Podcast pod specjalnym nadzorem

Historie z czeskiego XX wieku. Podcast nie tylko dla czechofilskiej publiczności, ale wszystkich spragnionych ciekawych opowieści. Z humorem opowiada zawiadowca stacji - Piotrek Gawliński, przewodnik praski.
Historia
52. Alfons Mucha 1.0
2025-03-01 15:53:27
Dzięki, że wspieracie Podcast pod specjalnym nadzorem na Patronite oraz buycoffee. To dzięki Wam udało się nagrać kolejny odcinek.
Alfons Mucha, czeski malarz i grafik, jeden z kluczowych przedstawicieli secesji, niebywały obieżyświat; artysta, który uchwycił i przefiltrował atmosferę fin de siècle’u w taki sposób, że możemy mówić o "stylu Muchy".
Zabieram Was w podróż, odyseję z Muchą przez jego życie i twórczość. Wyjdzie z tego pewnie mini-serial, stąd w tytule "1.0". Dziś poznacie losy artysty od narodzin w morawskich Ivančicach, przez jego problematyczną edukację, opuszczenie domu, by oddać się karierze muzycznej (sic!), w końcu barwne życie pod kuratelą arystokratycznych mecenasów. Będziemy w Brnie, Wiedniu, Mikulovie, Monachium, wszystkie te zrządzenia losu (w które bardzo wierzył), doprowadzą go do Paryża. Przez moment będziemy też w Pradze, a skoro o niej mowa, to kilka dni temu otworzono nowe muzeum Alfonsa Muchy. Także dlatego postać artysty w końcu pojawia się w PPSN i pozostanie z nami na dłużej. Wierzę, że ten i następne odcinki będą inspiracją do tego, by twórczość Muchy odkryć na nowo. Ahoj!
51. Kotwica jest tu dla Was!
2025-02-11 20:13:39
Dziękuję, że wspieracie Podcast pod specjalnym nadzorem i zachęcam, byście czynili to nadal na Patronite,buycoffee, czy poprzezsubskrypcje na Spotify. A teraz zapraszam do szczególnego odcinka.
Dokładnie 50 lat temu Praga wstrzymała oddech. 10 lutego 1975 roku, w końcu otworzono największy dom handlowy w Czechosłowacji. Słynna Kotva (Kotwica) to nie tylko ponadczasowa architektura, budynek, który "najpierw strzela, a potem zadaje pytania". To też historia snu o konsumpcji zachodniego typu, ułudy, klęski reżimu, korupcji i złodziejstwa. Opowiadam o power couple czechosłowackiej architektury, a więc o małżeństwie Machoninów - to ta poważniejsza część odcinka, by zbliżać się z każdą minutą do czeskiej groteski, tragikomicznego końca. Wspomagam się wspomnieniami księcia czeskiego sci-fi, Ondřeja Neffa i Milana Tesařa (twórcy szokującego Zielonego Raoula). Nad Plac Republiki właśnie nadlatuje helikopter z jedynym słusznym napisem, a Szwedzi rozdają dzieciom imperialistyczne czapki! I jeszcze tylko orchestrionu brak...Spokojnie, ten się też znajdzie. To przecież Podcast pod specjalnym nadzorem, świętujący, rozpamiętujący, w pełnej krasie. Ahoj! PG
50. Devadesátky (Podcast pod specjalnym nadzorem vs Czechostacja, spotkanie o czeskich latach 90.)
2025-01-26 16:17:53
Dziękuję, że wspieracie Podcast pod specjalnym nadzorem na Patronite, buycoffee, a także wykupujecie dostęp do odcinków bonusowych na Spotify.
Alles Gute? Możemy zaczynać?
Przed Wami zapis pierwszego, historycznego clashu podcastowego: Podcast pod specjalnym nadzorem vs Czechostacja. Kilka dni temu, na spotkaniu z publicznością w Warszawie, rozmawialiśmy o czeskich latach 90.
Publiczność dopisała i bawiła się świetnie. Obiecaliśmy, że rozmowę nagramy i udostępnimy wszystkim słuchaczom. Przedstawiamy najważniejsze wydarzenia i fenomeny 90s, wątki przepychamy dalej, a raczej "tunelujemy", niczym czeskie firmy w erze prywatyzacji. Pojawią się Rolling Stonesi, dwóch Václavów, twórcy szokującej Czeskiej Sody, król praskich dyskotek, autor największego czeskiego przekrętu, w końcu (żeby oddać brutalność lat 90.) także gang orlickich morderców. Dzika wolność, humor bez ograniczeń, wielka nadzieja, która zaczyna rozpływać się z każdym rokiem. W końcu zgorzknienie i zniechęcenie systemem, które trwa do dziś. Ta dekada jest "wieczna", a jej duch wciąż unosi się nad Czechami.
Jeśli podobała się Wam rozmowa i jesteście zainteresowani zorganizowaniem podobnego clashu, dajcie znać. Przyjemnego odsłuchu i do usłyszenia w następnych odcinkach PPSN lub przy spotkaniach na żywo. Ahoj! PG
49. Libuše
2025-01-17 02:28:25
Oto pierwszy, pełny odcinek PPSN w tym roku. Rozpoczynamy trzeci sezon. Dziękuję za wsparcie na Patronite oraz buycoffee i przypominam o zbliżającym się clashu podcastowym na żywo, z publicznością: Podcast pod specjalnym nadzorem vs Czechostacja (szczegóły TU).
Libuše Jarcovjáková. Obecnie najgorętsze nazwisko czeskiej fotografii. Postać jeszcze kilka lat temu praktycznie nieznana. Przykład praskiego opętania, szaleństwa. Od najmłodszych lat z aparatem w ręku. Obiektywem sprawdza przez całe życie, czy istnieje. Zawsze przyciągana przez margines, trzyma się ludzi, funkcjonujących poza głównym nurtem. W latach 80. dokumentuje życie nocnej Pragi, szczególnie niekończące się party społeczności LGBTQ+. Alkoholizm, depresje, autodestrukcja, ucieczka do Berlina i jeszcze dalej, do Tokio. Potem znów powrót do rodzinnej Pragi. Opowiadam o jej demonach, upadkach, wzlotach i walce. Zabieram Was też na jej wystawę. Wciąż jeszcze zdążycie ją zobaczyć w praskiej Galerii Narodowej. Polecam i zapraszam do trudnego odcinka Podcastu pod specjalnym nadzorem. PG
Podcast pod specjalnym nadzorem vs Czechostacja: rozwód po czechosłowacku (czeskie lata 90. teaser)
2025-01-11 14:03:28
W głowie mamy teraz tylko 90’s!
Wraz z zbliżającym się clashem podcastowym Podcast pod specjalnym nadzorem vs Czechostacja w Faktycznym Domu Kultury, przynosimy teaser, krótką„wymianę” zdań o jednym z najważniejszych wydarzeń czeskich (czechosłowackich i słowackich) lat 90. Nie za krótko, nie za długo, tak żebyście poczuli vibe naszych wspólnych rozmów, badań i poszukiwań. Obiecujemy ten i wiele innych tematów rozwinąć we frapujące show, o tym dlaczego „devadesátky” są wieczne, a ich duch do dziś wiążę ręce i głowy naszym południowym sąsiadom. A może wręcz przeciwnie?
Dlaczego w kilka upalnych dni, latem 1992 roku, Czesi i Słowacy się rozwiedli? Jakub pozwala sobie na przezabawną historię ze swoich początków w Warszawie, a ja prowokuję go morawskimi kołaczami. Zapraszamy do odsłuchania tego materiału i spotkania z nami na żywo w Warszawie, 23 stycznia 2025 roku. Szczegóły spotkania TU. Serdecznie polecam też odcinek Czechostacji o Václavie Klausie i jego poczynaniach w latach 90. (i nie tylko). Świetna rzecz, musicie tego posłuchać.
Podcast pod specjalnym nadzorem wchodzi w 3 sezon. Pierwszy, samodzielny odcinek w tym roku zbliża się wielkimi krokami. Dziękuję, że słuchacie i wspieracie. Ahoj! PG
Podcast pod specjalnym nadzorem vs Czechostacja w Faktycznym Domu Kultury: czeskie lata 90.
2024-12-22 15:31:02
To się musiało w końcu stać! Czechostacja vs Podcast pod specjalnym nadzorem w warszawskim Faktycznym Domu Kultury (Instytut Reportażu) na jednej scenie, na żywo z publicznością. Czeka Was podcastowa „přestřelka” najwyższej próby.
Na historyczny clash zapraszamy 23 stycznia 2025 roku. Startujemy o 18.00. Porozmawiamy o devadesátkach – latach 90-tych w Czechach/Czechosłowacji. Jaka to była dekada u naszych południowych sąsiadów? Czy wszystko było dozwolone? Czy uderzyła im do głowy woda sodowa? Co Czechów śmieszyło, co nosili, co kupowali? Czy rozwód ze Słowakami był nieunikniony? Pojawi się Václav Havel, Václav Klaus, Karel Gott, Jan Paweł II, Rolling Stonesi, David Černý i jego różowy czołg, hokeiści z Nagano, cinkciarze, handlarze, gangsterzy, wynoszący się do siebie sowieci...i wiele innych fenomenów.
Obiecujemy materiał do śmiechu i do łez. Zapraszamy na wieczór pełen anegdot, który może stanie się początkiem całego cyklu spotkań? Jeśli kochacie czeskie klimaty, przybywajcie i podajcie dalej. Zacznijmy 2025 rok w czeskim wehikule czasu...Lot prosto do szalonych lat 90.
Szczegóły wydarzenia tu: https://facebook.com/events/s/czechostacja-vs-podcast-pod-sp/1489944831646196/
48. Boże Narodzenie w Pradze
2024-12-18 23:52:35
Wesołych Świąt dla wszystkich słuchaczy Podcastu pod specjalnym nadzorem! Zabieram Was do bożonarodzeniowej Pragi i snuję swoją wersję opowieści wigilijnej (nie żebym wyzywał na pojedynek Jaroslava Rudiša, choć właściwie...dlaczego nie? Również o jego świątecznej książce będzie trochę w tym odcinku).
Praga świąteczna to miasto, w którym wielu poszukuje zachwytu, radości, bliskości drugiego człowieka - z powodzeniem. W tym samym momencie Praha jest też brutalna, szalona, odrzucająca, a Prażanie żyją na skraju załamania nerwowego. Wracam do gazetowych historii z początku wieku, by oddać klimat celebracji Belle Époque. Sacrum mieszam z profanum, kiedy pijacy zakłócają przebieg pasterek; dym pieczonych kasztanów, roznosi się po placach jak obietnica erotycznego spełnienia; skandalista Helmut Newton fotografuje kochanków, w wąskich uliczkach Nowego Świata; czarownica Němcová jedzie na swój pogrzeb, zakłócając atmosferę świątecznych spacerów.
Feat. treserzy dzikich bestii, opętani rzeźnicy, bezduszni sprzedawcy choinek, Karel Gott i jego świąteczny album, Ewa Farna, grafik Suchánek, owieczki i aniołki kiwające głową, czy urzędnik - nożownik Adamec. Zapraszam do materiału idealnego do gotowania świątecznych przysmaków, sprzątania, czy odpoczywania pomiędzy sałatką, karpiem i śledzikiem, ale - ostrzegam -materiału pełnego różnych smaków i aromatów, nie tylko tych najbardziej radosnych. Wyszedł piękny odcinek świąteczny. Sprawdźcie sami.
Dziękuję, że wspieracie podcast na Patronite, buycoffee, czy poprzez kupowanie subskrypcji na Spotify. Veselé Vánoce!
47. Tonda
2024-12-07 23:09:52
Dziękuję, że wspieracie Podcast pod specjalnym nadzorem. Nadal możecie to robić na Patronite, buycoffee oraz wykupując subskrypcje bonusowych odcinków na Spotify. Dzięki za każdą formę wsparcia.
Może potraktujecie ten odcinek jako mały prezent mikołajkowy, ale grudzień jest idealnym miesiącem, by porozmawiać o piłkarskim Bogu z praskich Vršovic, o legendarnym Antonínie Panence i najsłynniejszym karnym w historii footballu. Kilka dni temu, 2 grudnia, popularny Tonda świętował swoje 76 urodziny.
Co jest większe: egzekutor karnego, czy jego dzieło, rzut karny, który do końca świata będzie nazywany Panenka kick, Panenka goal, Panenka penalty? Dokonamy sekcji i dogłębnej analizy tej podcinki, która dała Czechosłowacji mistrzostwo Europy. Wszystko w duchu Bohumila Hrabala i jego „Dryblingu na chusteczce do nosa”, z gościnnym udziałem Egona Bondy’ego, The Plastic People of the Universe, Seppa Meiera, Messiego, Ronaldo i wielu innych, jak to zwykle w Podcaście pod specjalnym nadzorem bywa.
46. Aleja Narodowa (jak Czesi rozpętali rewolucję)
2024-11-17 23:58:29
Dokładnie w dzień 35 rocznicy wybuchu Aksamitnej Rewolucji, muszę Was zabrać do Pragi, na Aleję Narodową. To tu, 17 listopada 1989 roku doszło do zatrzymania i brutalnego spacyfikowania pokojowej demonstracji studentów. Ten wieczór na zawsze zmienił historię Czechosłowacji. Przeżyjemy go minuta po minucie. Opowiadam o rzeszach bohaterów, ale też o anty-bohaterach. W naszej Mitteleuropie, ich także potrzebujemy w rewolucyjny czas.
Dziękuję, że wspieracie Podcast pod specjalnym nadzorem na Patronite, buycoffee, czy poprzez wykupywanie dostępu do dodatkowych odcinków na Spotify. Każde, nawet najmniejsze wsparcie, jest dla mnie motywacją do dalszej pracy. Wspierajcie niezależnych twórców wszelkiej maści, którzy poprzez tworzone treści, przynoszą Wam radość, wiedzę i refleksję.
45. Upadek Davida Černého
2024-10-31 22:35:07
Dziękuję, że wspieracie mój podcast na Patronite, buycoffee, czy wykupujecie dostęp do specjalnych odcinków na Spotify. Wspierajcie twórców niezależnych!
W tym odcinku Podcastu pod specjalnym nadzorem zastanawiam się, czemu David Černý, tak lubiany w Polsce czeski rzeźbiarz, od dobrej dekady popada w twórczą przeciętność. Dlaczego "wkurzacz czeski", wcześniej często reagujący na wydarzenia polityczne i społeczne, znakomicie potrafiący wykorzystać fale "wielkiej historii", ostatnio przynosi dzieła dość banalne, dania niedosmażone i letnie, przyciągające tylko instagramowych turystów? A przecież był to kiedyś mistrz skrótu, skandalista, który nie bał się przekroczenia żadnej granicy dobrego smaku, w końcu buntownik z wyboru przeciwko estabilishmentowi. Opisuję ostatnią aferę wokół odsłonięcia jego motyli na domu handlowym Máj w Pradze, która obudziła burzliwą dyskusję na temat ingerencji w przestrzeń publiczną. Czy każdy kicz ma prawo zawisnąć w centrum metropolii, tylko i wyłącznie dlatego, że taka jest wola dewelopera? Wiedzcie, że nie tylko Polska żyje problemami związanymi ze sztuką współczesną (myślę o MSN w Warszawie). Wasi sąsiedzi, przynajmniej Prażanie, też debatują, lamentują i załamują ręce. A David Černý tylko na to czeka. W tym aspekcie się nie zmienił.
P.S Jestem ciekaw Waszych przemyśleń i komentarzy. Wielu powie pewnie, że to żaden upadek - wręcz przeciwnie - to wzlot.
Dziękuję raz jeszcze, że słuchacie Podcastu pod specjalnym nadzorem, doceniacie czeskie i praskie historie. To już 45 pełny odcinek. Do usłyszenia w następnej opowieści. PG