Podcast Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku
Seria podcastów powstała w ramach projektu „Schronienie – klimat, migracje, dziedzictwo" , który jest współfinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu „Kultura”, Działanie 2 „Poprawa dostępu do kultury i sztuki”.
Edukacja
#10 Artyści w odpowiedzi na zmiany klimatu - czy sztuka może nas uwrażliwić na katastrofę?
2023-12-16 12:04:37
Zmiany klimatu, ekologia, dobrostan (wellbeing) – jak odnoszą się do tego artyści? Jak opowiadają o tym przez swoją sztukę?
Posłuchajcie odpowiedzi na te pytania w ostatnim z cyklu 10 podcastów Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.
W jaki sposób architekci czerpią inspirację z natury? Jak docierają do formuły domu-schronienia przyjaznego zarówno człowiekowi jak i naturze? O idei domów eksperymentalnych oraz artystycznych drogach szukania formy schronienia poprzez współpracę z przyrodą, opowiada architekt Agnieszka Kurkowska.
Jakiej odpowiedzi na pytania związane ze zmianą klimatu, migracjami i dziedzictwem udzielają współcześni twórcy? O sztuce jako refleksji nad społeczeństwem i jego przyszłością opowie artystka i kuratorka Agnieszka Foltyn z norweskiego stowarzyszenia Trøndelag Bildende Kunstnere, współorganizatorka wystawy „Schronienie: dobrostan” w Oddziale Etnografii MNG .
Agnieszka Foltyn przedstawi pięciu artystów wizualnych zrzeszonych w TBK, których prace znajdują się na naszej wystawie. Artyści w swojej twórczości szukają dialogu ze zmieniającym się światem i jego potrzebami. W ich instalacjach znajdujemy m.in. refleksje nad relacją cywilizacji i natury czy oddziaływania człowieka na przyrodę.
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx8w6 (PDF / 522 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx8wz.
W podcaście udział wzięły:
Agnieszka Foltyn – artystka, kuratorka i pisarka mieszkająca w Trondheim w Norwegii. W swojej działalności koncentruje się na relacjach między przestrzenią a publicznością, badając, w jaki sposób sztuka przeplata się z codziennością. Jest wiceprzewodniczącą Trøndelag Bildende Kunstnere (Trøndelag Visual Artists). Jej prace artystyczne były prezentowane w Norwegii, Kanadzie, Polsce, na Łotwie i w Finlandii.
Trøndelag Bildende Kunstnere (TBK) to profesjonalna organizacja zrzeszająca pracujących w regionie Trøndelag (środkowa Norwegia) artystów wizualnych (http://trondelagbildendekunstnere.com/).
dr inż. arch. Agnieszka Kurkowska – adiunktka na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej, projektantka architektka (https://pg.edu.pl/p/agnieszka-kurkowska-1332654). Architektka i uczestniczka projektów artystycznych. Autorka i współautorka obiektów architektonicznych, urbanistycznych oraz małych form użytkowych. Zajmuje się teorią architektury (przestrzeń zamieszkiwania) i jej pograniczem ze sztuką oraz powszechną edukacją architektoniczną. Autorka publikacji naukowych, uczestniczka i kuratorka wystaw artystycznych (projekty intencjonalne, fotografia, rzeźba, malarstwo). W obszarze twórczym i badawczym interesuje się tematem zamieszkiwania, w ujęciu filozoficznym, artystycznym, inżynieryjnym i społecznym. Poszukuje formuły domu spasowanego środowiskowo z badanym miejscem; podąża tropem biomorfizmu. W edukacji eksploruje elementy eksperymentu w nauczaniu projektowania łącząc architekturę z problemami i odsłonami sztuki.
Muzyka Piotr Lakwaj.
Podcast przygotowała Katarzyna Błaszczyk z Torby reportera i podcastera.
#9 Jak naszą codzienność uczynić “zieloną” i zrównoważoną?
2023-09-19 10:19:12
Większość z nas mieszka w mieście. To możliwość znalezienia lepszej pracy, szkoły, dostępność rozrywek i sklepów. Tak jest po prostu wygodniej. Jednak często tęsknimy za bliskością z naturą, wytchnieniem od zgiełku i pośpiechu.
Co możemy zrobić, aby nasze miejskie przestrzenie uczynić bardziej zielonymi?
Jak zagospodarować najbliższe otoczenie, by czuć się lepiej i żyć zdrowiej?
O zielonych rozwiązaniach w mieście opowiada Joanna Paniec – architektka zieleni. Przyjechała do szkoły w Rudnie, aby porozmawiać z uczniami o klimacie i wybrać się z nimi na pobliskie bagna.
Zielone i zrównoważone miasta to nie tylko roślinność, ale także środki transportu. Jak radzi sobie z tym Gdańsk najlepiej wie Remigiusz Kitliński - Pełnomocnik Prezydenta Miasta Gdańska ds. Komunikacji Rowerowej, który na nagranie przyjechał oczywiście rowerem.
Na koniec przeniesiemy się do Islandii, by porozmawiać z koordynatorką projektu certyfikacji środowiskowej „EarthCheck” pięciu gmin na islandzkim półwyspie Snæfellsnes.
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx8ww (PDF / 540 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx8w5.
W podcaście udział wzięli:
Joanna Paniec – architektka krajobrazu, projektantka zieleni, animatorka kultury. Zawodowo zajmuje się projektowaniem zieleni miejskiej i ogrodów, edukuje, prowadzi warsztaty, angażuje się w projekty społeczne i innowacyjne. W latach 2015 – 2020 ogrodnik miejska w Gdańsku, a następnie główny specjalista ds. zielonej marki miasta w Biurze Prezydenta, Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Projektuje zieleń w rytmie slow, tj. wolniej, we właściwym tempie, w sposób zrównoważony, oparty na wiedzy, doświadczeniu i współczesnych możliwościach technologicznych. Obecnie realizuje projekt https://klimatwszkolach.pl/
Remigiusz Kitliński – Pełnomocnik Prezydenta Miasta Gdańska ds. Komunikacji Rowerowej https://rowerowygdansk.pl
Guðrún Magnea Magnúsdóttir – kierowniczka projektu certyfikacji środowiskowej "EarthCheck" pięciu gmin na półwyspie Snæfellsnes (Islandia). Zarządzanie certyfikacją to konsultacje, edukacja publiczna dotyczącą projektu i kwestii środowiskowych, pisanie wniosków o dofinansowanie oraz komunikacja z gminami, instytucjami, firmami i osobami prywatnymi. Dąży do postępu w pracach środowiskowych gmin na rzecz zrównoważonego rozwoju. Informacje o projekcie: https://nsv.is/english/ i https://earthcheck.org/.
Muzyka Piotr Lakwaj.
Podcast przygotowała Hanna Bogoryja Zakrzewska z Torby reportera i podcastera.
#8 Rezyliencja poprzez sztukę
2023-09-12 10:00:00
Czym jest rezyliencja? Dlaczego w dobie kryzysów, także klimatycznego, jest to niezbędna do przetrwania umiejetność? W jaki sposób artyści opowiadają dzisiaj o niezwykle istotnych kwestiach (tj. zmiany klimatyczne)? Jak twórcy zainspirowani naturą uwrażliwiają nas, odbiorców na dbanie o przyrodę? Dlaczego rola sztuki jest w tych kwestiach tak ważna? W Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku w listopadzie 2022 został zrealizowany wyjątkowy projekt "Panta Rhei" Floriana Tuercke złożony z instalacji dźwiękowej oraz koncertu. Kompozycja została oparta na ścieżkach rzek od ich źródeł aż do ujścia w Morzu Bałtyckim. Podczas koncertu artysta zinterpretował także akustyczne tłumaczenie danych klimatycznych. "Panta Rhei" powstało specjalnie na potrzeby projektu „Schronienie – klimat, migracje, dziedzictwo” jako praca artystyczna site specific z elementami field recordingu i z wykorzystaniem autorskich instrumentów muzycznych skonstruowanych przez artystę.
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx8wx (PDF / 510 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx8wg. W podcaście udział wzięli:
Magdalena Przybysz – choreografka, psycholożka, wykładowczyni, pisarka. Tworzy i wciela choreograficzne strategie w codziennych sytuacjach społecznych oraz w sztuce. Działa interdyscyplinarnie. Otrzymała w. 2021 r. stypendium twórcze Grażyny Kulczyk z zakresu choreografii przyznane przez "Art Stations Foundation". Autorka zaangażowanych społecznie "Dzienników choreograficznych". Florian Tuercke – artysta audiowizualny i dźwiękowy, konstruktor autorskich instrumentów muzycznych i instalacji. Pracuje głównie pomiędzy biegunami przestrzeni, dźwięku i kontekstu. Opracowuje obiekty, instrumenty i instalacje, w których istotną rolę odgrywa bezpośredniość doświadczeń akustycznych. Uczestniczy w międzynarodowych wystawach, festiwalach i rezydencjach artystycznych. Mieszka i pracuje w Norymberdze DE i Gdańsku PL. Muzyka Piotr Lakwaj. Podcast przygotowała Katarzyna Błaszczyk z Torby Reportera i Podcastera. Więcej o projekcie "Panta Rhei" Floriana Tuercke – https://fb.me/e/383HvHSkQ. Zdjęcia – https://www.facebook.com/media/set/?vanity=OddzialEtnografii&set=a.544261054374784.
#7 EkoEdukacja
2023-09-05 10:01:01
Jak etnografia uczy nas ekologii? W Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku zrealizowaliśmy ogrom edukacyjnych warsztatów ekologicznych dla wszystkich. W 7. odcinku podcastu pt. "EkoEdukacja" usłyszycie o tym, jak podczas zajęć ćwiczyliśmy ekologię w praktyce, promowaliśmy zmianę codziennych nawyków, uwrażliwialiśmy na świadome używanie materiałów i korzystanie z natury. Warsztaty bazowały na twórczym przetwarzaniu tradycyjnych technik i odkrywaniu wartości czerpania ze starego. Pracowaliśmy kolektywnie łącząc ekologię ze sztuką, zachęcając do własnoręcznego wykonywania przedmiotów pięknych i użytecznych. O działaniach edukacyjnych łączących etnografię z ekologią opowiedzą prowadzące zajęcia i twórczynie projektu "Schronienie - klimat, migracje, dziedzictwo".
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx89k (PDF / 489 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx89s. W podcaście udział wzięli: Elżbieta Konieczna – artystka, projektantka, krawcowa, rzemieślniczka. Zajmuje się sztukami wizualnymi i rękodziełem. Od kilkunastu lat prowadzi warsztaty rękodzielnicze dla dzieci i młodzieży. W OE MNG realizuje autorski program warsztatów zero waste i upcycingowych. Prowadzi firmę "Karuzela Pasji". Dorota Dombrowska-Wyżga – edukatorka, koordynatorka projektów i producentka wydarzeń edukacyjnych, pedagożka. Jedna z twórczyń artystycznego duetu "Pracownia wy.twórcza" (wraz z Magdaleną Dębną) działającego w Trójmieście od 2013 roku. Ważnym elementem pracy "Pracowni wy.twórczej" jest zapewnienie atmosfery relaksu i uwolnienie procesów twórczego myślenia. Krystyna Weiher-Sitkiewicz, Anna Ratajczak-Krajka i Urszula Kokoszka – Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku. Muzyka Piotr Lakwaj. Podcast przygotowały Katarzyna Błaszczyk i Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby reportera i podcastera.
#6 Opowieści, rytuały, współdziałanie - jak radzić sobie we współczesnym świecie pełnym wyzwań i stresu?
2023-08-29 10:55:00
Hałas i pośpiech - to nasza codzienność. Nie dziwi więc, że tęsknimy za naturą i odpoczynkiem w miejscu przyjaznym dla naszych zmysłów.
Jak sobie radzić we współczesnym świecie pełnym wyzwań i stresu?
Odpowiedź na to pytanie możecie znaleźć w #6 podcaście Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku. Nagrania zostały zrealizowane podczas wydarzeń zorganizowanych w ramach międzynarodowego projektu „Schronienie – klimat, migracje, dziedzictwo", którego OE MNG jest liderem.
Usłyszycie m.in. o:
- cyklu “Etnosensualni” - warsztatach arteterapeutycznych, podczas których pracowaliśmy z głosem i ciałem, a przez sztukę i dźwięk, działania plastyczne z twórcami ludowymi i artystami mogliśmy redukwać napięcia, poprawić samopoczucie i dobrostan. Były to warsztaty integracyjne, dostosowane do osób z niepełnosprawnościami i specjalnymi potrzebami;
- cyklu warsztatów ruchowych "emiGRACJE/еміГРАЦІЯ" - zajęciach integracyjnych z elementami tańca i arteterapii dla imigrantek i Polek;
- warsztatach ekologicznych dla dorosłych i dzieci - manualnych, plastycznych, ruchowych (m.in. spacery po parku, kąpiele leśne, ogrodnictwo), gdzie kontakt z wyobraźnią twórczą i przyrodą stawał się remedium na stresy.
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx89c (PDF / 518 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx89f.
W podcaście udział wzięli:
Agata Gregorkiewicz – trójmiejska tancerka, nauczycielka tańca, improwizacji i świadomej pracy z ciałem, praktyk masażu Lomi Lomi Nui, studentka kursu nauczycielskiego Mindfulness MBSR przy IMA. Autorka inicjatywy RUSZ DUSZĘ, w ramach której realizuje projekty artystyczne, społeczne i kulturalne.
Dorota Dombrowska-Wyżga – edukatorka, koordynatorka projektów i producentka wydarzeń edukacyjnych, pedagożka. Jedna z twórczyń artystycznego duetu "Pracownia wy.twórcza" (wraz z Magdaleną Dębną) działającego w Trójmieście od 2013 roku. Ważnym elementem pracy "Pracowni wy.twórczej" jest zapewnienie atmosfery relaksu i uwolnienie procesów twórczego myślenia.
Stanisław Śliwiński – rzeźbiarz, twórca ludowy, prezes Gdańskiego Oddziału Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Wykonywaniem prac rzeźbiarskich zajmuje się od ponad czterdziestu lat. Wypracował własną, oryginalną formę wypowiedzi artystycznej, utrzymaną w konwencji rzeźby ludowej.
Małgorzata Dubasiewicz, Anna Ratajczak-Krajka i Urszula Kokoszka – Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Muzyka Piotr Lakwaj.
Podcast przygotowały Katarzyna Błaszczyk i Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby reportera i podcastera.
#5 Zrównoważony rozwój inspirowany dawnymi sposobami gospodarowania
2023-08-22 10:00:00
W tym podcaście usłyszymy jak współcześnie zadbać o naszą planetę inspirując się mądrością przodków uprawiających ziemię. Opowiemy Wam także o ekowioskach w Europie, których mieszkańcy wcielają idee zrównoważonego rozwoju.
Zaczniemy od podpowiedzi jakie działana stosowane w przeszłości dzisiaj pomogą nam być eko friendly & zero waste. Po wystawie Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku oprowadzą nas Ewa Gilewska i Barbara Maciejewska, które na przykładzie wybranych eksponatów udowodnią jak istotny i oczywisty był zrównoważony rozwój dla minionych pokoleń.
“Laboratoria przyszłości. Krajobrazy europejskich ekowiosek”- to tytuł pracy doktorskiej Marcina Krassowskiego obronionej na Uniwersytecie Warszawskim w 2021. Praca powstała na podstawie etnograficznych badań terenowych w ponad 20 ekowioskach w całej Europie.
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx8r6 (PDF / 527 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx8r3.
W podcaście udział wzięli:
Dr Marcin Krassowski – antropolog kultury, od wielu lat prowadzi badania terenowe w kilkunastu europejskich ekowioskach.
Ewa Gilewska oraz Barbara Maciejewska - Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Muzyka Piotr Lakwaj.
Podcast przygotowała Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby reportera i podcastera.
#4 Architektura humanitarna
2023-08-15 10:00:00
W ogrodzie Oddziału Etnografii MNG w 10 godzin powstały prototypy tymczasowych schronień - szybkich budowli, które możemy zastosować w obliczu zagrożenia i utraty bezpiecznego domu. Projekt studencki "Shelter - learning by doing!" wykładowców i studentów Architektury Politechniki Gdańskiej to odpowiedź na globalne problemy humanitarne dotykające ludzi w różnych częściach świata. Konstrukcje powstawały z jak najmniejszej ilości i możliwych do recyclingu materiałów. Działanie przygotowało studentów do szybkiej reakcji w sytuacjach kryzysowych, do przeszkolenia osób w kryzysie humanitarnym do skonstruowania tymczasowych schronień.
Po co nam dziś architektura humanitarna? Na ile zmiany klimatu mają wpływ na poziom nierówności i na migracje? Jak można złagodzić skutki migracji poprzez architekturę humanitarną?
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx8rd (PDF / 498 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx8rl.
W podcaście udział wzięli:
studentki i studenci Architektury na Politechnice Gdańskiej (Wydział Urbanistyki i Planowania Regionalnego),
Baha Bou Kalfoni – doktorant PG z Libanu, architekt i urbanista,
Anna Ratajczak-Krajka - Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Muzyka Piotr Lakwaj.
Podcast przygotowała Katarzyna Błaszczyk z Torby reportera i podcastera.
#3 Green office i muzeum dla klimatu – zarządzanie zespołem zgodne z ekologią
2023-08-08 21:17:06
Green Office i Green Key to najbardziej rozpoznawalne certyfikaty na świecie. Wyróżnienia te przyznano do tej pory ponad 3200 obiektom w 65 krajach. Ten certyfikat wyznacza ekologiczne standardy zarządzania biurem oraz w zakresie odpowiedzialności za środowisko. W podcaście porozmawiamy z pracownikami Muzeum Śląskiego (Green Key) oraz Urzędem Metropolitalnym (Green office) w Katowicach. Dlaczego zdecydowano się na starania o certyfikaty? Jakie konkretne rozwiązania trzeba było wprowadzić? Co sprawiało największą trudność. Jak pracownicy włączyli się osiąganie zamierzonych celów? Jakie korzyści dostrzegają obie instytucje gdy otrzymały ten certyfikat. Natomiast Jerzy Szczygielski z Fundacji dla Edukacji Ekologicznej, która przyznaje wspomniane certyfikaty, podpowie w jaki sposób można o nie aplikować, jaki jest stopień świadomości instytucji w zakresie odpowiedzialności za środowisko, co zdecydowanie wymaga naprawy, a co działa dobrze.
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx87v (PDF / 521 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx8rq. W podcaście udział wzięli:
pracowniczki Muzeum Śląskiego:
Katarzyna Szędzielorz - Kierownik Działu Administracji,
Justyna Pitas - Główny Specjalista ds. administracji.
Blanka Romanowska - Dyrektorka Departamentu Infrastruktury i Środowiska Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii,
Jarosław Szczygieł - Fundacja dla Edukacji Ekologicznej,
Anna Ratajczak-Krajka - Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku. Muzyka Piotr Lakwaj. Podcast przygotowała Hanna Bogoryja Zakrzewska z Torby reportera i podcastera.
#2 Antropocen - czym jest epoka człowieka?
2023-08-01 10:00:00
Gra komputerowa o zmianach klimatu?
Nowe formy dotarcia do społeczeństwa są konieczne. Jak pokazać zmiany klimatyczne oraz wyniki badań w ciekawy i przyciągający sposób?
W Warszawie przeprowadzono badania dotyczące zgonów/złego samopoczucia seniorów w stosunku do fal upałów zalewających miasto latem. Rok później badacze wymyślili, by formą prezentacji ich badań była gra komputerowa. W ten sposób chcą trafić z eko przekazem do młodego pokolenia.
Ten podcast opowiada o Antropocenie, czyli epoce człowieka. Wyjaśniamy, czym ona się charakteryzuje i próbujemy odpowiedzieć na pytania: co zrobić, by uratować planetę przed zagładą i czy jednostkowe działania mają sens.
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx87f (PDF / 516 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx874.
W podcaście udział wzięli:
Zofia Bieńkowska - doktorantka, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego. Pracuje na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Instytut Antropologii i Etnografii) w ramach grantu „Doświadczanie zmian klimatycznych. Transdyscyplinarne badanie przegrzewania miast”.
Prof. Dominik Collet - Uniwerystet w Olso, Norwegia. Profesor historii środowiska i klimatu. Zajmuje się klimatologią historyczną, historią katastrof i globalną historią zjawisk. Jego obecne badania koncentrują się na historycznych powiązaniach klimatu i kultury, zarówno w ich materialnych, jak i mentalnych konfiguracjach.
Benjamin Hanussek - https://bhanussek.com/ edukator i badacz w dziedzinie Game Studies & Design. Wykładowca i doradca naukowy w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie.
Anna Ratajczak-Krajka i Urszula Kokoszka - Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Muzyka Piotr Lakwaj.
Podcast przygotowała Katarzyna Błaszczyk z Torby reportera i podcastera.
#1 Przy wspólnym stole - jak przez kulinaria poznawać inne kultury? Jak łączyć i integrować?
2023-07-20 21:02:36
To będzie bardzo smaczny podcast, bo o kulinariach.
Dlaczego niełatwo trafić w Polsce na kuchnię żydowską?
Czym ta kuchnia wyróżnia się spośród innych. Jak smakują gęsie pipki?
Przede wszystkim jednak porozmawiamy o tym, jak przez kulinaria poznawać inne kultury, jak łączyć i integrować.
Transkrypcja – https://tiny.pl/dx2nm (PDF / 522 KB) lub na stronie projektu "Schronienie" https://tiny.pl/dx2n4.
W podcaście udział wzięli:
Monika Kucia dziennikarka i edukatorka kulinarna, kuratorka warsztatów "Dla ciebie jest zawsze miejsce przy naszym stole", które odbyły się w Oddziale Etnografii MNG w 2022 r.
Magdalena Maślak kuratorka wystawy "Od kuchni. Żydowska kultura kulinarna" w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.
Właściciel Świder Foodtracka kuchnia żydowska z Otwocka.
Muzyka Piotr Lakwaj.
Podcast przygotowała Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby reportera i podcastera.