Słowianek, przewodnik po gwarach polskich
Co to mazurzenie? Gdzie można usłyszeć jabłonkowanie? Czy dialekt i gwara są tożsamymi pojęciami? Jak mówią na wsi nad Bałtykiem, a jak w Tatrach? Takie pytania zadajemy sobie w cyklu "Słowianek, czyli przewodnik po gwarach polskich". Dzięki opowieściom dr Eweliny Kwapień z Zakładu Historii Języka Polskiego i Dialektologii UW, a także archiwalnym nagraniom autochtonów poznajemy podstawowe pojęcia dialektologii i uczymy się omówione gwary rozpoznawać i rozróżniać. Prowadzi Patrycja Zisch.
Gwara radomska
2019-09-14 11:00:00
Jak tłumaczyła dr Ewelina Kwapień, pogranicze Mazowsza, określane także jako Radomskie, to teren położony łukiem od Rawy Mazowieckiej i obejmujące Radom, Zwoleń, Puławy, Ryki, Kozienice. Jest to pogranicze mazowiecko-małopolskie, znajduje się na styku kilku krain.
Jak tłumaczyła dr Ewelina Kwapień, pogranicze Mazowsza, określane także jako Radomskie, to teren położony łukiem od Rawy Mazowieckiej i obejmujące Radom, Zwoleń, Puławy, Ryki, Kozienice. Jest to pogranicze mazowiecko-małopolskie, znajduje się na styku kilku krain.
Mowa z Sieradzkiego
2019-09-07 11:00:00
Jak tłumaczyła dr Ewelina Kwapień, jest to najdalej wysunięty na północny zachód region należący do Małopolski, dlatego gwara sieradzka określana jest jako Pogranicze Małopolsko-Wielkopolsko-Mazowieckie.
Jak tłumaczyła dr Ewelina Kwapień, jest to najdalej wysunięty na północny zachód region należący do Małopolski, dlatego gwara sieradzka określana jest jako Pogranicze Małopolsko-Wielkopolsko-Mazowieckie.
Gwara warszawska
2019-08-31 11:00:00
- Gwary wytwarzały zarówno grupy społeczne, jak i etniczne po to, by podkreślić swoją odrębność czy żeby utrudnić obcym zrozumienie pewnych informacji. Miasto podobnie jak wieś wytworzyło swój specyficzny język, charakterystyczny dla grup społecznych, zawodowych czy kulturowych, a nawet przestępczych - tłumaczyła dr Ewelina Kwapień.
- Gwary wytwarzały zarówno grupy społeczne, jak i etniczne po to, by podkreślić swoją odrębność czy żeby utrudnić obcym zrozumienie pewnych informacji. Miasto podobnie jak wieś wytworzyło swój specyficzny język, charakterystyczny dla grup społecznych, zawodowych czy kulturowych, a nawet przestępczych - tłumaczyła dr Ewelina Kwapień.
Gwara żywiecka
2019-08-24 11:00:00
Gwara żywiecka jest wewnętrznie zróżnicowana. Możemy mówić o gwarze północno-żywieckiej i południowo-żywieckiej. Gwara południowo-żywiecka należy do grupy pasa górskiego, natomiast północno-żywiecka do gwar Pogórza. Dwie podstawowe cechy fonetyczne łączą gwarę żywiecką z dialektem małopolskim. Które? o tym mówiła w audycji dr Ewelina Kwapień.
Gwara żywiecka jest wewnętrznie zróżnicowana. Możemy mówić o gwarze północno-żywieckiej i południowo-żywieckiej. Gwara południowo-żywiecka należy do grupy pasa górskiego, natomiast północno-żywiecka do gwar Pogórza. Dwie podstawowe cechy fonetyczne łączą gwarę żywiecką z dialektem małopolskim. Które? o tym mówiła w audycji dr Ewelina Kwapień.
Gwara podhalańska
2019-08-17 11:00:00
- Gwara podhalańska bardzo wyróżnia się na tle innych gwar ponieważ jej użytkownicy bardzo dbają o jej utrzymanie i rozwój, pielęgnują kwestie językowe i dbają o to, aby gwara ta trwała - mówiła w audycji dr Ewelina Kwapień.
- Gwara podhalańska bardzo wyróżnia się na tle innych gwar ponieważ jej użytkownicy bardzo dbają o jej utrzymanie i rozwój, pielęgnują kwestie językowe i dbają o to, aby gwara ta trwała - mówiła w audycji dr Ewelina Kwapień.
"Daj dla mamy", czyli mówimy w gwarze podlaskiej
2019-08-10 11:00:00
- Gwara podlaska jest odłamem dialektu mazowieckiego, ale jest bardzo zróżnicowana, a jej odmiany były kształtowane przez liczne wpływy, m.in. białoruski, litewski, ukraiński rosyjski, niemiecki i jidisz - mówiła w audycji dr Ewelina Kwapień.
- Gwara podlaska jest odłamem dialektu mazowieckiego, ale jest bardzo zróżnicowana, a jej odmiany były kształtowane przez liczne wpływy, m.in. białoruski, litewski, ukraiński rosyjski, niemiecki i jidisz - mówiła w audycji dr Ewelina Kwapień.
Mazowsze bliższe i dalsze
2019-08-03 11:00:00
- Dialekt mazowiecki uznawany był za najbardziej odrębny wśród pozostałych dialektów, jest też bardzo ekspansywny - mówiła w audycji dr Ewelina Kwapień.
- Dialekt mazowiecki uznawany był za najbardziej odrębny wśród pozostałych dialektów, jest też bardzo ekspansywny - mówiła w audycji dr Ewelina Kwapień.
Ślůnsko godka - rozmawiamy po śląsku
2019-07-27 11:00:00
Po śląsku, czyli w dialekcie obecnym na terenie Śląska Północnego, Środkowego i Południowego. Po śląsku, to znaczy w jednym z najbardziej charakterystycznych dialektów obecnych w Polsce, jak tłumaczyła dr Ewelina Kwapień.
Po śląsku, czyli w dialekcie obecnym na terenie Śląska Północnego, Środkowego i Południowego. Po śląsku, to znaczy w jednym z najbardziej charakterystycznych dialektów obecnych w Polsce, jak tłumaczyła dr Ewelina Kwapień.
Gwary Lubelszczyzny Wschodniej
2019-07-20 11:00:00
Gwary Lubelszczyzny Wschodniej obejmują tereny wschodniej części województwa lubelskiego. Dialektologicznie region ten mieści się w obrębie dialektu małopolskiego. W kolejnym odcinku "Słowianka" opisała je dr Ewelina Kwapień.
Gwary Lubelszczyzny Wschodniej obejmują tereny wschodniej części województwa lubelskiego. Dialektologicznie region ten mieści się w obrębie dialektu małopolskiego. W kolejnym odcinku "Słowianka" opisała je dr Ewelina Kwapień.
Gwara krakowska
2019-07-13 11:00:00
Tym razem dr Ewelina Kwapień tłumaczyła, czym charakteryzują się gwary, które w przybliżeniu zajmują teren między Krakowem, Katowicami a Częstochową. Jest to południowo-zachodnia część dialektu małopolskiego.
Tym razem dr Ewelina Kwapień tłumaczyła, czym charakteryzują się gwary, które w przybliżeniu zajmują teren między Krakowem, Katowicami a Częstochową. Jest to południowo-zachodnia część dialektu małopolskiego.