Funkologia
Subiektywny podcast o czarnej muzyce prowadzony przez dwóch białasów. Jan Laskowski oraz Jakub Qba Łukowski, czyli różne pokolenia, różne narodowości, różne doświadczenia, ale jedna wspólna rzecz – miłość do muzyki afroamerykańskiej soulu, funku, bluesa, jazzu, gospel, rhythm’n’bluesa i jeszcze dziesiątek innych odmian i wariacji.
O czym jest ten podcast? O tym co dla nas najważniejsze, czyli wspaniałej muzyce afroamerykańskiej i jej twórcach oraz o wszystkim co się z tym wiąże – kulturze, społeczeństwie, historii, ale też rasizmie, wolności, walce i przezwyciężaniu, jednym słowem o Ameryce.
#11 – Słodkie brzmienie Filadelfii
2023-12-22 11:41:11
Z wielkich wytwórni soulowo-funkowych, została nam jeszcze jedna, która na początku lat 70. wybiła się na czołówki list przebojów. Jej nowe brzmienie pełne słodkich smyczków i pulsującego rytmu stało się głosem Ameryki, która nieubłaganie kierowała się w stronę disco. Tą wytwórnią była Philadelphia International, a jej twórcami legendarny duet Gamble & Huff.
Playlista: McFadden & Whitehead - Ain't No Stoppin' Us Now The Soul Survivors - Expressway (To Your Heart) The O'Jays - Back Stabbers Billy Paul - Me and Mrs. Jones The Trammps - Disco Inferno Teddy Pendergrass - Close The Door
Bibliografia: "Teddy Pendergrass: If You Don't Know Me" reż. Olivia Lichtenstein (2018)
Nagraliśmy w studio Radia Kampus 97,1 FM Montaż Qba Zdjęcie: Leon Huff i Kenny Gamble w Sigma Sound Studios w latach 70. / Vernon L. Smith
#10 – Rozdarta dusza Marvina Gaye'a
2023-12-08 17:18:11
Jedną z najtragiczniejszych postaci muzyki soul zdecydowanie jest Marvin Gaye. Pochodzący z przemocowego domu, w którym ojciec był panem i władcą, nigdy do końca nie wyrwał się z jego macek. Zanim jednak zginął tragicznie, dał światu jedną z najważniejszych płyt w historii, która wyznaczyła kierunek muzyce popularnej w latach 70. Nie można mówić o czarnej muzyce, bez dokładniejszego przyjrzenia się życiu i muzyce Marvina Gaye'a.
Playlista: Marvin Gaye - Got To Give It Up Jean Knight - Mr. Big Stuff Kool & The Gang - Funky Stuff Marvin Gaye - Let Your Conscience Be Your Guide Marvin Gaye - Stubborn Kind Of Fellow Marvin Gaye - I Heard It Through The Grapevine Marvin Gaye - Let's Get It On Marvin Gaye - Sexual Healing Marvin Gaye - What's Going On
Bibliografia: "Divided Soul: The Life Of Marvin Gaye" David Ritz
Nagraliśmy w studio Radia Kampus 97,1 FM Montaż Qba Zdjęcie: Marvin Gaye
#9 – James Brown i jego królestwo
2023-11-22 09:00:00
W historii muzyki afroamerykańskiej wiele jest ważnych postaci, ale do czołowego panteonu zdecydowanie zalicza się Ojciec Chrzestny Soulu, Najciężej Pracujący Człowiek Showbiznesu czyli James Brown. To jego muzyka oraz styl zdefiniowały brzmienie Ameryki lat 70. Ten urodzony w małej chatynce, wychowujący się w burdelu były więzień, swoją ciężką pracą i talentem dotarł na sam szczyt, aby już nigdy go nie opuścić.
Oto historia Jamesa Brown i jego królestwa.
Playlista: James Brown - Opening Fanfare James Brown - Please Please Please James Brown - Cold Sweat James Brown - Say It Loud - I'm Black And I'm Proud James Brown - The Boss James Brown - Get Up (I Feel Like Being a) Sex Machine James Brown - Funky Drummer James Brown - I Got You (funk version)
Bibliografia: "Załatw publikę i spadaj" James McBride "The Night James Brown Saved Boston" reż. David Leaf (2008)
Nagraliśmy w studio Radia Kampus 97,1 FM Montaż Qba Zdjęcie: James Brown
#8 – Historia STAX Records
2023-11-08 12:09:55
Kiedy wytwórnia Motown podbijała rynek amerykański jako Hitsville USA, na dalekim południu w Memphis w siłę rosła wytwórnia założona przez białe rodzeństwo, która miała zdefiniować brzmienie muzyki soul. Tą wytwórnią było STAX Records, które przyjęło nazwę Soulville USA. W tym odcinku przedstawiamy wam historie jej niebywałego wzrostu, oraz smutnego i dramatycznego końca.
Playlista: Soul Finger - Bar-Kays Nile Rodgers & CHIC live at Tiny Desk Concert Isaac Hayes - Theme From Shaft Carla Thomas - Gee Whiz (Look at His Eyes) The Mar-Keys - Last Night Booker T. & The MG's - Green Onions Otis Redding - These Arms of Mine Isaac Hayes - Walk On By Luther Ingram - If Loving You Is Wrong The Dramatics - Whatcha See is Whatcha Get
Bibliografia: "Respect Yourself: The History of Stax Records" reż. Robert Gordon i Morgan Neville (2007)
Nagraliśmy w studio Radia Kampus 97,1 FM Montaż Qba Zdjęcie: Studio STAX Records na 926 E McLemore Ave w Memphis.
#7 – Soul Train
2023-10-25 07:00:00
Kiedy w roku 1970 w lokalnej stacji telewizyjnej w Chicago pojawił się czarno-biały program muzyczny „Soul Train”, nikt nie przypuszczał, że przetrwa on kolejne trzydzieści sześć lat, stając się jednym z najdłużej nadawanych programów w historii telewizji. Stworzony przez młodego producenta Dona Corneliusa stał się fenomenem kulturowym, który ukształtował gusta oraz styl kilku pokoleń Afroamerykanów. Od muzyki i tańca po modę Soul Train był głosem i obrazem nowej Czarnej Ameryki.
Playlista: Soul Train Gang - Soul Train Theme Smokey Robinson - The Tears Of A Clown (Live at Tiny Desk) King Curtis - Hot Potato (Piping Hot) MFSB feat. The Three Degrees - T.S.O.P. (The Sound of Philadelphia) Jeff Perry - Love Don't Come No Stronger (Live on Soul Train)
Bibliografia: "Soul Train: The Hippest Trip in America" reż. Amy Goldberg i J. Kevin Swain (2010) "Soul Train: The Music, Dance, and Style of a Generation" Questlove
Nagraliśmy w studio Radia Kampus 97,1 FM Montaż Qba Zdjęcie: Don Cornelius w studiu Soul Traina
#6 – Historia wytwórni Motown (część 2)
2023-10-04 07:00:00
Kontynuujemy w tym odcinku historie legendarnej wytwórni Motown z Detroit. Po niezaprzeczalnej dominacji na listach przebojów lat 60. machina produkcyjna Berry’ego Gordiego staje przed wyzwaniami nowej dekady. Lata 70. w Ameryce to prawdziwa rewolucja kulturowa i społeczna napędzana nowymi brzmieniami, które już nie są „ładne”. Nikogo nie interesują czarni artyści ubrani w garnitury, ponieważ ludźmi zawładnął funk i rock. Jak w tym wszystkim odnalazł się Berry Gordy, który zaczął również marzyć o Hollywood? A jak zareagowali artyści związania z Motown, w tym młody Stevie Wonder czy Marvin Gaye? Playlista: The Temptations - Cloud Nine Marvin Gaye - What’s Going On? Stevie Wonder - You Are The Sunshine of My Life Commodores - Easy Rick James - Mary Jane Eddie Kendricks - Keep on Truckin’ Jacksons 5 - ABC Marvin Gaye - Let’s Get it On Boys II Men - I’ll Make Love To You The Undisputed Truth - Papa Was a Rolling Stone Nagraliśmy w studio Radia Kampus 97,1 FM Montaż Qba Zdjęcie: Norman Whitfield
#5 – Historia wytwórni Motown (część 1)
2023-09-20 15:34:56
Pod koniec lat 50. XX wieku w mieście robotniczym Detroit powstała wytwórnia muzyczna, która na zawsze zmieniła oblicze muzyki popularnej. Swoją nazwę wzięła od przemysłu motoryzacyjnego, który dominował w mieście i w którym pracowała większość afroamerykańskiej społeczności. To też właśnie od tego przemysłu młody Berry Gordy wziął pomysł na stworzenie muzycznej fabryki, gdzie hity będą powstawały jak na taśmie produkcyjnej. Tak narodziło się Motown, które do dzisiaj ma największą ilość przebojów w historii i raczej szybko nikt tego rekordu nie pobije.
Playlista: The Supremes - You Can't Hurry Love Jackie Wilson - Reet Petite Smokey Robinson & The Miracles - Shop Around The Isley Brothers - Shout Four Tops - I Can't Help Myself (Sugar Pie, Honey Bunch) Gladys Knight & The Pips - I Heard It Through The Grapevine Marvin Gaye - I Heard It Through The Grapevine
Bibliografia: "Hitsville: The Making of Motown" reż. Ben Turner i Gabe Turner (2019) "Standing in the Shadows of Motown" reż. Paul Justman (2002)
Nagrań dokonaliśmy w studiu Radia Kampus 97,1 FM Zmontował Qba Zdjęcie: Przed studiem Hitsville USA w 1964, Berry Gordy pokazuje płytę The Supremes "Where Did Our Love Go". / Tony Spina Detroit Free Press
#4 – Co to jest Funk?
2023-09-04 07:00:00
Czym jest ten cały funk? Dlaczego tak trudno zdefiniować gatunek, który w latach 70. w USA był wszędzie i każdy ówczesny muzyk próbował swoich w nim swoich sił? Żeby odpowiedzieć na to pytanie musimy cofnąć się do lat 60. XX wieku i opowiedzieć wam trochę o rodzących się nowych ideach w kulturze afroamerykańskiej.
Playlista: James Brown - Make it Funky James Brown - Papa's Got A Brand New Bag Sly and the Family Stone - Thank You (Falettinme Be Mice Elf Agin) Parliament - Give Up The Funk (Tear The Roof Off The Sucker) BT Express - Can't Stop Groovin' Now (Wanna Do It Some More)
Bibliografia: "Funk: The Music, The People, and The Rhythm of The One" Rickey Vincent "The Story of Funk: One Nation Under a Groove" reż. James Hale (2014) "Finding the Funk" reż. Nelson George (2013)
Nagrań dokonaliśmy w studiu Radia Kampus 97,1 FM Zmontował Qba Zdjęcie: James Brown
#3 – Co to jest Soul
2023-08-21 07:00:00
Chyba każdy z nas zna muzykę soul i pewnie nawet jest w stanie wymienić kilku artystów. Ale jak dokładnie opisać ten styl i jego twórców? Jak znaleźć wspólny mianownik wśród tak różnych artystów jak Sam Cooke, Aretha Franklin, James Brown, The Temptations czy The Staple Singers? W naszym trzecim odcinku próbujemy odpowiedzieć na te pytania i zdefiniować gatunek muzyki, który po dziś dzień jest żywy, i który na zawsze zmienił oblicze muzyki rozrywkowej.
Playlista: Sam & Dave - Soul Man Al Green - Tired of Being Alone Sam Cooke - Send Me Sam Cooke - A Change is Gonna Come Ben E. King - Stand By Me Solomon Burke - Everybody Needs Somebody To Love Bobby Womack - It's All Over Now
Bibliografia: "Sweet Soul Music" Peter Guralnick
Nagrań dokonaliśmy w studiu Radia Kampus 97,1 FM Zmontował Qba Zdjęcie: Sam Cooke w 1964, występuje w programie telewizyjnym stacji ABC „Shindig!” na kilka miesięcy przed swoją śmiercią w grudniu - ABC Photo Archives
#2 – Chitlin' Circuit i droga do rock'n'rolla
2023-07-14 09:00:00
W drugim odcinku naszego subiektywnego podcastu o czarnej muzyce zabieramy was w daleką podróż do głębokiego południa Stanów Zjednoczonych. Do czasów gdy wciąż trwała segregacja rasowa, a żyjący w gettach afroamerykanie mieli jedynie możliwość bawić się w klubach, które były częścią Chitlin’ Circuit. To właśnie tam ze swingowej rewolucji narodził się zupełnie nowy styl jakim był rock’n’roll.
Inspiracją do tego odcinka jest książką "The Chitlin' Circuit: And the Road to Rock 'n' Roll" Prestona Lauterbacha https://www.goodreads.com/book/show/10189505-the-chitlin-circuit Playlista: Lucky Millinder And His Orchestra - Chittlin' Switch Lou Rawls - Nobody But Me Duke Ellington - Take the A train The International Sweethearts of Rhythm - Jump Children Louis Jordan & His Tympany Five - Caldonia Big Joe Turner - Shake, Rattle and Roll Wynonie Harris - Quiet Whiskey Roy Brown - Good Rockin' Tonight Elvis - Good Rockin' Tonight Little Richard - Tutti Frutti King George - Keep On Rollin
Nagrań dokonaliśmy w studiu Radia Kampus 97,1 FM Zmontował Qba Zdjęcie: Jitterbugging in a juke joint on Saturday evening outside Clarksdale, November 1939 (Marion Post Wolcott, Library of Congress, Washington D.C.)