Nie tylko o literaturze
Pojawią się tutaj nagrania audio moich przemyśleń - popularyzatorskich wykładów - poświęconych nie tylko literaturze. Jakość postaram się doskonalić; nagrywam amatorskimi sposobami, przepraszam za utrudnienia w słuchaniu.
W wypowiedziach czasem słychać śmiech; uważam, że to dobrze.
Wypowiedzi będą dotyczyły ciekawych książek (różnych ^_^). Zwykle będzie to próba szukania kluczy do rozumienia otaczającego nas świata: ale jeśli szukasz gotowych rozwiązań, haseł do wypisania na transparentach - to nie tutaj.
To tylko moje propozycje rozumienia/czytania/interpretowania - miej odwagę mieć własne!
O (nie)poznaniu literatury cz. 3
2020-02-08 15:21:59
Uwagi wprowadzające przed cz. 1; w cz. 3 głównie wokół Dezyderaty.
O (nie)poznaniu literatury cz. 2
2020-02-08 15:19:15
Uwagi wprowadzające - przed częśćią pierwszą.
Część druga - głównie wykorzystuje ikonografię chrześcijańską ukazującą chrzest Jezusa z rąk Jana Chrzciciela jako materiał ukazujący niepewność jako główną zasadę lektury.
O (nie)poznaniu literatury cz. 1
2020-02-08 15:14:30
Czy czytanie ma sens, skoro nie da się przeczytać wszystkiego? Czym zatem jest poznawanie tylko fragmentów? Czy poznanie (roz-poznanie, przy-swojenie) jest możliwe, gdy tekst jest zawsze wobec nas obcy, zewnętrzny, niepewny, zapośredniczony? Efektem czytania jest wzrost niewiedzy?
Tym razem o tym spotkanie - ale nie używam tak "dziwnych" określeń jak wyżej.
Celowo wybieram przykłady tekstów kultury, z którym każdy już musiał się zmierzyć:
Biblia (Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu) - głównie rozdziały z czterech ewangelii dotyczące postaci Jana Chrzciciela i jego relacji z Chrystusem)
ks. Norbert Mendecki, Modlitwa "Osiemnastu błogosławieństw" (tekst modlitwy i poprzedzające wprowadzenie tłumacza). Ruch biblijny i liturgiczny, 1984, tom 37, nr 2
Dezyderata (przekład Andrzej Jakubowicz)
Marian Sworzeń. Dezyderata. Dzieje utworu, który stał się legendą. Wyd. Media Rodzina. Poznań 2004
Przykłady dzieł malarskich - ikonografia ukazująca chrzest Jezusa w Jordanie
Uwagi: część sformułowań w trakcie wykładu to odwołania do tekstów i obrazów widocznych dla słuchaczy na ekranie - stąd specyficzna retoryka; poprzez sformułowanie "czy Chrystus znał Jana Chrzciciela" rozumiem wiedzę Chrystusa na temat całości nauki głoszonej przez Jana Chrzciciela, a nie kwestionowanie pokrewieństwa Jezusa i Jana (Łk 1,36).
Wykład noblowski Tokarczuk część 3
2020-01-16 19:06:24
Komentarz przed częścią pierwszą.
Wykład noblowski Tokarczuk cz. 2
2020-01-16 19:04:38
Komentarz przed częścią pierwszą.
Olga Tokarczuk - wykład noblowski cz.1
2020-01-16 19:02:44
Uwagi na marginesie wykładu noblowskiego Olgi Tokarczuk: zamieszczam w trzech częściach. Ale wprowadzenie tylko tutaj ^_^
Ciekawym kluczem do do zrozumienia (i docenienia) wykładu noblistki jest wychwycenie chociaż części nawiązań, które w mniej lub bardziej zawoalowany sposób wykorzystywane są w omawianej wypowiedzi. Sygnalna lista poniżej - z pewnością może być poszerzana; wymieniam tylko te, które nie są przywołane bezpośrednio w wypowiedzi Tokarczuk; w kolejności pojawiania się:
- Roland Barthes, Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Warszawa 1996
- Tadeusz Różewicz, Matka odchodzi, Wrocław 2001
- Marcin Wicha, Rzeczy których nie wyrzuciłem, Kraków 2017
- Małgorzata Musierowicz, cykl: Jeżycjada
- Stanisław Barańczak, Tablica z Macondo, Londyn 1990
- Psalm 27
- Zbigniew Herbert, Tkanina, [w:] tegoż, Epilog burzy, Wrocław 1998
Jan Rybowicz, Tabletki ze słów, [w:] tegoż, Wiersze, Kraków, 1986
- Czesław Miłosz, Czytając japońskiego poetę Issa, [w:] tegoż, Hymn o perle, Kraków 1983
- Witold Gombrowicz, Dzienniki, Paryż, 1957-1966
- Olga Tokarczuk, Podróż ludzi Księgi, Kraków 1993
- Papież Franciszek, Kazanie, Lampedusa, 2013
- Yuval Noah Harari, Homo deus. Krótka historia jutra, Kraków 2018
- Wiliam Szekspir, Makbet
- Roman Ingarden, Szkice z filozofii literatury, Łódź 1947 (jako przykład fenomenologii dzieła literackiego)
- Michael Dylan Foster, Yokai. Tajemnicze stwory w kulturze japońskiej, Kraków 2017 (jako przykład częstej współczesnej refleksji nad znaczeniem i rolą ożywionych przedmiotów)
- Papież Franciszek, Laudato si, Watykan 2015
- Tadeusz Różewicz, Zawsze fragment, Wrocław 1996
Uwaga dla tych, którzy odważnie dotarli do tego miejsca - nie wykorzystuję wszystkich w swojej wypowiedzi, i tak jest zbyt długa ^_^
Humanizm i dataizm
2019-12-07 18:35:08
Kilkadziesiąt minut zachęcających do samodzielnego myślenia w czasie czytania książki Yuvala Noaha Harariego: Homo deus. Krótka historia jutra. (przeł. Michał Romanek, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018).
Początek wykładu oparty jest na odwołaniu do dwóch filmów i serialu:
Kosiarz umysłów, 1992, reż. Leonard Brett;
Matrix, 1999, reż. Larry i Andy Wachowscy (dziś Lana i Lilly - ale chyba nie zmienia się imion i płci wstecz? Filmweb podaje już siostry Wachowskie - a nie braci - jako reżyserów);
The End of the F***ing World, prod. Netflix, 2017.
Na dłuższą refleksję z pewnością zasługuje powieść Sayaka Murata: Dziewczyna z konbini. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2019 - tu tylko kilka zadań pod koniec wykładu.
Romantyzm i konsumpcjonizm
2019-12-07 16:59:00
Dziś uwagi inspirowane zderzeniem dwóch pojęć: romantyzmu i konsumpcjonizmu w książce Yuvala Noaha Harari: Sapiens. Od zwierząt do bogów. (Wydawnictwo Literackie, 2018). W wykładzie wykorzystuję zestaw reklam telewizyjnych - wybór losowy, to tylko materiał do analizy. Pojawia się także wypowiedź Harariego z konferencji TED:
https://www.youtube.com/watch?v=xHHb7R3kx40
Pozostawiłem również w nagraniu elementy dyskusji - dziękuję uczestnikom za udział!
Postprawda
2019-11-25 17:06:04
Postprawda - wykład z materiałami do samodzielnego ćwiczenia; dziś samodzielność myślenia jest bardzo w cenie.
Wojciech Bonowicz: Druga ręka
2019-11-25 16:59:45
Dobra literatura: Wojciech Bonowicz, Druga ręka, Wydawnictwo a5, Kraków 2017.