzyżaków.  Zimą w największej tajemnicy zbudowano most pontonowy, po którym Armia Polska w czerwcu przekroczyła Wisłę i znalazła się na ziemiach zakonu, w sile 30000 ludzi. W wojsku polskim znaleźli się słynni rycerze, mistrzowie miecza i kopii, zwycięzcy turniejów rycerskich takich jak Zawisza Czarny z Grabowa, Jakub Awdaniec z Gór i inni. Siły krzyżackie,którymi dowodził Ulrich von Jungingen, liczyły 20 000 żołnierzy. Po stronie Krzyżaków stanęło wielu rycerzy przybyłych z całej Europy. Decydująca bitwa rozegrała się 15 lipca w pobliżu wsi Grunwald. Jagiełło rozstawił wojska w lesie i ani myślał szybko rozpoczynać bitwę. Czekał aż lipcowy upał zmęczy zakutych w zbroję krzyżackich rycerzy. Decyzji króla nie zmienił prowokacyjny dar Krzyżaków, którzy jako zachętę do boju przysłali Polakom dwóch posłów i dwa miecze, po czym cofnęli się nieco z pola. Bitwa zaczęła się około południa. Polscy rycerze ruszyli do boju śpiewając “Bogurodzicę” - hymn ku czci Matki Bożej. Walki trwały 6 godzin. Grunwaldzkie pole wypełnili jeźdźcy i piesi. Jagiełło ze wzgórza obserwował przebieg walk i dowodził całą bitwą. Krzyżacy zostali pokonani, wielki mistrz poległ, a wraz z nim kilkanaście tysięcy rycerzy. Bitwę zakończyło zdobycie pełnego łupów obozu. Potęga zakonu została złamana, zakon zapłacił ogromny okup za wziętych jeńców. 

Bitwa pod Grunwaldem namalowana została w XIX wieku przez słynnego polskiego malarza Jana Matejko. To najsłynniejszy polski obraz o tematyce historycznej. Na ogromnym płótnie Jan Matejko przedstawił ostatnią fazę bitwy. Malarz wspaniale pokazał bitewny chaos, zamęt, śmiertelne zmagania. Na obrazie można odnaleźć postać wielkiego księcia litewskiego Witolda, ubranego w purpurowy strój, a także wielkiego mistrza zakonu, któremu Powiewa nad głową biały płaszcz, Zawiszę Czarnego słynnego rycerza. Na walczącymi, w chmurach, unosi się święty Stanisław - patron Polski.  

Kompletny kurs online - fragment lekcji 10 ( mp3) 

https://kartapolaka.online/ 

10. GEOGRAFIA

Na tej lekcji poznacie geografię Polski:

• jej sąsiadów,
  
• podział administracyjny państwa,
  
• województwa i największe miasta,
  
• najważniejsze rzeki, jeziora i góry,
  
• największe porty nad Morzem Bałtyckim,
  
• Parki Narodowe
  

В этом уроке вы узнаете географию Польши:

• ее соседей,
  
• административное деление государства,
  
• воеводства и важнейшие города,
  
• важнейшие реки и озера, горы,
  
• крупнейшие порты на Балтийском море,
  
• национальные парки.

KARTA POLAKA - kompletny kurs online

www.kartapolaka.online

facebook.com/KartaPolakaKursOnline

20. LEGENDY POLSKIE

Na tej lekcji poznacie polskie legendy związane z początkami państwa polskiego:

• o Lechu, Czechu i Rusie,
  
• o Orle Białym,
  
• o Poznaniu
  
• o królu Popielu,
  
• o Kraku,
  
• o smoku wawelskim,
  
• o Wandzie, co Niemca nie chciała,
  
• o hejnale mariackim
  
• o Piaście kołodzieju
  
• o świętym Wojciechu
  

W 1333 roku na tronie polskim zasiadł 23 letni syn Władysława Łokietka - Kazimierz.  Urodził się jako prawdopodobnie ostatnie dziecko tej pary. W młodości ciężko chorował. Nie odebrał też szerszego wykształcenia, a rodzice późno zaczęli go wdrażać w kulisy polityki. Istnieją nawet źródła sugerujące, iż był jednym z bardzo nielicznych na polskim tronie władców-analfabetów. Historia nadała mu przydomek "Wielki", jako jedynemu polskiemu królowi. Był postrzegany jako słaby kandydat do królewskiej korony. Nie potrafił czytać i pisać. Zarzucano mu ucieczkę z pola bitwy z Krzyżakami pod Płowcami w 1331 roku. Cieniem na odbiorze młodego królewicza położył się również skandal, którego był uczestnikiem w 1329 roku. Przebywał wtedy na dworze węgierskim, na którym uwiódł Klarę Zach, córkę węgierskiego magnata Felicjana Zacha. Kazimierzowi w miłosnej intrydze miała pomóc jego siostra Elżbieta - królowa Węgier. Rzeczywistość okazała się diametralnie odmienna. Kazimierz poświęcił całe swoje siły dla utrzymania niezależności swojego królestwa.

W czasie swego długiego panowania dobrze gospodarzył w Polsce. Umocnił granicę, zapewnił bezpieczeństwo, uporządkował prawa, wspierał miasta i handel oraz założył Uniwersytet w Krakowie - Akademię Krakowską; drugi uniwersytet - wyższą uczelnię - na świecie. Poddani kochali go i poważali, dlatego obdarzyli go -  jako jedynego króla w Polsce -  przydomkiem “Wielki”. Kazimierz zmarł w 1370 roku jako ostatni król z dynastii Piastów.

W czasach Kazimierza Wielkiego miasta wyrastały jak grzyby po deszczu. Z polecenia króla wzniesiono, założono, wybudowano około 200 miast. Niektóre z nich otrzymały imię króla, jak na przykład: Kazimierz nad Wisłą czy Kazimierz koło Krakowa. Obok wielu miast król kazał wznosić obronne zamki. Tworzyły one z miastami jedną całość otoczoną murami. Takie warownie powstały w Kaliszu i Płocku, w Szydłowie, w Sandomierzu, w Będzinie.  Najsłynniejszymi z nich był pas tzw. Orlich Gniazd, które strzegły granicy z Królestwem Czech.Wiele zamków powstało na półwyspach, wyspach lub na wzniesieniach, w miejscach trudno dostępnych. Król Kazimierz Wielki opłacił budowę około 50 warownych zamków, na jego koszt także  otoczono murami 27 miast. Król Kazimierz “zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”.

Skąd król brał pieniądze na te przedsięwzięcia? Król posiadał rozległe majątki ziemskie i miasta we wszystkich dzielnicach kraju i z nich czerpał dochody. Do skarbca szły  podatki pobierane corocznie od właścicieli ziemskich. Bardzo duże zyski dawała też sól. W średniowieczu sól była bardzo poszukiwana i cenna jako popularna przyprawa i jedyny środek  zabezpieczający żywność przed zepsuciem.  Król posiadał w Wieliczce i Bochni kopalnie soli i żupy solne - to znaczy przedsiębiorstwa, w których wydobywano i warzono sól w ilości 10 000 ton rocznie. Kazimierz bardzo dbał o dochody z żup w Wieliczce i Bochni. Żupy solne stale zasilany skarbiec królewski. Czy wiecie, że Wieliczka jest najstarszą, nieprzerwanie działającą kopalnią w Europie wpisaną na listę Światowego Dziedzictwa Narodowego UNESCO?

Kazimierz Wielki wprowadził jedną monetę - grosz. Była to wtedy moneta o dużej wartości. Za jeden grosz można było kupić gęś, a za kilkanaście groszy - miecz.

Kazimierz Wielki pomimo czterech małżeństw nie pozostawił męskiego następcy tronu z prawowitego łoża. Zmarł 5 listopada 1370 roku. Tron polski objął jego siostrzeniec, król Węgier Ludwik Andegaweński. W 1384 roku Jadwiga - córka Ludwika, króla polskiego i węgierskiego, w wieku 11 lat została koronowana w Krakowie na królową Polski. Na męża wybrano dla niej wielkiego księcia Litwy - Władysław Jagiełło. 

Józef Piłsudski – twórca Niepodległej Polski,  bojownik o niepodległość, wybitny mąż stanu, ojciec wolnej Polski,  Pierwszy Marszałek Polski, zmarł 12 maja 1935 roku w Belwederze. Spoczął na Wawelu, serce zaś, zgodnie z jego ostatnią wolą, złożono w grobie jego matki na wileńskim cmentarzu na Rossie. Jego pogrzeb stał się ogromną manifestacją narodową Polaków. W polskich dziejach niewiele było postaci o podobnej skali dokonań jak Józef Piłsudski, który całe życie poświęcił dla Polski. Taki stosunek do Polski i polskości Piłsudski wyniósł z rodzinnego domu, tego uczyła go jego matka Maria z Billewiczów i ojciec Józef, który brał udział w powstaniu styczniowym w 1863 roku.  

Józef, nazywany w domu Ziukiem, urodził się 5 grudnia 1867 roku w Zułowie na Wileńszczyźnie, gdzie spędził dzieciństwo. Po maturze rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie w Charkowie, gdzie zaangażował się w działania opozycyjne wobec cara. Został za to skazany na pięć lat zesłania na Syberię.Po powrocie do Wilna, jako towarzysz „Wiktor”, związał się z nowo powstałą Polską Partią Socjalistyczną. Był redaktorem pisma „Robotnik”, dał się też poznać jako sprawny organizator. Piłsudski w tym czasie coraz bardziej angażował się w działania niepodległościowe i uznał, że konieczne jest powstanie masowej organizacji zbrojnej, dlatego zainicjował w 1908 roku powołanie tajnego Związku Walki Czynnej mającego szkolić przyszłych dowódców polskiego powstania zbrojnego. Następnie dwie legalne organizacje strzeleckie: Związek Strzelecki we Lwowie i Towarzystwo Strzelec w Krakowie. Gdy wybuchła I wojna światowa, komendant dostrzegł w niej szansę na walkę o polską niepodległość. Stanął na czele utworzonego przez siebie oddziału – I Kompanii Kadrowej i wraz z nim przekroczył 6 sierpnia 1914 roku granicę zaboru rosyjskiego z zamiarem wywołania w Królestwie Polskim narodowego powstania. Koncepcja ta się jednak nie powiodła, wtedy Piłsudski utworzył podporządkowane Austrii Legiony Polskie, a sam dowodził ich I Brygadą. W lipcu 1917 roku większość legionistów, pod wpływem Piłsudskiego, odmówiła złożenia przysięgi na wierność Austrii i Niemcom. Piłsudskiego wówczas aresztowano i uwięziono w twierdzy magdeburskiej, gdzie przebywał do listopada 1918 roku. – W tym czasie budowała się jego legenda, bohaterskiego żołnierza walczącego o niepodległość i więźnia stanu. Gdy więc po uwolnieniu z więzienia Piłsudski wrócił do Warszawy, 11 listopada 1918 roku, Rada Regencyjna przekazała mu dowództwo nad polskimi wojskami. Otrzymał też misję utworzenia rządu narodowego, a 22 listopada objął urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa.  Jako Naczelnik skupił się na obronie odzyskanej przez Polskę niepodległości oraz walce o jak najkorzystniejsze granice. 19 marca 1920 roku Piłsudski mianowany został Marszałkiem Polski i jako Wódz Naczelny dowodził podczas wojny polsko-bolszewickiej m.in. w zwycięskiej bitwie warszawskiej w sierpniu 1920 roku.   Po zwycięskiej wojnie Piłsudski został uhonorowany Krzyżem Wielkim Orderu Wojennego Virtuti Militari. 

Marszałek zmarł 12 maja 1935 roku w Belwederze, pokonany przez chorobę nowotworową. Spoczął na Wawelu, serce zaś, zgodnie z jego ostatnią wolą, złożono w grobie jego matki na wileńskim cmentarzu na Rossie. Pogrzeb Piłsudskiego stał się ogromną manifestacją narodową oddającą hołd zmarłemu Marszałkowi, cieszącemu się olbrzymim szacunkiem wśród Polaków. 

Czym różnią się święta katolickie od prawosławnych?

WIELKANOC - pierwsza niedziela po pierwszej wiosennej pełni Księżyca.

W tym roku katolicy obchodzą Wielkanoc 12 kwietnia 2020.

PASCHA - zgodnie z przyjętym w Cerkwi kalendarzem juliańskim prawosławni obchodzą Paschę 19 kwietnia 2020.

POST katolicy- 40 dni od Środy Popielcowej przed pierwszą niedzielą wielkiego postu; nie spożywa się mięsa, nie uczestniczy się w zabawach, nie udziela się ślubów.

POST prawosławni- 40 dni od Czystego Poniedziałku; nie spożywa się mięsa, ryb, nabiału, białego pieczywa; nie udziela się ślubów.

WIELKI TYDZIEŃ u katolików:

Wielki Czwartek - na pamiątkę ostatniej wieczerzy odprawia się mszę św.

Wielki Piątek - odprawiane jest nabożeństwo Drogi Krzyżowej, liturgia Męki Pańskiej.

Wielka Sobota -  poświęcenie pokarmów. Urządza się w kościele symboliczne  groby Chrystusa.

WIELKI TYDZIEŃ u prawosławnych:

Czysty Czwartek - sprząta się domy, zaczyna się przygotowywanie potraw.

Wielki Piątek - w cerkwi czytane są fragmenty Pisma Świętego przedstawiające Mękę Pańską.

Wielka Sobota - poświęcenie pokarmów. Przez cały okres paschalny otwarte są Carskie Wrota Ikonostasu na znak zmartwychwstania Chrystusa.

KOSZYCZEK WIELKANOCNY u katolików - jajka - pisanki, baranek z cukru, kiełbasa, chrzan, chleb, ciasto, sól, pieprz. Baranek wielkanocny z flaga z krzyżem.

KOSZYCZEK WIELKANOCNY u prawosławnych - malowane jajka, mięso, kiełbasa, pascha, kulicz, czerwone wino, świeczka. Pascha z inicjałami XB.

REZUREKCJA w kościele katolickim - msza święta o świcie w Wielkanoc; zapowiada ja bicie dzwonów i procesja

z Najświętszym Sakramentem wokół kościoła. Przy grobie Chrystusa ksiądz oznajmia śpiewem zmartwychwstanie Chrystusa okrzykiem “Alleluja”.

JUTRZNIA w cerkwi prawosławnej- zaczyna się o północy w Wielkanoc, połączona z procesją ze świecami  wokół świątyni; nabożeństwo trwa kilka godzin.Pop 3 razy uderza krzyżem w drzwi cerkwi, symbol odwalenia kamienia od grobu Chrystusa.

ŻYCZENIA, które składają sobie katolicy - “ Chrystus zmartwychwstał!” - odpowiedź - “Zmartwychwstał prawdziwie!”.

ŻYCZENIA prawosławnych - “Christos woskriesie!”  - odpowiedź - “Woistinu woskriesie!”.

ŚNIADANIE wielkanocne u katolików - po rezurekcji rodzina zasiada do śniadania wielkanocnego. Składa sobie życzenia, dzieli się jajkiem. Stoły udekorowane są baziami, palmami wielkanocnymi, kwiatami. Polacy jedzą barszcz biały ze święconym jajkiem, kiełbasą, chrzanem, wędliny, sałatki, babki wielkanocne i mazurki.

ŚNIADANIE paschalne u prawosławnych- rozpoczyna się bardzo wcześnie rano po powrocie z nocnych uroczystości w cerkwi. Prawosławni dzielą się jajkiem, na stole są: Pascha, pasztety, wędliny, pieczone mięsa.

LANY PONIEDZIAŁEK w Polsce u katolików - tradycja śmigusa - dyngusa znane są w Polsce od XV wieku.

Oblewanie się wodą symbolizuje wiosenne oczyszczenie z brudu, chorób, grzechu.

SWIETŁY TYDZIEŃ w wierze prawosławnej - prawosławni nie polewają się wodą.

Poniedziałek wielkanocny jest dniem odwiedzin. W gościnę niesie się kolorowe jajka.

W XV i XVI wieku działali w Europie uczeni, którzy uważali, że tradycyjny, ustalony od wieków obraz świata jest nieprawdziwy i musi ulec zmianie. Od starożytności ludzie sądzili, że Ziemia jest nieruchoma, a Słońce i inne gwiazdy krążą wokół niej.  przecież każdy codzień mógł zobaczyć słońce wędrujące po niebie. jednak uczeni zadawali sobie pytanie czy rzeczywiście jest to prawda? czy ziemia stoi nieruchomo, a słońce obraca się wokół niej?

Mikołaj Kopernik, polski astronom, matematyk, ekonomista, lekarz, duchowny, całe życie rozważał pytanie -  czy Ziemia stoi nieruchomo, a Słońce obraca się wokół niej? Mikołaj Kopernik urodził się w Toruniu w 1473 roku, a zmarł w roku 1543. Studiował na najlepszych włoskich uniwersytetach, na Akademii Krakowskiej ( dzisiejszy Uniwersytet Jagielloński), gdzie słuchał wykładów z astronomii. Wiele czasu poświęcił obserwacji ciał niebieskich. doszedł do przekonania, że Ziemia nie jest nieruchomym centrum Wszechświata. Ustalił, że Ziemia obraca się wokół własnej osi, co przynosi następstwo dnia i nocy, oraz że kula ziemska obiega Słońce. Wraz z Ziemią krążą wokół Słońca inne planety. Swoje poglądy wyłożył w pracy zatytułowanej "O obrotach sfer niebieskich", która ukazała się w 1543 roku. Kopernik otrzymał wydrukowaną książkę na łożu śmierci. Dzieło nie znalazła uznania. W tamtych czasach niewiele osób podzielało poglądy Kopernika. O Mikołaju Koperniku mówi się: “Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię, polskie go wydało plemię ".

Zwolennikiem teorii Kopernika był Galileusz, włoski fizyk i astronom. Jako pierwszy człowiek użył teleskopu, aby popatrzeć na gwiazdy i planety i potwierdzić teorię Kopernika. Obserwacje nieba prowadzone przez Galileusza przyniosły sensacyjne odkrycia. Uczony ustalił, że wokół Jowisza – piątej planety od Słońca – krążą 4 księżyce. Było to ważne, bo przeciwnicy Kopernika mówili: “Dlaczego mamy uznać Ziemię za zwykłą planetę, skoro tylko wokół Ziemi krąży jej satelita - Księżyc?”. Galileusz pokazał w ten sposób niedowiarkom, że nie tylko Ziemia ma swojego satelitę, ale inne planety także. Galileusz napisał też książkę, w której poparł teorię Kopernika. Jednak poglądy, że Ziemia krąży wokół Słońca, budziły duże sprzeciwy i dlatego jeszcze nie był powszechnie uznawany. Sam Galileusz musiał swoje poglądy odwołać.

Wielki polski malarz historyczny Jan Matejko, w roku 1873, namalował słynny obraz przedstawiający wielkiego polskiego astronoma i uczonego Mikołaja Kopernika.

Obraz olejny przedstawia Mikołaja Kopernika w trakcie obserwacji nieba z jego prywatnej wieży na wzgórzu katedralnym we Fromborku. Jego powstanie poprzedził szkic olejny znajdujący się obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, a sam obraz pod tytułem: " Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem" zdobi obecnie aulę Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Mikołaj Kopernik ( 1473 - 1543) - “Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię, polskie go wydało plemię ".